Tản văn của nhà báo Ngô Bá Lục
Giọng đọc: Nhà báo Công Hân
Từ qua đến nay, cả Hà Nội vội vã, khẩn trương chống bão, các siêu thị đông đặc, nhà mình còn không mua được hành, nến vì xuống siêu thị muộn. Không khí thật khẩn trương để chuẩn bị đối phó với cơn siêu bão lâu lắm rồi Hà Nội mới bị một cơn bão lớn như thế.Sáng nay, tầm hơn 10h gió bắt đầu to. Mình lấy dây dợ để ra hai cái ban công, dọn gọn gàng rác rưởi để thông thoáng cho dòng nước chảy xuống cống. Dùng dây buộc bịn cẩn thận cây cối, buộc cả cái chậu vào hành lang sắt, bao nhiêu dây buộc nơ các lẵng hoa, dây sắt nhỏ mình lưu cữu giờ đây phát huy tác dụng. Nói chung tính nết nhà quê hay tỉ mẩn lưu cữu đồ nói chung nhiều khi cũng có tác dụng rất lớn. Cái này là học theo cách thầy u ngày xưa, cái gì mà dùng được là cất đi, kiểu gì cũng có lúc cần.Nói đến thầy u lại nhớ những khi thầy còn sống. Ngày nhỏ, cứ mỗi khi chuẩn bị có bão, thầy luôn là người đứng ra chằng chống nhà cửa. Đôi khi thày gọi anh Sáu ra làm cùng. Vẫn nhớ dáng thầy nhỏ thó, cởi trần quần đùi đội nón, tay cầm cái cuộn dây chạc, tay cầm con dao để cắt dây. Thầy ra đống rơm, dùng mấy cái như cọc sắt (ngày xưa ở quê nhà mình có khoảng chục cái cọc sắt, to bằng cái chuôi liềm, dài tầm 50 cm, một đầu nhọn cắm xuống đất, một đầu toè để lấy búa đóng xuống. Thầy cắm 4 cái cọc ở 4 góc tạo thành hình vuông, đóng xuống đất tầm 40cm, còn chỉ còn hở một khoảng đủ để giằng buộc cái dây chạc vào đó, rồi thày vứt qua ngọn đống rơm để chằng chéo rồi thiết chặt dây lún cả ngọn đống rơm xuống tránh bị bão hất tung cả đống rơm lên.Hồi xưa nhà bếp và nhà ngang còn lợp rơm, thì mỗi lần bão tới, cả nhà sẽ giằng chống dãy nhà lợp rơm ấy. Cũng làm như cách thày chằng chống đống rơm, thày đóng hai dãy cọc hai bên mái nhà, mỗi dãy 4 cái, rồi giằng dây chạc hình zic zac chéo lên nhau và thiết thật chặt. Sau đó, thày dùng những cây tre khô hoặc cây gỗ nhỏ dài luồn ngang mái nhà, dưới những chiếc dây chạc để giữ mái, rồi dùng lạt buộc nhiều đoạn cây tre, gỗ đó vào những đoạn dây chạc để cho nó chắc chắn. Riêng mấy cây bưởi là thày không chằng chống được vì cũng chẳng biết chằng kiểu gì, thế nên cứ mỗi lần bão về, tiếc nhất là rụng hết quả bưởi còn xanh dù đã rất to, nhiều khi tiếc bổ ra mà cái tép ăn vào đắng ngắt đành phải bỏ, có năm bưởi rụng đầy sân, u tiếc đến mức khóc sụt sùi, vì 3 cây buởi ấy để Tết bán cũng được một khoản tiền đủ để mua cho hai anh em mình mỗi đứa bộ quần áo mới.Ngày ấy, sợ nhất là bão đêm. Bão ngày thì không sợ vì trời sáng, nhưng bão ban đêm thì rất lo lắng vì trời bên ngoài tối đen như mực. Trong nhà, những ngày ấy thày sẽ thắp chiếc đèn bão từ chập tối. Bao giờ bão thì cũng kèm theo mưa, và những mái nhà lợp ngói nếu bão không giật thì đỡ, chứ bão giật, xóc thì nó sẽ táp nước mưa ngược mái ngói chảy vào bên trong gây hắt, dột. Thế là cả tối, thầy tay cầm cái đèn bão, tay cầm cái chậu thau để đi hứng những chỗ dột, có năm dột đúng giường ngủ, thày phải sải chiếu xuống góc nhà chỗ không bị dột, sau đó kéo giường ra để đặt chậu thau vào. Có năm bão to mà chưa kịp “đảo mái” thì dột tứ tung, thày u, thậm chí mình cũng tham gia vào việc lấy hết xoong nồi thau chậu ra để hứng khắp nơi trong nhà.Sợ nhất là tiếng bão rít qua cánh cửa. Ngày ấy nhà mái ngói, cửa ra vào và cửa sổ cũng chỉ làm bằng gỗ xoan sơ sài. Cửa sổ mở ra, khép lại được móc vào cái khuy đóng ở chấn song cửa sổ, thế nên mỗi lần bão, gió nó giật ra giật vào khành khạch, tiếng gió rít ù ù nghe thật đáng sợ. Những lần bão như thế, ngoài việc chằng chống đống rơm, mái nhà, thì thày cũng chằng cả cửa sổ, buộc bịn cẩn thận cho gió đỡ giật tung cánh cửa, nên cả tuổi thơ của mình, chưa lần nào nhà mình bị bão gây thiệt hại, cứ nằm im trong nhà hoặc chơi bi, chơi tam cúc với mấy anh em. Lúc lúc lại chạy ra nhìn qua khe cửa chính, xem ngoài sân có bị làm sao không, rồi lại vào chơi tiếp.
