Hazırlayan & Sunan: Orkan Varan
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
bu içeriği sinema ve ikinci dünya savaşında anlattıklarımın devamı gibi düşünebiliriz. o bölümde şunu demiştim: dünyanın böyle bir çılgınlığı tekrar yaşamak gibi bir niyeti yoktu. o sebeple ikinci dünya savaşı sonrası soğuk savaş yılları başladı. bunun da bir videosunu yapmak isterim. tabi siz de isteriz derseniz. hadi yorumlara buyrun da biraz trafik alalım. soğuk savaş kabaca şu demekti. dünyanın o yıllardaki 2 süper gücü amerika ve sovyetler birliği savaşamıyordu. birbirlerinden nefret ediyorlardı. onların düşmanlığı yüzünden dünya ekonomik ve sosyolojik açıdan büyük acılar çekti. bunlar bi türlü sıcak savaşa giremediler. çünkü gözleri yemiyordu. yine oppenheimerdan örnek vereyim: filmde sürekli sovyetler atom bombası yaparsa naparız ayyyy gibi bir argümanları var ya. işte oradan düşünebiliriz. yani rakibi güçlenmesin diye üçüncü bir ülkeye atom bombası attılar. sovyetler dağılana kadar bu süreç devam etti hala da aslında devam ediyor. dünyayı koca bir doğu ve batı bloğu gören vizyonsuzlar yaptırımla bilmemneyle hayatımızın içine ediyorlar.
amerika yine aynı içgüdüyle vietnama müdahale edecekti. ikinci dünya savaşı sonrası karışan bir vietnam vardı. ilk başta savaşa dahil olmayan amerika vietnamlı komünistlerin kazanması gündeme gelince bi saniye deyip savaşa dahil oldu. çünkü domino etkisi diye birşeye inanıyorlardı. vietnam da sovyetlerin müttefiki olursa sıkıntı çıkardı. komünistler üstüste kazanırsa domino etkisiyle dünyanın dört bir yanında güçlenirlerdi. bundan korktular ve vietnam’ı işgal ettiler.
ve sadede geleyim amerika vietnamda yenildi. yeri geldikçe bunu anlatıyorum. sinemada bunu pek göremezsiniz. ama amerika yenildi arkadaşlar. vietnam sonrası dünyada anti amerikancılık yükseldi. ikinci dünya savaşı bölümünde de söylemiştim. artık dünya saçma sapan savaşlarla sarsılmak istemiyordu. ikinci dünya savaşının vahşetinden bahsetmiştim. vietnam artık zıurnanın zırt dediği noktaydı. vietnam ekstra insanlık dışı bir savaş olduğu için de amerikan halkı üzerindeki travması yıllarca sürdü. peki sinemada bu travmayı nasıl gördük? gelin birkaç örnekle anlatalım. sizin örneklerinizi de yorumlara bekliyorum. ilk aklıma gelen rambo. kendisi vietnam’a gidip ülkesi için savaşan, ama sonunda ülkesinde de dışlanan bir askerdi. rambo ilk kan yani ilk film bu açıdan eşsizdi. sonraki filmlerde amerikanın kiminle sorunu varsa rambo oraya gidip terminatörlük yapıyordu. ama ilk kan roman uyarlaması olduğu için bir isyan filmiydi. zaten daha rambo tek başına öne çıkarılmamıştı. ilk filmin adı rambo değil. ilk kan. halk arasında rambo 1, rambo ilk kan diye anılsa da öyle değil. bir başka vietnam travması filmi. coppolanın apocalypse now’ı. yine ruhsal şöküntülerle dolu bir filmdi. marlon brando kabilelere katılmış kafayı bozmuş bir askerdi. onu alt etmesi için gönderilen asker de yolda değişime uğruyordu. o da müthiş bir film. hatta belgeseli var. coppolanın eşi çekmişti onu yanlış hatırlamıyorsam. bulun izleyin derim. bir diğer vietnam filmi deer hunter. onda da kafalar gidik. ölümüne oyunlar mı dersin, akli dengesini yitirmiş askerler mi dersin. bir ihtimal var o da ölmek mi dersin. full metal jacket bir kubrick filmi. ve yine vietnamda yaşananları askerlerin gözünden anlatıyor. ve ne kadar yıpratıcı, yokedici sonuçlar olduğunu gösteren bir film. oliver stone müfreze yani platoon’u yaptı. o filmin dahil olduğu bir vietnam üçlemesi yaptı. müfreze başta olmak üzere bu üçleme de yine tarihte kendine güzel bi yer buldu. ben bu filmi pek iyi hatırlamıyorum.
