Look for any podcast host, guest or anyone
Showing episodes and shows of

Erfgoedbibliotheek Hendrik Conscience

Shows

NottebohmlezingenNottebohmlezingenNottebohmlezing Tine De Koninck - Een bijzonder liedboek voor Dorothea de BertiNottebohmlezing door Tine De Koninck Tine De Koninck gaat tijdens haar muzikale lezing in op het bijzondere liedboek voor Dorothea de Berti. In 2023 kon de Erfgoedbibliotheek Hendrik Conscience het liedboek voor de Antwerpse Dorothea de Berti verwerven, een uniek manuscript dat in 1621 werd samengesteld ter gelegenheid van haar verloving. Dit prachtig gekalligrafeerde album weerspiegelt de artistieke en literaire smaak van de elite in de Zuidelijke Nederlanden, met Franse hofliederen, liefdesemblemen en poëzie van grote dichters. Tijdens deze lezing wordt de inhoud en cultureel-historische context van dit waardevolle handschrift besproken. Ze wordt muzikaal begeleid door het vocaal ensemble Lyra Antiqua o.l...2025-03-201h 13NottebohmlezingenNottebohmlezingenNottebohmlezing Martin Schoups - Meesters van de straatNottebohmlezing door Martin Schoups In Meesters van de straat toont Martin Schoups hoe Antwerpen in de loop van de negentiende eeuw de meest gepolariseerde stad van het land werd. Antwerpen is een verdeelde stad en dat is al een hele lange tijd zo. In Meesters van de straat toont Martin Schoups hoe Antwerpen in de loop van de negentiende eeuw de meest gepolariseerde stad van het land werd. Liberalen en conservatieven vlogen elkaar in de haren. De bitse schoolstrijd zette de stad onder hoogspanning. Maar ook op andere terreinen werd het hommeles. Politieagenten kregen het zwaar te verduren in de volk...2025-02-191h 05NottebohmlezingenNottebohmlezingenNottebohmlezing Bart De Wever - Het verhaal van AntwerpenNottebohmlezing door Bart De Wever Dit najaar geven we het woord aan auteurs en onderzoekers die op basis van de rijke collectie van de Erfgoedbibliotheek nieuw werk hebben gepubliceerd. Bart De Wever doet het verhaal van Antwerpen uit de doeken, en daarvoor had hij onze collectie nodig. Het verhaal van Antwerpen geeft inzicht in de geschiedenis van de stad. Het vertelt waar we vandaan komen, helpt ons te begrijpen wie we zijn en biedt inspiratie om te beseffen wie we willen worden. Uit de verhalen blijkt een liefde voor de stad en een liefde voor de stadsgemeenschap die er thuis...2024-11-271h 17NottebohmlezingenNottebohmlezingenNottebohmlezing Steven Van Impe - Het Missaal van BerchemNottebohmlezing door Steven Van Impe Dit najaar geven we het woord aan auteurs en onderzoekers die op basis van de rijke collectie van de Erfgoedbibliotheek nieuw werk hebben gepubliceerd. Steven Van Impe neemt je mee naar 1140 toen het oudste boek van Antwerpen geschreven werd. Het Missaal van Berchem is het oudste boek uit Antwerpen. Het werd geschreven rond het jaar 1140 in de verdwenen Sint-Michielsabdij. Zo’n driehonderd jaar later verhuisde het boek naar Berchem, waar het eeuwenlang gebruikt, bewaard en gekoesterd werd. Wat is dat Missaal van Berchem juist? Wat staat erin? Wie heeft het gemaakt? Hoe heeft het al di...2024-10-3051 minNottebohmlezingenNottebohmlezingenNottebohmlezing Nico Wouters - Stad in verzetDit najaar geven we het woord aan auteurs en onderzoekers die op basis van de rijke collectie van de Erfgoedbibliotheek nieuw werk hebben gepubliceerd. Nico Wouters onderzocht hoe Antwerpen zich verzette tegen de Duitse bezetting. Iedereen heeft al wel eens gehoord van de belangrijke rol die het Antwerpse verzet speelde bij de bevrijding van de haven in 1944. Maar waar kwam dat verzet vandaan? Het verzet in Antwerpen blijft vaak nog een grote onbekende. Het boek ‘stad in verzet’ brengt voor het eerst onze kennis samen. Hoe ontstond het verzet in Antwerpen en wat waren de belangrijkste organisaties? Welke rol speelde het...2024-10-091h 30NottebohmlezingenNottebohmlezingenWelke toekomst voor het verleden?Hoe klimaatverandering ons erfgoed bedreigt en wat daaraan te doen valt Lezing & paneldiscussie In het boek 'De toekomst van het verleden' luidt de Nederlandse kunsthistoricus Thijs Weststeijn de noodklok: klimaatverandering is een steeds grotere bedreiging voor ons erfgoed. Wereldwijd lopen musea, archieven, erfgoedbibliotheken, maar ook monumenten, binnensteden en cultuurlandschappen acuut gevaar. Naar aanleiding van het boek organiseerden deBuren en FARO een discussie in onze schitterende Nottebohmzaal op dinsdag 4 juni 2024. De stijgende zeespiegel bedreigt Venetië, in Pakistan overstromen de 4.500 jaar oude ruïnes van Mohenjo Daro. Door inklinking van de Engelse veengrond bezwijkt de Muur van Hadrianus en door de toename va...2024-09-241h 18NottebohmlezingenNottebohmlezingenTom Dieusaert – Rond de Kaap. Isaac le Maire contra de VOCTom Dieusaert vertelt over het gevecht van één man tegen de machtigste multinational van de zeventiende eeuw: de Verenigde Oost-Indische Compagnie (VOC). Een gevecht ‘waarbij hij anderhalf miljoen gulden zou verliezen maar toch zijn eer zou bewaren.’ Na de scheiding van de Nederlanden door de Tachtigjarige Oorlog was Isaac le Maire één van de honderden calvinistische, kapitaalkrachtige Antwerpse kooplui die einde zestiende eeuw in Amsterdam neerstreken. Daar werd hij een van de pioniers van de Verenigde Oost-Indische Compagnie. Maar zijn individualistische en tegendraadse karakter bracht hem onvermijdelijk op ramkoers met het staatsmonopolie van de VOC. Hij was betrokken bij de ontdekki...2024-06-251h 04NottebohmlezingenNottebohmlezingenWendy Wauters – De geuren van de kathedraal. De overweldigende 16de eeuw in AntwerpenEen vlaag van natte hond wurmt zich door dikke blauwe wierookwolken in de Onze-Lieve-Vrouwekerk. De penetrante geur van lijken in ontbinding vermengt zich met de parfumwalm van opgetutte kooplui. Aan een van de tientallen zijaltaren rinkelt voor de honderdste keer een bel. Orgelspel en klokkengelui overstemmen de kreet van een marktkramer bij het portaal. In het schemerduister, langs monumentale schilderijen en fluwelen gordijnen, turen heiligen naar de wirwar van kerkgangers. En wat te denken van de vrouwen die afgehakte vingers onder het altaar verstoppen? Laat je in ‘De geuren van de kathedraal’ (genomineerd voor de Libris Geschiedenisprijs 2023) meevoeren naar een van...2024-06-2554 minNottebohmlezingenNottebohmlezingenNottebohmlezing Alexander Reeuwijk – De paradijsvogelsAlexander Reeuwijk neemt je mee in de tijd, op ontdekkingsreis, einde achttiende, begin negentiende eeuw. Vaar mee naar het machtige eiland Nieuw-Guinea op het fluitschip La Coquille waar ook René Primevère Lesson aan boord was als scheepschirurg, apotheker en natuuronderzoeker. En zoek mee op de levende exemplaren van de mythische paradijsvogels in de vrije natuur, die in de lucht op een vallende ster gelijken. ‘ De kleine paradijsvogels vliegen sierlijk en met een golvende vlucht; de flankveren zijn achteloos weggestopt en vormen een gracieuze en luchtige pluim, die in de lucht op een vallende ster lijkt.’ De afgelopen eeuwen zijn er tal...2024-06-251h 05NottebohmlezingenNottebohmlezingenNottebohmlezing Regula Ysewijn - Van wafel tot koekIn haar bakboek 'Van wafel tot koek' verrast Ysewijn de lezer met sprekende beelden en heerlijke recepten van de Lage Landen. Van traditionele roggebroden over knapperige krakelingen tot de vertrouwde Sinterklaaslekkernijen, Regula’s creaties nodigen uit om meteen zelf aan de slag te gaan. Regula Ysewijn is culinair auteur en fotograaf. Ze heeft een passie voor historische recepten en hun verhalen. Daarnaast is Regula jurylid van Bake off Vlaanderen, de Vlaamse versie van het Britse programma The Great British Bake Off. Ze vertoeft vaak in Groot-Brittannië, waar ze meewerkt programma’s maakt voor BBC en meewerkt aan het magazine van Borou...2023-12-111h 04NottebohmlezingenNottebohmlezingenNottebohmlezing Diane De Keyzer - Quel BordelIn de middeleeuwen heetten ze ledighe vrouwen, lichtwiven of lichtekooien. Ze werden verbannen of behangen met schandstenen. Ze hadden een verbond met de duivel en waren slachtoffers van heksenjachten. Vandaag noemen we hen sekswerkers en luxe escorts. Ze vertellen tijdens druk bekeken programma’s op tv wat en waarom ze het doen. Prostitutie door de eeuwen heen. Diane De Keyzer neemt je mee langs straten van plezier en huizen van vertier. We maken kennis met straatmadelieven en courtisanes, met bordeelmadames, koppelaarsters en pooiers. En geen prostitutie zonder vraag en dus komt ook de klant in beeld. Vaak is hij heel vo...2023-11-201h 11NottebohmlezingenNottebohmlezingenNottebohmlezing Pieter Serrien - In opstand!De geuzen kennen we allemaal uit de geschiedenislessen en de lokale geschiedenis. Maar wie waren deze mannen en vrouwen? In zijn recentste boek  In opstand! vertelt historicus Pieter Serrien het verhaal van deze zestiende-eeuwse opstandelingen aan de hand van toenmalige getuigenissen, prenten en andere bronnen. In een verrassende vertelling met originele muziek, bijzondere lokale anekdotes en rake analyses komt deze vergeten geschiedenis wel erg dichtbij. Serrien neemt de toeschouwer mee naar een tijd van beeldenstormen, Spaanse furie en klimaatverandering, die ook hier in deze streek heel wat teweegbracht.  Pieter Serrien (°1985) is historicus en auteur van acht boeken waarin getuigenissen van beide w...2023-10-171h 40NottebohmlezingenNottebohmlezingenDuel op Zondag: Artificial Intelligence en de literatuurHoogleraar informatica Luc Steels en schrijver Maarten Inghels debatteren over Artificiële Intelligentie in de wereld van de literatuur. Ze doen dat onder leiding van duelmeester Bert Bultinck, hoofdredacteur van Knack. Er zijn nog heel veel vragen over de rol van Artificial Intelligence (AI), ook in de literaire en taalkundige wereld. AI heeft de grenzen verlegd door autonoom teksten te genereren die nauwelijks te onderscheiden zijn van die van menselijke auteurs. Discussies over auteursrecht bijvoorbeeld steken de kop op. ChatGPT en andere taalmodellen brengen wellicht een revolutie teweeg in de manier waarop we literatuur begrijpen en consumeren. Welke impact AI z...2023-10-171h 05NottebohmlezingenNottebohmlezingenArtist Talk FINIS TERRAE Met Jeffe De Brabandere en Gideon KieferDe tentoonstelling FINIS TERRAE biedt in de Nottebohmzaal van de Erfgoedbibliotheek Hendrik Conscience nieuw werk van Jeffe De Brabandere en Gideon Kiefer. Op zondag 4 december gaat curator Eric Rinckhout tijdens een artist talk in gesprek met beide kunstenaars.2022-12-2247 minNottebohmlezingenNottebohmlezingenNottebohmlezing Jos Geysels - De aarde kouder, de samenleving warmerJos Geysels over ‘klimaatrechtvaardigheid’, omdat we om de draagkracht van de aarde te bewaren, een breed maatschappelijk draagvlak nodig hebben. Nottebohmlezing op zondag Zondag 16 oktober 2022 in de Nottebohmzaal van de Erfgoedbibliotheek Hendrik Conscience.2022-12-2243 minNottebohmlezingenNottebohmlezingenNottebohmlezing Marie Becuwe - Kunstenaarsherbergen op het Belgische plattelandMarie Becuwe over de cruciale rol die kunstenaarsherbergen speelden in de ontwikkeling van de realistische en impressionistische schilderkunst. Nottebohmlezing op zondag Zondag 23 oktober 2022 in de Nottebohmzaal van de Erfgoedbibliotheek Hendrik Conscience.2022-12-221h 05NottebohmlezingenNottebohmlezingenNottebohmlezing Geert Buelens - Wat we toen al wistenVijftig jaar nadat de Club van Rome de alarmbel luidde met Grenzen aan de Groei, duiken we met Geert Buelens de geschiedenis in. Nottebohmlezing op zondag Zondag 20 november 2022 in de Nottebohmzaal van de Erfgoedbibliotheek Hendrik Conscience.2022-12-221h 21NottebohmlezingenNottebohmlezingenNottebohmlezing Nic Balthazar - KlimaatbetoogNic Balthazar legt in deze interactieve lezing uit waarom hij zich al zo veel jaren zorgen maakt, wat het ware gevaar is van de klimaatverandering en waarom de oplossingen toch hoopvol en haalbaar zijn. Nottebohmlezing op zondag Zondag 20 november 2022 in de Nottebohmzaal van de Erfgoedbibliotheek Hendrik Conscience.2022-12-221h 29NottebohmlezingenNottebohmlezingenNottebohmlezing Marnix Beyen - De beeldhouwer Albert PoelsIn het rijke oeuvre van de Antwerpse beeldhouwer Albert Poels (1903-1984) is Reinaert de Vos alomtegenwoordig. Hoe transformeerde de figuur onder invloed van de veranderende politieke en culturele omstandigheden? Aan de hand van de vossen van Poels vertelt Beyen het verhaal van deze belangrijke Vlaamsgezinde beeldhouwer. Nottebohmlezing op zondag 13 mei 2022 in de Nottebohmzaal van de Erfgoedbibliotheek Hendrik Conscience.2022-05-241h 03NottebohmlezingenNottebohmlezingenNottebohmlezing Yvan de Maesschalck - De vossenfiguur in de moderne literatuurDe vos is weliswaar aaibaar, maar ook raadselachtig en ongrijpbaar. Misschien is de vos wel de nachtzijde van de mens? Of misschien toch niet? Yvan De Maesschalck houdt de vos tegen het licht als personage, symbool of motief in de moderne literatuur. Nottebohmlezing op zondag 10 april 2022 in de Erfgoedbibliotheek Hendrik Conscience.2022-04-201h 22NottebohmlezingenNottebohmlezingenNottebohmlezing Lisanne Vroomen - De kromme paden van Reynaert de vos in de Nederlandse letterkundeVan het Latijnse dierenepos Ysengrimus uit 1150, over de Franse Roman de Renart naar Van den vos Reynaerde in het Middelnederlands. Lisanne Vroomen volgt de kromme paden van Reynaert en kijkt naar de sporen die hij achterlaat. Nottebohmlezing op zondag 27 maart 2022 in de Erfgoedbibliotheek Hendrik Conscience.2022-03-3059 minNottebohmlezingenNottebohmlezingenNottebohmlezing Dirk Draulans - De parabel van de Vos en DemirDe vos, eeuwenlang net als de wolf verdelgd door de mens. Dirk Draulans over de comeback van de vos, met dank aan efficiënte beschermingsmaatregelen. Nottebohmlezing op zondag 13 maart 2022 in de Nottebohmzaal van de Erfgoedbibliotheek Hendrik Conscience.2022-03-171h 11NottebohmlezingenNottebohmlezingenNottebohmlezing Karel Vingerhoets - Walter had nog een vos in zijn schuif liggen…Meer dan twintig jaar geleden schreef Walter Van den Broeck een bewerking van Van den Vos Reynaerde voor een suite van Jan Van Landeghem. Dit werk voor spreker, dwarsfluit, piccolo, hobo, althobo, klarinet, basklarinet, fagot, contrafagot, 2 hoorns en slagwerk werd uitgevoerd door I Solisti del Vento onder leiding van Francis Pollet. De tekst kwam ook in handen van acteur en auteur Karel Vingerhoets, die er niet meteen mee aan de slag kon. Vandaag kan hij dat wel in het kader van de reeks Nottebohmlezingen over de vos in al zijn facetten. Het is tegelijkertijd de gelegenheid om het prachtige verhaal...2022-02-211h 00NottebohmlezingenNottebohmlezingenGedichtendag 2022 - Hind en Zahra EljadidGedichtendag 2022 in de Erfgoedbibliotheek Hendrik Conscience, met de zussen Hind en Zahra Eljadid.2022-02-1408 minNottebohmlezingenNottebohmlezingenNottebohmlezing Ronald Grossey - Van Doré tot De Rode RidderKoen Broucke gaat in gesprek met auteur Ronald Grossey over het onversaagde verschijnen van ridders in stripverhalen. Over Bob De Moor en zijn ridderromans, de ontmoetingen met Leopold Vermeiren, Marvano, Willy Vandersteen, Karel Biddeloo, reeksen als Johan en Pirrewiet, De Rode Ridder, de Torens van Schemerwoude... en waarom deze albums een publiek blijven begeesteren. Ronald Grossey (°1956) is uitgever bij Vrijdag en auteur. Hij publiceerde onder andere boeken over de pioniersjaren van de televisie en over strips, Studio Vandersteen en Bob De Moor. Hij schreef voor de legendarische striptijdschriften Kuifje en Robbedoes en was hoofdredacteur van het Suske en Wiske Weekblad. N...2021-12-131h 06NottebohmlezingenNottebohmlezingenNottebohmlezing Frank Brandsma - Gevoelige riddersDe romans over Koning Arthur en zijn ridders van omstreeks 1200 stuiteren van de emoties. Naast eer is vooral liefde de grote drijfveer voor de hoofse personages. Met hen wordt het publiek heen- en weer geslingerd tussen hoop en teleurstelling, angst en opluchting, diepe smart en ultiem geluk. Hoe worden al die emoties mee-voelbaar gepresenteerd? Frank Brandsma is hoofddocent Literatuurwetenschap (Middeleeuwen) aan de Universiteit Utrecht. Zijn onderzoek gaat over Arthurromans rond 1200, met speciale aandacht voor de structuur en de emotionele werking van de verhalen. Nottebohmlezing op zondag 21 oktober 2021 in de Erfgoedbibliotheek Hendrik Conscience.2021-11-1656 minNottebohmlezingenNottebohmlezingenNottebohmlezing Kevin Absillis - De ridderromantiek van Hendrik ConscienceEnkele onvoldragen pogingen niet te na gesproken stak de moderne Vlaamse letterkunde van wal met De Leeuw van Vlaenderen (1838). Hendrik Consciences beroemd en berucht gebleven roman voert de lezer terug naar de riddertijd en lijkt op het eerste oog een ondubbelzinnig huldeblijk aan zwaardkunst, blinkende harnassen en hoofse moed. Na zijn dood kreeg de negentiende-eeuwse schrijver hiervoor de rekening gepresenteerd. Louis Paul Boon bijvoorbeeld vond dat Conscience had weggekeken van sociaal onrecht om de Vlaming te verstrooien met dwaze verhaaltjes over ‘edele ridders en mooie jonkvrouwen’. Boon beschuldigde Conscience ervan ‘de taal der oude ridderverhalen’ ondoordacht te recyclen en zo ‘het machts...2021-10-041h 08NottebohmlezingenNottebohmlezingenDuel op Zondag - Mensenrechten op de schop?Twee maal per jaar organiseert het Dotatiefonds voor Boek en Letteren, de gemeenschappelijke vriendenvereniging van het Letterenhuis en de Erfgoedbibliotheek Hendrik Conscience, een Duel op Zondag. Op 4 oktober 2020 ging een snedig debat over de mensenrechten door. Op 10 december 1948 nam de Algemene Vergadering van de Verenigde Naties de Universele Verklaring van de Rechten van de Mens aan. Meer dan zeventig jaar later heeft filosoof Othman El Hammouchi geen hoge pet op van deze verklaring. Ze ademt voor hem de geest van het Westerse individualisme. Volgens criminoloog en kersvers directeur van het Hannah Arendt Instituut Christophe Busch is de verklaring wel een...2020-10-051h 20NottebohmlezingenNottebohmlezingenNottebohmlezing Lieve Joris - Reizen door postkoloniaal CongoCongo begon voor mij met het schilderij van een vredig huttendorpje dat heeroom van Congo voor mijn grootmoeder had meegebracht. In 1985 reisde ik hem achterna en begon een avontuur dat me niet alleen naar het hart van Congo zou voeren, maar ook naar dat van de Congolezen. Is zo’n ontmoeting eigenlijk wel mogelijk, na alles wat er tussen Congo en België in het verleden is voorgevallen? Wie stuurde mijn blik? En: wat leerde ik al doende? Lieve Joris is auteur van non-fictieboeken over de Arabische wereld, Oost-Europa, Afrika en China. Haar werk werd bekroond met onder andere de Henriëtte...2020-06-1248 minNottebohmlezingenNottebohmlezingenNottebohmlezing David Vergauwen - Zingen van passer en winkelhaakVrijmetselaars komen samen in speciaal daartoe ingerichte gebouwen om daar in alle rust samen “iets” te beleven. Minder kan over vrijmetselarij nauwelijks gezegd worden. Vrijmetselarij kenmerkt zich als een initiatiek genootschap: men hoort er bij omdat men is ingewijd en die inwijding gebeurt via een ritueel. Juist dat blijkt dat essentiële “iets” te zijn waar vrijmetselaars zich mee bezig houden.In deze lezing hebben we het over de rol van de muziek bij dat maçonnieke ritueel. Is het louter decoratief of geeft het ook betekenis aan het gebeuren?Er is geen gebrek aan Belgische componisten die in de negentiend...2020-02-071h 04NottebohmlezingenNottebohmlezingenTentoonstellingsrecensie Porno, Pulp en Literatuur op Radio CentraalRadio Centraal bracht op 19 december 2019 in de rubriek 'Thuisreis' een recensie van de tentoonstelling Porno, Pulp en Literatuur in de Erfgoedbibliotheek Hendrik Conscience.2019-12-1912 minNottebohmlezingenNottebohmlezingenNottebohmlezing Petra Van Brabandt - Kunst of pornografie?Kunst en pornografie lijken elkaar uit te sluiten; het één maakt het mooiste en beste in ons wakker, het andere onderwerpt ons aan hitsigheid en dierlijkheid. En toch is de relatie tussen kunst en pornografie meer genuanceerd dan op het eerste zicht lijkt. In deze lezing kijken we hoe kunstfilosofen over kunst en pornografie denken en ontdekken we dat ze meer gemeenschappelijk hebben en zelfs een perfect huwelijk kunnen aangaan. Petra Van Brabandt is filosofe. Ze werkt op Sint Lucas Antwerpen als hoofd Onderzoek en docente in semiotiek en cultuurkritiek. Ze schrijft over kunst & pornografie, natte esthetiek en kunst&politiek. Le...2019-10-211h 06NottebohmlezingenNottebohmlezingenMiraeus Lecture Alessandro Grazi - Digital approaches to Jewish Print CultureIn his lecture, Alessandro Grazi is going to delineate the main traits of his ongoing research project on Italian Jewish prayer books printed in the Nineteenth Century. The aim of this project is to carry out a digital and conceptual analysis of nineteenth-century Italian prayer books, with the purpose of utilizing them as objects of historical inquiry. The tools I will use to carry out this analysis consist of an inventory and digitization of these prayer books, in order to enable a digital analysis with OCR software (Optical Character Recognition). Prayer books encompass every aspect of Jewish life, from everyday...2019-10-141h 02NottebohmlezingenNottebohmlezingenMiraeus Lecture Margriet Hoogvliet - Religieuze leescultuur van leken in de 15e eeuwVerschillende historische publicaties hebben de gevorderde religieuze geletterdheid van leken in de vijftiende eeuw laten zien, die soms zelfs gedeeld werd door de sociale middengroepen en incidenteel door arme mensen. Desondanks blijven historische “memes” over de ongeletterdheid van deze groepen, hun onwetendheid, bijgeloof of zelfs hun weerstand tegen religie verspreid worden in de populaire cultuur en in historische handboeken: “The elite’s greater level of literacy gave them the ability to develop their piety through religious readings”; “For most of the middle ages the great majority of people did not read and write” (The Oxford Handbook of Medieval Christianity 2014). Archivalische en codicologis...2019-05-2454 minNottebohmlezingenNottebohmlezingenNottebohmlezing Barabara Raes - Een geliefde zacht met de vingers door de haren strelenBelgië behoort tot de meest geseculariseerde landen van Europa. Toch beschouwt een groot deel van de Belgische bevolking zichzelf als ‘religieus of spiritueel georiënteerd’. Spiritualiteit en zingeving zijn dus niet volledig uit onze samenleving verdwenen, maar zijn met het veranderende mensbeeld mee getransformeerd. Praktijken ter ontwikkeling van nieuwe rituelen zijn momenteel een soort broedplek, bedrijvige werkplaatsen waar alternatieven ten volle worden geëxploreerd. In haar boek Cafuné brengt Barbara Raes verslag uit van een zoektocht naar zingeving en vertroosting waarin velen zich kunnen herkennen. Een voorzichtig ontrafelen van het gebied waar kunst, zorg en rituelen elkaar ontmoeten en versterken. Het is e...2019-05-1346 minNottebohmlezingenNottebohmlezingenNottebohmlezing Koen Peeters - Kostbare, melancholische momentenAls antropoloog is Koen Peeters al langer gefascineerd door rituelen. Hij ziet ze als een manier om iets nieuws te laten verschijnen, door de dingen te ontsluiten, te forceren, te laten voortgaan. Rituelen zijn nooit een gewone herhaling van iets van vroeger. Geen herdenking. Wel een ontmoeting op een bepaalde plaats, die gelijkstemmigheid veroorzaakt, en in de transfusie kunnen we door elkaars ogen kijken op zeldzame, kostbare, gevoelige levensmomenten. Zelfs diep terug in de tijd. Samen met vrienden ontwikkelde Peeters een - ironische - onderzoeksmethode, het perspectivisme. Hij vertelt hoe hij Paul van Ostaijen terugvond via pianomuziek, én ook hoe h...2019-04-301h 06NottebohmlezingenNottebohmlezingenDuel op Zondag - De democratie onder vuur. Hoe kan ze worden gered?Onze representatieve democratie zit in het slop. Bij de jongste verkiezingen in 2018 ging een grote groep mensen, ondanks de stemplicht, niet stemmen. Ongeveer 175.000 stemden dan weer blanco of ongeldig. Het wantrouwen in de politiek scheert bij ons en ook elders in Europa hoge toppen, het gedrag van de kiezer wordt steeds grilliger. Fake news en populistische standpunten bedreigen een goed functionerende democratie. Hoe geraken we uit deze impasse? Zijn de gele hesjes louter een symptoom van dit democratisch deficit of is hun protest mee de sleutel tot de oplossing? Hoe veranderen de vele burgerbewegingen de spelregels van het politieke bestel...2019-03-251h 40NottebohmlezingenNottebohmlezingenNottebohmlezing Marlies De Munck - Betekenisverlies in de muziekDe klassieke muziek bevindt zich vandaag in een precaire situatie. De canon veroudert en de nieuwe muziek vindt moeilijk haar weg naar het ruime publiek. Terwijl een selecte groep van ingewijden de hedendaagse muziek hoog in het vaandel draagt, ervaren vele luisteraars een vorm van betekenisverlies. De vraag dringt zich op hoe dat komt en of het anders kan. In musicologische middens is een historische verklaring gangbaar. Men wijst erop dat het proces onvermijdelijk was: we botsen op het einde van een Groot Verhaal en er is geen terugweg mogelijk. Tegelijk blijkt dat er niet écht sprake is van betekenisverlies, e...2019-03-191h 19NottebohmlezingenNottebohmlezingenHugo Soly - Corruptie en machtsmisbruik in Antwerpens Gouden EeuwOp zaterdag 23 februari 2019 gaf professor emeritus Hugo Soly exclusief voor de leden van het Dotatiefonds voor boek & letteren een lezing "Corruptie en machtsmisbruik in Antwerpens Gouden Eeuw". We dalen af in de duistere wereld van stadsontwikkelaar Gilbert van Schoonbeke (1519 - 1556). Als visionair ondernemer en grondspeculant gaf hij het zestiende-eeuwse Antwerpen mee vorm. Het Dotatiefonds voor boek & letteren is de gemeenschappelijke vriendenvereniging van het Letterenhuis en de Erfgoedbibliotheek Hendrik Conscience. Meer over de Erfgoedbibliotheek Hendrik Conscience? Website – www.consciencebibliotheek.be Facebook – www.facebook.com/consciencebibliotheek Twitter – www.twitter.com/ehcantwerp2019-02-251h 03NottebohmlezingenNottebohmlezingenMiraeus Lecture Earle Havens - It Is Written: Forgery, Books, and the Tower of BabelVanaf de vroege oudheid hebben auteurs, drukkers en uitgevers het steeds aangedurfd om valse boeken te verspreiden of verhalen over onbestaande boeken te verzinnen. Earle Havens heeft het in deze lezing over vervalsingen in de wereld van het boek. Miraeus Lecture op 20 februari 2016 in de Erfgoedbibliotheek Hendrik Conscience. Meer over de Erfgoedbibliotheek Hendrik Conscience? Website – www.consciencebibliotheek.be Facebook – www.facebook.com/consciencebibliotheek Twitter – www.twitter.com/ehcantwerp2019-02-121h 03NottebohmlezingenNottebohmlezingenMiraeus Lecture Marc Purcell - Why Printing precedes ManuscriptHet is algemeen bekend dat grote aristocratische huizen in heel Europa ooit allemaal waren uitgerust met een imposante bibliotheek. Minder bekend, tenminste in continentaal Europa, is echter dat nog vele honderden van deze bibliotheken bestaan in verscheidene historische huizen in Engeland, Schotland en Wales. Ruim 300 000 boeken uit meer dan 150 bibliotheken zijn overgebleven en worden beschermd door de National Trust, dat ondanks zijn naam geen overheidsinstelling is, maar een private stichting die werd opgericht in de late negentiende eeuw. Andere bibliotheken zijn het eigendom van kleinere particuliere stichtingen en anderen zijn nog steeds in handen van particulieren. Verbazingwekkend genoeg is slechts...2019-02-1242 minNottebohmlezingenNottebohmlezingenMiraeus Lecture Eva Cardon - Nooit Meer AlleenMijn artistieke loopbaan volgde geen lineair pad. In plaats van me op één medium te concentreren verkoos ik een hybride kunstpraktijk uit te bouwen. Naast het tentoonstellen, cureren en werken in opdracht raakte ik gepassioneerd door de narratieve mogelijkheden van het beeldverhaal. Op het einde van de 20ste eeuw ontwikkelde dit zich tot een volwaardige kunstvorm die aspecten uit de beeldende kunsten en literatuur combineert. Een van de belangrijkste hedendaagse genres binnen het stripmedium is de autobiografie. Maar vaak resulteert een puur persoonlijke getuigenis dan in eenvoudige beeldtaal en ligt de nadruk minder op de artistieke vorm. Mijn doctoraatsonderzoek in de...2019-02-121h 11NottebohmlezingenNottebohmlezingenMiraeus Lecture Ian MacLean - Andreas Frisius of AmsterdamAndreas Frisius (1630–1675) studeerde aan de Universiteit van Leiden, waar hij belangrijke contacten kon leggen met belangrijke spelers op de internationale boekenmarkt. Hij profileerde zichzelf als een uitgever van historische, medische, en natuurwetenschappelijke werken en probeerde zo een plaats te veroveren in een markt die nog erg te lijden had onder de gevolgen van de Dertigjarige Oorlog. In deze lezing wordt besproken hoe Frisius omging met problemen die verband houden met de productie, verkoop en distributie van boeken, en hoe hij een strategie ontwikkelde om een eigen plaats in de markt te veroveren. Verder wordt ingegaan op de afwikkeling van zijn er...2019-02-1254 minNottebohmlezingenNottebohmlezingenMiraeus Lecture David Mckitterick - Oude boeken en publieke interpretatie in de negentiende eeuwDe 19e eeuw wordt beschouwd als een gouden eeuw voor de bibliofilie. Deze lezing wil een andere blik werpen op deze eeuw van snelle sociale en technologische verandering door na te gaan op welke manier het grote publiek in aanraking kwam met boeken, en wat daarvan de gevolgen waren voor onze bibliotheken en hun beleid. Miraeus Lecture op 22 mei 2013 in de Erfgoedbibliotheek Hendrik Conscience. Meer over de Erfgoedbibliotheek Hendrik Conscience? Website – www.consciencebibliotheek.be Facebook – www.facebook.com/consciencebibliotheek Twitter – www.twitter.com/ehcantwerp2019-02-121h 03NottebohmlezingenNottebohmlezingenGedichtendag 2010 - Christophe Vekeman en Luc De VosDe Erfgoedbibliotheek Hendrik Conscience is ondertussen een vaste waarde op Gedichtendag. Antwerpen Boekenstad vroeg aan dichter en performer Christophe Vekeman om senior dichter uit te nodigen die hem inspireert. Christophe Vekeman (1972) is behalve romancier, essayist en columnist ook een veelgevraagde gast op allerhande literaire podia, waar hij voornamelijk gedichten brengt. Zijn poëzie is, net als zijn manier van voordragen, volstrekt uniek, klassiek, exuberant, helder en ondoorgrondelijk. Eind 2009 verscheen bij Arbeiderspers: Senorita's. Gedichten en andere podiumteksten. Lévi Weemoedt, pseudoniem van Isaäck Jacobus van Wijk (1948) is een Nederlandse schrijver en dichter. Weemoedt is schrijver van tragi-komische korte verhalen en dit...2019-02-0558 minNottebohmlezingenNottebohmlezingenNottebohmlezing Bernard Dewulf - Het wankele evenwicht van het verlangen'Of ik iets wil schrijven over het verlangen. Natuurlijk, schrijven is een van mijn oudste verlangens. Meteen na de vraag zie ik me al lyrisch haar borsten beschrijven, zodat de lezer kan verlangen naar mijn bevoorrechte handen. Ziedaar, dat is meteen een dubbel verlangen, lezer. Daarna begin ik te denken. Ik kan veel denken, nachtenlang. Denken is ook een vorm van verlangen. Naar inzicht, oplossing, verlossing. En zo denkend raak ik, als wel vaker, verstrikt. Verlangen, besef ik al snel, is zo'n levensbreed thema – ik zou niet weten waar ik moet beginnen, na haar borsten.’ Bernard Dewulf (1960) is dichter, essayist, colu...2019-02-0447 minNottebohmlezingenNottebohmlezingenNottebohmlezing Bart Tritsmans - Antwerps stadsgroen in beleid en belevingIn deze lezing gaat Bart Tritsmans op zoek naar de betekenissen van groen in de stedelijke samenleving van de 19de en 20ste eeuw. Hij bestudeert in welke mate de stedelijk groenruimte zich tussen 1859 en 1973 manifesteerde als een spiegel van maatschappelijke debatten en conflicten. Bart Tritsmans (1985) is doctor in de geschiedenis (Universiteit Antwerpen) en de ingenieurswetenschappen (Vrije Universiteit Brussel). Hij promoveerde met een proefschrift over de geschiedenis van de stedelijke groenruimte. Hij gaf les aan de Universiteit van Antwerpen en redactielid voor het tijdschrift Stadsgeschiedenis. Momenteel is hij projectleider tentoonstellingen en publicaties bij het Vlaams Architectuurinstituut (VAi). Lezing op zondag 27 november 2016...2019-01-221h 18NottebohmlezingenNottebohmlezingenNottebohmlezing Kris Thys - Vervalsingen en mystificaties in vrijmetselarijDeze lezing voert de luisteraar langs enkele van de meest spraakmakende literaire vervalsingen in de wereld van de vrijmetselarij en andere geheime genootschappen. Lezing op zondag 18 april 2010 in de Erfgoedbibliotheek Hendrik Conscience. Meer over de Erfgoedbibliotheek Hendrik Conscience? Website – www.consciencebibliotheek.be Facebook – www.facebook.com/consciencebibliotheek Twitter – www.twitter.com/ehcantwerp2019-01-221h 02NottebohmlezingenNottebohmlezingenNottebohmlezing Koen Broucke - Jan Cockx: 10 mysteriesOp 26 augustus 1976 werd de kunstschilder en keramist Jan Cockx vermoord in zijn atelier in Boechout. Een halve eeuw eerder behoorde hij met vrienden als Paul Van Ostaijen, Victor Servranckx, de gebroeders Jespers en Paul Joosten tot de spraakmakende Antwerpse Avantgarde. Na de oorlog geraakte hij in de vergetelheid. De moord bleef tot op vandaag onopgehelderd. Naar aanleiding van de eerste retrospectieve tentoonstelling over de kunstenaar formuleert de spreker een tiental motieven voor de moord en gaat zo in op de mysteries uit het leven van de kunstenaar. Koen Broucke (1965) is een Vlaams beeldend kunstenaar en historicus. Lezing op zondag 17 oktober 2010...2019-01-2257 minNottebohmlezingenNottebohmlezingenNottebohmlezing Karel Mortier - De verdwenen rechtersIn 1934 werden uit de Gentse Sint-Baafskathedraal twee panelen van het wereldberoemd Van Eyck-retabel ‘De aanbidding van het Lam Gods’ gestolen ‘ : De rechtvaardige Rechters’ en ‘Sint Jan de Doper’. Karel Mortier schreef hierover vier boeken, het eerste dateert van 1966. Zijn publicaties leidden tot de heropleving van de publieke interesse voor de diefstal en tot het ontstaan van talrijke mythes over de geheime bergplaats van het meest waardevolle paneel. De auteur analyseert in deze lezing de omstandigheden, de vele personages en de mogelijke beweegredenen tot deze kunstroof. Lezing op zondag 24 januari 2010 in de Erfgoedbibliotheek Hendrik Conscience. Meer over de Erfgoedbibliotheek Hendrik Conscience? Website – ww...2019-01-221h 03NottebohmlezingenNottebohmlezingenNottebohmlezing Donald Weber - De blijde intrede van de automobiel in België, 1895 - 1940Weber vertelt hoe de automobiel op het einde van de negentiende eeuw opduikt en langzaam maar zeker een plaats verovert in de openbare ruimte en in de levens van de Belgen. "Eind 1895 richtten enkele Belgische cyclisten de Automobile Club de Belgique op. Dat was het startschot van het automobieltijdperk in ons land. Tussen 1900 en 1914 steeg het aantal motorvoertuigen van 1000 tot meer dan 13.000 en de confrontaties op de openbare weg namen steeds grimmigere vormen aan. De automobilisten vierden hun snelheidsobsessie bot op onaangepaste wegen, te midden van nog minder aangepaste, traditionele weggebruikers." Donald Weber (1967) is historicus en hoofd onderzoek van Amsab-ISG...2019-01-2245 minNottebohmlezingenNottebohmlezingenNottebohmlezing Joris Van Parys - … maar boeken kopen – dat is wat anders!Waarom vond Cyriel Buysse voor WOI nergens zoveel lezers als in Antwerpen? Erkenning voor Buysse was veel groter in Antwerpen dan in Gent, de stad waarmee Buysse in de eerste plaats wordt geassocieerd. Voor WO I vond Buysse nergens zoveel lezers als in Antwerpen. Joris van Parys (1944) is de biograaf van Frans Masereel, Cyriel Buysse en Raymond Brulez. Na zijn studie Germaanse filologie aan de KU Leuven (1963-1967) was hij van 1970 tot 1980 redacteur bij Standaard Uitgeverij (Antwerpen), vertaler voor uitgeverij Het Wereldvenster (Baarn) en adviseur voor Oosthoek Encyclopedie (Utrecht). Van 1981 tot 1996 was hij werkzaam als vertaler bij de Europese Raad...2019-01-2247 minNottebohmlezingenNottebohmlezingenNottebohmlezing Bruno De Wever - Het eeuwige Joodse complotOver de 'Protocollen van de wijzen van Sion', een beruchte antisemitische vervalsing. Gemaakt aan het eind van de 19de eeuw in Rusland, veroverden de "Protocollen" al snel de hele wereld. Tot vandaag putten antisemieten er argumenten uit. Bruno De Wever (1960) is een Belgisch historicus, professor en schrijver van publicaties over de vaderlandse geschiedenis. Lezing op zondag 16 mei 2010 in de Erfgoedbibliotheek Hendrik Conscience. Meer over de Erfgoedbibliotheek Hendrik Conscience? Website – www.consciencebibliotheek.be Facebook – www.facebook.com/consciencebibliotheek Twitter – www.twitter.com/ehcantwerp2019-01-221h 04NottebohmlezingenNottebohmlezingenNottebohmlezing Jan Roegiers - De geheimen van het Vaticaans ArchiefDe collecties die in het Vaticaan bewaard worden vullen 84 strekkende kilometer legplanken en bevatten documenten vanaf de achtste eeuw. Sinds het jaar 1198 lopen de grote reeksen ononderbroken door. Ze bieden unieke informatie over alle aspecten van de geschiedenis van het pausdom en het leven van de Kerk in alle werelddelen, over heiligen en ketters, maar ook over politieke en economische geschiedenis, over kunst en literatuur. Het archief kende een bewogen geschiedenis eer het in 1881 op bevel van Leo XIII werd opengesteld voor wetenschappelijk onderzoek. En het groeit nog steeds aan. Lezing op zondag 21 maart 2010 in de Erfgoedbibliotheek Hendrik Conscience. Meer...2019-01-2226 minNottebohmlezingenNottebohmlezingenNottebohmlezing Jan Caeyers - Beethovens onsterfelijke geliefdeJan Caeyers vertelt het verhaal van de liefdesgeschiedenis tussen Beethoven en Josephine von Brunsvik, een adellijke pianoleerlinge met wie Beethoven nooit is kunnen trouwen. Het liefdesverhaal eindigde tragisch met de dood van Josephine in 1821. Caeyers portretteert Beethoven als een gevoelige en kwetsbare kunstenaar die er vervolgens op onnavolgbare wijze in slaagde om deze diepmenselijke gevoelens in de mooiste muziek om te zetten. Jan Caeyers studeerde musicologie aan de KUL en dwarsfluit aan het Conservatorium te Antwerpen en Brussel. Hij doceert muziekanalyse aan de Universiteit Leuven en wordt momenteel beschouwd als één van de belangrijkste Beethoven-specialisten in Europa. Lezing op zondag 23 ja...2019-01-221h 06NottebohmlezingenNottebohmlezingenNottebohmlezing Inge Bertels - Antwerpen Centraal: van dompige barak tot spoorwegkathedraalIn deze lezing wordt ingegaan op de ontstaansgeschiedenis en evolutie van het Antwerpse Centraal Station en de wisselwerking met de urbanisatie van de stad. Inge Bertels, architectuurhistorica en monumentenzorgster, is als docente verbonden aan de vakgroep architectural engineering van de VUB. Haar onderzoek en publicaties bevinden zich op het kruispunt van architectuurgeschiedenis met techniek- en stadsgeschiedenis. Lezing op zondag 23 oktober 2016 in de Erfgoedbibliotheek Hendrik Conscience. Meer over de Erfgoedbibliotheek Hendrik Conscience? Website – www.consciencebibliotheek.be Facebook – www.facebook.com/consciencebibliotheek Twitter – www.twitter.com/ehcantwerp2019-01-221h 02NottebohmlezingenNottebohmlezingenNottebohmlezing Hilde Greefs - Het spook van MunsterOver de discussies over de vrije Scheldevaart tijdens de negentiende eeuw. Deze lezing gaat dieper in op het Scheldevraagstuk, en plaatst de standpunten en argumentatie in het licht van de economische ontwikkeling van Antwerpen én België. HIlde Greefs is gespecialiseerd in sociale en economische geschiedenis van de nieuwste tijd. Met haar onderzoek is ze verbonden aan het Centrum voor Stadsgeschiedenis aan de Universiteit Antwerpen. Haar onderzoek richt zich op sociale en economische geschiedenis tijdens de lange negentiende eeuw en vroege twintigste eeuw, met bijzondere belangstelling voor migratie, sociale en economische netwerken, en zakelijke elites in havensteden. Lezing op zondag 8 mei 2016 in...2019-01-221h 15NottebohmlezingenNottebohmlezingenNottebohmlezing Pieter Serrien - Antwerpen onder de bommenTijdens de twee wereldoorlogen werd Antwerpen meermaals het slachtoffer van vijandelijke én bevriende bombardementen. Historicus en schrijver Pieter Serrien neemt u tijdens deze lezing mee naar de plaatsen waar Duitse, Engelse en Amerikaanse bommen insloegen. U kan luisteren naar getuigen van het bombardement op Mortsel van 5 april 1943, maar evengoed naar zij die de beschieting van Antwerpen begin oktober 1914 meemaakten. We horen bekende verhalen zoals het drama van de Cinema Rex, maar geven ook aandacht aan minder bekende bombardementen zoals de Britse aanvallen tijdens de herfst van 1917. Pieter Serrien (1985) is historicus en specialist in mondelinge geschiedenis. Hij debuteerde met een eerste e...2019-01-221h 27NottebohmlezingenNottebohmlezingenNottebohmlezing Jurgen De Bruyn - MermaphiliaIn de multimediale productie 'Mermaphilia' verdiepte het ensemble Zefiro Torna zich enkele jaren terug in de thematiek van de meerminnen. Gedurende vele eeuwen spraken de aanlokkelijke gezangen van deze hellegodinnen tot de verbeelding van menig avonturier, schrijver en kunstenaar. Aan de hand van historische prenten uit de cartografie en middeleeuwse bestiariae, van literaire beschrijvingen, poëzie en dagboekverslagen van Homeros, Maerlant, Petrarca en Columbus, luisterfragmenten van middeleeuwse en renaissancemuziek en bevreemdende soundscapes, schetst Jurgen De bruyn de symboliek van de sirene. Jurgen De Bruyn behaalde de regeringsmedaille voor gitaar aan de muziekacademie te Bornem en studeerde verder aan het Lemmensinstituut t...2019-01-161h 09NottebohmlezingenNottebohmlezingenNottebohmlezing Nicolas Dosselaere - De kracht van kaarten vandaagDe grote ontdekkingsreizigers van de 15e en 16e eeuw, zoals Christoffel Columbus en Vasco Da Gama, baseerden hun zoektocht naar onontgonnen land op kaarten zoals deze van Ptolemy. John Snow's kaart van Londen in 1854 bewees dat waterputten de bron van cholera uitbraken waren. En zo zijn er heel wat voorbeelden van hoe kaarten een fundamentele rol speelden in de geschiedenis. Lezing op zondag 15 november 2015 in de Erfgoedbibliotheek Hendrik Conscience. Meer over de Erfgoedbibliotheek Hendrik Conscience? Website – www.consciencebibliotheek.be Facebook – www.facebook.com/consciencebibliotheek Twitter – www.twitter.com/ehcantwerp2019-01-1658 minNottebohmlezingenNottebohmlezingenNottebohmlezing Wouter Bracke - De Ferrariskaart en de Belgische cartografieOver de Ferrariskaart als historische bron en haar plaats in de Belgische cartografie van de negentiende eeuw. Wouter Bracke is gewoon hoogleraar aan de ULB. Hij was hoofd van de afdeling Prenten, kaarten en plans van de Koninklijke Bibliotheek van België tot hij eind 2012 als directeur van de Academia Belgica naar Rome vertrok. Lezing op zondag 3 mei 2015 in de Erfgoedbibliotheek Hendrik Conscience. Meer over de Erfgoedbibliotheek Hendrik Conscience? Website – www.consciencebibliotheek.be Facebook – www.facebook.com/consciencebibliotheek Twitter – www.twitter.com/ehcantwerp2019-01-161h 15NottebohmlezingenNottebohmlezingenNottebohmlezing Emanuel Overbeeke - Debussy: geen impressionist! Wat wel?Over Debussy als kunstenaar, zijn relatie met zijn tijdgenoten en zijn betekenis voor latere componisten. Emanuel Overbeeke (1958) studeerde muziekwetenschap in Utrecht en in New York. Hij schreef eerder boeken over onder meer Debussy, Stravinsky, klassieke componisten en de dood, Vestdijk en de muziek. Lezing op zondag 12 april 2015 in de Erfgoedbibliotheek Hendrik Conscience. Meer over de Erfgoedbibliotheek Hendrik Conscience? Website – www.consciencebibliotheek.be Facebook – www.facebook.com/consciencebibliotheek Twitter – www.twitter.com/ehcantwerp2019-01-161h 16NottebohmlezingenNottebohmlezingenNottebohmlezing Philip Van Den Bossche - DE ZEE in kaart gebrachtOver de wording en achtergrond van 'De Zee', de tentoonstelling als salut d'honneur aan Jan Hoet: over het ontstaan van de tentoonstelling, de gesprekken met Jan Hoet, het thema en de verdere uitbouw als hommage. Phillip Van den Bossche is directeur van Mu.ZEE in Oostende. Lezing op zondag 1 februari 2015 in de Erfgoedbibliotheek Hendrik Conscience. Meer over de Erfgoedbibliotheek Hendrik Conscience? Website – www.consciencebibliotheek.be Facebook – www.facebook.com/consciencebibliotheek Twitter – www.twitter.com/ehcantwerp2019-01-161h 03NottebohmlezingenNottebohmlezingenNottebohmlezing Pierre Delsaerdt - Bijbels drukken en verkopen in 16de-eeuws AntwerpenMet de publicatie van de volumineuze Polyglotbijbel in 1573 verzekerde Christophe Plantin zich een blijvende plaats in de geschiedenis van de typografie. Aan dat monument van erudiete bijbelstudie ging een minstens even boeiende periode vooraf waarin Antwerpen zich profileerde als een Europees centrum van bijbelproductie in een context van religieuze hervorming. Een tijd waarin het uitgeven van 'foute' vertalingen je op de brandstapel kon brengen. Pierre Delsaerdt is hoogleraar aan de universiteiten van Leuven en Antwerpen. Hij doceert en publiceert over de geschiedenis van boek, bibliotheek en bibliofilie, en over het beheer van documentair erfgoed. Lezing op zondag 11 mei 2014 in de...2019-01-161h 14NottebohmlezingenNottebohmlezingenNottebohmlezing Peter Derie - Van quran tot koran - heilige verzen van de islamArabist Peter Derie behandelt in deze boeiende lezing het literair genre, de taal, de redactiegeschiedenis, inhoudelijke thema's, recitatietechnieken en leerstellingen die vanuit de Koran zijn gegroeid. Peter Derie is arabist en docent aan het universitair centrum voor talenonderwijs van de Universiteit Gent. Lezing op zondag 17 april 2014 in de Erfgoedbibliotheek Hendrik Conscience. Meer over de Erfgoedbibliotheek Hendrik Conscience? Website – www.consciencebibliotheek.be Facebook – www.facebook.com/consciencebibliotheek Twitter – www.twitter.com/ehcantwerp2019-01-161h 03NottebohmlezingenNottebohmlezingenNottebohmlezing Jozef Janssens - De Graal: van keukengerief tot een hoogst heilig voorwerpOmstreeks 1185 schrijft Chrétien de Troyes voor de Vlaamse graaf Filips van de Elzas zijn Conte du Graal. Jozef Janssens beschrijft in deze lezing hoe de graal tot de dag van vandaag associaties oproept aan complotten, ondergrondse bewegingen en alternatieve spiritualiteit. Jozef Janssens is doctor in de Germaanse filologie en specialiseerde zich in de middeleeuwse cultuur. Hij is emeritus hoogleraar Cultuurgeschiedenis en Geschiedenis van de middeleeuwse, Nederlandse en Europese literatuur aan de K.U.Brussel. Lezing op zondag 23 maart 2014 in de Erfgoedbibliotheek Hendrik Conscience. Meer over de Erfgoedbibliotheek Hendrik Conscience? Website – www.consciencebibliotheek.be Facebook – www.facebook.com/consciencebibliotheek Twitter – www.twi...2019-01-161h 35NottebohmlezingenNottebohmlezingenNottebohmlezing Johan Pas - Paper events. Het kunstenaarsboek als alternatieve ruimteDoor de technologische ontwikkelingen lijkt het traditionele boek in zijn voortbestaan bedreigd. Johan Pas gaat in op het fenomeen kunstenaarsboek. Sinds de jaren 60 van vorige eeuw exploreren beeldend kunstenaars de mogelijkheden van het boekmedium. Johan Pas is doctor in de kunstwetenschappen, docent, auteur en curator. Zijn onderzoek spitst zich toe op tentoonstellings- en publicatiegeschiedenis van de 20ste-eeuwse avant-gardes. Lezing op zondag 23 februari 2014 in de Erfgoedbibliotheek Hendrik Conscience. Meer over de Erfgoedbibliotheek Hendrik Conscience? Website – www.consciencebibliotheek.be Facebook – www.facebook.com/consciencebibliotheek Twitter – www.twitter.com/ehcantwerp2019-01-161h 03NottebohmlezingenNottebohmlezingenNottebohmlezing Marnix Beyen - Held voor alle werk. De vele gedaanten van Tijl UilenspiegelIn ons land zijn er veel instanties die aan Tijl Uilenspiegel en zijn entourage (Lamme Goedzak, Nele en Soetkin) hun naam ontlenen: talloze cafés, vrije radio's, volksdansgroepen en crèches. En er is ook een tijd geweest waarin heel wat ouders hun kinderen naar een van deze personages noemden. Als heroïsche graadmeter kan dat tellen. Marnix Beyen (1971) is hoogleraar aan de Universiteit Antwerpen. Lezing op zondag 22 september 2013 in de Erfgoedbibliotheek Hendrik Conscience. Meer over de Erfgoedbibliotheek Hendrik Conscience? Website – www.consciencebibliotheek.be Facebook – www.facebook.com/consciencebibliotheek Twitter – www.twitter.com/ehcantwerp2019-01-161h 10NottebohmlezingenNottebohmlezingenNottebohmlezing Brigitte Minne - De kleine PanamarenkoBrigitte Minne doorkruist in een vlotte vertelstijl Panamarenko's jeugdjaren, van zijn geboorte tot aan zijn afstuderen aan de Koninklijke Academie van Antwerpen. Brigitte Minne (1962) is een Vlaams schrijfster van jeugdliteratuur. Lezing op zondag 5 mei 2013 in de Erfgoedbibliotheek Hendrik Conscience. Meer over de Erfgoedbibliotheek Hendrik Conscience? Website – www.consciencebibliotheek.be Facebook – www.facebook.com/consciencebibliotheek Twitter – www.twitter.com/ehcantwerp2019-01-1642 minNottebohmlezingenNottebohmlezingenNottebohmlezing Maarten Doorman - Emile in de greep van het echte. Over RousseauHet boek 'Emile, of over de opvoeding' van de 18e-eeuwse filosoof Jean Jacques Rousseau is het meest invloedrijke boek over opvoeding ooit. En met afstand ook het meest paradoxale. Want in dit boek pleit Rousseau er juist voor het kind niet op te voeden en het zoveel mogelijk zichzelf te laten zijn. Het boek ligt ten grondslag aan talloze pedagogische theorieën en onderwijshervormingen. Maarten Doorman (1957) is een Nederlandse filosoof, schrijver en dichter. Hij is bijzonder hoogleraar aan de Universiteit van Amsterdam en doceert cultuurfilosofie aan de Universiteit Maastricht. Lezing op zondag 14 april 2013 in de Erfgoedbibliotheek Hendrik Conscience. Meer over d...2019-01-161h 02NottebohmlezingenNottebohmlezingenNottebohmlezing Gerda Dendooven - Lege dozen, halve kinderenGeen verveling, met verbeelding: over het belang van verbeelding en het illustreren van kinderboeken en vele andere zaken. Gerda Dendooven (1962) is een Belgische kunstenares, die vooral bekend is geworden door haar boekillustraties. Lezing op zondag 25 maart 2013 in de Erfgoedbibliotheek Hendrik Conscience. Meer over de Erfgoedbibliotheek Hendrik Conscience? Website – www.consciencebibliotheek.be Facebook – www.facebook.com/consciencebibliotheek Twitter – www.twitter.com/ehcantwerp2019-01-161h 10NottebohmlezingenNottebohmlezingenNottebohmlezing Marita de Sterck - Donskuiken én ochtendvogel. Inwijdingsrituelen en -verhalenIn veel niet-westerse groepen krijgen jonge mensen heftige, uitdagende, gedurfde vertellingen over het volle leven cadeau als ze volwassen worden. In bewerkingen werden de ruwe randen en pikante kantjes uit de volksverhalen van bij ons en elders vaak verwijderd. Marita de Sterck probeert om de niet-verkleuterde versies weer een plaats te geven. Marita de Sterck (1955) is een Vlaamse schrijfster. Ze studeerde perswetenschappen, antropologie en talen. Met reisverhalen debuteerde ze en heeft ondertussen al een 40-tal titels gepubliceerd: boekjes voor beginnende lezers, informatieve boeken over ander culturen, jeugdromans, prentenboeken, makkelijk-lees-verhalen, boeken over jeugdliteratuur. Lezing op zondag 24 februari 2013 in de Erfgoedbibliotheek Hendrik...2019-01-1658 minNottebohmlezingenNottebohmlezingenNottebohmlezing Peter De Waele - Kan je een geheim bewaren?Auteur Peter De Waele spreekt over zijn gelijknamig boek waarin hij door middel van verschillende praktijkvoorbeelden de lezer mee laat kijken hoe de gerechtelijke politie pedofilie bestrijdt en welke impact deze gruwelverhalen hebben op politiemensen. Lezing op zondag 20 januari 2013 in de Erfgoedbibliotheek Hendrik Conscience. Meer over de Erfgoedbibliotheek Hendrik Conscience? Website – www.consciencebibliotheek.be Facebook – www.facebook.com/consciencebibliotheek Twitter – www.twitter.com/ehcantwerp2019-01-161h 32NottebohmlezingenNottebohmlezingenNottebohmlezing Patrick Lateur - Achilles, Odysseus et alii. Over Homeros' heldenDe oudste helden uit de Europese literatuur stammen uit de twee epen die worden toegeschreven aan Homeros, de eerste dichter van het Avondland. Patrick Lateur onderzoekt vanuit zijn vertaling van de Ilias (2010) of er in de Ilias en de Odysee meer aan de hand is dan helden vol Biceps & Brains. Patrick Lateur (1949) is een Vlaams classicus en dichter. Lezing op zondag 16 december 2012 in de Erfgoedbibliotheek Hendrik Conscience. Meer over de Erfgoedbibliotheek Hendrik Conscience? Website – www.consciencebibliotheek.be Facebook – www.facebook.com/consciencebibliotheek Twitter – www.twitter.com/ehcantwerp2019-01-161h 04NottebohmlezingenNottebohmlezingenNottebohmlezing Marc Didden - No more heroesIn deze lezing vertelt Marc Didden hoe hij in zijn privé- en beroepsleven bepaalde van zijn helden is tegenkomen, en of dat wel altijd een goed idee is geweest. Marc Didden (1949) is een Belgisch filmregisseur, scenarist, rockjournalist, docent, publicist en columnist. Lezing op zondag 4 november 2012 in de Erfgoedbibliotheek Hendrik Conscience. Meer over de Erfgoedbibliotheek Hendrik Conscience? Website – www.consciencebibliotheek.be Facebook – www.facebook.com/consciencebibliotheek Twitter – www.twitter.com/ehcantwerp2019-01-161h 19NottebohmlezingenNottebohmlezingenNottebohmlezing Katelijne De Vuyst - Dictators en despoten, lessen in liefdeDeze lezing gaat over de fascinatie van vrouwen voor machtige mannen. Katelijne De Vuyst haalt een aantal concrete voorbeelden uit de boeken van Diane Ducret (waarvan ze samen met Katrien Vandenberghe het boek 'In bed met een dictator' vertaalde). Over de vrouwen van Fidel Castro, Saddam Hussein, Ruhollah Khomeiny, Slobodan Milosevic, Kim Jong-Il, Osama Bin Laden, maar ook Mao en Mussolini. Katelijne De Vuyst (1958) is een Vlaams vertaler. Ze is de vaste vertaler van Olivier Rolin. Lezing op zondag 21 oktober 2012 in de Erfgoedbibliotheek Hendrik Conscience. Meer over de Erfgoedbibliotheek Hendrik Conscience? Website – www.consciencebibliotheek.be Facebook – www.facebook.com/consciencebibliotheek Twit...2019-01-161h 04NottebohmlezingenNottebohmlezingenNottebohmlezing Jona Lendering - Alexander de Grote: oude ideeën, nieuwe bronnenDe veldtocht van de Macedonische koning Alexander de Grote tegen het Perzische Rijk is een van de beroemdste gebeurtenissen uit de Oudheid. Jona Lendering reisde hem achterna. Jona Lendering (1964) is een Nederlands historicus, blogger, webmaster en journalist, die vooral actief is op het gebied van wetenschapscommunicatie[1] over de oudheid. Lezing op zondag 16 september 2012 in de Erfgoedbibliotheek Hendrik Conscience. Meer over de Erfgoedbibliotheek Hendrik Conscience? Website – www.consciencebibliotheek.be Facebook – www.facebook.com/consciencebibliotheek Twitter – www.twitter.com/ehcantwerp2019-01-161h 14NottebohmlezingenNottebohmlezingenNottebohmlezing Rachida Lamrabet - Hendrik Conscience en de AmazighcultuurIs de taal gans het volk zoals dichter Prudens van Duyse beweerde? Welke betekenis heeft taal voor de identiteitsvorming van een volk en welke rol speelt taal bij de vorming van naties? Kunnen verhalen ertoe bijdragen dat de diversiteit en de eigenheid van een gemeenschap gevrijwaard blijven? En wat als de taal in kwestie vooral mondeling wordt overgeleverd zoals de Amazightalen? Rachida Lamrabet (1970) is een Belgisch schrijfster en juriste van Marokkaanse origine. Lezing op zondag 27 mei 2012 in de Erfgoedbibliotheek Hendrik Conscience. Meer over de Erfgoedbibliotheek Hendrik Conscience? Website – www.consciencebibliotheek.be Facebook – www.facebook.com/consciencebibliotheek Twitter – www.twitter.com/ehcant2019-01-1643 minNottebohmlezingenNottebohmlezingenNottebohmlezing Ron Dirven - De kisten van Van GoghAan het begin van de 20e eeuw raakte het grootste deel van Van Goghs Nederlandse oeuvre zoek. Bij een verhuizing werd het door Vincents moeder in Breda achtergelaten en jaren later voor een paar centen op straat verkocht. Een deel is teruggevonden en erkend als werk van Vincent van Gogh. Veel verdween. Dat leidde tot mythevorming en alsmaar nieuwe ontdekkingen van 'verloren' werken. Ron Dirven is directeur-conservator van het Vincent van Goghhuis te Zundert. Lezing op zondag 13 mei 2012 in de Erfgoedbibliotheek Hendrik Conscience. Meer over de Erfgoedbibliotheek Hendrik Conscience? Website – www.consciencebibliotheek.be Facebook – www.facebook.com/consciencebibliotheek Twitter – www.twitte...2019-01-161h 15NottebohmlezingenNottebohmlezingenNottebohmlezing Nicolas Maeterlinck - Wonen in dromenFotograaf Nicolas Maeterlinck bezocht alle nog bestaande woonhuizen van de Nobelprijswinnaar Maurice Maeterlinck, van Rijvissche in Zwijnaarde tot Orlamonde in Nice. Hij toont foto's van zijn tocht 'in de voetsporen van Maurice Maeterlinck'. Lezing op zondag 15 april 2012 in de Erfgoedbibliotheek Hendrik Conscience. Meer over de Erfgoedbibliotheek Hendrik Conscience? Website – www.consciencebibliotheek.be Facebook – www.facebook.com/consciencebibliotheek Twitter – www.twitter.com/ehcantwerp2019-01-1631 minNottebohmlezingenNottebohmlezingenNottebohmlezing Jan De Volder - De ware geest van Pater DamiaanIedere tijd heeft zijn beeld van Pater Damiaan. Al tijdens zijn leven tussen de melaatsen van Molokai, Hawaï, en bij zijn dood in 1889 genoot hij faam van heiligheid. In 1936 veroorzaakte de overplaatsing van zijn lichaam naar Leuven in België een nooit geziene volkstoeloop. Ook vandaag nog zijn weinig Belgen zo wereldwijd bekend als hij. In 2005 verkozen Nederlands- en Franstalige Belgen hem tot hun grootste landgenoot. Jan Jules Jozef De Volder (1967) is een Belgisch historicus, opiniemaker, en expert geopolitiek van de religies en interreligieuze dialoog. Lezing op zondag 18 maart 2012 in de Erfgoedbibliotheek Hendrik Conscience. Meer over de Erfgoedbibliotheek Hendrik Conscience? Website – www...2019-01-1643 minNottebohmlezingenNottebohmlezingenNottebohmlezing Djoeke van Netten - Twee generaties Blaeu, Amsterdamse uitgevers in de Gouden EeuwKennis verspreiden is een nobel doel - maar niet primair het doel van vroegmoderne uitgevers en cartografen. Zij produceerden om te verkopen. Van Netten gaat in deze lezing op zoek naar de spanning tussen handel en wetenschap, de spanning tussen principes en prioriteiten van de Amsterdamse zeventiende-eeuwse uitgevers Willem Jansz Blaeu en Joan Blaeu. Lezing op zondag 1 maart 2015 in de Erfgoedbibliotheek Hendrik Conscience. Meer over de Erfgoedbibliotheek Hendrik Conscience? Website – www.consciencebibliotheek.be Facebook – www.facebook.com/consciencebibliotheek Twitter – www.twitter.com/ehcantwerp2019-01-161h 14NottebohmlezingenNottebohmlezingenNottebohmlezing Tom Verschaffel - Beroemd en onbekend: het wisselvallige lot van Hendrik ConscienceHendrik Conscience is de meest beroemde Vlaamse schrijver van de 19de eeuw. Gevierd in zijn tijd, maar ook omstreden. Gedreven en overtuigd, maar tegelijk ook opportunistisch, en vatbaar voor de roep van het succes en het geld. Een niet te stoppen verteller, schrijver van meer dan honderd boeken, maar tegelijk ook de auteur van slechts één werk: De Leeuw van Vlaanderen (1838). Tom Verschaffel (°1964) studeerde geschiedenis aan de KU Leuven en aan het Europees Universitair Instituut in Firenze. Hij promoveerde in 1996 op een proefschrift dat was gewijd aan de geschiedbeoefening in de Oostenrijkse Nederlanden. Zijn onderzoek betreft de historiografie en de bre...2019-01-1653 minNottebohmlezingenNottebohmlezingenNottebohmlezing Emmanuel Waegemans - Reis van Petersburg naar MoskouIn 1790 verscheen in Rusland het boek 'Reis van Petersburg naar Moskou' waarin met scherp werd geschoten op de Russische keizerin Catherina II. Die verbande de criticaster naar Siberië. Het boek was tot in de 20e eeuw taboe en de auteur werd een martelaar van de revolutie. Emmanuel Waegemans heeft zijn historische reis met Wim Coudenys overgedaan en gezocht naar sporen van de machtige keizerin en haar ongenadige criticus. Emmanuel Waegemans is doctor in de Slavische filologie, hoogleraar aan de K.U.Leuven en gasthoogleraar aan de Lessius Hogeschool Antwerpen. Hij bestudeert o.a. de Russische emigratie, de Russisch-Nederlands-Belgische betrekkingen en d...2019-01-161h 01NottebohmlezingenNottebohmlezingenNottebohmlezing Fred Brouwers - Hoe actief waren de muzen in het België van de 19de eeuw?De 19de eeuw heeft een ontzaglijk groot muzikaal repertoire nagelaten. In hoeverre en op welke wijze hebben de Belgische componisten, die nu nog vooral herinnerd worden in straatnamen in die periode meegespeeld en hoe kreeg ons publiek de gelegenheid om aansluiting te vinden bij de internationale stromingen van die tijd? Fred Brouwers (1948) is een Vlaams radio- en televisiepresentator en kenner en liefhebber van klassieke muziek. Lezing op zondag 13 november 2011 in de Erfgoedbibliotheek Hendrik Conscience. Meer over de Erfgoedbibliotheek Hendrik Conscience? Website – www.consciencebibliotheek.be Facebook – www.facebook.com/consciencebibliotheek Twitter – www.twitter.com/ehcantwerp2019-01-161h 03NottebohmlezingenNottebohmlezingenNottebohmlezing Pascal Verbeken - De onbesproken revolutieOver mei '68 lijkt nu alles gezegd en geschreven. Voor sommige getuigen was het achteraf een opgepompte mythe, voor anderen het begin van een Nieuwe Tijd. Maar de meeste beschouwingen gaan voorbij aan een belangrijke sociaaleconomische omwenteling die België onmiskenbaar hertekende. Aan het eind van de jaren zestig werd, voor het eerst in de Belgische geschiedenis, de werkloosheid groter in Wallonië dan in Vlaanderen. In diezelfde scharnierperiode kwam het gemiddelde inkomen in Vlaanderen hoger te liggen dan in Wallonië. Sindsdien is dat altijd zo gebleven. Er werd een ander België geboren dat tot vandaag de politiek en de binnenlandse verhoudingen bepa...2018-11-2055 minNottebohmlezingenNottebohmlezingenNottebohmlezing Dirk De Wachter - Mein 68Wat kan een psychiater die 8 jaar oud was in 1968 bijdragen aan de tegenstrijdige meningen die bij deze herdenking horen? Verwacht u in deze lezing niet aan een academisch discours, maar aan een hoogst persoonlijke impressie van deze tijd, die al voorbij was toen de spreker zich ervan bewust werd. De Wachter is geen socioloog, geen historicus, geen antropoloog, maar bestudeert de menselijke subjectiviteit. Dirk De Wachter (°1960) groeide op in Boom. Hij is professor aan de KU Leuven en is er verbonden aan het Universitair Psychiatrisch Centrum van Kortenberg. In 2012 verscheen zijn boek Borderline Times waarin hij kritiek uit op de w...2018-11-201h 15NottebohmlezingenNottebohmlezingenNottebohmlezing Geert Buelens - De onverwachte jaren zestigDe jaren zestig zijn veel meer dan The Beatles, de minirok, de pil en de maanlanding. In deze jaren zorgden de kracht van de dekolonisatie en de culturele ontwikkelingen voor een omwenteling van waarden. Het grootste deel van Afrika werd onafhankelijk, televisie en de transistorradio braken door en steeds meer achtergestelde groepen uit de samenleving eisten het recht op om mee te praten: zwarte activisten, studenten, vrouwen en homoseksuelen bepaalden mee het beeld van een decennium dat blijft fascineren, inspireren en frustreren. De populaire cultuur, die tot op de dag van vandaag zowel inspirerend als controversieel is, speelde hierin een...2018-10-2357 minNottebohmlezingenNottebohmlezingenNottebohmlezing Monika Triest - Mei '68 in AmerikaDe progressieve bewegingen in de Verenigde Staten van Amerika zijn nauwelijks bekend, zowel in eigen land als in Europa. Ook de manier waarop mei ‘68 zich in de USA manifesteerde is zo goed als verdwenen uit het collectieve geheugen. In deze lezing krijgt u een overzicht van meer dan een eeuw verzet. Het eerste deel schetst de voorgeschiedenis. Welke verzetsbewegingen waren er aanwezig sinds het begin van de twintigste eeuw? Hoe verliep de burgerrechtenbeweging van de Afro-Amerikanen? Het tweede deel van de lezing legt de link naar de ‘movement’ van mei ‘68 die geïnspireerd was door zowel de bestaande organisaties als door de n...2018-09-2659 minNottebohmlezingenNottebohmlezingenNottebohmlezing Caroline Pauwels - Nepnieuws, leugens en manipulatieDat Paus Franciscus Donald Trump zou steunen en Hillary Clinton wapens aan IS zou hebben verkocht, dat konden Amerikaanse burgers op Facebook lezen tijdens de Amerikaanse verkiezingscampagne. Niets van aan. Het zijn voorbeelden van nepnieuws dat op sociale media makkelijk circuleert en moeilijk wordt ontkracht. In een digitale nieuwsomgeving waarbij vooral jongeren nieuws steeds meer via sociale media tot zich nemen, rijst de vraag hoe men het bewust verspreiden van nepnieuws kan tegengaan. De steile adoptie van sociale media onder mediagebruikers, de machtige positie die ze daardoor innemen in het medialandschap en de ontransparante wijze waarop de onderliggende algoritmes werken...2018-09-2650 minNottebohmlezingenNottebohmlezingenNottebohmlezing Marieke van Delft - Conn3ct: 2 media, 1 verhaalFacebook, Twitter, Snapchat en Instagram zijn moderne sociale media waarmee mensen snel allerlei informatie kunnen uitwisselen. En dat niet alleen: ook politici en grote denkers, non-profit organisaties en commerciële bedrijven maken er gebruik van om hun ideeën en producten onder de aandacht te brengen. In dat opzicht hebben ze een deel van de functie en rol overgenomen van gedrukte media. In het begin van de zestiende eeuw hebben we eenzelfde mediatransitie gezien. Rond 1450 had Gutenberg het drukken met losse letters uitgevonden en na een halve eeuw was zijn vinding volwassen geworden. Voor het eerst konden geleerden, politici en ge...2018-09-261h 07NottebohmlezingenNottebohmlezingenNottebohmlezing Laura Deschepper - Vluchtig maar onuitwisbaarCommuniceren anno 2016 is een wereld van verschil met enkele decennia geleden. Het gros van de jongeren (en anderen) gebruikt smartphones en sociale media. Veel materiële vormen krijgen heden ten dage een virtueel alternatief. Zo zijn de gids en gps nu standaard applicaties op een mobiele telefoon. Fotoalbums neem je nu in je broekzak mee en worden om de zoveel tijd geback-upt. Ook sociale interacties veranderen door de virtualiteit. Je ‘soulmate’ vinden kan tegenwoordig ook door naar links of naar rechts te swipen op de dating-app Tinder. Wat gemakkelijk, wat snel? Deze lezing werpt licht op ‘de jeugd van tegenwoordig’, namelijk...2018-09-261h 08NottebohmlezingenNottebohmlezingenNottebohmlezing Dominique Deckmyn - Het internet, van utopie naar dystopie en terug?Racisme op Twitter, fake news op Facebook, Russische hackers die verkiezingen beïnvloeden, ransomware die je pc saboteert en 'botnets' bestaande uit videorecorders en camera's die websites platleggen. In 2016 leerden we de duistere kant van het internet kennen. De utopie van de 'informatiesupersnelweg' is een nachtmerrie geworden. Komt het in 2017 weer goed? Dominique Deckmyn schrijft al 25 jaar over technologie en de impact ervan op mens en samenleving. Sinds 2010 is hij redacteur nieuwe media bij De Standaard. Zijn column 'De technocraat' verschijnt op zaterdag. Lezing op zondag 19 februari 2017 in de Erfgoedbibliotheek Hendrik Conscience. Meer over de Erfgoedbibliotheek Hendrik Conscience? Website – www.con...2018-09-261h 07NottebohmlezingenNottebohmlezingenNottebohmlezing Benny Lanoizelé - Fotografie en Sociale Media: bedreiging of opportuniteit?Facebook, Twitter, Instagram… ze hebben ons leven grondig veranderd. Het succes staat als een paal boven water. Maar wat betekenen deze platformen voor de fotografie? Hoe groot is de impact? Elke deelnemer aan het fascinerend ecosysteem van de fotografie wordt ermee geconfronteerd. De professionele fotograaf, de fotografiewinkeliers, het fotograferend individu, de kunstfotograaf/artiest, de galerie, musea, de kunstmarkt, publiek…iedereen heeft er op een eigen manier mee te maken. Wat te denken over de ‘Selfie’ hype? Kan men een éénduidige conclusie trekken of het nu al dan niet een verrijking dan wel nefast is? Heeft Peter Lindbergh meer dan ooit gelijk? "B...2018-09-261h 02NottebohmlezingenNottebohmlezingenNottebohmlezing Wim Coudenys - De avonturen van een Russische officier aan het Belgische frontToen de Eerste Wereldoorlog uitbrak, werden België en Rusland feitelijke bondgenoten. Onder invloed van de Belgische literatuur – De Coster, Verhaeren en Maeterlinck – dichtte de Russische oorlogspropaganda het klein land de meest onwaarschijnlijke heldendaden toe. De enige Rus die de Belgische realiteit kende, was Andrej Prezjbjano, de Russische verbindingsofficier bij koning Albert. Vier jaar lang was hij getuige van het wel en wee van het Belgische leger en zette zich in voor de Belgisch-Russische militaire samenwerking: hij stelde voor om een Belgisch expeditiekorps naar Rusland te sturen en Russische soldaten aan de IJzer in te zetten; na 1917 smeedde hij met de Belgi...2018-09-261h 17NottebohmlezingenNottebohmlezingenNottebohmlezing Els Snick - Joseph Roth: de vader van de literaire journalistiek in EuropaVoor 1933, toen in Duitsland Adolf Hitler aan de macht kwam, was Joseph Roth een van de meest gelezen en best betaalde journalisten van zijn tijd. Hij leidde een zwervend bestaan als hotelmens en speurde al in de eerste jaren na de Eerste Wereldoorlog meedogenloos naar de kanker van het nationaalsocialisme in Duitsland. Hij woonde in 1925 als buitenlandcorrespondent in Parijs en trok vervolgens maandenlang op reportage door de jonge Sovjet-Unie, hij beschreef voor zijn tijdgenoten het leven in Italië onder Mussolini, reisde door Joegoslavië en Albanië, en schreef in totaal ongeveer tweeduizend Feuilletons die door buitenlandse kranten gretig werden overgenomen. Ook sch...2018-09-261h 17NottebohmlezingenNottebohmlezingenNottebohmlezing Ingrid Vander Veken - Waar is waar (?)Bestaat er zoiets als de waarheid, en waar is die dan te vinden? Als de volledige waarheid moeilijk te achterhalen valt, ontslaat je dat dan van de verplichting haar te zoeken? De waarheid, de wereld, de werkelijkheid: jarenlang gold journalistiek als de weergave ervan. Maar vandaag? Vervullen traditionele media nog hun rol van wegwijzer en wat is het aandeel van sociale media in het verstrekken van informatie? En hoe staat het met de controle op berichtgeving, is er te veel of te weinig? In hoever is er vrije meningsuiting, in hoever censuur? Over dit en nog veel meer sprak Ingrid...2018-09-251h 01NottebohmlezingenNottebohmlezingenNottebohmlezing Heleen Debruyne - Waarom ik mezelf nog feminist noemFeminisme is een lelijk woord geworden - of is dat het altijd al geweest? Heleen Debruyne onderzoekt hoe feministen nooit in een vacuüm opereren, maar altijd kinderen van hun tijd zijn. Ze maakt een tocht langs feministische voormoeders als Mary Woolstonecraft, Flora Tristan, de sufragettes, Simone de Beauvoir, Shulamith Firestone en Sarah Blaffer Hrdy, om vandaag te eindigen. Hebben we dat lelijke woord nog nodig? Heleen Debruyne (1988) studeerde geschiedenis en journalistiek. Ze werkt bij Klara en schrijft voor onder andere De Morgen en Humo. In 2016 verscheen De plantrekkers, haar romandebuut. In november 2017 verscheen haar boek Vuile lakens. Een hedendaagse v...2018-09-2543 minNottebohmlezingenNottebohmlezingenNottebohmlezing Erik Martens - De seksuele evolutie in de Vlaamse filmIn 1968 wordt de Katholieke Universiteit van Leuven Vlaams, maar zijn de Vlamingen nog wel katholiek? Een nieuwe tijd van hedonisme en vrije liefde is aangebroken. In de bioscoop delen Vlaamse cineasten hun fantasmen met een gretig publiek. Hoe kijken we vandaag, een halve eeuw later, terug op de films van toen. En hoe ging het nadien verder? Erik Martens (°1962) is hoofd Publiekswerking bij het Vlaams Audiovisueel Fonds, was lange tijd hoofdredacteur van de dvd-uitgaven van het Koninklijk Filmarchief /Cinematek (2002-2012), was opleidingscoördinator Film aan het Kask, School of Arts, Gent. Hij maakte archiefdocumentaires, schreef essays en recensies over film. We...2018-09-251h 31NottebohmlezingenNottebohmlezingenNottebohmlezing Peter Vantyghem - Muziek in de (late) sixtiesWaren de late sixties en vroege seventies de creatiefste periode in de naoorlogse geschiedenis van de popmuziek? Dat wordt vaak geschreven en gezegd. En inderdaad, na de opkomst van ‘rock’ in de jaren ‘50 en ‘beat’ in de jaren ‘60, plus de opkomst van de singer-songwriter, was een nieuwe muziekzaal rijp. Technologische evoluties lieten toe om de klank als nieuw te laten klinken. Maar dat alleen is niet voldoende om een muziekperiode ‘klassiek’ te maken. Wat de muziek toen een surplus gaf, was haar relatie met een broeierige tijdgeest en met de onrust van een nieuwe generatie. De vele heftige gebeurtenissen in de tweede helft...2018-09-251h 18