podcast
details
.com
Print
Share
Look for any podcast host, guest or anyone
Search
Showing episodes and shows of
Kamil Fejfer I Łukasz Komuda
Shows
Ekonomia i cała reszta
Piguła 93: Polska drugą Japonią. To nie żarty!
- Patronite: https://patronite.pl/EICR - Wirtualna kawka: https://buycoffee.to/eicr - Nasza książka "Ile trzeba zarabiać, żeby być szczęśliwym": https://bonito.pl/produkt/ile-trzeba-zarabiac-zeby-byc-szczesliwym-oraz-12-innych-pytan-o-ekon?srsltid=AfmBOoqBQY9Hf8mMy28w5Lc23inbtB9203ouRlmYqyqNMjB3z7lutwjJJeszcze kilkanaście lat temu był to nie do pomyślenia. Ale stało się (albo wkrótce się stanie). Zrównaliśmy się z Japonią produktem krajowym brutto na głowę mieszkańca z poprawką na siłę nabywczą. Ale to nie koniec. Jeśli chodzi o ten parametr wyprzedzimy kraj kwitnącej...
2025-07-02
33 min
Ekonomia i cała reszta
Piguła 88: Czym są REITy i jak oddziałują na rynek mieszkaniowy?
- Patronite: https://patronite.pl/EICR - Wirtualna kawka: https://buycoffee.to/eicr - Nasza książka "Ile trzeba zarabiać, żeby być szczęśliwym": https://bonito.pl/produkt/ile-trzeba-zarabiac-zeby-byc-szczesliwym-oraz-12-innych-pytan-o-ekon?srsltid=AfmBOoqBQY9Hf8mMy28w5Lc23inbtB9203ouRlmYqyqNMjB3z7lutwjJREIT to Real Estate Investment Trust, czyli fundusz inwestycyjny, który szuka okazji na zarobek nie w akcjach i obligacjach, ale nieruchomościach – ich wynajmie oraz sprzedaży po pewnym czasie. Taki fundusz może inwestować bezpośrednio, nabywając hotele, biurowce, magazyny, hale fabryczne, centra logistyczne, centra handlowe oraz mieszkania i domy. Albo pośre...
2025-05-21
25 min
Ekonomia i cała reszta
#67 Będziemy dostawać minimalne emerytury. I niewiele da się z tym zrobić...
- Patronite: https://patronite.pl/EICR- Wirtualna kawka: https://buycoffee.to/eicr- Nasza książka "Ile trzeba zarabiać, żeby być szczęśliwym": https://bonito.pl/produkt/ile-trzeba-zarabiac-zeby-byc-szczesliwym-oraz-12-innych-pytan-o-ekon?srsltid=AfmBOoqBQY9Hf8mMy28w5Lc23inbtB9203ouRlmYqyqNMjB3z7lutwjJCzy ZUS zbankrutuje? A może już zbankrutował? Jakiej wysokości będziemy mieć emerytury? I dlaczego będą tak niskie? Dlaczego na starość inaczej wydajemy pieniądze? Oraz dlaczego jest już za późno, żeby zreformować system tak, aby większość z dzisiejszych 40-50-latków nie obudziła się na emeryturze z ręką w (ekonomic...
2025-04-16
1h 13
Ekonomia i cała reszta
Piguła 80: Czy wyższa akcyza powoduje, że mniej palimy?
- Patronite: https://patronite.pl/EICR- Wirtualna kawka: https://buycoffee.to/eicr- Nasza książka "Ile trzeba zarabiać, żeby być szczęśliwym": https://bonito.pl/produkt/ile-trzeba-zarabiac-zeby-byc-szczesliwym-oraz-12-innych-pytan-o-ekon?srsltid=AfmBOoqBQY9Hf8mMy28w5Lc23inbtB9203ouRlmYqyqNMjB3z7lutwjJOd jakiegoś czasu w polskiej przestrzeni publicznej bardzo dużo mówi się o szkodliwości picia alkoholu. Temat palenia wydaje się być na bocznym torze. Tymczasem palenie w Polsce jest przyczyną 30 proc. zgonów z powodu wystąpienia nowotworów. Szacuje się, że około 70 tys. z 400 tys. zgonów rocznie można przypisać właśni...
2025-02-05
26 min
Ekonomia i cała reszta
#42 Czy z mieszkaniami w Polsce jest aż tak źle?
Wesprzyj nas na Partonite: https://patronite.pl/EICR lub postaw wirtualną kawkę: https://buycoffee.to/eicr==Od lat słyszymy, że w naszym kraju jest kryzys mieszkaniowy, a głosy te w ostatnim czasie nawet się nasiliły. Stale ma nam brakować około miliona do dwóch milionów mieszkań. Jak to możliwe, skoro tylko od 2017 przybyło nam ponad milion lokali, a co roku pojawia się ponad 200 tys. nowych?To prawda, że Polska jest w ogonie krajów europejskich, jeśli chodzi o odsetek przeludnionych domów. Jednak w ciągu deka...
2023-10-11
1h 10
Ekonomia i cała reszta
#41 Lewica vs Konfederacja. Budowa mieszkań przez państwo, czy cięcie podatków?
Wesprzyj nas na Patronite: https://patronite.pl/EICRMożesz nam też postawić wirtualną kawkę: https://buycoffee.to/eicr===Przeczytaliśmy programy wyborcze Lewicy i Konfederacji, żebyście Wy nie musieli tego robić.Postaraliśmy się wybrać kilka najsensowniejszych i najmniej sensownych postulatów każdego ugrupowania. Za co Łukasz pochwali Konfederację, a Kamil zgani lewicę? I czy partie podeszły poważnie do swoich elektoratów?Na to ostatnie pytanie możemy już odpowiedzieć - przynajmniej jeśli chodzi o dokumenty programowe potraktowały ich najbardziej serio z...
2023-10-06
1h 15
Ekonomia i cała reszta
Piguła 54: Pasjonująca historia pracy od epoki kamienia do państwa opiekuńczego
Wesprzyj nas na partonite: https://patronite.pl/EICRMożesz nam również postawić wirtualną kawkę: https://buycoffee.to/eicr==Odcinek we współpracy z Wydawnictwem Znak. Możecie wygrać książki Jana Lucassena "Historia pracy" w tłumaczeniu Tomasza Markiewki. Napiszcie w komentarzu pod tym odcinkiem na YouTube (https://youtu.be/MHcVn-V7oWg?si=S9iDdhEnbNcsW8VV), dlaczego to do Was powinny trafić książki.Rozwiązanie konkursu w poniedziałek 9 października około godziny 15.00. Hosted on Acast. See acast.com/privacy for more information.
2023-10-05
15 min
Ekonomia i cała reszta
#40 Czy młodzi są tak lewicowi, jak im się zdaje?
Wesprzyj nas na partonite: https://patronite.pl/EICRMożesz nam również postawić wirtualną kawkę: https://buycoffee.to/eicr==Jeżeli spojrzymy w dane CBOS pokazujące polityczne autodeklaracje, to okaże się, że najmłodsze pokolenie od kilku lat przesuwa się w lewo. Nasilenie tego trendu widać wyraźnie zwłaszcza po protestach z października 2020 roku. Gdy przypatrzymy się bliżej temu, co pokolenie Z myśli o kwestiach obyczajowych, to również możemy dojść do wniosku, że jest bardziej na lewo niż ogół społeczeństwa. Problem pojawi...
2023-10-04
35 min
Ekonomia i cała reszta
Piguła 53: Czy Kuba ma najlepszy system opieki zdrowotnej na świecie?
Kanał powstaje dzięki wsparciu Patronów i Patronek: https://patronite.pl/Ekonomiaica%C5%82areszta===Opiekę medyczną i dużą liczbę lekarzy w kubańskim państwie wspominał dokumentalista Michael Moore w swoim filmie "Sicko". Czy jednak faktycznie Kuba ma tak świetny system, skoro lekarze, którym udało się z wyspy uciec, stale wspominają o niedostatku elementarnych medykamentów, instrumentów, ba - problem jest nawet z prądem i dostępem do czystej wody w szpitalach. Z kolei uczestnicy misji charytatywnych i ratowniczych, którzy mieli do czynienia z kubańskimi pracownikami usług medycznych przyb...
2023-09-27
18 min
Ekonomia i cała reszta
#39 Pięć ekonomicznych (i nie tylko) mitów lewicy
Wesprzyj nas na partonite: https://patronite.pl/EICR Możesz nam również postawić wirtualną kawkę: https://buycoffee.to/eicr Pod lupę bierzemy następujące lewicowe, popularne przekonania:- Bogatym można być tylko z urodzenia lub z powodu fartownego zbiegu okoliczności,- Wysokie nierówności ekonomiczne oznaczają, że biedni biednieją- PKB nic nam ciekawego nie mówi o poziomie życia,- Dzisiejsze młode pokolenie będzie biedniejsze niż ich rodzice,- Na emeryturze będziecie pilnować studni z maczetą.
2023-09-20
48 min
Ekonomia i cała reszta
#38 Czy zasiłki rozleniwiają?
Wesprzyj nas na Partonite: https://patronite.pl/EICRMożesz nam również postawić wirtualną kawkę: https://buycoffee.to/eicrWracamy po wakacjach! Wyposażeni w trochę badań zaczynamy od rozbrajania prawicowych/liberalnych mitów ekonomicznych.Nie robimy tego jednak bezlitośnie, bo choć zawsze się trochę tożsamościowkuje, to my staramy się sprawy niuansować.Zastanawiamy się więc:- Czy zasiłki rozleniwiają?- Czy obniżenie podatków powoduje wzrost gospodarczy?- Czy zamożność bierze się z pracy?- Czy nasze podatki są mar...
2023-09-13
53 min
Ekonomia i cała reszta
#37 Jesteś wśród 8% najbogatszych ludzi na Ziemi! (prawdopodobnie)
Możesz nas wesprzeć na Patronite: https://patronite.pl/Ekonomiaica%C5%82areszta==Pew Research, który oparł się na metodologii najważniejszych ośrodków badawczych świata, za osoby dotknięte ubóstwem uważa takie, które na swoje potrzeby mogą przeznaczyć mniej niż 2 dolary dziennie. Żeby tej miary co roku nie zmieniać, a przy tym móc jej używać wszędzie (w różnych miejscach ta sama miska ryżu może mieć różną cenę), mówimy tu o dolarach amerykańskich z 2017 roku z uwzględnieniem siły nabywczej na lokalnym rynku. Czyli...
2023-06-27
42 min
Ekonomia i cała reszta
Piguła 52: Dochód gwarantowany w Polsce?
Wesprzyj nas na Patronite: https://patronite.pl/Ekonomiaica%C5%82areszta=1300 zł miesięcznie – czy się stoi, czy się leży! I to w Polsce!W najnowszym odcinku rozmawiamy z dr Maciejem Szlinderem, prezesem Polskiej Sieci Dochodu Podstawowego, o pomyśle na pierwszy polski pilotaż bezwarunkowego dochodu podstawowego (BDP). Został on wpisany do strategii regionalnej Stowarzyszenia Warmińsko-Mazurskich Gmin, zaakceptowanej przez marszałka województwa warmińsko-mazurskiego. Póki co jednak nie ma dla tego projektu finansowania. A koszt jest niebagatelny: wypłacanie przeze dwa lata 1300 zł co miesiąc grupie od...
2023-06-21
22 min
Ekonomia i cała reszta
Piguła 51: Dlaczego Dzień Wolności Podatkowej to manipulacja?
Wesprzyj nas na Patronite: https://patronite.pl/Ekonomiaica%C5%8...=W ubiegłym roku Centrum im. Adama Smitha (CAS) wyznaczyło Dzień Wolności Podatkowej (DWP) na 13 czerwca. W tym roku CAS po raz pierwszy od 1994 roku nie opublikowało swoich kalkulacji, ale można założyć, że wypadałby podobnie. Koncepcja DWP powstała 75 lat temu po to, by wytykać, jak wiele dochodów obywateli i firm trafia do systemu publicznego w postaci podatków, składek i opłat. Zamiast opowiadać o tym w postaci wskaźnika procentowego, przekaz jest następujący: do przededni...
2023-06-14
13 min
Ekonomia i cała reszta
Piguła 50: Polska w europejskim ogonie płac w relacji do PKB. Co to oznacza?
Możesz nas wesprzeć na portalu Patronite: https://patronite.pl/Ekonomiaica%C5%82areszta==Dr Michał Możdżeń, ekonomista z Polskiej Sieci Ekonomii, od dawna śledzi to, jak zmienia się relacja wynagrodzeń do PKB. Z jego wyliczeń wynika, że od ostatniego kwartału 2020 roku, gdy wskaźnik ten wynosił rekordowe 47%, przez kolejne dwa lata – do końca 2022 roku – spadł o 4 punkty procentowe, do 43%. Przez dwa lata stracony został cały „urobek” pracowników, którzy przez wcześniejsze 5 lat zwiększyli o dokładnie tyle udział płac w PKB.Ekonomista dokonuje też analizy w...
2023-05-24
15 min
Ekonomia i cała reszta
#36 Janusz Korwin-Mikke opowiada kocopoły. Odpowiadamy politykowi
Reagujemy na reakcję. Podobno tak się dziś robi internety.A konkretnie: odpowiadamy na krytykę naszego odcinka poświęconego obietnicy Sławomira Mentzena o domu i dwóch samochodach, jaką opublikowali JKM, Daniel z kanału Jeden z Wielu oraz autorzy merytorycznych komentarzy pod materiałem na YT.I jednocześnie przeprowadzamy eksperyment. Kamil liczy na to, że racjonalne odpowiadanie na merytoryczną (choćby tej merytoryki trzeba było szukać sitkiem) krytykę ma sens. Bo cywilizuje debatę publiczną, jednocześnie wykorzystując energię emocji, jaką buduje reagowanie na wypowiedzi np. polityka z silną fanbazą.A Łukasz przeczuwa, ż...
2023-05-17
57 min
Ekonomia i cała reszta
Piguła 49: W ten sposób biznes wpływa na debatę publiczną
https://patronite.pl/Ekonomiaica%C5%82aresztaPolski system podatkowy ma charakter regresywny. To znaczy, że im więcej zarabiamy, tym mniejszy procent dochodów oddajemy państwu w postaci składek i podatków. W 2020 roku rząd Zjednoczonej Prawicy zdecydował, że zreformuje system, by system działał tak jak w większości krajów rozwiniętych: gdy dochody rosną, procent odprowadzanych danin rośnie, a nie maleje. Sprawić to miała cała gama zmian, a przede wszystkim zwiększona kwota wolna od opodatkowania i zmiany w rozliczaniu składek ubezpieczeń społecznych – szczególn...
2023-05-10
18 min
Ekonomia i cała reszta
Piguła 48: Społeczeństwa wierzące w potężnych bogów częściej dyskryminują mniejszości
Możesz nas wesprzeć na portalu Patronite: https://patronite.pl/Ekonomiaica%C5%8...Są całe biblioteki badań pokazujące dobroczynny dla społeczeństwa oraz psychiki człowieka wpływ aktywnego uczestnictwa w życiu religijnym i duchowym. Ale dwójka skandynawskich profesorów postanowiła poszukać relacji pomiędzy nierównościami oraz dystrybucją władzy a wierzeniami. W tym celu uszeregowali oni 1265 systemów religijnych dawnych społeczeństw oraz przeanalizowali porządki prawne 176 krajów poszukując religijnych fundamentów. Okazało się, że w społeczeństwach o dużych różnicach klasowych w porównaniu...
2023-05-04
11 min
Ekonomia i cała reszta
Piguła 47: Co robią politycy, kiedy złapie się ich na kłamstwie?
Wesprzyj nas na Patronite: https://patronite.pl/Ekonomiaica%C5%82aresztaMyśleliście, że fact-checking to zabawa dla grupki pasjonatów, która zupełnie nie wpływa na to, co robią politycy? Okazuje się, że sprawdzanie wypowiedzi polityków przekłada się na to, jak często kłamią. Chcieliśmy powiedzieć: mijają się z prawdą. Niestety, efektem ubocznym takiego korygowania zachowania jest mowa-trawa: w wypowiedziach używają więcej ogólników i niekonkretnych sformułowań.Bibliografia: Politicians’ response to fact-checking: Evidence from a randomised experiment with a leading fact-checking company...
2023-04-26
14 min
Ekonomia i cała reszta
Piguła 46: Mentzen obiecuje: dom, dwa samochody i wakacje. Sprawdzamy czy to możliwe
Wesprzyj nas na Patronite: https://patronite.pl/Ekonomiaica%C5%82aresztaDoktor nauk ekonomicznych, Sławomir Mentzen, jeden z liderów Konfederacji, zapewnił ostatnio, że wystarczyłoby zmniejszyć podatki, abyśmy mogli sobie pozwolić na dom, dwa samochody i wakacje. Trudno to oczywiście traktować inaczej, jak pusty slogan wyborczy, do którego można byłoby dopisać jeszcze jacht i pizzę hawajską.Ale weźmy kalkulator, ołówek i policzmy. Ile kosztuje dom? Przyjmijmy, że celujemy w mniejszy, tańszy, raczej nie w dużym mieście: 100 metrów kwadratowych po 6 tys. zł za metr. Wychodzi 600 tys...
2023-04-19
12 min
Ekonomia i cała reszta
#35 To fuks, a nie IQ ma największy wpływ na naprawdę wysokie zarobki
Wesprzyj nas na Patronite: https://patronite.pl/Ekonomiaica%C5%8...==To nie prawda, że testy na IQ mierzą tylko zdolność rozwiązywania testów na IQ. Ich wynik, podobnie jak wynik innych pomiarów tego, co nazywamy inteligencją, koreluje z późniejszymi wynikami w szkole, zarobkami, majątkiem, długością życia. Wśród par rodzeństwa, gdzie jedno ma iloraz inteligencji w granicach mediany, a drugie albo ma IQ zauważalnie wyższe, albo zauważalnie niższe, statystycznie to drugie z pary zarabia zauważalnie mniej (jeśli ma mniejszy potencjał intelektualny) lub zauważ...
2023-04-12
50 min
Ekonomia i cała reszta
Piguła 45: Dlaczego ludzie rozpowszechniają fejk-niusy?
Możesz nas wesprzeć na Patronite: https://patronite.pl/Ekonomiaica%C5%8...==Jeśli jesteś aktywna/aktywny w mediach społecznościowych, to prawdopodobnie zdarzyło Ci się rozprzestrzenić nieprawdziwe informacje. Mem, cytat, fragment cudzej wypowiedzi wyglądał wiarygodnie, ale przede wszystkim trafiał w jakąś czułą strunę, wywołał reakcję emocjonalną, która doprowadziła do dalszego kolportowania bzdury, kłamstwa, manipulacji. Ale nie żyjemy w próżni i chodzi nie tylko o to, jak indywidualnie odbieramy rzeczywistość, ale też jak odbieramy ją w kontekście naszego otoczenia, naszej społecznej, środowiskowej bańki. Uczestnictwo w powielaniu takich tr...
2023-04-06
13 min
Ekonomia i cała reszta
Piguła 44: PiS miał doprowadzić Polskę na skraj ruiny gospodarczej. Czy tak się naprawdę stało?
Możesz nas wesprzeć na Patronite: https://patronite.pl/Ekonomiaica%C5%8...==Zazwyczaj rządy populistów na świecie powodują gospodarcze straty. Według analizy z 2020 roku badającej trajektorie gospodarcze krajów na przestrzeni lat 1900-2018, w państwach gdzie rządzili populiści PKB i konsumpcja na mieszkańca po 15 latach od początku ich rządów były średnio o 10 proc. niższe niż w przypadku gdyby państwa te były zarządzane przez inne władze.To, jak sprawy mają się w przypadku Polski zbadali Michał Brzeziński i Katarz...
2023-03-29
24 min
Ekonomia i cała reszta
Piguła 43: Czy od jedzenia mięsa można odstraszyć jak od palenia papierosów?
Istnieje sporo powodów, żeby ograniczać spożycie mięsa w krajach rozwiniętych. Pierwszym z nich są kwestie etyczne. Drugim są kwestie zdrowotne. Trzeci powód to sprawa klimatu. Hodowla zwierząt globalnie generuje ogromne ilości gazów cieplarnianych. W dającej się przewidzieć przyszłości trudno sobie jednak wyobrazić wprowadzenie zakazu spożywania mięsa. Możemy się jednak spodziewać wdrażania rozwiązań, które będą do takiej konsumpcji zniechęcać. Jednym z pomysłów na taką politykę jest opatrywanie opakowań mięsa „zawstydzającymi” lub emocjonalnymi komunikatami, które będą odwodzić konsumentów od nabywania tego typu produktów...
2023-03-22
17 min
Ekonomia i cała reszta
#34 To pieniądze jednak dają szczęście?
Możesz nas wesprzeć na portal Patronite: https://patronite.pl/Ekonomiaica%C5%8... Prawo malejącej użyteczności mówi, że każda następna porcja towaru czy usługi, po jaką sięgamy, przynosi nam mniej korzyści. Gdy mamy ochotę na pizzę, to konsumpcja pierwszej da nam wiele satysfakcji, nasyci nas i wprawi w dobry humor. Druga, jedzona zaraz po pierwszej zapewne zostanie przyjęta z mniejszym entuzjazmem, a trzeciej możemy (i powinniśmy) odmówić. Skoro tak jest praktycznie ze wszystkim, co konsumujemy – to intuicja podpowiada, że podobnie powinno być z pieniędzmi, których siła nabywc...
2023-03-15
17 min
Ekonomia i cała reszta
Piguła 42: A jednak milionerzy różnią się od normalsów!
Możesz nas wspierać na Patronite:https://patronite.pl/Ekonomiaica%C5%8...==Czy milionerzy wcześnie wstają, czytają książki, mają ciekawych przyjaciół i uprawiają jogging? Może, ale bardzo dyskusyjne czy to właśnie te cechy czynią ich milionerami. Tymczasem badacze Marius Leckelt, Johannes König, David Richter, Mitja Back i Carsten Schröder przyjrzeli się ponad tysiącowi niemieckich majątkowych milionerów i porównali ich cechy osobowości do reprezentatywnej grupy osób o majątku mniejszym niż 800 tys. euro. Obie grupy, czyli bogatych i niebogatych, przepytali pod kątem ich przeszłości, źródeł...
2023-03-08
21 min
Ekonomia i cała reszta
Piguła 41: Czy na majątek większy wpływ mają geny, czy klasa społeczna?
Możesz nas wesprzeć na portal Patronite: https://patronite.pl/Ekonomiaica%C5%8...==Sukces ekonomiczny jednostki i idący za nim rosnący majątek wynikać może z wielu okoliczności: jej wiedzy, zdolności kognitywnych, sprytu, ale też pewności siebie, odwagi, samodyscypliny i wielu innych. Wiemy, że przynajmniej część tych cech może być w pewnym stopniu dziedziczona. Ale czy geny mają większe znaczenie niż troska rodziców, ich kapitał kulturowy, znajomości oraz w końcu – ich zamożność, z której może wynikać zapewnienie potomstwu lepszej edukacji, mocn...
2023-03-01
14 min
Ekonomia i cała reszta
Piguła 40: Chcesz taniego państwa? Stracą na tym zwykli obywatele, a zyska skrajna prawica
Możesz nas wesprzeć na portal Patronite: https://patronite.pl/Ekonomiaica%C5%82areszta==Powodów, dla których ludzie głosują na skrajną prawicę jest z pewnością sporo. Bardzo ciekawemu aspektowi tego zjawiska przyjrzał się zespół złożony z trójki włoskich i jednej niderlandzkiej badaczki. Otóż zwrócili oni uwagę na istotność usług publicznych, a raczej na konsekwencje ich ograniczania. Otóż w 2010 roku we Włoszech wprowadzono reformę administracyjną, której konsekwencją była likwidacja w części gmin część usług publicznych takich jak opieka medyczna i edukacja. A jak zaznaczają naukowcy t...
2023-02-22
13 min
Ekonomia i cała reszta
#33 Ponad 90% polskich pracowników zbiedniało
Rok 2022 najprawdopodobniej będzie pierwszym od 1994 roku, kiedy tak zwane realne pensje spadły. Tak, to prawda, że ponad połowa pracowników dostała podwyżki, ale zaledwie w przypadku kilku procent były to wzrosty wynagrodzeń przewyższające inflację. A to znaczy, że ogromna większość z nas w 2022 roku zbiedniała w stosunku do 2021. Jako pocieszenie możemy powiedzieć, że przynajmniej nie wzrosło bezrobocie, znacznie bardziej dotkliwe od spadku płac realnych. A to oczywiście dlatego, że łączy się z utratą większej części dochodu dla gospodarstw dotkniętych zwolnieniami. Opóźnianie i unika...
2023-02-15
38 min
Ekonomia i cała reszta
Piguła 39: „70% Polek nie chce mieć dzieci”. Widzieliście te nagłówki? To manipulacja
Być może słyszeliście o tym, że 70% Polek nie chce mieć dzieci. To ponoć miały pokazać niedawne badania CBOS. Wiele mediów i komentatorów doszywało tę informację do tworzonych przez siebie narracji. Część mediów zwracała uwagę na kryzys klimatyczny, część na rosnące raty kredytów, część internetowych komentatorów z kolei na… łamane Konstytucji przez PiS.Tymczasem owe 70% to tak naprawdę 68% kobiet, które nie PLANUJĄ powiększenia rodziny oraz te, które na pytanie o prokreacyjne plany odpowiedziały „nie wiem”. To jeszcze nie koniec. W tej grupie znajdują się również panie, które M...
2023-02-08
21 min
Ekonomia i cała reszta
#32 Dlaczego nie wyjdzie Ci kariera influencera?
Jeśli podoba się Wam to, co robimy, zapraszamy do wsparcia nas na Patronite: https://patronite.pl/Ekonomiaica%C5%82areszta==Dzieci i młodzież każdego dnia spotyka setki pracujących dorosłych. Nie tylko swoich rodziców w domu i nauczycieli w szkole, ale też sprzedawców, kierowców, dostawców, lekarzy, pielęgniarki, farmaceutów, policjantów, kelnerów, robotników budowlanych i wielu, wielu innych. Siebie jednak rzadko widzi w takich rolach, bo po pierwsze – dla młodego człowieka praca zarobkowa to zwykle koncepcja bardzo abstrakcyjna, a po drugie – mają już wymarzoną fuchę. Bad...
2023-02-01
41 min
Ekonomia i cała reszta
Piguła 38: Bez dyplomu, bez stałej posady, bez kompromisów. Życie Michała Kaleckiego
Studiował wiele rzeczy, ale żadnego kierunku nie skończył. Nie przeszkodziło mu to zostać profesorem zwyczajnym w dziedzinie nauk ekonomicznych, jednym z najwybitniejszych polskich badaczy i teoretyków w tej dziedzinie. Zajmował się m.in. monopolami i kartelami, wahaniami koniunktury gospodarczej, zagadnieniami płac realnych i pełnego zatrudnienia, teorią zysków oraz ekonomią socjalistyczną. Jego prace wyprzedziły o kilka lat epokowe dzieła Keynesa. Gdyby żył kilka miesięcy dłużej, być może powiększyłby listę polskich noblistów. Michał Kalecki (1899-1970) połowę życia zawodowego spędził na Zachodzie. A jednak nigdy nie stara...
2023-01-25
16 min
Ekonomia i cała reszta
Piguła 37: Balcerowicz nie chce lepszego życia i krótszej pracy?
Internet, a szczególnie media społecznościowe, żywią się emocją. Nic więc dziwnego, że twitterowy wpis prof. Leszka Balcerowicza z 4 stycznia tego roku, czyli "Program PiS: krócej pracować, lepiej żyć" był używany zarówno przez fanów byłego wicepremiera, jak i jego zażartych krytyków, bez odniesienia do kontekstu w jakim został napisany. A ten był konkretny: chodziło mu o to, że w Polsce mamy zbyt niski wiek emerytalny.Dziś Platforma Obywatelska, podobnie jak wszystkie inne obecne w parlamencie siły polityczne, są podnoszeniu wieku emerytalnego przeciwne. Mało tego, ze względu na starzeni...
2023-01-18
16 min
Ekonomia i cała reszta
Piguła 36: Wojna atomowa? Kolejny kryzys? Gigantyczna katastrofa? Czyli o tym, jak przewidywać przyszłość
Czy za naszego życia wybuchnie wojna atomowa? Czy czeka nas powtórka wielkiego kryzysu finansowego? Czy zbliża się wielka katastrofa naturalna? To pytania, na które najtęższym głowom odpowiedzieć jest tak trudno, że równie dobrze można się z nimi udać do wróżki. Wielkie kryzysy i kataklizmy, rewolucje i głębokie przemiany społeczne, ale też nowe technologie czy mody, które nadejdą za kilka lat, to tak zwane "czarne łabędzie" - zjawiska niezwykle trudne do przewidzenia, które jednocześnie potrafią głęboko przeorać rzeczywistość i odcisnąć swoje piętno na lata, a czasem na dekady.
2023-01-11
20 min
Ekonomia i cała reszta
#31 Skąd biorą się pieniądze? Z powietrza! Rozmowa z ekonomistą Wojciechem Paczosem
Skąd biorą się pieniądze? Co to jest rezerwa obowiązkowa? Co to są stopy procentowe banku centralnego? Kiedy należy je podwyższać, żeby jak najskuteczniej zwalczyć inflację? I w zasadzie dlaczego powinniśmy to robić?O tym oraz o innych niezwykle ciekawych rzeczach rozmawiamy z naszym pierwszym gościem, dr Wojciechem Paczosem, makroekonomistą, wykładowcą Uniwersytetu w Cardiff, adiunktem w Instytucie Nauk Ekonomicznych Polskiej Akademii Nauk oraz współzałożycielem i wiceprezesem Fundacji Dobrobyt na Pokolenia.==Możesz nas wesprzeć na patronite.pl/Ekonomiaicałareszta Hosted on Acast. See...
2023-01-04
1h 14
Ekonomia i cała reszta
Piguła 35: Czy antykapitalizm to dobra ścieżka? Czyli kim jesteśmy i dokąd zmierzamy
Możesz nas wesprzeć na patronite.pl/Ekonomiaicałareszta Hosted on Acast. See acast.com/privacy for more information.
2022-12-28
19 min
Ekonomia i cała reszta
#30 Kiedy będziemy orać Menztena? Z kim będziemy walczyć w MMA? Odpowiadamy na trudne pytania od widzów
W świątecznym odcinku specjalnym odpowiadamy na pytania zadane na naszym fanpejdżu. Jeśli odcinek będzie się dobrze oglądał, miał wiele lajków i komentarzy, to podobny robimy wcześniej niż za rok :)Najlepsze życzenia bożonarodzeniowe, a z okazji Nowego Roku życzymy Wam, żeby było Wam lepiej niż w 2019! Hosted on Acast. See acast.com/privacy for more information.
2022-12-21
50 min
Ekonomia i cała reszta
Piguła 34: 8 miliardów ludzi na Ziemi. Co zrobić, żeby zmniejszyć dzietność?
W listopadzie 2022 roku na Ziemi było ponad 8 miliardów ludzi. Jest to wynikiem postępu w wielu dziedzinach życia i wysokiej dzietności w krajach rozwijających się. Jak zaznaczają badacze z ONZ: choć rosnąca populacja wynika z poprawiających się warunków życia, to też jest dla nich również wyzwaniem. Coraz większą populację będzie trzeba nakarmić, wyszczepić, dostarczyć jej usług medycznych i edukacji. Czy liczba ludzi będzie rosła w nieskończoność? Wszystko wskazuje na to, że nie. Od dekad widoczny jest spadek tempa przyrostu populacji na świecie. Prognozy mówią, że demograficzny...
2022-12-14
15 min
Ekonomia i cała reszta
#29 Bezrobocie, globalna recesja, kryzys zdrowotny, cofnięcie się w rozwoju cywilizacyjnym. Za nami największy szok półwiecza, a może nawet stulecia!
W 2020 roku mieliśmy do czynienia z największym wielowymiarowym kryzysem od czasów II wojny światowej. Skokowo wzrosło bezrobocie, dramatycznie zwiększyła się liczba osób skrajnie ubogich, pierwszy raz w historii pomiarów spadł HDI, czyli wskaźnik mierzący jakość życia. Jednocześnie doświadczyliśmy prawdopodobnie największego globalnego kryzysu zdrowotnego stulecia i odnotowaliśmy największy spadek PKB od lat 40. ubiegłego wieku.Inaczej mówiąc: na świat spadło na raz kilka potężnych nieszczęść. Ale prawie tego nie zauważyliśmy. Dlaczego? Czy tylko dlatego, że głowy zaprzątała nam pandemia i tro...
2022-12-07
36 min
Ekonomia i cała reszta
Piguła 33: Czy wandalizm może zmienić świat?
W połowie października dwie aktywistki organizacji Just Stop Oil obrzuciły słynne „Słoneczniki” Vincenta van Gogha zupą pomidorową. Wydarzenie sprowokowało liczne dyskusje o tym, czy taki rodzaj aktywizmu jest skuteczny.Komentatorzy i komentatorki popierające aktywistki twierdzili i twierdziły, że dzięki podobnym akcjom zmienia się świadomość społeczna, a istotne postulaty zyskują rozgłos. Ich adwersarze zwracali uwagę na to, że radykalne działanie może odpychać część potencjalnych zwolenników jakichś rozwiązań.Badania opublikowane w renomowanym czasopiśmie PNAS mówią, że rację mieli raczej ci pierwsi. Kontrowersyjne, szoku...
2022-11-30
13 min
Ekonomia i cała reszta
Piguła 32: Czynszojady, landlordzi. Mieszkanie po babci, czy całe kamienice na wynajem?
Jeżeli wydawało Wam się, że typowy polski landlord-czynszojad to bardzo zamożny, grubawy pan w meloniku pijący drogą whiskey w zadymionym od drogich cygar ciemnym pokoju – to się myliliście. Znaczna większość landlordów ma tylko jedno mieszkanie do wynajęcia i jest to albo mieszkanie po babci, albo własne, nie tak dawno spłacone. Innymi słowy – w przeważającej mierze wynajmują innym lokale, w których kiedyś sami mieszkali.Są to zazwyczaj osoby z wyższym wykształceniem, z większych miast, będące już po 40-stce. Całkiem więc moż...
2022-11-23
16 min
Ekonomia i cała reszta
Piguła 31: Polska przestaje być krajem katolickim
Polska przestaje być krajem tradycyjnie katolickim. Na zadane przez CBOS pytanie „Na co, Pana(i) zdaniem, powinni zwrócić szczególną uwagę rodzice wychowujący dzieci? Czego głównie powinni uczyć dzieci” jedynie 16 proc. respondentów odpowiedziało „religijności”. W 1990 roku było to aż 62 proc.Ale to niejedyna zmiana jeśli chodzi o preferencje Polaków odnoszące się do tego, czego powinno być uczone młode pokolenie. Zdaniem 51 proc. badanych rodzice powinni uczyć dzieci niezależności. W 1990 roku jedynie 12 proc. Uważało, że jest to istotna wartość. Podobny proces zaszedł również w przypadku ka...
2022-11-17
15 min
Ekonomia i cała reszta
Piguła 30: Globalne ubóstwo wzrosło tak gwałtownie po raz pierwszy od ponad 70 lat
W wyniku pandemii Covid i spowodowanego przez nią załamania gospodarczego na świecie przybyło około 70 milionów ludzi skrajnie ubogich. Bank Światowy granicę skrajnej biedy wyznacza na 2,15 dolarów z poprawką na parytet siły nabywczej dziennie. W 2019 roku na całym globie za mniejszy dochód żyło około 650 milionów ludzi. Ale już w 2020 było ich 720 milionów. W tym pierwszym roku 8,4 proc. populacji świata cierpiało najbardziej skrajny niedostatek. W kolejnym - 9,3 proc. To największy wzrost nie tylko od rozpoczęcia systematycznych badań nad skrajnym ubóstwem, czyli od 1990 roku. Prawdopodobn...
2022-11-09
14 min
Ekonomia i cała reszta
#28 Rosnący kryzys psychiczny młodych może być wynikiem oddziaływania social mediów
Od miesięcy mówi się o rosnących problemach psychicznych młodych ludzi. Zazwyczaj temat pojawia się w kontekście niedofinansowania psychiatrii dziecięcej. O ile problem ten jest istotny, tak nie jest on przyczyną rosnących i zauważalnych w całym rozwiniętym świecie kłopotów z dobrostanem psychicznym osób młodych.Trend pogarszania się jakości zdrowia psychicznego jest widoczny od mniej więcej dekady nie tylko w Polsce, ale również w Stanach Zjednoczonych (stamtąd mamy najlepsze dane), w Wielkiej Brytanii, czy w Kanadzie. Widać to nie tylko w deklaracjach, ale równi...
2022-11-02
56 min
Ekonomia i cała reszta
Piguła 29: Jak dolar wpływa na inflację w Polsce?
Kurs dolara względem złotego notuje historycznie wysokie wartości. Ale od wielu miesięcy amerykańska waluta wzmacnia się także wobec innych walut. Jest to związane z od dawna zapowiadanym okresem spadku koniunktury gospodarczej, rosyjską agresją na Ukrainę oraz globalną inflacją. Kapitał bojąc się niestabilnej sytuacji na świecie ucieka w inwestycje, które są mniej ryzykowne. Taką „bezpieczną przystanią” jest właśnie dolar. Popyt na dolara podbija jego cenę, a osłabia cenę każdej innej waluty, która wymieniana jest, by kupić USD. I nie jest to zjawisko typowe tylko dla naszego regionu. US Dollar Index, mierzący...
2022-10-26
14 min
Ekonomia i cała reszta
Piguła 28: Ceny wynajmu mieszkań. Dlaczego tak absurdalnie wzrosły?
We wszystkich większych miastach w Polsce rok do roku wzrosty czynszu za najem mieszkania były dwucyfrowe. W Gdańsku i Krakowie wynajem kawalerek podrożał o ponad 40%. W tym pierwszym mieście za wynajem kawalerki w lipcu średnio trzeba było zapłacić 2577 zł. Gdańsk tym samym przebił po raz pierwszy Warszawę, gdzie za kawalerkę w tym samym czasie płaciło się 2551 zł.Skąd te podwyżki? Po pierwsze wojna, po drugie stopy procentowe, po trzecie chciwość właścicieli. Wojna spowodowała ogromny napływ uchodźców, którzy musieli gdzieś mieszkać. W pie...
2022-10-19
18 min
Ekonomia i cała reszta
Piguła 27: Quiet quitting. Chwilowa moda, czy prawdziwy trend?
Od kilku tygodni w internecie popularność zdobywa nowe zjawisko, czyli quiet quitting, co można przetłumaczyć jako „ciche odchodzenie”. Jest to trend na rynku pracy, który miałby objawiać się tym, że pracownicy rezygnują z ponadnormatywnych zajęć i robią „tylko” to, do czego zobowiązuje ich umowa. Quiet quitting przeciwstawiane jest kulturze zapierdolu, czyli kultowi pracy ponad siły w nadziei na uzyskanie upragnionego awansu – zawodowego, ekonomicznego i społecznego.Tymczasem w badaniach opinii publicznej nie widać wielkiej zmiany, jeśli chodzi o zaangażowanie w obowiązki zawodowe.Quiet quitting zyskał popularność dzięki platf...
2022-10-12
18 min
Ekonomia i cała reszta
#27 Kiedy (i czy w ogóle) Polska dogoni ekonomicznie Niemcy?
To pytanie trapi Polaków co najmniej od 30 lat (a prawdopodobnie od wielu, wielu dekad wcześniej). Kiedy w końcu dogonimy Niemcy? Kiedy Kowalski będzie zarabiał tyle co Schmidt? Jeśli porównamy niemieckie i polskie pensje (i przeliczymy te drugie na euro), to okaże się, że przeciętny Niemiec za godzinę pracy zarabia prawie trzy i pół razy więcej niż przeciętny Polak. Wiemy jednak, że w Niemczech są wyższe ceny znacznej większości towarów i usług. Potrzebujemy więc jakiejś miary, która te różnice brałaby pod uwagę. Taką miarą...
2022-10-05
50 min
Ekonomia i cała reszta
Piguła 26: Czy warto się przebranżowić na programistę?
Branża IT od lat kusi wysokimi zarobkami. Coraz więcej osób marzy o karierze programisty. Czy warto więc się przekwalifikować na programistę? Czy warto porzucić dotychczasowy zawód i zająć się programowaniem?W Polsce w branży ICT pracuje około 600 tys. ludzi. W całej Unii Europejskiej pracowników tego sektora jest około 8 mln. I będzie ich przybywać. Również w naszym kraju. W UE 4,5 proc. pracowników to IT. W Polsce jest około 3,5 proc. Największy odsetek osób pracuje w tym sektorze w Szwecji, około 8 proc.Z...
2022-09-28
22 min
Ekonomia i cała reszta
Piguła 25: Spirala płacowo-cenowa. Czy to ona napędza drożyznę?
Spirala płacowo-cenowa w ostatnich miesiącach w mediach jest odmieniana przez wszystkie przypadki. Narracja wygląda mniej więcej w ten sposób: poza tym, że rząd podbija inflację transferami społecznymi, to ludzie nieodpowiedzialnie chodzą po podwyżki dokładając się w ten sposób do wzrostu cen. Tymczasem przez pewien czas po prostu powinniśmy zacisnąć pasa.Na marginesie: ciekawe jest czy ci, którzy namawiają do zaciskania pasa, sami właśnie tak robią, czy owszem chodzi im o zaciskanie pasów, ale raczej nie swoich. Tak, to prawda, że podwyższan...
2022-09-21
14 min
Ekonomia i cała reszta
Piguła 24: Windfall tax. Czy fartowny zysk firm powinien być ekstra opodatkowany?
Windfall Tax, czyli podatek od zysków nadzwyczajnych jest nie tylko coraz szerzej dyskutowanym, ale również coraz częściej stosowanym mechanizmem radzenia sobie z wielowymiarowym kryzysem gospodarczym.Czym jest windfall tax? Jest to podatek nakładany na firmy odnotowujące bardzo duże zyski, które jednak nie wynikają z przyjętych przez te przedsiębiorstwa modeli biznesowych, innowacji, czy inwestycji. To podatek od zysków, które „przyszły same” w wyniku specyficznej sytuacji rynkowej, danina od korzyści, które „spadły z nieba”.Przykładem zysków spadających z nieba są choćby rekordowe m...
2022-09-13
16 min
Ekonomia i cała reszta
Piguła 23: Przez smartfony nasza uwaga miała się skrócić się z 12 do 8 sekund. Tylko, że to nieprawda
Możesz nas wesprzeć na patronite.pl/Ekonomiaicałareszta == Kilka lat temu media obiegła informacja, że średnia zdolność skupiania uwagi spadła z 12 sekund w 2000 roku do 8 sekund obecnie. Miałoby to nas sytuować poniżej zdolności do skupienia uwagi złotej rybki. Problem w tym, że to bzdura. Dziennikarze BBC postanowili dotrzeć do źródeł tego internetowo-medialnego mitu. Okazało się, że wywodzi się on z prezentacji biznesowej jednego z oddziałów firmy Microsoft. Raport cytował opracowanie firmy Statistic Brain. Ta z kolei czerpała informacje z National Centre f...
2022-09-07
14 min
Ekonomia i cała reszta
#26 Dlaczego do PKB wlicza się handel narkotykami?
Możesz nas wesprzeć na patronite.pl/Ekonomiaicałareszta==Dlaczego do PKB nie wlicza się nieodpłatnej pracy w domu, za to w niektórych krajach zlicza się nielegalny handel narkotykami? Czy PKB może rosnąć nie zmieniając poziomu życia mieszkańców danego kraju? I dlaczego niektóre mniej zamożne państwa (jak Polska) mają mniej osób bezdomnych niż prawie dwa razy bogatsze (jeśli bierzemy pod uwagę PKB per capita z korektą na siłę nabywczą) Stany Zjednoczone?Od pewnego czasu trwa krytyka wskaźnika jakim jest produkt krajowy brutto...
2022-08-31
1h 02
Ekonomia i cała reszta
Piguła 22: Dłuższe wakacje nie ładują nam baterii na dłużej. Lepiej brać więcej krótszych urlopów
Możesz nas wesprzeć na patronite.pl/Ekonomiaicałareszta--Wakacje zwiększają naszą kreatywność, umiejętność rozwiązywania problemów, zwiększają również naszą wydajność w pracy.Ale urlop oczywiście nie jest tylko po to, żeby nam się lepiej pracowało, kiedy z niego wrócimy. Dni wolne są - a przynajmniej powinny być - przede wszystkim dla nas, dla naszego wypoczynku i lepszego samopoczucia.Regularne korzystanie z urlopu zmniejsza ryzyko zgonu o 20 proc. Zwiększa również naszą odporność przeciwwirusową. Poprawia nasz dobrostan, korzystnie wpływa na sen, zmniejsza poziom napięc...
2022-08-18
14 min
Ekonomia i cała reszta
Piguła 21: Inflacja. Czy lepszy prezes banku centralnego gwarantuje mniejszą drożyznę?
Inflacja bije rekordy właściwie na całym świecie. Nie tylko w Polsce jest najwyższa od dekad. W naszym kraju zresztą trudno jest się jej zbliżyć do rekordowych odczytów z początku lat dziewięćdziesiątych, kiedy to przechodziliśmy transformację gospodarczą.Jednak kraje, które nie mają w najnowszej historii podobnego epizodu również notują rekordy niewidziane od dekad. Od ponad 30 lat takiej inflacji nie widziała Francja, Włochy, Irlandia, Hiszpania, Finlandia, czy Belgia. W USA inflacja na zbliżonym poziomie ostatnio była ponad 40 lat temu. Podobnie było w Austrii i...
2022-08-10
16 min
Ekonomia i cała reszta
Piguła 20: Bieda, niska pozycja kobiet i praca w polu. Tak wygląda świat, gdzie rodzi się dużo dzieci
Od tygodni na polskich ulicach można zobaczyć billboardy, które pytają „Gdzie te dzieci?” W domyśle chodzi o spadający od dekad tak zwany współczynnik dzietności. Dlaczego więc nie rodzi się tyle dzieci, co trzy, cztery, czy pięć dekad temu?To dlatego, że… dokonał się postęp. Spadająca dzietność wynika z upodmiotowienia kobiet, tego, że dłużej się uczą i że pracują zawodowo. Kolejnym powodem spadku dzietności jest urbanizacja, czyli migracja ludzie ze wsi do miast. Na zmniejszenie się dzietności wpływa również spadek śmiertelności niemowląt.A czy możliwe jest zwięk...
2022-08-03
17 min
Ekonomia i cała reszta
#25 W przeliczeniu na 10 tys. mieszkańców USA ma więcej bezdomnych niż Polska. Co nie gra z amerykańskim systemem?
USA w przeliczeniu na 10 tys. mieszkańców ma więcej bezdomnych niż Polska – pomimo tego, że PKB per capita Ameryki jest prawie dwa razy wyższy niż w Polsce. Ameryka to państwo wielkich nierówności ekonomicznych, które widać gołym okiem. Mimo jednego z najwyższych wskaźników PKB na głowę kraj ten plasuje się dopiero około trzydziestego miejsca na świecie jeśli chodzi o umieralność niemowląt. A miara ta dobrze obrazuje rozwój cywilizacyjny danego kraju. Mówi o dostępności do ochrony zdrowia, edukacji rodziców, wyszczepialności dzieci, dostę...
2022-07-28
1h 10
Ekonomia i cała reszta
Piguła 19: Dochód pasywny 4.0 dzięki algorytmom maszynowego uczenia, czyli co to jest finansowy bullshit
Dochód pasywny w ramach gospodarki 4.0 możliwy do osiągnięcia dzięki inwestycyjnemu narzędziu stworzonemu na bazie algorytmów uczenia maszynowego, takich samych jak te, które nawigują silniki sztucznej inteligencji w autonomicznych samochodach produkowanych przez Elona Muska, denominowany w wielopoziomowych CDOsach zabezpieczonych szyfrem stworzonym przez najnowocześniejszy komputer kwantowy i stokenowany w blockchainie gwarantujący nieosiągalne stopy zwrotu nawet przez doświadczonych traderów?Wystarczy wpłacić 900 zł i pyk, straciliśmy 900 zł!Pewne grupy ludzi łapią się na tego typu mowę-trawę częściej niż inni. Są to młodzi mężczyźni uzyskujący...
2022-07-20
14 min
Ekonomia i cała reszta
Piguła 18: Obniżanie podatków bogatym nic nie daje poza tym, że stają się jeszcze bogatsi
Badacze David Hope i Julian Limberg przyjrzeli się pięćdziesięcioletniej historii opodatkowania najzamożniejszych osób w 18 rozwiniętych gospodarkach należących obecnie do OECD. Zgodnie z neoliberalną intuicją obniżanie danin dla najbogatszych powinno skłaniać ich do bardziej intensywnej pracy. To z kolei miało się przekładać na wzrost gospodarczy, a to powinno skutkować między innymi spadkiem bezrobocia.Nic takiego się jednak nie stało. Cięcia podatków dla ekonomicznej elity ani nie przyczyniły się do wzrostu gospodarczego, ani nie zmniejszyły bezrobocia. Spowodowały za to bogacenie się osób zamożnych, a przez to wz...
2022-07-13
12 min
Ekonomia i cała reszta
Piguła 17: Likwidacja światowego ubóstwa. Czy to w ogóle możliwe?
Możesz nas wesprzeć na patronite.pl/Ekonomiaicałareszta--Na świecie ponad 85 proc. ludzie żyje za mniej niż 30 dolarów dziennie (do każdego kraju kwotę dopasowuje się tak, by odpowiadała sile nabywczej 30 dolarów w USA). W Danii natomiast 86 proc. mieszkańców żyje za więcej niż 30 dolarów dziennie. Czego więc potrzebujemy, aby ludzie na całym świecie żyli tak dostatnio, jak żyją obecnie Duńczycy?Czy wystarczy zmniejszyć nierówności ekonomiczne? Z pewnością nierówności są problemem i jest aż nadto powodów, żeby je zmniejszać...
2022-06-30
18 min
Ekonomia i cała reszta
#24 Jawność płac. Jak to robią na świecie i czy to możliwe w Polsce?
Możesz nas wesprzeć na patronite.pl/EkonomiaicałaresztaJednym z najgorętszych tematów ekonomicznych ostatnich lat jest jawność płac. Polityka jawności płac obowiązuje w krajach skandynawskich. W Norwegii do 2014 roku możliwe było sprawdzenie na Facebooku jaki dochód mieli znajomi. Tak powszechny dostęp do informacji o dochodach zyskał nawet miano „podatkowego porno”.Jawność płac powoduje, że osobom, które mniej zarabiają, pogarsza się dobrostan psychiczny. Częściej z nich dzięki takiej polityce zmienia pracę na lepszą. Jeśli chodzi o pozytywy, to jawność płac przyczynia się do sp...
2022-06-22
1h 02
Ekonomia i cała reszta
Piguła 16: Czy można zostać bogatym nie pijąc jednej kawy dziennie, czyli finansowy bullshit
Forbes w jednym ze swoich artykułów pisze o tzw. efekcie latte. Oznacza on, że człowiek biedny zrezygnuje z picia jednej kawy na mieście dziennie, to po 30 latach stanie się bogaty. Tylko że tu nic się nie zgadza: biedni nie piją codziennie kawy na mieście. A jeżeli byś sobie odmawiał jednej kawy, to nie staniesz się bogaty. Chociaż oszczędność jest cechą pożądaną, a posiadanie zaskórniaków pozwala na spokój ducha, a po pewnym czasie również na inwestowanie, to z pewnością ścieżka do zamożności nie prowadzi tą drogą, na którą w...
2022-06-15
17 min
Ekonomia i cała reszta
Piguła 15: Polacy nie mają bladego pojęcia skąd ta inflacja
Możesz nas wesprzeć na patronite.pl/EkonomiaicałaresztaInflacja nie schodzi z czołówek portali informacyjnych. Nic w tym dziwnego, ponieważ ceny towarów i usług nie przestają rosnąć. W maju 2022 inflacja osiągnęła poziom 13,9 proc. I wydaje się, że nie powiedziała jeszcze ostatniego słowa.Od kilku miesięcy mamy w Polsce (ale nie tylko) inflację galopującą. W ten sposób ekonomiści określają drożyznę przewyższającą 10 proc. rok do roku. Czy inflacja wzięła się przez 500+? A może z powodu trzynastek i czternastek oraz...
2022-06-08
28 min
Ekonomia i cała reszta
Piguła 14: Myślałeś, że nikt nie lubi płacić podatków? Myliłeś się!
Wydaje się, że nikt nie lubi płacić podatków. Tymczasem tak zwane morale podatkowe jest uzależnione od wielu cech. Są to zarówno cechy indywidualne, jak i cechy gospodarek i systemów politycznych. Niektóre z nich powodują, że niektóre grupy ludzi (i społeczeństwa) płacą podatki chętniej niż inne.Wyższe morale podatkowe (a więc większą skłonność do płacenia podatków) mają kobiety, osoby starsze i pozostające w związkach małżeńskich. Płacenie podatków lubią również osoby o lepszym wykształceniu i zamożniejsi. Z drugiej strony ni...
2022-06-01
18 min
Ekonomia i cała reszta
Piguła 13: Negocjowanie podwyżki. Dlaczego Polacy nie chodzą po wyższe pensje?
Negocjowanie podwyżki nie należy do najprzyjemniejszych zadań. Nic dziwnego więc, że część osób unika pójścia po podwyżkę.Według firmy Randstad w 2022 roku podwyżki pensji nie dostało 55 proc. pracowników. Najczęściej wyższe wypłaty dostawali kierownicy średniego szczebla, a najrzadziej… nauczyciele.W najbliższym czasie jedynie około jednej trzeciej pracowników zamierza pójść do szefa po podwyżkę. Ponad 40 proc. nie ma jednak takiego zamiaru. Dlaczego? Polacy boją się prosić o podwyżki, ponieważ nie byłoby to dobrze odebrane przez pracodawcę, nie lubią rozmów o p...
2022-05-25
16 min
Ekonomia i cała reszta
#23 Podatki. Polacy nie rozumieją jak one działają
Polacy uważają, że płacą wysokie podatki. Choć to tak naprawdę nie prawda. Podatki w naszym kraju są niższe niż średnia krajów OECD i niższe niż średnia unijna. Nie lubimy płacić podatków, jednocześnie wymagamy, żeby państwo zapewniało nam wysoką jakość opieki zdrowotnej, pomoc osobom biednym, wsparcie niezamożnych uczniów i studentów i ułatwiło dostęp do mieszkań. Na to wszystko potrzebne są jednak… podatki. Polacy chcą więc mieć ciastko i zjeść ciastko. Niestety, to tak się nie da. Dodatkowo przeszacowujemy wielkość administracji pu...
2022-05-18
57 min
Ekonomia i cała reszta
Piguła 12: Uniwersalna darowizna. Czy Polskę byłoby stać na takie rozwiązanie?
Za naszą zachodnią granicą pojawił się pomysł wprowadzenia uniwersalnej darowizny. Jest to koncepcja nieco zbliżona do dochodu podstawowego. Różnica między pomysłami polega na tym, że idea dochodu podstawowego zakłada wypłacanie pewnych sum pieniędzy miesięcznie, natomiast dotacja uniwersalna jest wypłacana jednorazowo.Niemiecki Instytut Badań Ekonomicznych proponuje wprowadzenie takiego rozwiązania w celu zmniejszenia nierówności majątkowych za naszą zachodnią granicą. Co ciekawe jedną z przyczyn wysokich nierówności jest to, że Niemcy… zbyt często wynajmują mieszkania, zamiast je kupować.A w jaki sposób sfinansować taką impre...
2022-05-11
16 min
Ekonomia i cała reszta
Piguła 11: Trzymajcie się za portfele. W 2022 możliwy spadek realnych pensji
Wiedzieliście, że średnie wynagrodzenie realne (czyli po korekcie o inflację) rosło w Polsce nieprzerwanie od 1994 roku?Co prawda nie mamy danych decylowych, jeśli chodzi o wzrost wynagrodzeń (czyli informacji o wzroście wynagrodzeń w całym rozkładzie dochodów), ale to wcale nie musi być tak, że uśredniony wzrost wynagrodzeń wynikał z faktu, że bogacili się bogaci, a biednym żyło się ciągle tak samo biednie, albo biedniej. Mamy zresztą dane z innych źródeł, które mówią o tym, że ekonomicznie poprawiało się (niemal) wszystkim.Tymczasem średnia inflacja w 20...
2022-04-26
14 min
Ekonomia i cała reszta
Piguła 10: Czy nierówności są naturalne i dlaczego powinniśmy je zmniejszać?
Nierówności ekonomiczne w wielu krajach rosną. Ale to wcale nie jest tak, że kapitalizm jest jedynym systemem, który je generuje. Nierówności ekonomiczne towarzyszyły ludzkości od zarania i przejawiały się w niemal wszystkich systemach społecznych.Mało tego, rosnące nierówności nie oznaczają tego, że bogaci się bogacą, a biedni biednieją. W ostatnich dekadach bogacą się wszyscy, również ci najbiedniejsi. Czy to oznacza, że prof. Leszek Balcerowicz ma rację i że powinniśmy przestać jojczyć o nierównościach? Otóż nie.W tym odcinku powiemy również o tym w...
2022-04-20
17 min
Ekonomia i cała reszta
#22 „Byliśmy głupi”, czyli o tym, jak wojna zmienia ludziom poglądy
Ten odcinek nagrywaliśmy trzy dni po tym, jak pojawiły się pierwsze doniesienia o rosyjskich zbrodniach wojennych w Buczy. Od dłuższego czasu chcieliśmy pogadać o tym, jak nasze poglądy na wiele rzeczy zmieniła wojna.A zmieniło się w naszym postrzeganiu świata sporo. Od stosunku do polskiej martyrologii, przez kwestie pacyfizmu i militaryzmu, po bojkoty konsumenckie, aż po korektę w postrzeganiu prądu tzw. „nowego optymizmu”.Pewnie w wielu refleksjach odnajdziecie siebie.---Jeżeli podoba Wam się to, co robimy, możecie dołączyć do g...
2022-04-12
53 min
Ekonomia i cała reszta
#21 Czy sankcje cofną Rosję do czasów ZSRR?
Z Rosji wycofało się tysiące międzynarodowych firm, uciekły dziesiątki tysięcy specjalistów, oczekuje się spadku PKB na poziomie 7-20 proc. W Moskwie pojawili się już cinkciarze. Ci Rosjanie, którzy mieli jakieś oszczędności, lokują je w… samochodach, telewizorach i zmywarkach. Roczna inflacja ma wynieść ponad 20 proc. Rosja już praktycznie jest bankrutem.Podsumowujemy to, co na tę chwilę wiadomo na temat oddziaływania sankcji na gospodarkę agresora.---Jeżeli podoba Wam się to, co robimy, możecie dołączyć do grona osób wspierających nas na Patronite: https://patroni...
2022-03-18
24 min
Ekonomia i cała reszta
#20 Czy Europa ma szansę się uniezależnić od rosyjskich surowców?
Zarówno Polska jak i Europa są w pewnym stopniu uzależnione od surowców kopalnych importowanych z Rosji. Ale udział ropy i gazu w eksporcie do Europy w całości rosyjskiego eksportu jest znacznie większy niż udział rosyjskich surowców w całości europejskiego importu. Gospodarczo więc wydaje się, że to Rosja bardziej potrzebuje Europy niż Europa Rosji.Rezygnacja z rosyjskich paliw wydaje się koniecznością w obliczu ludobójstwa dokonywanego przez kremlowski reżim, ale również w obliczu niestabilności Rosji jako partnera gospodarczego. Jakie są na to szanse? Pewne jest jedno: będzie drożej...
2022-03-15
48 min
Ekonomia i cała reszta
#19 Jakich zasobów potrzebujemy, żeby radzić sobie z kryzysem uchodźczym?
Od momentu rozpoczęcia agresji rosyjskich onucy na Ukrainę naszą wschodnią granicę przekroczyło ponad milion uchodźców. Kiedy nagrywaliśmy odcinek (w sobotę), dostępne dane mówiły o 670 tys. osób. Oczywiście nie wszyscy uciekający przed kremlowską agresją zostaną w Polsce. Część z naszych wschodnich sąsiadów traktuje nasz kraj tranzytowo. Po pewnym czasie również część z nich wróci do swojej strapionej ojczyzny.Część jednak z nami zostanie na dłużej. Aby odpowiednio ugościć Ukraińców i Ukrainki oraz stworzyć im możliwie niedyskryminacyjne środowisko potrzebne są ogromne zasoby fina...
2022-03-08
39 min
Ekonomia i cała reszta
#18 Co wojna oznacza dla polskiej gospodarki?
Z Rosji importujemy przytłaczającą większość paliw: ponad 80 proc. ropy, około 70 proc. gazu i 60 proc. węgla. Dodatkowo kraje, które są zaangażowane w konflikt (Rosja jako agresor, Białoruś jako państwo satelickie agresora i napadnięta Ukraina) to w sumie około 6 proc. Polskiego importu i 6 proc. eksportu. Utrudniony import oznacza presję inflacyjną; dewastacja eksportu z kolei to trudne chwilę dla części przedsiębiorstw sprzedających swoje towary na wschód.Rosyjska agresja oznacza również spadek wartości złotego, co również będzie miało przełożenie na inflację.Wiaryg...
2022-03-01
40 min
Ekonomia i cała reszta
Piguła 9: Ekonomia Anny Delvey, czyli kapitalizm koneksji
Serial „Kim jest Anna” na Netflixie opowiada prawdziwą historię Anny Delvey, młodej dziewczyny, która wkupiła się w łaski biznesowej, modowej i show biznesowej elity Nowego Jorku. Twierdząc, że jest dziedziczką fortuny, rozbijała się po drogich hotelach, jadała w najlepszych restauracjach świata, bywała na imprezach ze znanymi, potężnymi i bogatymi. Okazało się, jednak, że Anna Delvey, wcale się nie nazywa Delvey. Dziewczyna nazywa się Anna Sorokin. Nie jest też dziedziczką fortuny. Pochodzi z rodziny rosyjskich migrantów, którzy starali się ułożyć sobie życie w Niemczech. Sorokin dzięki kłamstwom i manipulacjom obes...
2022-02-21
23 min
Ekonomia i cała reszta
Piguła 8: Czy można mieć za dużo czasu wolnego?
Wiemy, że zbyt długie godziny pracy przyczyniają się do ryzyka przedwczesnej śmierci z powodu wylewów i chorób sercowo-naczyniowych. Światowa Organizacja Zdrowia przypisała w 2016 roku 750 tys. nadliczbowych zgonów właśnie zbyt długiej pracy.Z metaanalizy przeprowadzanej przez zespół badawczy pod kierownictwem Kapo Wonga wynika, że przepracowanie łączy się również ze stanami depresyjnymi, pogarsza jakość snu, zwiększa ryzyko napadów lękowych, spożycia alkoholu, palenia tytoniu, zwiększa ryzyko niższej samooceny, gorszej subiektywnej oceny stanu zdrowia psychicznego, przyczynia się do zmniejszenia aktywności fizycznej.Ale okazuje się, że zbyt krótka praca i zby...
2022-02-08
15 min
Ekonomia i cała reszta
Piguła 7: Coraz częściej używamy języka emocji, a coraz rzadziej języka racjonalności
Marten Scheffer z Wageningen University z grupą naukowców opublikowali niezwykle ciekawy artykuł, w którym dowodzą, że mamy do czynienia z kryzysem racjonalności. Badacze i badaczki wzięli pod lupę miliony książek zarówno beletrystycznych jak i non-fiction opublikowanych w latach 1850-2019 i przyjrzeli się częstotliwości występowania słów odwołujących się do racjonalności jak i tych z domeny emocji.Okazuje się, że od lat 80-tych ubiegłego wieku spada częstotliwość używania słów z domeny racjonalności, a wzrasta częstotliwość stosowania słów odwołujących się do emocji. Prawdziwa eksplozja...
2022-02-01
16 min
Ekonomia i cała reszta
#17 10 najbogatszych osób na świecie ma więcej niż 3100000000 najbiedniejszych
W końcu wzięliśmy się za temat nierówności. Z pewnością nie jest to ostatni raz. W odcinku znajdziecie info o tym: Jakie są nierówności majątkowe w Polsce Czy to prawda, że połowa Polaków „żyje na kredyt” Jak wyglądają globalne nierówności majątkowe Jakimi majątkami dysponuje 10 najbogatszych osób na świecie Które regiony świata są najbardziej, a które najmniej rozwarstwione majątkowo Co złego jest w takich nierównościach Czy istnieją jakieś dobre strony...
2022-01-26
1h 01
Ekonomia i cała reszta
Piguła 6: Ile zarabia się w najmniejszych firmach i dlaczego tak mało?
Poruszamy w nim temat inby sprzed dwóch tygodni i mówimy:- Ile osób w Polsce pracuje w najmniejszych firmach- Ile się tam zarabia- I dlaczego tak mało- Jak często bierze się w nich pieniądze pod stołem- Co można zrobić, żeby praca w nich była lepsza- I czy w ogóle te naparzanie się na słowa (biedafirmy) ma jakiś sens---Jeżeli podoba Wam się to, co robimy, możecie doł...
2022-01-18
15 min
Ekonomia i cała reszta
Piguła 5: Ile osób w Polsce nie ma prawa do płatnych urlopów, czyli o co chodzi z tymi śmieciówkami
Przydatne linki:Wybrane zagadnienia rynku pracy (liczba osób z minimalnym wynagrodzeniem, „samozatrudnieni”, umowy zlecenia, umowy o dzieło). Dane dla 2019 r., https://stat.gov.pl/files/gfx/portalinformacyjny/pl/defaultaktualnosci/5474/9/8/1/wybrane_zagadnienia_rynku_pracy_dane_dla_2019_r..pdfRejestr umów o dzieło Analiza danych z dokumentów ZUS RUD przekazanych od 1 stycznia do 30 września 2021 r., https://www.zus.pl/documents/10182/24154/Rejestr+um%C3%B3w+o+dzie%C5%82o_final.pdf/8be0afe1-218d-cfdc-eee3-f3227abb8eadUmowa o pracę a umowy cywilnoprawne, Państwowa Inspekcja Pr...
2022-01-11
17 min
Ekonomia i cała reszta
Piguła 4: Czym jest Wielka Rezygnacja i czy dotrze również do Polski?
Przydatne linki:Felix Richter, The Great Resignation, Statista.com, https://www.statista.com/chart/26186/...U.S. BUREAU OF LABOR STATISTICS, Job Openings and Labor Turnover, Table 4. Quits levels and rates by industry and region, seasonally adjusted, https://www.bls.gov/news.release/jolt...Federal Reserve Bank of Atlanta, Wage Growth Tracker, https://www.atlantafed.org/chcs/wage-...Trading Economics, United States Unemployment Rate, https://tradingeconomics.com/united-s...Derek Thompson, Three Myths of the Great Resignation, The Atlantic, https://www.theatlantic.com/ideas/arc...
2022-01-04
15 min
Ekonomia i cała reszta
#16 Dlaczego nie dajemy pieniędzy na Święta, choć to najbardziej użyteczny prezent
Przydatne linki:Joel Waldfogel, The Deadweight Loss of Christmas, https://www.amherst.edu/media/view/104699/original/christmas.pdf Paul Bloom, Przyjemność. Dlaczego lubimy to, co lubimy, Sopot 2018 Marcin Łukasik, Setki tysięcy nietrafionych prezentów. W tym roku można je bezpłatnie wystawić na aukcji, https://www.money.pl/gospodarka/setki-tysiecy-nietrafionych-prezentow-w-tym-roku-mozna-je-bezplatnie-wystawic-na-aukcji-6332452057372289a.html Jovana Kentic, 27+ Jaw-Dropping Christmas Spending Statistics for 2021, https://capitalcounselor.com/christmas-spending-statistics/?fbclid=IwAR0nFpTSsCfXi-s_itFLWbq_1s9fxM54K4uKzXBeQr_OSvp7UEstOV2aqNI Raport: Zakupy świąteczne 2021, Deloitte...
2021-12-22
1h 21
Ekonomia i cała reszta
#15 Polska nie będzie biała, albo nie będzie jej (prawie) wcale
Pożyteczne linki:Statistica.com, Population projections for Europe 2022-2100, https://www.statista.com/statistics/8...Eurostat, Population projections in the EU, https://ec.europa.eu/eurostat/statist...M. Wilgocki, Znikamy. Tylko 30 mln Polaków za 30 lat?, Wyborcza.pl, https://wyborcza.pl/magazyn/7,124059,...Anita Abramowska-Kmon, Dlaczego mamy niż demograficzny?, GazetaSGH. Życie Uczelni, https://gazeta.sgh.waw.pl/po-prostu-e...Struktura ludności według wieku od 1970 r., Główny Urząd Statystyczny, https://stat.gov.pl/obszary-tematyczn...Małgorzata Sikorska, Czy zwiększenie dzietności w Polsce jest możliwe?, In...
2021-12-07
1h 00
Ekonomia i cała reszta
Piguła 3: Skąd ta inflacja i kto ją najbardziej odczuwa?
Skąd ta cała inflacja? Dlaczego w Polsce jest ona wyższa niż w innych krajach europejskich? Łukasz tłumaczy o co chodzi z tymi stopami procentowymi? Zastanawiamy się też kto najbardziej odczuwa inflację i dlaczego akurat najbiedniejsi? Hosted on Acast. See acast.com/privacy for more information.
2021-11-24
35 min
Ekonomia i cała reszta
#14 Ile w Polsce należy zarabiać, żeby być szczęśliwym
Przydatne linki:Ryan T. Howell, Colleen J. Howell, The relation of economic status to subjective well-being in developing countries: A meta-analysis, https://psycnet.apa.org/record/2008-0... Haining Wang, Zhiming Cheng, Russell Smyth, Consumption and Happiness, https://www.tandfonline.com/doi/abs/1... Thomas DeLeire, Ariel Kalil, Does consumption buy happiness? Evidence from the United States, https://link.springer.com/article/10.... Dittmar, H., Bond, R., Hurst, M., & Kasser, T. (2014), The relationship between materialism and personal well-being: A meta-analysis, https://psycnet.apa.org/doiLanding?do... Andrew T. Jebb, Louis Tay...
2021-11-23
57 min
Ekonomia i cała reszta
Piguła 2: Kultura harówki, czyli ile prawdy było w słowach Matczaka
Pożyteczne linki:Long working hours increasing deaths from heart disease and stroke: WHO, ILO https://www.who.int/news/item/17-05-2...Marion Collewet, Jan Sauermann, Working hours and productivity https://www.sciencedirect.com/science...Dora Gicheva, Working Long Hours and Early Career Outcomes in the High-End Labor Market, https://libres.uncg.edu/ir/uncg/f/D_G...Alexander Bick, Adam Blandin, Richard Rogerson, Hours and Wages https://www.frbsf.org/economic-resear...Defend Your Research: Working Long Hours Used to Hurt Your Wages — Now It Helps Them htt...
2021-10-25
29 min
Ekonomia i cała reszta
#13 Gniazdownicy, czyli dlaczego młodzi dorośli mieszkają z rodzicami?
Pożyteczne linki:Pokolenie gniazdowników w Polsce. Publikacja w formacie PDF, GUS 2021 https://stat.gov.pl/statystyki-eksper...When are they ready to leave the nest?, Eurostat 2020 https://ec.europa.eu/eurostat/web/pro... Age of young people leaving their parental household, Eurostat 2021 https://ec.europa.eu/eurostat/statist... A majority of young adults in the U.S. live with their parents for the first time since the Great Depression, Pew Research Center 2020 https://www.pewresearch.org/fact-tank... Pełnoletnie dzieci mieszkające z rodzicami, CBOS 2017 https://www.cbos...
2021-10-13
57 min
Ekonomia i cała reszta
#12 Ziarnko do ziarnka i zbierze się g@#&o, czyli dlaczego Polacy nie oszczędzają
Użyteczne linki:Wskaźnik gotowości inwestycyjnej Polaków https://assay.pl/wp-content/uploads/2...CBOS, Oceny sytuacji finansowej gospodarstw domowych po roku pandemii, 2021 https://www.cbos.pl/SPISKOM.POL/2021/... Główny Urząd Statystyczny, Budżety gospodarstw domowych w 2019 roku, 2020 https://stat.gov.pl/obszary-tematyczn... Bożena Frączek, ANALIZA CZYNNIKÓW WPŁYWAJĄCYCH NA OSZCZĘDZANIE I INWESTOWANIE GOSPODARSTW DOMOWYCH https://www.ue.katowice.pl/fileadmin/... Aneta Kłopocka, Skłonność gospodarstw domowych do oszczędzania a wiedza finansowa, Bank i Kredyt 49(5), 2018, 461-492 https://bankandcredit.nbp.pl/content...
2021-09-28
53 min
Ekonomia i cała reszta
#11 Czy program 500+ miał kolosalnie negatywny wpływ na rynek pracy?
Przydatne linki:Ocena Skutków Regulacji programu 500+ https://bit.ly/3tGjHAzInformacje Ministerstwa Rodziny i Polityki Społecznej na temat programu 500+: https://bit.ly/3E8HIVwMinisterstwo Rodziny i Polityki Społecznej. Wyjaśnienia dot. kosztów obsługi w programie Rodzina 500+: https://bit.ly/3k7OYsICBOS, Program Rodzina 500 plus po pięciu latach funkcjonowania: https://bit.ly/3hqYhlZ IGA MAGDA, MICHAŁ BRZEZIŃSKI, AGNIESZKA CHŁOŃ-DOMIŃCZAK, IRENA E. KOTOWSKA, MICHAŁ MYCK, MATEUSZ NAJSZTUB, JOANNA TYROWICZ, „Rodzina 500+” – ocena programu i propozycje zmian: https://bit.ly/3Eg1oXORyszar...
2021-09-14
59 min
Ekonomia i cała reszta
#10 Wszystko, co wiesz o przeludnieniu to (prawdopodobnie) bzdury
Przydatne linki:Our World in Data, World Population Growth https://tiny.pl/9tmdbOur World in Data, Total Fertility Rate https://tiny.pl/9tmfqMarika Jalovaara, Gerda Neyer, Gunnar Andersson, Johan Dahlberg, Lars Dommermuth, Peter Fallesen and Trude Lappegård, Education, Gender, and Cohort Fertility in the Nordic Countries Stockholm University Linnaeus Center on Social Policy and Family Dynamics in Europe https://tiny.pl/9tmfmOxford Reference, Overpopulation https://tiny.pl/9tmfgKelsey Piper, We’ve worried about overpopulation for centuries. And we’ve always been wrong [w:] VOX.c...
2021-08-31
51 min
Ekonomia i cała reszta
#9 Oto dlaczego powinniście pracować krócej
Czy na Islandii faktycznie testowano czterodniowy tydzień pracy? Co wynika z eksperymentów ze skracaniem czasu pracy? Ilu ludzi co roku zabija przepracowanie? Dlaczego wielu z nas tylko udaje, że pracuje? Hosted on Acast. See acast.com/privacy for more information.
2021-08-10
59 min
Ekonomia i cała reszta
#8 Dlaczego potrzebujemy pracy minimalnej? Część 2
Przydatne linki:Kamińska A., Lewandowski P., Wpływ płacy minimalnej na rynek pracy o znacznym odsetku zatrudnienia czasowego, Warszawa 2015, https://ibs.org.pl/publications/wplyw...Albinowski M., Lewandowski P., Heterogeniczne efekty regionalne płacy minimalnej w Polsce, Warszawa 2020, https://ibs.org.pl/publications/heter...Mikuła A., Wynagrodzenie minimalne a ubóstwo, nierówności dochodowe i bezrobocie w Polsce [w:] Zeszyty Naukowe Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego Ekonomika i Organizacja Gospodarki Żywnościowej nr 112, 2015: 87–100, sj.wne.sggw.pl/pdf/EIOGZ_2015_n112_s87.pdfCaliendo M., Fedorets A., Preuss M., Schr...
2021-07-13
53 min
Ekonomia i cała reszta
#7 Dlaczego potrzebujemy płacy minimalnej? Część 1
Przydatne linki:USTAWA z dnia 10 października 2002 r. o minimalnym wynagrodzeniu za pracę - https://tiny.pl/9qqnvEurostat o płacy minimalnej: https://tiny.pl/9qqn3Goraus K., Lewandowski P., Nieprzestrzeganie płacy minimalnej w krajach Europy Środkowo-Wschodniej, Warszawa 2016: https://tiny.pl/9qqkhGUS, Wybrane zagadnienia rynku pracy (dane dla 2019 r.): https://tiny.pl/9qqkrKamińska A., Lewandowski P., Wpływ płacy minimalnej na rynek pracy o znacznym odsetku zatrudnienia czasowego, Warszawa 2015: https://tiny.pl/9qqkf Hosted on Acast. See acast.com/priv...
2021-06-29
53 min
Ekonomia i cała reszta
Piguła 1: Kapela vs Stanowski. Kto miał rację w sprawie przerzucania podatków na konsumentów?
Przydatne linki:Strona ArtystaZawodowy.pl z danymi o wielkości wpływów z opłat reprograficznych w Europie: https://tiny.pl/r3zmrPoort J., Copyright Levies, [w:] Handbook of the Digital Creative Economy, 2013 (o idei opłaty reprograficznej): https://tiny.pl/r3zmlBernal A., Kierunej, zakres i moment przerzucalności podatków pośrednich jako przedmiot badań empirycznych, [w:] Prace naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu, nr 532/2018, Poznań 2018: https://tiny.pl/r3zm2Bernal A., Przerzucalność podatku od towarów i usług na rynku książkek, [w:] Ruch prawniczy, E...
2021-06-15
28 min
Ekonomia i cała reszta
#6 Czy Polski Ład zarżnie klasę średnią?
Przydatne linki:Polski Ład: https://tiny.pl/rzhrzWydatki na ochronę zdrowia, Polski Instytut Ekonomiczny: https://tiny.pl/rz63bPodsumowanie Polskiego Ładu według PwC: https://tiny.pl/rz63zWywiad w KP z urbanistką Agatą Twardoch: https://tiny.pl/rz633300Gospodarka agregująca informacje o tym kto zyska, a kto straci na *Polskim Ładzie: https://tiny.pl/rzvhgWywiad Grzegorza Sroczyńskiego z dr Pawłem Doligalskim: https://tiny.pl/rzvh7Adrian Oratowski na Facebooku o przypadku oprawek w kontekście dopłat do wkładu...
2021-06-02
1h 04
Ekonomia i cała reszta
#5 Inflacja, czyli dlaczego uważasz, że jest drożyzna, nawet jeśli jej nie ma?
Jak liczy się CPI (consumer price index)? Czy jak drożeją lokomotywy, to rośnie inflacja? Dlaczego rata kredytu hipotecznego nie trafia do inflacyjnego koszyka? Czy drożenie mieszkań odbija się na inflacji? Na jakie wskaźniki inflacji patrzy NBP? Hosted on Acast. See acast.com/privacy for more information.
2021-05-23
1h 03
Ekonomia i cała reszta
#4 Czy 10 tys. zł miesięcznie to zwykła klasa średnia?
Jak definiuje się klasę średnią? Ile trzeba zarabiać, żeby się do niej zaliczyć? Dlaczego prawie wszyscy uważamy się za przedstawicieli tej klasy? Hosted on Acast. See acast.com/privacy for more information.
2021-05-05
46 min
Ekonomia i cała reszta
#3 Postęp, czyli trochę zapomniana kategoria
Czy świat zmienia się na lepsze, czy na gorsze? Jak to mierzyć? Jakie czynniki powinniśmy uważać za ważne? Dlaczego nie dostrzegamy cywilizacyjnego i humanitarnego postępu? Hosted on Acast. See acast.com/privacy for more information.
2021-05-05
56 min
Ekonomia i cała reszta
#2 Czy weganizm uratuje nas przed katastrofą klimatyczną?
Przydatne linki:James Powell, Scientists Reach 100% Consensus on Anthropogenic Global Warming https://tiny.pl/r62d9Andrea Tabi, Does pro-environmental behaviour affect carbon emissions? https://tiny.pl/r62c8Steve Sorrell, Birgitta Gatersleben, Angela Druckman, The limits of energy sufficiency: A review of the evidence for rebound effects and negative spillovers from behavioural change https://tiny.pl/r62f9 Stephanie Moser, Silke Kleinhückelkotten, Good Intents, but Low Impacts: Diverging Importance of Motivational and Socioeconomic Determinants Explaining Pro-Environmental Behavior, Energy Use, and Carbon Footprint https://tiny.pl/r625hS...
2021-05-05
1h 07
Ekonomia i cała reszta
#1 Bezwarunkowy Dochód Podstawowy, czyli czy się stoi czy się leży
Przydatne linki: Fiński pilotaż dochodu podstawowego: https://tiny.pl/rs12h Raport Polskiego Instytutu Ekonomicznego: https://tiny.pl/rs12x Hosted on Acast. See acast.com/privacy for more information.
2021-05-05
1h 09