Description

Deze aflevering:

Het is 17 augustus 1945. De nationalistische leider Soekarno heeft live op de radio de Proklamasi uitgesproken. Met deze korte boodschap verklaart hij Indonesië onafhankelijk. Maar daar denken de politici in Nederland heel anders over. Dit historische moment markeert het begin van een bloedig conflict. 

Om de oorlog te begrijpen volgen we twee jonge mannen. De één heet Santoso. De ander Gerard. Allebei zijn ze 19 jaar. Allebei zijn ze afkomstig van het platteland. En allebei hebben ze een bezetting meegemaakt. Maar toch staan ze nu lijnrecht tegenover elkaar. De één vecht voor vrijheid en onafhankelijkheid. De ander om het verzet de kop in te drukken en voor het behoud van een land waar hij nog nooit is geweest. 

Ga je met me mee op tijdreis naar de moderne tijd?

Oefenen
Ben je leerling en werk je met Tijd voor Geschiedenis? Klik dan hier om de verwerkingsvragen te maken. Je kunt hier ook de volledige tekst van de aflevering als PDF downloaden. Zo kan je meelezen tijdens het luisteren. Daarnaast kan je aan de slag met de examentrainers. Deze aflevering gaat over kenmerkend aspect 44 en kenmerkend aspect 46. 

Tijd voor Geschiedenis
Dit is een podcast van Tijd voor Geschiedenis, dé digitale geschiedenismethode voor het voortgezet onderwijs. Ben je geschiedenisdocent? Klik hier en vraag direct je gratis proefaccount aan.

Verantwoording
Het personage dat gevolgd wordt in de aflevering is fictief. De context en hoofdrolspelers binnen de geschiedenis die aan bod komen zijn echter gebaseerd op bronnen. Voor het verhaal is er steeds een balans gezocht tussen de selectie van de historische feiten, de taal en de fasering van het verhaal. In de podcast gaat het dus niet zozeer om de redenering op grond van historische feiten, maar gaat het erom dat de leerling zich een beeld kan vormen van het verleden. De podcast moet daarom beschouwd worden als een didactisch hulpmiddel, waarbij de docent de keuze maakt hoe het verhaal wordt ingezet in de les. De podcast en de verwerkingsopdrachten zetten aan tot het voeren van een onderwijsleergesprek over interpretatie, context of de betekenis historische accuraatheid van het verhaal ten opzichte van de historische feiten

Bronnen
Bij het maken van deze aflevering van Mr. T’s Tijdreis is onder meer gebruik gemaakt van deze bronnen: 

• BNNVARA. (2019). Onze jongens op Java.
• Captain, E., & Sinke, O. (2022). Het geluid van geweld: Bersiap en de dynamiek van geweld tijdens de eerste fase van de Indonesische revolutie, 1945-1946. 
• Freriks, K. (2015). Echo’s van Indië.
• NTR. (2023). Indonesia roept!
• Nationaal Instituut voor Militaire Historie. (1948). Voor Orde en Vrede, deel I. Opgehaald van Beeldbank NIMH.
• NIOD Instituut voor Oorlogs- Holocaust- en Genocidestudies, Koninklijk Instituut voor Taal- Land- en Volkenkunde (KITLV), & Nederlands Instituut voor Militaire Historie (NIMH). (2022). Over de grens: Nederlands extreem geweld in de Indonesische onafhankelijkheidsoorlog, 1945-1949.
• Reybrouck, D. van. (2020). Revolusi: Indonesië en het ontstaan van de moderne wereld. 
• Soekarno. (1950, 1951). Indonesia declaration of independence 1945. Opgehaald van Wikimedia
• VWO Bovenbouw, 10.2 (2025). Opgehaald van Tijd voor Geschiedenis
• VARA. (1969). Interview met Joop Hueting bij Achter het Nieuws. Opgehaald van YouTube.