Rozmowa podcastowa, odcinek 173 "Dyskusje o książkach", poświęcona jest książce Preludium autorstwa Lucyny Olejniczak. Główne tematy rozmowy:
- Cykl Pani na wrzosowisku:
- Książka Preludium jest początkiem cyklu zatytułowanego Pani na wrzosowisku, a samo słowo "preludium" wskazuje na wstęp do całej opowieści o tym, jak bohaterka znalazła się na wrzosowisku. Cykl będzie składał się z czterech tomów, z czego czwarty będzie ostatnim.
- Akcja Preludium rozpoczyna się w 1830 roku, w czasie Powstania Listopadowego. Autorka celowo nie skupia się na wydarzeniach historycznych znanych z podręczników, lecz na życiu codziennym ludzi w tamtym okresie. Chciała pokazać "drugie dno" powstania, takie jak przemyt alkoholu, pijaństwo, gwałty i rabunki ze strony polskich żołnierzy, oraz prostytucję, które rzadko są wspominane w romantycznych opisach tego zrywu. Przygotowanie do opisu tła historycznego zajęło jej dużo czasu i wymagało przeczytania wielu książek.
- Głównymi bohaterami są Eliza i Stanisław, którzy zostają zmuszeni do wyjazdu z Warszawy z powodu powstania. Ojciec wysłał ich, by ochronić, zwłaszcza 16-letnią Elizę, przed zagrożeniami.
- Postacie i ich inspiracje:
- Eliza: Początkowo jest beztroską, młodą dziewczyną, ale wydarzenia w Londynie kształtują jej charakter, czyniąc ją bardziej samodzielną i rozsądną. Autorka podkreśla, że Eliza nie mogła zrobić wiele, ze względu na ówczesne realia społeczne i ograniczone prawa kobiet (np. w 1824 roku szympansy miały prawa, a kobiety jeszcze nie).
- Stanisław: Jego postać jest wzorowana na bracie autorki, który miał dobre intencje, ale łatwo pakował się w kłopoty. Stanisław, podobnie jak wielu młodych chłopców, kieruje się chęcią zaimponowania innym, szczególnie ojcu, który obwinia go za śmierć matki. Jego postępowanie zostało uznane za bardzo autentyczne.
- Nelli: Mała dziewczynka, która pojawia się w drugiej części Preludium, skradła serca wielu czytelników. Jej postać i zachowania są inspirowane wnuczką autorki. Nelli, uratowana przez Elizę, jest przykładem dziecka, które mogło stać się "dzieckiem ulicy".
- Opis Londynu: Autorka szczegółowo zbadała XIX-wieczny Londyn, korzystając z książek o topografii miasta (np. Podziemny Londyn Petera Ackroyda) i inspirując się powieściami Dickensa. Przedstawiła zarówno bogate, jak i biedne dzielnice, a także problem dziecięcej pracy przymusowej (np. kominiarze wykorzystujący małe dzieci jako "żywe wyciory") i prostytucji dziecięcej, podkreślając hipokryzję ówczesnego społeczeństwa.
- Proces pisania: Lucyna Olejniczak wspomina, że w jej książkach pojawiają się elementy autobiograficzne. Przy pisaniu korzysta z pomocy syna, który pomaga jej w wyszukiwaniu materiałów, szczególnie w kwestiach broni, pojedynków i muzyki. Autorka planuje ogólny zarys serii, ale pozwala bohaterom "rządzić" fabułą, co często prowadzi do zmian w ich losach i charakterach w trakcie pisania. Nie tworzy sztywnych planów ani notatek.
- Inne książki Lucyny Olejniczak i rekomendacje:
- "Opiekunka": Pierwsza książka napisana przez autorkę, opisująca jej prawdziwe wspomnienia z pracy jako opiekunka w Stanach Zjednoczonych (koniec lat 80., 1988-1990) oraz roczny pobyt w Paryżu, gdzie uczyła się francuskiego. Zawiera wątki emigracyjne.
- "Wypadek na ulicy Starowiśnej": Samodzielna książka, częściowo współczesna, częściowo z 1900 roku, oparta na prawdziwej historii wypadku jej pradziadka, sierżanta straży ogniowej w Krakowie.
- Seria Kobiety z ulicy Grodzkiej: Sześciotomowa saga historyczna, której pierwszy tom ukazał się 10 lat temu i cieszy się dużą popularnością. Opowiada historię kobiet z rodziny krakowskiego aptekarza i zawiera takie wątki jak zdrady, podmiany dzieci, miłość i podróże (część akcji dzieje się we Francji i na Sycylii). Autorka poleca zacząć tę serię od prequela, dwutomowej Apteki pod złotym moździerzem (która powstała na prośbę czytelników po zakończeniu głównej sagi).
- "Księżniczka": Książka uważana przez autorkę za najważniejszą i najbardziej dumna, mimo braku sukcesu komercyjnego. Porusza trudny temat przemocy domowej i molestowania dzieci w rodzinie inżyniera budującego Nową Hutę w latach 50. i 60.. Opowieść jest przedstawiona z perspektywy dziecka, które ucieka w świat bajek. Książka bazuje na prawdziwych wydarzeniach i ma na celu uświadomienie czytelnikom, jak rozpoznać symptomy krzywdzenia dziecka. Przyniosła autorce wiele wzruszających świadectw od czytelniczek, które również były ofiarami molestowania, a także pomogła dotrzeć do dzieci w terapii.
- Seria Lilie Królowej: Czterotomowa seria osadzona w średniowiecznym Krakowie za panowania królowej Jadwigi, skupiająca się głównie na jej dwórkach. Autorka rzetelnie przygotowywała się historycznie, by pokazać, że średniowiecze w Krakowie nie było tylko "brudem, smrodem i ubóstwem", ale miastem z łaźniami i ciekawym życiem społecznym.
Podsumowując, mimo trudnych tematów poruszanych w niektórych książkach, autorka podkreśla, że jej dzieła są ogólnie pozytywne, a bohaterowie, pomimo przeciwności, w większości mają szczęśliwe życie. Lucyna Olejniczak zachęca do czytania wszystkich swoich książek.
