Look for any podcast host, guest or anyone
Showing episodes and shows of

Adam Mankowski

Shows

Podcast FeministycznyPodcast FeministycznyKobiety Ainu | Odc. 53Dziś proponuję Wam wycieczkę na północ Japonii, do serca Hokkaido, w którym kobiety Ainu od pokoleń tkały nie tylko ubrania, ale też tożsamość i opór wobec kolonizacji. Usłyszycie w tym odcinku o niezwykłych szamankach, hafciarkach i poetkach, których głosy zostały uciszone na dekady, ale które współcześnie odzyskują należne miejsce w historii. Przypomnę o tatuażach wokół ust, które nie były modą, ale duchowym kompasem, a także o tym, jak Japonia próbowała zniszczyć język, sztukę i kobiecą moc Ainu. Ten odcinek to podróż przez czas, pamięć i...2025-06-1945 minPodcast FeministycznyPodcast FeministycznyKobiety, ciało i akumulacja pierwotna - Rozmowa z dr hab. Iwoną Krupecką | Odc. 52Zapraszam do wysłuchania rozmowy z dr hab. Iwoną Krupecką — filozofką, historyczką filozofii i akademiczką związaną z Uniwersytetem Gdańskim. Rozmowa dotyczy tekstu Pani Iwony opublikowanego w majowym numerze Miesięcznika Znak, zatytułowanego „Czy wierzysz w czarownice?”. Jak również książki Pani Silvi Federici - „Kaliban i czarownica. Kobiety, ciało i akumulacja pierwotna”, która doczekała się pierwszego polskiego tłumaczenia dzięki Wydawnictwu Karakter. Rozmawiamy o kształtowaniu się kapitalizmu w nowożytnej Europie i o tym, czy proces ten mógłby w ogóle zajść, gdyby nie systemowy wyzysk kobiet. Zapraszam.Specjalne podziękowania dla...2025-05-261h 07Podcast FeministycznyPodcast FeministycznyCzy kobiety polowały? | Odc. 51Czy kobiety w prehistorii naprawdę siedziały tylko przy ognisku? A może chwytały za włócznie, malowały na ścianach jaskiń i przewodziły rytuałom? Najnowsze odkrycia archeologiczne i antropologiczne burzą wszystko, czego nas uczono. W tym odcinku opowiadam o łowczyniach z Andów, wojowniczkach ze stepów Eurazji i artystkach z jaskiń Lascaux. Sięgam po badania i naukowe odkrycia ostatnich trzech dekad. Obalam mit mężczyzny-myśliwego i kobiety-drugiej roli. Opowiadam, o tym dlaczego historia została napisana męskim piórem i dlaczego pora ją napisać na nowo. Zapraszam do poszukiwania kobiecej preherstorii. 📩 Zapraszam do...2025-05-1541 minPodcast FeministycznyPodcast FeministycznyKobieta z torebką | Odc. 5013 kwietnia 1985 roku na rynku w Växjö w Szwecji doszło do niecodziennego zdarzenia. Danuta Danielsson – Polka żydowskiego pochodzenia, stanęła samotnie przeciwko marszowi neonazistów z odwagą, która zmieściła się w jednej, zwyczajnej torebce. W tym odcinku opowiadam o jej historii, o jej czynie, o chwili zatrzymanej w kadrze aparatu fotograficznego. Przyglądam się zdjęciu, które obiegło świat, a także jego społecznym i feministycznym kontekstom. Zastanawiam się, czym była odwaga Danuty – aktem przemocy, obywatelskiego buntu, a może jednym z najmocniejszych gestów feministycznych tamtych lat? To opowieść o akcie obywatelskiego nieposłus...2025-04-2728 minPodcast FeministycznyPodcast FeministycznyCzy Freud nienawidził Kobiet? | Odc. 49Podobno na krótko przed śmiercią Sigmund Freud wypowiedział takie słowa: „Wielkie pytanie, na które nigdy nie udało się odpowiedzieć i na które ja sam nie znalazłem odpowiedzi mimo trzydziestu lat badań nad kobiecą duszą, brzmi: Czego pragnie kobieta?”To słynne zdanie do dziś pobrzmiewa echem ironii. Bo przecież mówimy o człowieku, który uważał się i uważany przez wiele osób wciąż jest za ojca psychoanalizy. Uważał sam siebie za odkrywcę najgłębszych tajemnic ludzkiej psychiki, a jednak odchodząc, przyznał, że nie rozumie kobiet. Wielu feministkom to wyznanie wydaje się co n...2025-04-111h 05Podcast FeministycznyPodcast FeministycznyUstawa celibatowa na Śląsku | Odc. 48Czy można być świetną nauczycielką, oddaną swojej pracy pedagożką i jednocześnie spełnioną żoną i matką? W dwudziestoleciu międzywojennym, na Śląsku – niekoniecznie. W najnowszym odcinku przyglądam się jednej z najbardziej kontrowersyjnych ustaw II RP: śląskiej ustawie celibatowej z 1926 roku, która zmuszała nauczycielki do wyboru między pracą zawodową a małżeństwem. Opowiadam o społecznym i kulturowym tle tej decyzji, o naciskach Kościoła, sile tradycji i micie ujętym słowami Wojciecha Korfantego, który twierdził, że „pierwszym i najzaszczytniejszym polem działania katolickiej i polskiej niewiasty jest i będzie zawsze rodzina”.Foto:Nar...2025-03-2234 minPodcast FeministycznyPodcast FeministycznyWspółczesny Dzień Kobiet - gdzie podziała się walka i solidarność? | Odc. 47Dlaczego Dzień Kobiet został sprzedany w imię kapitalistycznej konsumpcji?Dlaczego to święto zostało wymienione za promocję w perfumerii i naręcze tulipanów? Boli mnie, że z wydarzenia, które miało przypominać o solidarności i politycznej walce, zrobiono kolejny punkt w kalendarzu promocyjnym — gdzieś między Black Friday a Walentynkami. I to nie wydarzyło się przypadkiem. To jest część większego procesu — procesu odbierania historii jej pazurów, depolityzowania wszystkiego, co mogłoby być dla systemu niewygodne. Tak było ze świętem pracy i tak samo stało się z 8 marca. Kapitalizm ugłaskał, a potem wchło...2025-03-0735 minPodcast FeministycznyPodcast FeministycznySiostry Skotnicówny | Odc. 46W tym odcinku opowiadam o dwóch niezwykłych kobietach, które zostawiły swój ślad w historii Tatr, ale także w literaturze i pamięci zbiorowej. Siostry Skotnicówny – Marzena i Lida – były nie tylko pionierkami kobiecego taternictwa, ale też bohaterkami jednej z najtragiczniejszych historii polskich gór. Ich miłość do wspinaczki prowadziła je na ściany, które w latach 20. XX wieku uchodziły za ekstremalne wyzwanie. Zginęły razem na południowej ścianie Zamarłej Turni – a ich śmierć natychmiast stała się legendą. Opowieść o nich to nie tylko historia sportu, ale też rozważania o tym, jak góry st...2025-02-2734 minPodcast FeministycznyPodcast FeministycznyCzy Islandia znalazła sposób na toksyczny feminizm? | Odc. 45Islandia – feministyczny raj czy mit, który wygodnie opowiadamy światu? Od 15 lat ten kraj zajmuje pierwsze miejsce w światowym rankingu równości płci (Global Gender Gap), ale czy to oznacza, że problem nierówności płci został tam rozwiązany? Powrócę do wydarzeń z 1975 roku, kiedy islandzkie kobiety masowo wyszły na ulice, zatrzymały gospodarkę i zmieniły historię. Opowiem, jak wyglądała i wygląda w tym kraju walka o równość na przestrzeni lat – od pierwszych strajków po obowiązkowe parytety i przejrzystość płac. Czy Islandia naprawdę znalazła sposób na toksyczny feminizm, czy uda...2025-02-0839 minPodcast FeministycznyPodcast FeministycznyJęzyk wykluczenia | Odc. 44Czy język, którego używamy do codziennej komunikacji, może wykluczać i być narzędziem dyskryminacji? W tym odcinku zagłębiam się w analizy i rozważania na temat języka patriarchatu – tego, jak słowa, które wydają się neutralne, budują i podtrzymują nierówności. Dlaczego, kiedy mówimy „człowiek”, to statystycznie częściej widzimy mężczyznę, a nie kobietę? Jak to się stało, że język historycznie uprzywilejowywał męską perspektywę i spychał kobiety na margines? Opowiem Wam o literaturze, filmie i popkulturze pokażę jak słowa, mogą wzmacniać stereotypy i kontrolować narracje. Ten odcinek to podróż przez historie, b...2025-01-2646 minPodcast FeministycznyPodcast FeministycznyWampiryzm w służbie patriarchatu | Odc. 43W tym odcinku przyglądam się mrocznej stronie gotyckiej literatury – i to nie tylko tej pełnej krwi i dreszczy. Zajrzymy głębiej, gdzie wampiryzm spotyka się z patriarchatem, a klasyczna powieść „Dracula” Brama Stokera odsłania ukryte społeczne mechanizmy walki o władzę i kontrolę. Czy wampirze zęby to metafora dla męskiej dominacji? Jak kobiety w tej powieści, od Lucy Westenry po Minę Harker, stały się polem walki między starym porządkiem a rodzącą się emancypacją? I co z tym wszystkim ma wspólnego obraz Enrique Simoneta zatytułowany „La Autopsia”? Czy naukowy absolut mógł zawładnąć ko...2025-01-1232 minPodcast FeministycznyPodcast FeministycznyErnestyna Potowska-Rose | Odc. 42Mam nadzieję, że podobnie jak mnie, tak i Was zauroczy postać Ernestyny Potowskiej-Rose – niestrudzonej feministki, wolnomyślicielki i reformatorki społecznej, kobiety, która wyprzedziła swoje czasy o dekady. W tym odcinku dowiecie się o jej odwadze, gdy jako młoda dziewczyna odrzuciła religijne nakazy, które uznała za nieracjonalne, i o jej późniejszej walce o prawa kobiet, równość płci oraz wolność sumienia. Opowiem Wam, jak jej przekonania zderzały się z oporem społecznym i jak radziła sobie z krytyką oraz cenzurą. Przytoczę jej niezapomniane riposty wobec przeciwników, które czyniły ją aktywistką kontrower...2024-12-2259 minPodcast FeministycznyPodcast FeministycznyKobieta, która stworzyła Monopoly | Odc. 41W tym odcinku zabieram Was w podróż przez historię, która kryje się za jedną z najbardziej rozpoznawalnych gier planszowych na świecie – Monopoly. Poznacie Elizabeth Magie, wizjonerkę i wynalazczynię, której pionierska gra The Landlord’s Game stała się fundamentem dla współczesnego Monopoly. Dowiecie się, jak jej pomysł zrodził się z przekonań politycznych i sprzeciwu wobec niesprawiedliwości społecznych. Opowiem także o jej trudnej walce o uznanie, o tym, jak Charles Darrow przypisał sobie jej zasługi, i jak Ralph Anspach po latach ujawnił prawdę o jej patencie. Zajmiemy się także kontrowersyjną rolą wydawcy gry oraz edycją Ms. Monopoly, któr...2024-12-0635 minPodcast FeministycznyPodcast FeministycznyPatriarchat | Odc. 40Zapraszam Was w podróż przez historię i współczesność patriarchatu – zjawiska, które od tysiącleci kształtuje społeczeństwa na ziemi. Opowiadam o jego początkach, dynamicznych przemianach i różnorodnych modelach w różnych kulturach i epokach. Wyjaśniam, jak patriarchat przenika struktury społeczne, instytucje, język i nasze myślenie o świecie. Przyglądam się jego mechanizmom, takim jak „instytucja męskiej solidarności”, które utrwalają nierówności płci. Zastanawiam się też, czy patriarchat, który miał początek, może mieć również koniec, i co to oznacza dla współczesnych ruchów feministycznych. To odcinek pełe...2024-11-231h 01Podcast FeministycznyPodcast FeministycznyKobieta, która zarządzała Ameryką | Odc. 39Kim była Edith Wilson? Żoną prezydenta Woodrowa Wilsona, Pierwszą Damą, ale także kobietą, która „prawie” przejęła rolę głowy państwa w krytycznym momencie. Po ciężkim udarze swojego męża stanęła przed niełatwym zadaniem zarządzania sprawami administracji państwowej, stając się jedyną pośredniczką między chorym mężem a resztą świata. Bez formalnego wykształcenia politycznego, ale z niebywałym instynktem, Edith Wilson kontrolowała przepływ informacji, selekcjonowała dokumenty i podejmowała decyzje, które wpływały na losy Ameryki. Przez jednych nazywana „Pierwszą Kobietą Prezydentką”, przez innych „Żelazną Królową”, Edith wzbudzała kont...2024-11-1035 minPodcast FeministycznyPodcast FeministycznyKto napisał Manifest Feministyczny? | Odc. 38W tym odcinku przyglądam się jednemu z najbardziej radykalnych tekstów feministycznych początku XX wieku – Feminist Manifesto autorstwa Miny Loy. ✊📜 Manifest ten, napisany w 1914 roku, wywołuje kontrowersje i inspiruje po dziś dzień. Loy nie bała się krytykować patriarchalnych struktur, wzywając do „absolutnej demolki” konwencji społecznych ograniczających kobiety. Co oznaczało dla niej pojęcie wolności, dlaczego odrzucała łagodne reformy na rzecz radykalnych działań i jak jej przemyślenia można odczytać w dzisiejszym kontekście? Czy jej manifest jest nadal aktualny? Czy współczesne ruchy feministyczne mogą czerpać inspirację z tak odważnych pos...2024-10-2745 minPodcast FeministycznyPodcast FeministycznyLasTesis | Odc. 37Skąd wzięła się idea Las Tesis – feministycznego kolektywu z Chile, który swoją rewolucyjną akcją „Un violador en tu camino” podbił serca kobiet na całym świecie? Jak z lokalnego protestu przeciwko przemocy seksualnej i patriarchatowi powstał globalny manifest, który zainspirował miliony? W jaki sposób siła kobiet, muzyka i performance połączyły się, by wykrzyczeć niezgodę na opresję i niesprawiedliwość? Zapraszam. 📩 Zapraszam do kontaktu mailowego:podcastfeministyczny@gmail.com 🔔 Zasubskrybuj profil podcastu w serwisie YouTubeYoutube.com/@podcastfeministyczny Wszystkich, którzy zechcą wesprzeć moją twórczość zapraszam tutaj 👇 ➡ Zostań Patronem...2024-10-1348 minPodcast FeministycznyPodcast FeministycznyMatka Natura w służbie patriarchatu | Odc. 36Czy wiecie jak pojęcie "Matka Natura", było przez wieki zawłaszczane i podporządkowywane przez patriarchalne struktury społeczne? Przyjrzymy się, jak kultura, religia i język wpłynęły na nasze postrzeganie natury – od starożytnych mitów po współczesne korporacje eksploatujące zasoby ziemi. Sprawdźmy jak ruchy ekologiczne i feministyczne, próbują odzyskać szacunek dla natury i równouprawnienia, oraz jak religia – szczególnie judaizm, islam i chrześcijaństwo – zaczynają współcześnie reinterpretować swoje podejście do przyrody. To odcinek o języku, zmianie narracji i walce o szacunek do kobiet i do natury. 📩 Zaprasz...2024-09-2948 minPodcast FeministycznyPodcast FeministycznyFeministyczny SzortPress #6 | Odc. 35W dzisiejszym odcinku podcastu zajrzymy do USA, gdzie temat wyborów prezydenckich nie milknie, tak samo, jak nie milkną echa debaty Harris-Trump. Postaram się znaleźć odpowiedź na pytanie, dlaczego o kwestiach praw kobiet było w tej debacie tak mało? Opowiem także o okolicznościach tragicznej śmierci sportsmenki Rebekki Cheptegei w Kenii. Jak do tego doszło i jak bardzo ta zbrodnia wpisuje się w fatalny kobietobójczy trend w Afryce? Nie zabraknie również wątków kolonialnych. Ponownie zajrzymy do Tasmanii oraz zrobimy przystanek pod tytułem: sztuka feministyczna w Edynburgu, gdzie właśnie otwarto wspaniałą wys...2024-09-1448 minPodcast FeministycznyPodcast FeministycznySytuacja Kobiet w Afganistanie | Odc. 34W dzisiejszym odcinku wracam do tematu Afganistanu, który od miesięcy nie daje mi spokoju. Skupię się na dramatycznej sytuacji kobiet, które żyją w kraju rządzonym przez talibów od 36 miesięcy. Wyjaśnię, z czym się wiąże i co zawiera nowy afgański „kodeksie cnót i występków,” ogłoszony przez tamtejszy reżim. Jest to 114-stronicowy dokument, który reguluje życie codzienne obywatelek i jeszcze bardziej ogranicza prawa Afganek. Przeanalizuję, jak ten akt bezprawia wpływa na 20 milionów kobiet żyjących w Afganistanie i jakie konsekwencje ma dla ich przyszłości. Zapraszam. 📩 Za...2024-08-2934 minPodcast FeministycznyPodcast FeministycznyKim jest Kamala Harris? | Odc. 33Kim właściwie jest Kamala Harris i co o Niej wiemy? Dokładnie takie pytania chciałby dziś dla Was rozwikłać i przybliżyć polityczne, ale i pozapolityczne dokonania kobiety, która jako pierwsza w historii USA ma szansę objąć prezydencki fotel w Białym Domu. To będzie audycja stricte biograficzna, bo to jak zaczęło się życie Pani Kamali Harris i to jak przebiega jej zawodowa droga rozwoju, ma wiele interesujących konotacji społecznych, światopoglądowych i oczywiście feministycznych. 📩 Zapraszam do kontaktu mailowego:podcastfeministyczny@gmail.com 🔔 Zasubskrybuj profil...2024-07-311h 15Podcast FeministycznyPodcast FeministycznyEkofeminizm w XXI wieku | Odc. 32Zapraszam Was na kontynuację odcinka 31 dotykającego kwestii ekofeminizmu, ale tym razem w konwencji zestawienia prezentującego najważniejsze wydarzenia czy zjawiska społeczne ze świata, które miały miejsce w XXI wieku i które stały się kamieniami milowymi w relacji pomiędzy kobiecym aktywizmem ekologicznym i feministycznym. Opowiem Wam o katastrofach klimatycznych i ich konsekwencjach dla kobiet, ale i dla procesów legislacyjnych mających los kobiet poprawić. Omówię również zjawisko protestów i strajków klimatycznych o masowych i powszechnym charakterze, które na taką skalę w historii naszej planety jeszcze się nie odbywały i nigdy też...2024-07-141h 00Podcast FeministycznyPodcast FeministycznyEkofeminizm | Odc. 31W dzisiejszym odcinku zabiorę Was w podróż do lat 70 XX wieku kiedy, to po raz pierwszy w publicznej debacie, w dyskusji społecznej pojawiło się zestawienie słów feminizm i ekologia. Zanurzymy się w genezę tego nurtu społecznego i znajdziemy dowody na to, że wyzysk zasobów naturalnych, jaki w historii rozwoju ludzkiej cywilizacji zaistniał, ma dokładnie takie same korzenie jak wyzysk kobiet. Oba procedery, obie formy kontroli są bowiem utopione w patriarchalnych strukturach władzy. Zapraszam. 📩 Zapraszam do kontaktu mailowego:podcastfeministyczny@gmail.com 🔔 Zasubskrybuj profil podcastu w serwisie YouTubeYoutube.com/@podcastfeministycz...2024-06-2736 minPodcast FeministycznyPodcast FeministycznyFeministyczny SzortPress #5 | Odc. 30W dzisiejszym przeglądzie feministycznym dominować będą sprawy z Bliskiego i Dalekiego Wschodu. Najpierw przyjrzymy się afgańskiej turystyce, która toczy się w cieniu dramatu kobiet pod rządami talibów. Następnie zawędrujemy do Japonii, gdzie opinię publiczną rozgrzewają w ostatnim czasie dwa tematy. Jednym z nich jest dylemat władzy, która bardzo chciałaby, aby w obliczu rosnącego zagrożenia konfliktem militarnym, tamtejszą armię zasiliło więcej kobiet. Niestety nie ma na to wielkich perspektyw. Drugi temat to sumo, czyli narodowy japoński sport, który wciąż marginalizuje kobiety i uniemożliwia im uprawianie tej dyscy...2024-06-1736 minPodcast FeministycznyPodcast FeministycznyPierwsza Prezydentka Meksyku | Odc. 292 Czerwca 2024 roku odbyły się w Meksyku wybory prezydenckie, w których pewne i zdecydowane zwycięstwo odniosła lewicowa polityczka Claudia Sheinbaum reprezentująca obecnie rządzący obóz Ruchu Odrodzenia Narodowego Morena. Zgarnęła ponad 60 procent głosów i nie pozostawiła szans swojej kontrkandydatce, reprezentującej centroprawicową koalicję Siła i Serce dla Meksyku - Xochitl Galvez. Pierwsza kobieta wybrana na prezydentkę Meksyku ma doktorat z inżynierii energetycznej i należała do panelu klimatologów ONZ uhonorowanego Pokojową Nagrodą Nobla. Jest aktywistką i naukowczynią. Swoim zwycięstwem obiecała rodakom kontynuację polityki lewicowego prezydenta Andrésa...2024-06-0929 minPodcast FeministycznyPodcast FeministycznyFeministyczny SzortPress #4 - Prawne kontrowersje | Odc. 28Wracam do krótszego i bardziej treściwego formatu, jakim jest feministyczny przegląd newsów i wydarzeń ze Świata. Będę chciał częściej do tej formy opowiadania rzeczywistości wracać. Dziś skupimy się na politycznych i prawnych zawirowaniach wokół przepisów konstytucyjnych, ale i prawa federalnego w USA, które bezpośrednio dotyka przepisów chroniących kobiety. Dlaczego dzieje się tak, że wydawałoby się podstawowych praw równościowych w wysokorozwiniętej, amerykańskiej gospodarce nie można przegłosować od dekad, a inne zmiany, niosące ze sobą jawne zagrożenia i uwsteczniające dobre legislacyjne praktyki, są wprow...2024-05-2524 minPodcast FeministycznyPodcast FeministycznyFeminizm Blues | Odc. 27W tym odcinku opowiadam o Bessie Smith — jednej z najważniejszych bluesmanek początków XX wieku. Opowiadam o Niej głównie dlatego, że swoim życiem i twórczością artystka wpisuje się w bardzo szeroki amerykański kontekst społeczności czarnoskórych potomków niewolników, aktywizujących się w latach 20 i 30 ubiegłego stulecia. Wpisuje się w ideały ówczesnych feministek i artystyczny bluesowy świat. Można powiedzieć, że ówczesny blues nie był jakimś wyróżnikiem, to znaczy podobnie jak większość form muzyki popularnej, teksty afroamerykańskiego bluesa mówiły o miłości, a więc co tu wyjątkowego? Otóż bluesowe te...2024-05-1533 minPodcast FeministycznyPodcast FeministycznyBojowniczki powstania w getcie warszawskim | Odc. 2619 kwietnia 1943 roku ludność żydowska zamknięta w getcie warszawskim podjęła heroiczną walkę przeciwko niemieckim okupantom. Kilka dni temu obchodziliśmy 81 rocznicę tego wydarzenia. Dużo wiemy o męskich przywódcach powstania: Anielewiczu, Rotemie, Edelmanie. Niewiele jednak informacji zachowało się o bojowniczkach, łączniczkach, sanitariuszkach i wszystkich kobietach-bohaterkach tego zrywu, które stawiły czynny i bierny opór wobec nazistowskiego okupanta. Czas poszerzyć kobiecą perspektywę tych wydarzeń. Kim były: Margalit Landau, Stella Fidelseid, Tosia Altman czy Frumka Płotnicka? 📩 Zapraszam do kontaktu mailowego:podcastfeministyczny@gmail.com 🔔 Zasubskrybuj profil podcastu w serwisie YouTubeYoutube.co...2024-04-2735 minPodcast FeministycznyPodcast FeministycznyMaria Dulębianka | Odc. 25Kim była Maria Dulębianka, o której wspominają nieliczne, współczesne publikacje nurtu feministycznego, ale całkowicie milczała prasa i źródła historyczne przez dziesięciolecia od chwili zakończenia II Wojny Światowej? Dlaczego tak niewiele wiemy o artystce, malarce, emancypantce i aktywistce charytatywnej, która za swojego życia upominała się o kobiety i ich prawa i która pośmiertnie została odznaczona Krzyżem Niepodległości oraz Odznaką Honorową Polskiego Czerwonego Krzyża? Czy powodem takiej marginalizacji był jej dwudziestoletni związek z Marią Konopnicką i powszechnie panujące normy moralne? Pora to sprawdzić i dowiedzieć s...2024-04-1341 minPodcast FeministycznyPodcast FeministycznySemana Santa z udziałem kobiet | Odc. 24Tuż przed świętem Wielkiej Nocy, czyli przed najstarszym i najważniejszym świętem praktykujących chrześcijan, zabieram Was w podróż do miasta Ferrol. Do niewielkiego miasta portowego położonego w północno-zachodniej Hiszpanii, w prowincji A Coruña, gdzie bardzo silnie zakorzeniona jest tradycja miejskich procesji w ramach obchodów Semana Santa, czyli Wielkiego Tygodnia. Tego, co dzieje się przez kilka dni w tym miejscu, nie można porównać z niczym innym. Niemal wszędzie organizowane są dziesiątki procesji przedstawiających drogę krzyżową i obrazy męczeńskiej śmierci Chrystusa. Dla niektórych to po prostu niesamowite widowi...2024-03-2930 minPodcast FeministycznyPodcast FeministycznyAntyfaszystowskie przemówienie Clary Zetkin | Odc. 23Ponieważ ostatni odcinek podcastu poświęcony genezie Dnia Kobiet wywołał niemałe emocje w mediach społecznościowych. Postanowiłem temat rozszerzyć i zaproponować Wam niewielki suplement do odcinka poprzedniego, w całości poświęcony Clarze Zetkin i jej przemówieniu, które wygłosiła w niemieckim parlamencie w roku 1932, a także temu, jaki był kontekst polityczny i społeczny tego wydarzenia. Zapraszam. 📩 Zapraszam do kontaktu mailowego:podcastfeministyczny@gmail.com 🔔 Zasubskrybuj profil podcastu w serwisie YouTubeYoutube.com/@podcastfeministyczny Wszystkich, którzy zechcą wesprzeć moją twórczość zapraszam tutaj...2024-03-1817 minPodcast FeministycznyPodcast FeministycznyJak narodził się Dzień Kobiet? | Odc. 22Dziś temat nie może być inny, chciałbym przybliżyć Wam historię narodzin Dnia Kobiet — czyli międzynarodowego, obchodzonego corocznie święta, które współcześnie przypada na dzień 8 marca. Jednak nie zawsze tak było. Czy pierwsze obchody Dnia Kobiet miały miejsce w 1907, czy w 1909 roku w Nowym Jorku, a może w 1911 roku w Europie? Jaka jest geneza święta? Tu sprawa nie jest do końca jasna. Otóż w wielu źródłach często uważanych za powszechne, możecie przeczytać rozbieżne wersje wydarzeń i zetknąć się z różnymi faktami. Jak bardzo Święto Kobiet zakorzenione j...2024-03-0725 minPodcast FeministycznyPodcast FeministycznyKobieta i socjalizm | Odc. 21Kilka dni temu opublikowałem w mediach społecznościowych post, w którym trochę nawiązywałem treścią do tego odcinka, a sam wątek dodatkowo wzbogaciłem grafiką, na której mieściłem pytanie: „Kiedy socjalizm upomniał się o kobiety?” W dzisiejszym odcinku chciałbym poszukać odpowiedzi na tak postawione pytanie. Po pierwsze, kiedy nastąpił ten moment i czy w ogóle socjalizm wyciągnął pomocną dłoń do kobiet? Czy myśliciele i politycy czepiący z marksizmu przyczynili się do rozwoju i rewolucji społecznych ruchów emancypacyjnych? Co mówili i pisali o kobietach autorzy związani...2024-02-2228 minPodcast FeministycznyPodcast FeministycznyKobieca twarz Afryki - Sudan, część 1 | Odc. 20W trzeciej odsłonie cyklu Kobieca twarz Afryki zabieram Was do Sudanu, będzie to w głównej mierze opowieść o współczesnym Sudanie i o rozwoju myśli feministycznej w tym kraju. To właśnie w tej części Afryki, kobiety odegrały ważną rolę w kluczowych momentach historii swojej ojczyzny, czy to przeciwstawiając się rządom kolonialnym, czy też walcząc o prawo do udziału w głosowaniu, czy wreszcie aktywnie walcząc z dyktaturą Umara al-Baszira. Zanim jednak skupię się na ostatnich latach i historii rewolucji z roku 2019, to nieco dokładniej prześledzimy ruchy społeczne...2024-02-0832 minPodcast FeministycznyPodcast FeministycznyHuda Szarawi - prekursorka egipskiego feminizmu cz.2 | Odc. 19Zapraszam Was na drugą część opowieści o przemianach emancypacyjnych w Egipcie na przełomie XIX i XX wieku, oraz postaci liderki tegoż ruchu Hudzie Szarawi. Bodźcem decydującym o takim, a nie innym wyborze stała się książka zatytułowana: „Egipcjanka — wspomnienia Hudy Szarawi", o której w tej części również sporo usłyszycie. Zapraszam! Zachęcam do odwiedzenia strony wydawcy:https://egipcjanka.pl/shop/ 📩 Zapraszam do kontaktu mailowego:podcastfeministyczny@gmail.com 🔔 Zasubskrybuj profil podcastu w serwisie YouTubeYoutube.com/@podcastfeministyczny Wszystkich, którzy zechcą wesprzeć moją twórczość z...2024-01-2138 minPodcast FeministycznyPodcast FeministycznyHuda Szarawi - prekursorka egipskiego feminizmu cz.1 | Odc. 18Pierwszy, tegoroczny odcinek podcastu chciałbym poświęcić rozważaniom na temat ruchów emancypacyjnych w Egipcie na przełomie XIX i XX wieku, oraz postaci liderki tegoż ruchu Hudzie Szarawi. Bodźcem decydującym o takim, a nie innym wyborze stała się książka zatytułowana: „Egipcjanka — wspomnienia Hudy Szarawi", o której w tym odcinku także sporo usłyszycie. Zapraszam! Zachęcam do odwiedzenia strony wydawcy:https://egipcjanka.pl/shop/ 📩 Zapraszam do kontaktu mailowego:podcastfeministyczny@gmail.com 🔔 Zasubskrybuj profil podcastu w serwisie YouTubeYoutube.com/@podcastfeministyczny Wszy...2024-01-0922 minPodcast FeministycznyPodcast FeministycznyFeministyczny SzortPress #3 - Krajowa polityka powyborcza w kontekście praw kobiet | Odc. 17Od kilku dni nasza krajowa polityka przeżywa szczyty popularność, sejmowy kanał na YouTube bije rekordy w ilości widzów i subskrypcji. Zmieniła się władza, mamy nowy, rządowy gabinet, w którym znalazło się dziewięć kobiet. Mamy także nowe ministerstwo ds. równości na czele, którego stanęła Ministra Katarzyna Kotula. Wybory, kampania i zmiana władzy, do której w ogromniej mierze przyłożyły się kobiety, roznieciły w nas ogromne oczekiwania, szczególnie te dotyczące praw kobiet i równości płci. Czy naprawdę znaleźliśmy się w historycznym momencie...2023-12-1825 minPodcast FeministycznyPodcast FeministycznyMęskość hegemoniczna | Odc. 16Dzisiejsze rozważania nad tym, czym jest męskość hegemoniczna, zostały w całości oparte na moich lekturach publikacji australijskiej badaczki Raewyn Connell, a także na opracowaniach i analizach jej tekstów popełnionych przez innych autorów. Szerzej odnoszę się także do jej społecznej teorii płci kulturowej i tego, jaki ma to związek z patriarchatem. Męskość określana hegemoniczną, według twórczyni teorii, zapewnia grupie mężczyzn dominację zarówno nad kobietami, jak i nad pozostałą grupą mężczyzn będących z różnych względów w mniejszości. Nadrzędne są jednak dążeni...2023-12-0331 minPodcast FeministycznyPodcast FeministycznyPsychologia feministyczna cz.1 | Odc. 15Pierwsza część rozważań na temat założeń psychologii feministycznej. Czy prekursorką tej dziedziny psychologii była psychoanalityczka, Karen Horney? Czy sam nurt feminizmu w psychologii narodził się już wraz z pierwszymi psycholożkami uzyskującymi tytuły naukowe? Czy jego rozkwit przypadł na lata 60 i 70 XX wieku? Na te pytania postaram się odpowiedzieć w tym i kolejnych odcinkach cyklu. Będzie też sporo o krytyce i antyfeminizmie. Zapraszam! 📩 Zapraszam do kontaktu mailowego:podcastfeministyczny@gmail.com 🔔 Zasubskrybuj profil podcastu w serwisie YouTubeYoutube.com/@podcastfeministyczny Wszystkich, którzy zechcą wesprzeć moją twórczość zapra...2023-11-1925 minPodcast FeministycznyPodcast FeministycznyUniwersytet Latający i Jadwiga Szczawińska-Dawidowa | Odc. 14W roku 1885 z inicjatywy jednej z uczestniczek tajnych kursów dla kobiet w Warszawie — 𝗝𝗮𝗱𝘄𝗶𝗴𝗶 𝗦𝘇𝗰𝘇𝗮𝘄𝗶𝗻́𝘀𝗸𝗶𝗲𝗷 wówczas 20-letniej działaczki i nauczycielki, powstaje pierwsza, nieformalna, tajna szkoła wyższa tak zwany 𝗨𝗻𝗶𝘄𝗲𝗿𝘀𝘆𝘁𝗲𝘁 𝗟𝗮𝘁𝗮𝗷𝗮̨𝗰𝘆 𝗱𝗹𝗮 𝗸𝗼𝗯𝗶𝗲𝘁. Nazwa przedsięwzięcia odzwierciedla jego organizacyjny charakter. Miejsca, w których odbywały się zajęcia i wykłady, ciągle zmieniano, aby zminimalizować ryzyko dekonspiracji przez władze zaborcze. Spotkania odbywały się w mieszkaniach profesorów lub w domach rodziców studentek, lub też we wciąż działających pensjach żeńskich. Zazwyczaj były to grupy 10-15 osobowe. Jak to możliwe, że inicjatywa przetrwała przez niemal dwie dekady i w jaki sposób udało jej się wykształcić 5000 kobiet? Zapraszam do wysłuchania odcinka. 📩 Zapraszam do kontaktu mailowego:p...2023-11-1221 minPodcast FeministycznyPodcast FeministycznyFeministyczny SzortPress #2 - Kolejna ofiara irańskiego reżimu | Odc. 13Drugi odcinek feministycznego SzortPress'u a w nim: Aktualna sytuacja kobiet w Iranie i kolejna zbrodnia reżimu na młodej kobiecie Armicie Geravand. Prawybory w Wenezueli, w których kandydatką demokratycznej opozycji i pretendentką do fotela prezydenckiego w 2024 roku będzie Maria Corina Machado. Przygotowania do 7 edycji Śląskiego Festiwalu Nauki w Katowicach oraz grono producenckie, w którym zabrakło kobiet. ⁠Link do filmu z irańskiego metra⁠⁠Lista Kobiet - Województwo Śląskie⁠ 📩 Zapraszam do kontaktu mailowego:podcastfeministyczny@gmail.com 🔔 Zasubskrybuj profil podcastu w serwisie YouTubeYoutube.com/@podcastfemin...2023-11-0521 minPodcast FeministycznyPodcast FeministycznyFeministyczny SzortPress #1 | Odc. 12Drogie słuchaczki i drodzy słuchacze. Dotychczas poruszane przeze mnie tematy historyczne, bardziej lub mnie powiązane z historią feminizmu, które od kilku miesięcy dla Was przygotowuje, są i oczywiście będą kontynuowane, ale równolegle chciałbym, aby mój podcast dotykał tematów współczesnych, przynajmniej sygnalizował o pewnych wydarzeniach, o zmianach w prawie, o tym, co dzieje się na polu feministycznej aktywności w naszym kraju, ale także w Europie czy na Świecie. O tym, co dzieje się teraz, co bezpośrednio wpływa na dzisiejszą geopolitykę i debatę publiczną, z którą przecież wszyscy się st...2023-10-2613 minPodcast FeministycznyPodcast FeministycznyEfekt Matyldy | Odc. 11𝗘𝗳𝗲𝗸𝘁 𝗠𝗮𝘁𝘆𝗹𝗱𝘆 — określenie wprowadzone do dyskursu wokół spraw kobiet po raz pierwszy w roku 1993 przez historyczkę 𝗠𝗮𝗿𝗴𝗮𝗿𝗲𝘁 𝗥𝗼𝘀𝘀𝗶𝘁𝗲𝗿 — stało się obecnie przedmiotem wnikliwych analiz feministycznych. Mówienie o tych analizach i badaniach jest dzisiaj sztandarowym przykładem zastosowania w praktyce idei 𝗽𝗿𝘇𝘆𝘄𝗿𝗮𝗰𝗮𝗻𝗶𝗮 𝗸𝗼𝗯𝗶𝗲𝘁 𝗵𝗶𝘀𝘁𝗼𝗿𝗶𝗶 𝗻𝗮𝘂𝗸𝗶. Jeszcze nigdy wcześniej nie wiedzieliśmy tak wiele i nie obnażaliśmy tym samym tak wielu mechanizmów wykluczania kobiet w świecie nauki. To wykluczanie polega na pomijaniu i umniejszaniu zasług kobiet, przypisywaniu zasług naukoznawczyń mężczyznom, preferowaniu męskich naukowców w procesie recenzyjnym prac naukowych, cytowaniu w większej mierze prac mężczyzn czy faworyzowaniu udziału mężczyzn naukowców w mediach i w toczących się debatach społecznych. Dlaczego Efekt Matyldy nazwany został właśnie tak i kim była Matilda Joslyn Gage? Zapraszam do słuchania. 2023-10-2226 minPodcast FeministycznyPodcast FeministycznyIrańskie serce kobiecego manifestu | Odc. 10Dwa dni temu oczy całego świata zostały zwrócone na Norwegię, a następnie na Iran. Jak zapewne wiece Komitet Noblowski zdecydował o przyznaniu Pokojowej Nagrody Nobla irańskiej aktywistce i obrończyni praw kobiet 𝐍𝐚𝐫𝐠𝐞𝐬 𝐌𝐨𝐡𝐚𝐦𝐦𝐚𝐝𝐢. Oczywiście ten pokojowy Nobel jest uhonorowaniem indywidualnych zasług aktywistki, nie ma tu wątpliwości, ale szerzej jest to nagroda dla wszystkich kobiet w Iranie, dla które kobiet protestowały i walczyły na ulicach. Szerzej jest to również ukłon i sygnał w stronę Kurdyjek i Kurdów. 📩 Zapraszam do kontaktu mailowego:podcastfeministyczny@gmail.com 🔔 Zasubskrybuj profil podcastu w serwisie YouTube...2023-10-0813 minPodcast FeministycznyPodcast Feministyczny„Dziewczynolata” | Odc. 9Kiedy zadamy sobie pytanie, skąd wzięły się pierwsze komputery i gdzie je wynaleziono, to nasze myśli powinny powędrować do Stanów Zjednoczonych. Mamy rok 1892, końcówka XIX wieku, kiedy nikt jeszcze nie słyszał o klawiaturze komputera ani o tym, czym jest komputerowa jednostka danych. Wszystko to było jeszcze bardzo odległą przyszłością, a jednak w 1892 roku w poczytnym New York Times pojawia się małe, drukowane ogłoszenie, w którym napisano „A computer wantetd". Czyli co? Ktoś poszukuje komputera? Otóż nie, ktoś chciał zatrudnić kobietę w roli komputera! W nowym odcinku podcastu fem...2023-10-0126 minPodcast FeministycznyPodcast FeministycznyKobieca twarz Afryki, część 2 - Malawi | Odc. 8Zgodnie z wcześniejszymi zapowiedziami powraca cykl „Kobieca twarz Afryki". Tym razem zapraszam do wysłuchania historii poświęconej czasom kolonialnym i postkolonialnym w Malawi. Niewielki kraj w południowo-wschodniej Afryce, wciśnięty pomiędzy Zambię, Tanzanię i Mozambik, ma prawie 18 mln mieszkańców, a w swojej historii doświadczył kobiecych rządów na stanowisku głowy państwa. Jak do tego doszło? Jak to możliwe, że Joyce Banda objęła najwyższy urząd, choć nie należała do rodziny politycznej, a w kraju nie obowiązywały parytety, które gwarantowałyby udział kobiet w po...2023-09-1736 minPodcast FeministycznyPodcast FeministycznyKilka słów o kobietach | Odc. 7W poprzednim odcinku podcastu przybliżyłem kilka biograficznych wątków z życia Elizy Orzeszkowej. Była mowa o tym, dlaczego zasługuje na miano symbolu pozytywizmu, a także o jej emancypacyjnych działaniach na rzecz kobiecej społeczności. W bieżącym odcinku skupiam się na tekście zatytułowanym „Kilka słów o Kobietach” - eseju, który autorka popełniła w roku 1970 i który dyskusję wokół emancypacji na ziemiach polskich wprowadził na zupełnie nowe tory. Orzeszkowa narzuciła pewien ton debaty wokół spraw kobiet, który obowiązywał przez kolejne dekady przełomu wieków. 📩 Zapras...2023-08-2424 minPodcast FeministycznyPodcast FeministycznyEliza Orzeszkowa — mądra emancypantka na trudne czasy | Odc. 6Wszystko to, co fascynuje mnie w postawach Elizy Orzeszkowej, znajduje się na drugim planie, jest to cały ogrom dokonań i osiągnięć, o których się, nie mówi lub mówi mało, a powinny być eksponowane. Polska szkoła bardzo ją marginalizuje, sprowadza do roli moralizatorskiej, kojarzonej przez uczniów z jakimś niedzisiejszym, archaicznym przeżytkiem. Tymczasem Eliza Orzeszkowa to bardzo wyrazisty, jaskrawy symbol epoki pozytywizmu i dzielna, wytrwała orędowniczka kobiecych spraw, szczególnie na przełomie wieku XIX i XX i to właśnie ten czas chciałbym szczególnie w tym odcinku uwypuklić. Zapras...2023-08-1229 minPodcast FeministycznyPodcast FeministycznyWolna kobieta holenderska | Odc. 5Kim była Królewna Niderlandzka znana na dolnym śląsku jako Marianna Orańska i dlaczego pamięć o jej zasługach wciąż jest bardzo żywa na ziemi kłodzkiej? Jak to możliwe, że uwikłana w dynastyczne zobowiązania, zamożna kobieta przetrwała potężny towarzysko-dworski skandal i w wieku czterdziestu lat zaczęła życie na nowo? Zapraszam do wysłuchania odcinka, z którego dowiecie się więcej o tym, co w XIX wieku znaczyło postawienie miłości i własnego szczęścia na pierwszym miejscu, wbrew wszystkim i wszystkiemu. 📩 Zapraszam do kontaktu mailowego:...2023-08-0221 minPodcast FeministycznyPodcast FeministycznyKobieca twarz Afryki, część 1 - Liberia | Odc. 4W styczniu 2006 roku miało miejsce wydarzenie, które w historii Czarnego Lądu było absolutnie bez precedensu, otóż Ellen Johnson-Sirleaf jako pierwsza kobieta w historii Afryki zasiadła na fotelu prezydenckim. Swój urząd wywalczyła na drodze legalnych, demokratycznych wyborów, a nie na skutek przewrotu i siłowego obalenia władzy. Waga gatunkowa zmiany, jaka dokonała się w Liberii na początku XXI wieku, skłoniła mnie do podjęcia tematu tego kraju w kontekście walki o równouprawnienie płci w całej Afryce. Z całą pewnością „Kobieca twarz Afryki” jako cykl będzie powr...2023-07-2330 minPodcast FeministycznyPodcast FeministycznyDeklaracja praw kobiety i obywatelki | Odc. 3Oświeceniowy ład nie był stworzony dla kobiety. Najważniejszą jej rolą było małżeństwo, nawet jeśli śmiała mieć jakieś emancypacyjne pomysły i dążyła do edukacji, to powinna z nich zrezygnować na rzecz wyższego szczęścia społecznego. Wielka Rewolucja Francuska miała zmienić ten skostniały porządek i zniwelować nierówności pomiędzy płciami. Dlaczego tak się nie stało? Kim była Olympe de Gouges i jakie znaczenie dla Francji miała jej „Deklaracja praw kobiety i obywatelki”? Zapraszam do wysłuchania 3 odcinka podcastu feministycznego. 📩 Zapraszam do kontaktu mailowego:2023-07-1524 minPodcast FeministycznyPodcast FeministycznyMłot na czarownice | Odc. 2Kto i dlaczego napisał największy i najpotężniejszy traktat teologiczny w historii Świata? Dlaczego Malleus Maleficarum czyli słynny Młot na czarownice odegrał tak znaczącą i niechlubną rolę w historii? Tekst został po raz pierwszy opublikowany w 1487 i uzyskał sławę jako podręcznik łowców czarownic, używany i powielany od XV do XVII wieku. Dzieło było uważane za jedno z podstawowych kompendiów o czarach, czarownicach i ich związkach z Szatanem. 📩 Zapraszam do kontaktu mailowego:podcastfeministyczny@gmail.com 🔔 Zasubskrybuj profil podcastu w serwisie YouTubeYoutube.com/@podcast...2023-07-0827 minPodcast FeministycznyPodcast FeministycznyŚwięte wojny przeciwko kobietom | Odc. 1Gdzie leży geneza wojen przeciwko kobietom? Wojen toczonych przez wieki, wspieranych instytucjonalnie, podlewanych stereotypami i często także ogromnymi pieniędzmi. Dlaczego wąskie, ale bardzo uprzywilejowane grupy mężczyzn, posiadające potężne wpływy społeczne i polityczne postanowiły w podobnym czasie, choć na różnych obszarach geograficznych wzmocnić patriarchalny porządek społeczny kosztem kobiet? Dlaczego wybrano drogę ucisku i przemocy? W czym kobiety zagrażały mężczyznom i w jakich obszarach do dziś stanowią dla nich zagrożenie? Kto i dlaczego utrwala w nowo rodzących się osobnikach naszego gatunku przekonanie, że Świat jest cywilizacją mężcz...2023-07-0517 minkompotkompot123 Krzemowe historie na papierowym ekranieChoć codziennie wchłaniamy nowe informacje buszując po Internecie, a nasz dobowy harmonogram jest zwykle szczelnie wypełniony, to staramy się znaleźć czas również na nieco bardziej klasyczną strawę – historie prezentowane na mającym dobre dwadzieścia dwa stulecia chińskim wynalazku – papierze (oraz jego ekologicznych wersjach: e-bookach i audiobookach). Książka to naprawdę wyjątkowa rzecz. Dzięki niej nie tylko wiemy więcej, powiększamy zasób słownictwa, stymulujemy wyobraźnię czy porządkujemy wiedzę, ale też "łapiemy oddech", odcinając się od otaczającego nas świata, choć na chwilę. Postanowiliśmy zachęcić Wa...2021-02-241h 29Ścieżka dźwiękowa: podcast filmowyŚcieżka dźwiękowa: podcast filmowyŚD #60 Festiwalowe Kontrowersje i PolecankiPodsumowanie letnich festiwali: gdyńskie kurioza i perełki, polecanki z Nowych Horyzontów i LAF. Solid Gold vs. Parasite, Mowa ptaków kontra Legiony, Ilona Łepkowska naprzeciw Andrzeja Żuławskiego. Znakomity festiwal z tanim karnetem i naszym pierwszym występem live, chodźcie: http://kameraakcja.com.pl/2019/09/zapisy-na-warsztaty-ruszyly/ 01:08: Zaproszenie! 06:05: Jakich chorób można dostać na festiwalu w Gdyni? 13:15: Solid Gold to oszustwo, nie prawdziwy film. 23:30: Szaleństwa Ilony Łepkowskiej 31:20: Polecanki z Gdyni 55:33: Legiony 01:02:00: Mowa ptaków 01:25:10: Obywatel Jones 01:34:40: Polecanki ze Zwierzyńca 01:38:20: Polecanki z Nowych Horyzontów 01:54:45: Parasite Poczytajcie: Adam Kruk na Dwutygodniku, "Kino do użytku wewnętrznego": http://bi...2019-09-302h 07