Każde nazwisko w księgach rekrutów wziętych z Królestwa Polskiego do armii carskiej to osobna historia. Listę rekrutów publikuje na swojej stronie Lubelskie Towarzystwo Genealogiczne poborowi.ltg.pl w ramach projektu "Mieszkańcy Lubelszczyzny w armii carskiej". Lista prowokuje reportażystkę Monikę Malec do poszukiwań informacji o swoim pradziadku Janie Malcu "złapanym" do armii, jak wieść rodzinna niesie, z drogi prowadzącej do domu pod Żółkiewką. W Żółkiewce zaś mieszkał Mieczysław Basiewicz - również siłą wcielony do armii carskiej. Ich historie potoczyły się różnie, ale pokazują los młodych chłopaków wprzęgniętych w machinę wojenną.
Fot. Archiwum rodzinne Moniki Malec