Τίτλος πρωτότυπου: Matthew Gregory Lewis "The Monk - A Romance" (1796)
Ακολουθώντας την Anne Radcliffe στη δημιουργία μυθιστορημάτων του γοτθικού είδους, ο M. G. Lewis δημοσίευσε το μυθιστόρημα του The Monk, για ένα κοινό που επιθυμούσε να απολαύσει ψυχαγωγία με έντονα στοιχεία τρόμου. Σε αντίθεση με το πιο εκλεπτυσμένο The Mysteries of Udolpho (1794) της Radcliffe, ο Lewis δεν προσπάθησε να δώσει καμία λογική εξήγηση για τα χονδροειδή υπερφυσικά στοιχεία που περιέχονται στο μυθιστόρημά του.
Μόλις 20 ετών όταν δημοσίευσε το Ambrosio, (ή The Monk), ο Lewis είχε ωστόσο επενδύσει μεγάλη προσπάθεια στη μελέτη της λογοτεχνίας που παρήγαγαν οι σαφώς πιο μελαγχολικοί Γερμανοί. Όταν διάβασε το Udolpho, το θαύμασε τόσο πολύ που αμέσως έγραψε ένα έργο που το μιμούνταν. Όταν το The Monk εμφανίστηκε, η ανηθικότητα που ενυπάρχε στο θέμα του Lewis σχετικά με τη σεξουαλική καταπίεση εκ μέρους των θρησκευόμενων αποδείχθηκε τόσο μεγάλη που το βιβλίο απαγορεύτηκε. Το βιβλίο επανεκδόθηκε μετά την αναθεώρηση του Λιούις, στην οποία αφαίρεσε μερικές από τις ακολασίες του Αμβρόσιου, και αποδείχθηκε δημοφιλές.
Αν και η Ράντκλιφ μπορεί να θεώρησε την ανατριχιαστική απομίμηση του Λιούις λιγότερο από κολακευτική, η επίδρασή της αποδείχθηκε σαφής στο επόμενο μυθιστόρημά της, "The Italian, or the Confessional of the Black Penitents" (1797), το οποίο περιείχε μια σειρά από γνωστούς χαρακτήρες, συμπεριλαμβανομένου ενός μοναχού και μιας νεαρής γυναίκας που κρατούνταν αιχμάλωτη σε ένα μοναστήρι.
Το έργο αποτελεί ένα κομβικό έργο που γεφυρώνει το χάσμα μεταξύ του ορθολογισμού του Διαφωτισμού και του αναπτυσσόμενου ρομαντικού κινήματος. Σε αντίθεση με τη Ράντκλιφ, η οποία συχνά αναζητούσε ορθολογικές εξηγήσεις για τα υπερφυσικά στοιχεία στα έργα της, ο Λιούις αγκάλιασε το ανεξήγητο. Στο «The Monk», η μαγεία υπάρχει, τα φαντάσματα είναι απτά και οι δαίμονες παίζουν ενεργό ρόλο στις ανθρώπινες υποθέσεις, με αποκορύφωμα την εμφάνιση του ίδιου του Σατανά ως deus ex machina για να επιλύσει την περίπλοκη πλοκή της ιστορίας. Αυτό φανερώνει μια γοτθική τάση που ήταν τολμηρή για την εποχή της, ευθυγραμμίζοντας περισσότερο με τον ρομαντισμό του 19ου αιώνα που εξυμνούσε το μυστηριώδες και το υπερφυσικό.
Οι κριτικοί της εποχής κατέκριναν το «The Monk» για την ηθική του ή καλύτερα την έλλειψή της. Το μυθιστόρημα κατηγορήθηκε ότι παρουσίαζε μια αφήγηση γεμάτη ανηθικότητα, αλλά μεταδίδει διακριτικά μαθήματα για την ευθραυστότητα της αθωότητας και τους κινδύνους της υπερηφάνειας. Ο Λιούις, ένας καταξιωμένος θεατρικός συγγραφέας, δημιούργησε τους χαρακτήρες του με θεατρική φινέτσα, θυσιάζοντας το βάθος για μια ζωντανή και συναρπαστική αφήγηση. Παρ' όλα αυτά, ορισμένοι χαρακτήρες, ιδιαίτερα η Ματίλντα, παρουσιάζουν ενδιαφέρουσα πολυπλοκότητα.
Το Monk είναι μια συναρπαστική και έντονη ιστορία που εξερευνά τη σύνθετη φύση της ανθρώπινης επιθυμίας και τις συνέπειες του ανεξέλεγκτου πάθους.Το μυθιστόρημα ερευνά θέματα όπως η αμαρτία, η λύτρωση και η διαφθορά που προκαλεί η εξουσία και τα προνόμια.
Η ζωντανή και υποβλητική πρόζα του Λιούις παρασύρει τους αναγνώστες σε έναν κόσμο σκοταδιού και απόγνωσης, όπου τα όρια μεταξύ καλού και κακού είναι ασαφή. Συνολικά, ο Μοναχός είναι ένα αριστουργηματικό έργο γοτθικής λογοτεχνίας που συνεχίζει να γοητεύει και να αναστατώνει τους αναγνώστες με τη σκοτεινή και διεστραμμένη αφήγησή του. Η εξερεύνηση της ανθρώπινης ψυχής και των βάθων της διαφθοράς από τον Λιούις καθιστούν αυτό το μυθιστόρημα ένα διαχρονικό κλασικό που παραμένει εξίσου σχετικό και επιδραστικό σήμερα όπως ήταν πριν από δύο αιώνες.
Εικόνα από το βιντεοπαιχνίδι IMMORTALITY
Το έργο υπάρχει ελευθέρα διαθέσιμο εδώ:
https://gutenberg.org/ebooks/601
Μετάφραση και ανάγνωση Γρηγόριος Καλογιάννης
Η ηχογράφηση δεν έχει κερδοσκοπικό χαρακτήρα. Επιτρέπεται η αναπαραγωγή, αναδημοσίευση και ενσωμάτωση, με αναφορά στην πηγή και τους δημιουργούς.