1. PREDAVANJE (UVOD I BIOGRAFIJA AUTORA)
Ebul Husejn Muslim ibn Hadždžadž ibn Muslim El–Kušejri En–Nejsaburi, je poznati učenjak, Imam i Šejhul–Islam u hadisu.
Imam Muslim jedna je od najznačajnijih ličnosti u islamskoj historiji, posebno u oblasti hadisa. On je, uz imama El-Buharija, predstavljao neprobojni bedem slabim i apokrifnim hadisima i njihovom infiltriranju u hadisku znanost i tradiciju muslimana.
Njegova zbirka autentičnih hadisa je remek-djelo u islamskoj pisanoj riječi, te je uz Buharijin Sahih, kako se slažu svi učenjaci, najautentičnija knjiga nakon Časnoga Kur'ana.
Rođen je 204. godine po Hidžri u gradu Nejsaburu. Po rodnom mjestu prozvan je En– Nejsaburi, a naziv El-Kušejri dobio je po plemenu iz kojeg je ponikao. Vrlo rano se počeo interesovati za nauku. Još u mladosti osjećao je posebnu ljubav prema hadisu. Prisustvovao je medžlisima hadisa, koje su vodili učenjaci njegovog kraja. Do četrnaeste godine odslušao je predavanja mjesnih muderrisa, a potom kreće u svijet. Obišao je sva značajnija mjesta u Horasanu, Re’ju, Iraku, Hidžazu i Egiptu gdje je upoznao brojne, istaknute učenjake hadisa i hadiskih disciplina. U Horasanu je susreo Jahja ibn Jahja el–Tejmija i Ishaka ibn Rahivejha, učitelje imama Buharija. U Re’ju je učio kod Muhammeda ibn Mihrana i Ebu Gassana Muhammeda ibn Amra Ez–Zunejdža. U Iraku, kod Ahmeda ibn Hambela i Abdullaha ibn Musleme el–Ka’nebija. U Hidžazu, pred Seidom ibn Mensurom i Ebu Mus’abom Es–Suhrijem. U Egiptu, pred Amrom ibn Sevvadom i Harmaletom ibn Jahjaom i dr.
Muslim je najviše vremena proveo uz Buharija, koga je visoko poštovao i cijenio. Od njega je najviše i naučio o hadisu, pa za kratko vrijeme i Muslimovo ime postaje poznato. O njemu se pričalo sa naglašenim uvažavanjem. Po povratku u rodni kraj, počeo je predavati hadis.
Njegovim medžlisima prisustvovao je veliki broj slušalaca. Naročito ga je rado slušala omladina. Njegovim medžlisima prisustvovali su i oni čija će imena kasnije ostati trajno zabilježena u hadiskoj nauci: Ebu Hatem Er–Razi i Zu’ra Er–Razi, Muaz ibn Harun, Ahmed ibn Seleme, Ebu Bekr ibn Huzejme, pisac poznatog “Sahiha”, Ebu Jahja ibn Seid, Ebu Isa Et–Tirmizi, pisac “Sunena”, i mnogi drugi.
U hadiskoj nauci Muslimu pripada visoko mjesto. Slovio je kao Imam, Hafiz, Hudždže, Hakim i Šejhul-Islam u hadisu. Bio je svestran, poznavao je hadiske nauke, tako da nije bilo grane u hadisu iz koje nije napisao djelo, a u nekim disciplinama nadmašio je i svog učitelja – Buharija. Zbog toga svega bio je cijenjen i uvažavan među učenjacima hadisa. Ahmed ibn Seleme kaže da su Ebu Zu’ ra Er–Razi i Ebu Hatem Er–Razi Muslima stavljali ispred svih učenjaka svoga vremena. Ebu Kurejš tvrdi da su na ovome svijetu samo četiri istinska Hafiza hadisa, a među njih ubraja i Muslima.
Ebu Amr ibn Hamadan kaže da je pitao Ibn Ukadeta ko je učeniji: Buhari ili Muslim, te ko od njih dvojice zna više hadisa, pa mu je odgovorio: “Buhari je Imam i Muslim je Imam u hadisu.“
Mesleme b. Kasim rekao je: "On je pouzdan hafiz u hadisu, izvanrednih sposobnosti i umijeća!"
Imam En-Nevevi kaže: "Sva se ulema složila u pogledu njegove učenosti, pouzdanosti, visokog položaja i izvanredne sposobnosti u hadiskim disciplinama.."
Muslim je, iza sebe, ostavio više djela. Neki kažu da je napisao preko 20 djela iz hadisa. Spomenimo najznačajnije: “EL–MUSNEDUS– SAHIH”, “EL–MUSNEDUL–KEBIRU ALEL RIDŽALI” i “EL–DŽAMIUL-KEBIRU ALEL EBVAL”, “KITABU MEN LEJSE LEHU ILLA RAVIN VAHIDIN”itd.
Biografije Muslima bilježe interesantnu priču za njegovu smrt: “Dok je jednom prilikom držao predavanje iz hadisa, neko od prisutnih ga je pitao za hadis koji Muslimu nije bio poznat. Muslim je, na to, otišao kući, upalio svjetiljku i cijelu noć tragao za tim hadisom. Usput je jeo hurme koje mu neko darovao. Pred sabah je pronašao traženi hadis, a i posuda sa hurmama bila je prazna. Kažu da su mu te hurme naudile. Počeo je poboljevati, i od te je bolesti i preselio na Ahiret.”
Muslim je umro u selu Nasr Abu, nedaleko od Nejsabura 261. godine po Hidžri.
