VARLIĞINIZI, KENDİNİZİ ŞİMDİKİ ZAMANDA BULMAK istiyorsanız dinlemek zorundasınız.
Gerçekten Yaşamaya Değer Bir Hayat
1. Arkadaşlığın Kayıp Sanatı
2. Zamanınıza Değer Verin:
Yaşamayı Ertelemeyin
3. Endişe ve Kaygı Nasıl Aşılır?
4. Öfke Sorunu
5. Nereye Gidersen Oradasın: Kendinden Kaçamazsın
6. Güçlüklerle Nasıl Başa Çıkılır?
7. Neden Asla Şikâyet Etmemelisiniz?
8. Talihe Karşı Mücadele:
Yoksulluktan ve Aşırı Zenginlikten Nasıl Kurtulunur?
9. Kötücül Kalabalıklar ve Birleştiren Bağlar
10. Nasıl Özgün Olunur ve Topluma Katkıda Bulunulur?
11. Ölümü Düşünmeden Dolu Dolu Yaşamak
12. Kederin Hakkını Ver
13. Sevgi ve Minnettarlık
14. Özgürlük, Huzur ve Kalıcı Neşe
Sevdiğim bir arkadaşımdan bir e-posta geldiğinde ofisimde oturuyordum. Hoş bir şey bulmayı umarak merakla e-postayı açtım. Ama metin yüzüme bir tokat attı. Birkaç dakika önce şöyle yazmıştı: “Yarım şişe sakinleştirici aldım. Hayatında sana verdiğim acı için özür dilerim.”
Tüm mesaj buydu.
Okuduklarıma inanamıyordum, şaşkınlık içindeydim, emin olmak için iki kez okudum.
Tarifsiz bir üzüntüyle hemen arabama bindim, yaşadığı yere gittim ve onu acil servise götürdüm. Birkaç gün hastanede kaldı ve sonrasında bir akıl hastanesine transfer edildi. Akıl hastanesine gittiğinde, dışarı çıkmasına yardım etmem için bana yalvardı. Bu onun sınanmasının başlangıcıydı ve aslında ona yardım edebilecek tek kişi bendim.
Tabii bu benim için de bir sınanmaydı. Biz âşık olmuştuk. Ve kelimenin tam anlamıyla dibe vurduğumu hissediyordum. Hayatı sona erebilirdi. Neyse ki bu olmamıştı. Ama benim katıksız duygularım ve çaresizliğim bunaltıcıydı. Benim hayatım da sona eriyormuş gibi hissediyordum, fiziksel olarak değil ama duygusal olarak.
Neyse ki beni haftada bir ziyaret eden iyi bir arkadaşım vardı. Bir süre terapi gördüm. Ama en yararlısı, zihinsel ve duygusal dengemi geri kazanmanın bir yolu olarak her gün Lucius
Annaeus Seneca’nın (MÖ 4-MS 65) yazılarını ve mektuplarını okumaya başlamam oldu. Seneca bu olmadan önce benim ilgi alanlarımdan biriyken, krizden sonra sözleri bir nevi ilaç oldu. Belki de rastlantısal olmayan biçimde Senecanın en ünlü yazılarından bazıları, belirli arkadaşlarına keder deneyimlerinin nasıl üstesinden gelebilecekleri hakkında yazdığı uzun teselli mesajlarıdır. Her halükârda işe yaradı. Zamanla Senecanın bilge ve istikrarlı sesi normal bir insan olma hissini yeniden kazanmama yardımcı oldu. Aynı zamanda beni insan yaşamına dair bugün toplumun benimsememizi teşvik ettiğinden çok daha derin ve tatmin edici bir vizyona sahip olan bilge bir düşünürle temasa geçirdi, insanlık durumuna, insan psikolojisine ve mutlu, iyi giden bir hayatın nasıl yaşanacağına dair düzenli olarak güvenilir ve pratik tavsiyeler sunan bilge bir akıl hocası ve yol arkadaşı keşfetmiştim.
Senecanın yazılarında bulduğum şey aynı zamanda son iki bin yılda insan doğasında önemli hiçbir şeyin değişmediğiydi, bu da söylediği her şeyi güncel kılıyordu. Kibir, açgözlülük, hırs, lüks arayışı ve denetimsiz tüketim -Romanın seçkin, çökmekte olan toplumunun Senecanın ayrıntılı olarak tanımladığı yönleri- hâlâ büyük oranda bizimle.
Ancak insan davranışının bu olumsuz yönlerine karşı koyan Seneca, okurlarına endişe ve kaygının nasıl üstesinden gelineceğini, her koşulda iyi bir hayatın nasıl yaşanacağını, bir amaç doğrultusunda nasıl yaşanacağını, topluma nasıl katkıda bulunulacağını ve yolumuzu kesebilecek (ki kesin olarak kesecek) kederin ve her türlü engelin nasıl aşılacağını öğretiyor.
.........
Bu kitap, bazı okurların Seneca’nın felsefesi hakkındaki tüm merakını giderebilir. Ancak Seneca’nın asıl yazılarına devam etmek veya kendi kahvaltılarını Seneca ile yapmak isteyenler için bu rehber bu arayışta yardımcı bir yol arkadaşı olabilir.
- David Fideler
