Shows
Rozumieć Ukrainę16. Załamanie demograficzne, strach przed korupcją i przyszłość Ukrainy. Ukraińscy emigranci o Europie, Polsce i perspektywie powrotu [badania]Rozumieć Ukrainę sezon 2 za darmo w aplikacji TOKFM - https://audycje.tokfm.pl/audycja/562,Rozumiec-Ukraine
W ostatnim odcinku podsumowujemy badania socjologiczne prowadzone przez naukowców obserwujących zmieniającą się w czasie wojny Ukrainę, skupiamy się na niedawno opublikowanym badaniu grupy Rating wśród emigrantów. Wynika z niego, że najlepiej ukraińscy uchodźcy i emigranci ułożyli sobie życie w Europie Północnej (90 proc.), nieco gorzej na Wschodzie (Polsce) (84 proc.) i na południu. W Europie doceniają miejsca pracy, bezpieczeństwo socjalne, dochód, infrastrukturę, mniejszą korupcję, ale uważają, że w Ukrainie lepsze są usługi...2024-02-2358 minRozumieć Ukrainę15. Riepin, Malewicz i awangarda, czyli sztuka i kultura polem ukraińskiej walki o tożsamość i niepodległośćRozumieć Ukrainę sezon 2 za darmo w aplikacji TOKFM - https://audycje.tokfm.pl/audycja/562,Rozumiec-Ukraine
Największe muzeum w USA, Metropolitan Museum w Nowym Jorku, zmieniło w ubiegłym roku informacje dotyczące artystów, do tej pory opisywanych jako rosyjskich. Ilja Riepin, autor m.in. słynnego obrazu "Zaporożcy piszący list do sułtana", został określony jako "Ukrainiec urodzony w Imperium Rosyjskim". Pochodzący z ukraińskiego Mariupola wybitny pejzażysta Archip Kuindży i marynista Iwan Ajwazowski zostali również określeni jako Ukraińcy. Ajwazowski - urodzony na Krymie - był z poc...2024-02-231h 10Rozumieć Ukrainę14. Hrycaka globalna historia Ukrainy, czyli jak "wyrwać się z przeszłości" i modernizować naródRozumieć Ukrainę sezon 2 za darmo w aplikacji TOKFM - https://audycje.tokfm.pl/audycja/562,Rozumiec-Ukraine
Bohaterką czternastego odcinka jest bestsellerowa (w Ukrainie) książka prof. Jarosława Hrycaka "Ukraina. Wyrwać się z przeszłości" (we wrześniu premiera polska). Wybitny historyk analizuje historię swojego kraju w globalnej perspektywie (stąd jednym z głównych bohaterów Ukrainy powinien być Krzysztof Kolumb) oraz koncentruje się na procesach długiego trwania. Książkę napisał dla młodego pokolenia - pierwszego, którego nie dało się już zastraszyć, by skupili się bardziej już na modernizowaniu narodu niż ciągłym jego konstru...2024-02-231h 08Rozumieć Ukrainę13. Odzyskanie niepodległości - powstanie państwa i kapitalistycznej oligarchii, ewolucja demokracji i naroduRozumieć Ukrainę sezon 2 za darmo w aplikacji TOKFM - https://audycje.tokfm.pl/audycja/562,Rozumiec-Ukraine
W 1991 roku Ukraińcy odzyskali - raczej niż "uzyskali" - niepodległość. W 13. odcinku podcastu Edwin Bendyk i Agnieszka Lichnerowicz omawiają sytuację geopolityczną (m.in. upadek ZSRR, "strategię Jelcyna" i "kotlet po kijowsku" Busha seniora) i wewnętrzną w powstającym państwie oraz w jego pierwszych latach: zapaść gospodarczą i społeczną, i konsolidację państwa, konsolidację kapitalistyczną oligarchów (za kolejnego prezydenta Leonida Kuczmy), konsolidację demokracji (m.in. na "pomarańczowym" Majdanie) oraz przywracanie i konstrukcji pamięci historycznej. 2024-02-231h 15Rozumieć Ukrainę12. Skoworoda - filozof, który "zdefiniował ukraińską wolność"Rozumieć Ukrainę sezon 2 za darmo w aplikacji TOKFM - https://audycje.tokfm.pl/audycja/562,Rozumiec-Ukraine
Bohaterem 12. odcinka jest kluczowa postać dla współczesnej ukraińskiej kultury, która inspiruje pisarzy, eseistów i twórców kultury do dziś. Nazywany bywa filozofem wolności. Urodzony ponad 300 lat temu Skoworoda był filozofem, nauczycielem, muzykiem, wielką postacią ukraińskiego i europejskiego baroku. Agnieszka Lichnerowicz rozmawia z Edwinem Bendykiem o jego życiu (oraz zmitologizowanej biografii) oraz okolicznościach, w których przyszło mu żyć. Urodził się tuż po tym, jak Piotr I ogłosił powstanie imperium rosyjskiego, a ukraińska au...2024-02-231h 00Rozumieć Ukrainę11. Cele ukraińskiej gry międzynarodowej a polskie priorytety i interes (narodowy?)Rozumieć Ukrainę sezon 2 za darmo w aplikacji TOKFM - https://audycje.tokfm.pl/audycja/562,Rozumiec-Ukraine
"Epoka gwiazdorzenia" Wołodymyra Zełenskiego się kończy, bo moralny przekaz o słuszności ukraińskiej walki traci moc wpływania na sojuszników i państwa neutralne. Kijów zarządza więc korektę i bardziej skupia się na tłumaczeniu ukraińskiej walki na uniwersalny język bezpieczeństwa (żywnościowego, atomowego, prawno-międzynarodowego). Agnieszka Lichnerowicz rozmawia z Edwinem Bendykiem o obecnych priorytetach ukraińskiej dyplomacji, o "wdzięczności" w polityce zagranicznej oraz o reakcyjności polityki polsk...2024-02-231h 11Rozumieć Ukrainę10. Republiki i rewolucje - cztery lata fundamentalne dla ukraińskiej państwowości (1917-1921)Rozumieć Ukrainę sezon 2 za darmo w aplikacji TOKFM - https://audycje.tokfm.pl/audycja/562,Rozumiec-Ukraine
Na I wojnie światowej poległy dwa imperia, których częścią były ziemie zamieszkane przez Ukraińców: austrowęgierskie i rosyjskie. Na ich gruzach, w latach 1917-1921 Ukraińcy podjęli kilka prób zbudowania własnych republik i innych form samoorganizacji. Walczyli z Polakami, białym Rosjanami i czerwonymi bolszewikami, buntowali się i brali udział w rewolucjach. "ukraińska rewolucja była jednak znacznie szerszym zjawiskiem niż tylko rewolucja bolszewicka i narodowa. Oprócz tych dwóch obejmowała ona tr...2024-02-2358 minRozumieć Ukrainę9. Ukraińska samoorganizacja społeczna - źródła, ewolucja i mechanizmy mobilizacjiRozumieć Ukrainę sezon 2 za darmo w aplikacji TOKFM - https://audycje.tokfm.pl/audycja/562,Rozumiec-Ukraine
Symbolem ukraińskiej samoorganizacji jest Majdan, główny plac, na którym gromadzą się członkowie wspólnoty, by walczyć o niepodległość, przeciw fałszerstwo wyborczym, korupcji, odbieraniu im perspektyw. W czasach wojny Majdanem stał się cały kraj, którego mieszkańcy powiązani formalnymi nieformalnymi sieciami zbierają pieniądze, organizują wsparcie i samoobronę. Jakie są źródła legendarnej ukraińskiej samoorganizacji? Jak ewoluowała ona od odzyskania przez kraj niepodległości? Jakie są mechanizmy mobilizacji? Na czym obecnie skupi...2024-02-231h 10Rozumieć Ukrainę8. Ukraińskie miasta na wojnie. Poranione, ale dumne z nadzieją patrzą w przyszłość [badanie]Rozumieć Ukrainę sezon 2 za darmo w aplikacji TOKFM - https://audycje.tokfm.pl/audycja/562,Rozumiec-Ukraine
Jak oceniasz sytuację w twoim mieście? Jak oceniasz władze? Usługi? Perspektywy? Między innymi o to pytali autorzy szeroko zakrojonego badania mieszkańców 21 ukraińskich miast. Pomimo tego, że niektóre z tych miast były okupowane, inne są celami nieustannych ataków z powietrza, na inne spadła opieka na uchodźcami i rannymi - większość mieszkańców jest dumna i nie chce wyjeżdżać. Jakie stoją przed nimi wyzwania? Które miasta z większą nadziej...2024-02-231h 12Rozumieć Ukrainę7. Polsko-ukraińskie relacje: między interesem a emocjami, między przeszłością a przyszłościąPolaków i Ukraińców zbliża wspólny wróg - Rosja. Co zaś nasze kraje i społeczeństwa dzieli, a co będzie ułatwiać współpracę? Kto będzie ją wzmacniać, a kto będzie dzielić? Gospodarka? Kwestia imigracji? Historia? Jaką rolę odgrywają emocje, a jaką interesy? O politykach zagranicznych Warszawy i Kijowa, sieciach społecznych, interesach partyjnych rozmawiamy w siódmym już odcinku podcastu.2024-02-231h 20Rozumieć Ukrainę6. Rozstrzelane odrodzenie - o ukraińskich latach 20-tych i twórcach mordowanych przez KremlRozumieć Ukrainę sezon 2 za darmo w aplikacji TOKFM - https://audycje.tokfm.pl/audycja/562,Rozumiec-Ukraine
W 1959 r. w Instytucie Literackim (kierowanym przez Jerzego Giedroycia) ukazała się antologia o fundamentalnym znaczeniu nie tylko dla ukraińskiej pamięci i tożsamości, ale kultury całej Europy. Na prośbę Giedroycia ukraiński literaturoznawca Jurii Ławrynenko przygotował (odnalazł i zebrał) antologię twórczości ukraińskich artystów i pisarzy z od 1917 do 1933 roku, o których pamięć Moskwa starała się wymazać. Tytuł Rozstrzelane Odrodzenie stał się powszechnie używanym określeniem na ówczesny fenomen. Ukraińskie lata...2024-02-2358 minRozumieć Ukrainę4. Mit kozacki - współczesna tożsamość i historiaRozumieć Ukrainę sezon 2 za darmo w aplikacji TOKFM - https://audycje.tokfm.pl/audycja/562,Rozumiec-Ukraine
Mit kozacki jest jednym z fundamentalnych dla współczesnej ukraińskiej świadomości i państwowości. Jakie ideały i narracje promuje? Jaka historia się za nim ukrywa? Dlaczego Bohdan Chmielnicki i Iwan Mazepa są współcześnie kluczowymi bohaterami historycznymi i inspirują do walki? Jak powstał kluczowy tekst, który wypromował mit kozacki?
Plokhy Serhii: "The Cossack Myth: History and Nationhood in the Age of Empires", Cambridge University Press. 2012
Hrycak, Jaros...2024-02-231h 04Rozumieć Ukrainę5. Odbudowa Ukrainy [cz. 2]: kto zapłaci, kto zarobi, co może Polska?Rozumieć Ukrainę sezon 2 za darmo w aplikacji TOKFM - https://audycje.tokfm.pl/audycja/562,Rozumiec-Ukraine
Kontynuujemy analizę planów, marzeń i sporów o odbudowę i modernizację Ukrainy. Pretekstem jest kolejna poświęcona tej największej od II wojny światowej rekonstrukcji konferencja w Londynie. Sojusznicy Kijowa zapowiedzieli kolejne dziesiątki miliardów dolarów na wsparcie, ale też - mniej lub bardziej wprost - okazują zaniepokojenie i determinację, by obronić ten proces przed korupcją. Jak zamierzają to sfinansować? Kto będzie wpływał na kształt odbudowy? Kto może zarobić? Jak mogłaby się zaangażować Polska? C...2024-02-2359 minRozumieć Ukrainę3. Wojna przyspiesza dekolonizację - strategie oporu, wpływ na imperium i odzyskiwanie głosuRozumieć Ukrainę sezon 2 za darmo w aplikacji TOKFM - https://audycje.tokfm.pl/audycja/562,Rozumiec-Ukraine
Imperializm rosyjski oparty był na wyzysku ekonomicznym i kulturowym. "Brutalni zwycięzcy przez długi czas starali się opowiadać historię podbitego narodu, pozbawiając pokonanych prawa do dawania świadectw o sobie" - pisze ukraińska literaturoznawczyni Wira Ahejewa. Rosyjska agresja przyspieszyła procesy dekolonizacyjne zachodzące w Ukrainie - Ukraińcy zmieniają obalają zmieniają nazwy ulic, odbijają pamięć i bohaterów oraz opowiadają historię na własnych warunkach. Ale to nie tylko historia oporu, ale też wpływania na imperium. "Ukraińcy zwykle...2024-02-231h 07Rozumieć Ukrainę2. Odbudowa Ukrainy: wizje, priorytety, ideologie i interesy. Rola PolskiRozumieć Ukrainę sezon 2 za darmo w aplikacji TOKFM - https://audycje.tokfm.pl/audycja/562,Rozumiec-Ukraine
Przed Ukrainą i Europą największa odbudowa od czasów II wojny światowej. Albo precyzyjniej - odnowa, bo marzenia i plany zakładają modernizację całej gospodarki w kierunku bardziej zielonym i zrównoważonym. Co to oznacza? Jakie są priorytety - na dzis i na przyszłość? Jaki sens ma planowanie już dziś? Na jakie sektory Ukraina postawi? Kto będzie rywalizował na ukraińskim rynku? Czy społeczeństwu uda się zapobiec terapii szokowej? Jakie szanse na udział w tym projekcie ma...2024-02-231h 05Rozumieć Ukrainę1. Społeczny portret Ukrainy - jak wojna zmienia naszych sąsiadów [sondaże]Rozumieć Ukrainę sezon 2 za darmo w aplikacji TOKFM - https://audycje.tokfm.pl/audycja/562,Rozumiec-Ukraine
Wzrosło m.in. poczucie sprawczości, zaufanie do państwa i wiara w zwycięstwo. Miesza się to jednak ze strachem, gniewem i diagnozami PTSD. Prowadzone w czasie wojny badania socjologiczne pokazują, że pesymistyczne i pogrążone w rekordowej anomii (rozpad norm, poczucie bezsensowności) społeczeństwo ukraińskie po rosyjskim ataku przeszło dramatyczną przemianę. Z czego wynika ta przemiana? Jakie społeczeństwo się z niej wyłania? Rosyjska agresja definiowana jest jako wojna cywilizacyjno-kulturowa, zajrzymy też w badania...2024-02-231h 13