Shows
O Auschwitz"O Auschwitz" (odc. 62): Współczesne wyzwania edukacji w Miejscu Pamięci AuschwitzW Miejscu Pamięci od 2005 roku działa Międzynarodowe Centrum Edukacji o Auschwitz i Holokauście, powołane do istnienia w wyniku starań Ocalałych z Auschwitz. O tym jak dziś wygląda edukacja Miejscu Pamięci i jakie stoją przed nią wyzwania w kontekście współczesności rozmawiają dyrektor Muzeum dr Piotr Cywiński i dyrektor Centrum Edukacji Andrzej Kacorzyk.2025-07-0223 min
O Auschwitz"O Auschwitz" (odc. 61): Historia edukacji w Miejscu Pamięci AuschwitzEdukacja w Miejscu Pamięci Auschwitz realizowana była od momentu utworzenia Muzeum w 1947 r., a pierwszymi przewodnikami byli Ocalali, którzy opowiadali odwiedzającym o tragicznej historii obozu ze swojej osobistej perspektywy. To w wyniku starań Ocalałych w 2005 roku powstało Międzynarodowe Centrum Edukacji o Auschwitz i Holokauście. O początkach jego istnienia, pierwszych projektach edukacyjnych i o ważnych wyzwaniach opowiada pierwsza dyrektor Centrum Edukacji – Krystyna Oleksy. 2025-06-3041 min
O Auschwitz"O Auschwitz" (odc. 60): Więźniowie z paragrafu 175 w KL AuschwitzParagraf 175 niemieckiego kodeksu karnego penalizował kontakty homoseksualne między mężczyznami. Jedną z możliwych kar było osadzenie w obozie koncentracyjnym. Także w obozie Auschwitz była niewielka grupa mężczyzn skazanych za homoseksualizm. O prześladowaniach homoseksualnych mężczyzn w nazistowskich Niemczech oraz o powojennej pamięci o ich losach opowiada dr Agnieszka Kita, zastępca kierownika Archiwum Muzeum Auschwitz.---Polecamy także naszą lekcję internetową poświęconą tej grupie więźniów obozu autorstwa Bogdana Piętki z Centrum Badań Muzeum Auschwitz.2025-06-2641 min
O Auschwitz"O Auschwitz" (odc. 59): Blok nr 10 w Auschwitz IBlok 10 w obozie Auschwitz I był tzw. blokiem eksperymentalnym. Lekarze SS przeprowadzali w nim eksperymenty medyczne poświęcone m.in. sterylizacji. Dlaczego to właśnie ten blok stał się miejscem przeprowadzania medycznych eksperymentów, kim byli lekarze, którzy tam pracowali i jakie losy spotkały ich ofiary opowiada Teresa Wontor-Cichy z Centrum Badań Muzeum Auschwitz. =====Lekcja internetowa o zbrodniczej medycynie: https://lekcja.auschwitz.org/2022_medycyna_pl2025-05-121h 00
O Auschwitz"On Auschwitz" (59): Block no. 10 in Auschwitz IBlock 10 at the Auschwitz I camp was the so-called experimental block. SS doctors conducted medical experiments there, including those focused on sterilization. Why was this particular block chosen for such experiments, who were the doctors working there, and what happened to their victims? These questions are explored by Teresa Wontor-Cichy from the Research Center of the Memorial Site.Voiceover: Therese McLaughlin =====On-line lesson about medical crimes at Auschwitz: http://lekcja.auschwitz.org/2022_medycyna_en/2025-05-1146 min
O Auschwitz"O Auschwitz" (odc. 58): Dzień więźnia w AuschwitzObóz Auschwitz nie miał jednorodnego charakteru i w czasie swego funkcjonowania stale się zmieniał. O tym, jak wyglądała codzienność więźniów obozu Auschwitz, od porannego apelu, przez towarzyszący im stale głód i pracę ponad siły opowiada dr Jacek Lachendro z Centrum Badań Muzeum Auschwitz. 2025-04-1528 min
O Auschwitz"O Auschwitz" (odc. 57): Konserwacja w Muzeum AuschwitzMiejsce Pamięci Auschwitz to blisko 200 hektarów terenu, około 300 ruin, 155 budynków, ale także ogromna liczba historycznych przedmiotów, przede wszystkim śladów po Ofiarach Auschwitz: buty, walizki, szczotki, czy naczynia kuchenne. O tym, jak zabezpieczane są te bezcenne przedmioty oraz jaka jest filozofia konserwacji w Miejscu Pamięci opowiadają: Nel i Andrzej Jastrzębiowscy z Pracowni Konserwatorskich Muzeum Auschwitz.---2025-03-2547 min
O Auschwitz"O Auschwitz" (odc. 56): Negowanie Holokaustu - strategie kłamstwa i manipulacjiZaprzeczanie Holokaustowi jest niczym innym, jak zbudowaną na kłamstwie i nienawiści teorią spiskową. Chociaż pod względem podejścia do faktów negacjonizm jest podobny do twierdzeń o płaskiej Ziemi, to należy pamiętać, że w rzeczywistości jest on niebezpiecznym i ohydnym nośnikiem antysemityzmu i nienawiści. Negacjoniści ignorują fakty, lub nimi manipulują. Wszystko po to, by uderzyć pamięć Ofiar.O strategiach wykorzystywanych przez negacjonistów do szerzenia dezinformacji i kłamstw związanych z historią obozu Auschwitz opowiadają dr. Piotr Setkiewicz oraz dr Igor Bartosik z Centrum Badań Muzeum. 2025-02-121h 01
O Auschwitz"O Auschwitz" (odc. 55): Ewakuacja i wyzwolenie Auschwitz w relacjach świadków27 stycznia 1945 r. żołnierze Armii Czerwonej wyzwolili ok. 7,500 więźniów niemieckiego nazistowskiego obozu Auschwitz, w tym ponad 500 dzieci.O ostatnich dniach funkcjonowania obozu i o momencie jegowyzwolenia opowiadają świadkowie tamtych wydarzeń:Anna Tytoniak Kazimierz SmoleńLea ShinarIrena KoniecznaJózef TabaczyńskiWanda Błachowska-TarasiewiczLouis PosnerJakub WolmanZofia Jankowska-PalińskaAnna ChomiczZofia Lutomska-KucharskaWanda DramińskaEdward CzempielJakub GordonAndrzej KozłowskiTad...2025-01-2637 min
O Auschwitz"O Auschwitz" (odc. 54): Sowieccy jeńcy wojenni w AuschwitzSowieccy jeńcy wojenni to czwarta co do wielkości grupa ofiar niemieckiego obozu Auschwitz, po Żydach, Polakach i Romach. Łącznie w obozie zarejestrowano 11964 jeńców. Ponadto według szacunków do obozu przywieziono co najmniej 3000 czerwonoarmistów, którzy zostali zamordowani bez wprowadzania do ewidencji obozowej.
O historii i losach sowieckich jeńców wojennych w Auschwitz opowiada dr Jacek Lachendro z Centrum Badań Muzeum.
2025-01-1343 min
O Auschwitz"O Auschwitz" (odc. 53): Dokumenty rejestracyjne więźniów AuschwitzW momencie przyjęcia do obozu więźniowie przechodzili przez proces rejestracji, w trakcie którego w sposób bardzo wnikliwi wypełniano różne dokumenty związane z daną osobą. O szczegółąch tego procesu opowiada dr Wojciech Płosa, kierownik Archiwum Muzeum Auschwitz.2024-12-2226 min
O Auschwitz"O Auschwitz" (odc. 52): Dr Josef Mengele i jego eksperymenty w obozie AuschwitzJosef Mengele był doktorem medycyny i filozofii, asystentem profesora Otmara von Verschuera w Instytucie Biologii Dziedzicznej i Higieny Rasowej we Frankfurcie, członkiem partii nazistowskiej i SS.
W obozie Auschwitz był najpierw lekarzem w obozie rodzinnym dla Romów i Sinti w Auschwitz II-Birkenau Birkenau, a w okresie od sierpnia do grudnia 1944 r. piastował funkcję naczelnego lekarza całego obozu Birkenau.
Odpowiedzialny za eksperymenty dotyczące dziedziczności. Nigdy nie został ukarany za swoje zbrodnie.
O postaci Josefia Mengele opowiada dr Agnieszka Kita z Archiwum Muzeum Auschwitz.2024-11-2941 min
O Auschwitz"O Auschwitz": Literatura o obozie dla młodszych czytelników. Rozmowa z dr Wandą Witek-Malicką.O wyzwaniach opowiadania o Auschwitz młodym osobom, przykładach pomocnej literatury, a także o swojej książce "Miś z obozowego koca" opowiada autorka, dr Wanda Witek-Malicka z Centrum Badań Muzeum.
„Miś z obozowego koca” to zbiór 22 opowiadań opartych na historiach dzieci deportowanych do niemieckiego obozu Auschwitz z powstańczej Warszawy w sierpniu i wrześniu 1944 r. Książka ta powstała jako wsparcie dla rodziców, których dzieci pytają o to, czym był Auschwitz. 2024-11-1839 min
Fluent Fiction - PolishFinding Hope in History: A Story of Connection and MemoryFluent Fiction - Polish: Finding Hope in History: A Story of Connection and Memory Find the full episode transcript, vocabulary words, and more:fluentfiction.com/pl/episode/2024-11-11-23-34-02-pl Story Transcript:Pl: W jesienny dzień, kiedy liście opadały z drzew, a powietrze było chłodne i rześkie, Zofia stanęła przed bramą Auschwitz-Birkenau Memorial i Muzeum.En: On an autumn day, when leaves were falling from the trees and the air was cool and crisp, Zofia stood before the gates of Auschwitz-Birkenau Memorial and Museu...2024-11-1216 min
O Auschwitz"O Auschwitz" (51): Nielegalne wiadomości wysyłane przez więźniów AuschwitzWięźniowie Auschwitz byli w stanie wysyłać różnego rodzaju nielegalne wiadomości, zarówno na terenie obozu, jak i poza druty kolczaste. Niektóre z nich były krótkimi listami adresowanymi do członków rodziny, inne były wiadomościami i raportami dla organizacji ruchu oporu. O tej wyjątkowej kolekcji dokumentów opowiada dr Wojciech Płosa, kierownik Archiwum Muzeum Auschwitz.2024-10-3122 min
O Auschwitz"O Auschwitz" (odc. 51): Miasto Oświęcim w czasie wojnyRozbudowa powstałego w czasie II wojny światowej na obrzeżach Oświęcimia obozu Auschwitz oznaczała także zmiany dla lokalnej społeczności. O funkcjonowaniu miasta podczas niemieckiej okupacji opowiada dr Agnieszka Kita z Archiwum Muzeum.2024-10-2138 min
Pisarski backstage#70 [o książce] Kompleks Riese, Abraham Kajzer i dziennik na workach z cementem.Uwaga! W tym odcinku cytuję wspomnienia byłego więźnia kompleksu Riese. Uprzedzam osoby wrażliwe.
Książka "Za drutami śmierci" Abrahama Kajzera została wydana w 2023 r (pierwsze wydanie w 1962 r.) przez Muzeum Gross-Rosen. Zawiera wprowadzenie historyczne, przedmowę Adama Ostoi zamieszczoną również w wydaniu z 1962 r.), wspomnienia i dziennik Abrahama Kajzera oraz mapy.
Podcast, który polecam: O Auschwitz prowadzony przez Miejsce Pamięci Auschwitz-Birkenau.
Tu mnie znajdziesz:
malwinaferenz.pl
facebook.com/ferenzmalwina
instagram.com/malwinaferenz
Zdjęcie autorstwa An...2024-10-0629 min
O Auschwitz"O Auschwitz" (odc. 50): Oficjalna korespondencja więźniów obozu AuschwitzDo obozu Auschwitz Niemcy deportowali ponad milion trzysta tysięcy ludzi, z czego ponad 400 tysięcy zarejestrowano w obozie jako więźniów. Niektórzy z nich mogli prowadzić korespondencję ze światem zewnętrznym, miała ona jednak szczególny charakter. O oficjalnej korespondencji więźniarskiej: listach i kartach pocztowych wysyłanych z obozu oraz przysyłanych do więźniów przez ich bliskich opowiada dr Wojciech Płosa, kierownik Archiwum Muzeum.2024-09-1533 min
O Auschwitz"O Auschwitz": Rozmowa z Ocalałym z Auschwitz Bogdanem Bartnikowskim w 80. rocznicę jego deportacji do obozu.Bogdan Bartnikowski urodził się w Warszawie w 1932 r. Podczas Powstania Warszawskiego razem z matką został wypędzony z domu. Niemcy skierowali ich najpierw do obozu przejściowego w Pruszkowie, a następnie deportowali do Auschwitz, gdzie zostali rozdzieleni.
11 stycznia 1945 r. Oboje zostali ewakuowani do Berlina-Blankenburga, gdzie byli przetrzymywani aż do wyzwolenia 22 kwietnia 1945 r.
Po wyzwoleniu wrócili do Warszawy
Bogdan Bartnikowski autorem wspomnień pt. „Dzieciństwo w pasiakach”.
W podcaście „O Auschwitz” zapraszamy do wysłuchania rozmowy z Bogdanem Bartnikowskim o jego wojennych losach. 2024-08-121h 02
CzechostacjaCzescy Romowie. Wstydliwa historia, trudna teraźniejszość | opowiada: dr Martyna WasiutaW maju tego roku w Letach koło Pisku, na południu Czech, uroczyście otwarto miejsce pamięci zagłady czeskich Romów. Lokalizacja nie jest przypadkowa - w Letach istniał jeden z dwóch obozów - wpierw karnych, później koncentracyjnych, w których podczas niemieckiej okupacji, przetrzymywano czeskich Romów. Przetrzymywano w warunkach tak fatalnych, że w obozie zmarło 400 osób. Resztę z osadzonych w nim Romów Niemcy wywieźli w 1943 roku do Auschwitz i tam zagazowali. W sumie podczas Porajmos, zorganizowanej przez nazistowskie Niemcy w okupowanej Europie zagłady Romów, zginęło ich - wg bardzo ostrożn...2024-08-0655 min
O Auschwitz"O Auschwitz" (odc. 49): Deportacje Polaków z powstańczej Warszawy do AuschwitzW sierpniu i wrześniu 1944 roku - po wybuchu Powstania Warszawskiego - władze niemieckie deportowały do Auschwitz prawie 13 tys. mieszkańców okupowanej stolicy i okolicznych miejscowości - mężczyzn, kobiet, osób starszych, dzieci, nawet niemowlęta. O ich losach w obozie opowiada dr Wanda Witek-Malicka z Centrum Badań Muzeum Auschwitz.
Aleksander i Jadwiga Bogdaszewscy z dziećmi, fotografia wykonana w 1944 r. w Warszawie. Oprócz dwuletniej Basi, która w czasie wybuchu powstania była w szpitalu, pozostali członkowie rodziny po wysiedleniu z Warszawy zostali wywiezieni 12 sierpnia do KL Auschwitz...2024-08-0147 min
O Auschwitz"O Auschwitz" (odc. 48): Dobre przykłady literatury poświęconej historii obozu AuschwitzPierwsze publikacje o tematyce obozu Auschwitz powstawały jeszcze w czasie wojny, w okresie funkcjonowania obozu. Lata tuż powojenne również obfitowały w liczne publikacje świadków – Ocalałych z tamtych wydarzeń.
O tym jaką przewagę ma literatura autorstwa bezpośrednich świadków nad fikcją literacką inspirowaną tematyką Auschwitz opowiada dr Wanda Witek-Malicka z Centrum Badań Muzeum Auschwitz.
---
Publikacje o Auschwitz:
Wydane do 1950 roku:
KRAHELSKA Halina, Oświęcim. Pamiętnik Więźnia, 1942 (POL).
ZAREMBINA Natalia, Obóz śmierci 1942
MA...2024-07-2255 min
O Auschwitz"O Auschwitz" (odc. 47): Więźniowie funkcyjni w obozie AuschwitzW niemieckich obozach koncentracyjnych, w tym w obozie Auschwitz, istniała grupa więźniów tzw. funkcyjnych, odpowiedzialnych m.in. za nadzorowanie innych więźniów. Głównie zajmowali się oni nadzorowaniem komand roboczych, pilnowaniem porządku w blokach i barakach, ale także rozdziałem żywności pomiędzy więźniów.
Sprawowanie funkcji lageraeltestera, blokowego czy kapo oznaczało właściwie niemal nieograniczoną władzę nad więźniami. Zdarzało się, że więzień funkcyjny bywał panem życia i śmierci.
O skomplikowanej historii tej grupy więźniów obozu opowiada dr Piotr Setkiewicz, kierownik Centrum Badań Muze2024-06-2351 min
O Auschwitz"O Auschwitz" (odc. 46): Tatuowanie numerów w AuschwitzAuschwitz był jedynym niemieckim obozem koncentracyjnym, w którym stosowano tatuowanie numerów więźniom i więźniarkom. O tym, dlaczego wprowadzono taki system, kiedy go wprowadzono, oraz o tym, czy wszyscy osadzeni w Auschwitz byli tatuowani, opowiada dr Wanda Witek-Malicka z Centrum Badań Muzeum Auschwitz. 2024-05-2649 min
O Auschwitz"O Auschwitz" (odc. 45): Historia Witolda Pileckiego, współtwórcy ruchu oporu w AuschwitzPolski żołnierz, Witold Pilecki, został osadzony w Auschwitz 22 września 1940 r.Pilecki podjął się misji przedostania się do obozu celem utworzenia tam siatki konspiracyjnej, zorganizowania łączności, przesyłania wiarygodnych danych o niemieckich zbrodniach dokonanych w obozie, a być może także przygotowania więźniów obozu do ewentualnej walki. W kwietniu 1943 r. roku Witold Pilecki zbiegł z obozu z dwoma współwięźniami. Jest autorem raportów, w którym opisywał obozowy terror i tragiczne losy więźniów oraz postępujący rozwój programu zagłady ludności żydowskiej w Auschwitz.O życiu, działalnoś...2024-04-2644 min
O Auschwitz„Strefa Interesów” - dyskusja z udziałem twórców filmu15 lutego w Muzeum Auschwitz odbyła się polska premiera filmu „Strefa interesów” w reżyserii i ze scenariuszem Jonathana Glazera. Film opowiadający o rodzinnym życiu komendanta obozu Auschwitz Rudolfa Hössa otrzymał w ubiegłym roku Grand Prix na festiwalu filmowym w Cannes. Nagrodzony został także dwoma Oscarami.
W dyskusji po projekcji moderowanej przez dyrektora Muzeum dr. Piotra M. A. Cywińskiego, udział wzięli twórcy: reżyser Jonathan Glazer, scenograf Chris Oddy, a także producenci Jim Wilson, Ewa Puszczyńska i Bartosz Rainski.
Zapraszamy od wysłuchania obszernych fragmentów tego spotkania2024-03-2832 min
O Auschwitz"O Auschwitz" (odc. 44): Kobiety w AuschwitzObóz Auschwitz został utworzony w czerwcu 1940 roku z myślą o więźniach - mężczyznach. Pierwsze grupy kobiet Niemcy osadzili w obozie ponad półtora roku później - pod koniec marca 1942 r. O przyczynach powstania obozu kobiecego w Auschwitz i okolicznościach z tym związanych opowiadają dr Wanda Witek-Malicka oraz Teresa Wontor-Cichy z Centrum Badań Muzeum2024-02-2355 min
O Auschwitz"O Auschwitz" (odc. 43): Filmowa kronika wyzwolenia obozu AuschwitzObóz Auschwitz został wyzwolony 27 stycznia 1945 roku przez żołnierzy Armii Czerwonej. Powszechnie znane są kadry wykonane przez sowieckich kamerzystów, które co prawda nie pokazały samego momentu wyzwolenia, jednak są ważnym dokumentem ukazującym zbrodnie, których Niemcy dopuścili się w Auschwitz.
Należy jednak pamiętać o tym, że część materiału filmowego powstawała na potrzeby propagandowe. O okolicznościach powstania tzw. Kroniki wyzwolenia obozu opowiada Edyta Chowaniec z Filmoteki Archiwum Muzeum Auschwitz.2024-01-2733 min
O Auschwitz"O Auschwitz" (odc. 42): Marsze Śmierci z Auschwitz do Wodzisławia Śląskiego oraz Gliwic
17 stycznia 1945 roku esesmani rozpoczęli ewakuację obozu
Auschwitz. Około 56 tys. więźniów i więźniarek pod uzbrojoną eskortą
wymaszerowało z różnych części kompleksu obozowego Auschwitz w kierunku
Wodzisławia Śląskiego i Gliwic. Tysiące osób w czasie tzw. Marszów Śmierci –
straciło życie. O szczegółach tamtych tragicznych wydarzeń opowiadają dr Jacek
Lachendro i Teresa Wontor-Cichy z Centrum Badań Muzeum Auschwitz.2024-01-2040 min
O Auschwitz"O Auschwitz" (odc. 41): Sztuka w AuschwitzMiejsce Pamięci i Muzeum Auschwitz posiada w swoich zbiorach największą i unikatową na skalę światową kolekcję sztuki związanej z obozem Auschwitz. Prace artystyczne stworzone w warunkach skrajnego zagrożenia są niezwykłym, poruszającym dokumentem czasu i historii.
Równocześnie można w nich odnaleźć trudne do odtworzenia dziś uczucia i emocje, które towarzyszyły więźniom każdego dnia. I właśnie ze względu na tę olbrzymią wartość historyczną i emocjonalną sztuka obozowa jest niezwykle cenna i stanowi uniwersalny przekaz zrozumiały dla każdego odbiorcy.
O sztuce tworzonej w Auschwitz rozmaw...2023-12-2737 min
O Auschwitz"O Auschwitz" (odc. 40): Dlaczego więźniowie Auschwitz się nie zbuntowali?Jednym z ważnych pytań dotyczących obozu Auschwitz jest to, dlaczego więźniowie, mający liczebną przewagę nad esesmanami, nie podjęli próby generalnego buntu czy powstania.
O pierwszym zderzeniu z realiami obozowymi, przystosowywaniu się do warunków egzystencji oraz o ewentualnych możliwościach buntu wśród więźniów rozmawiają dr Piotr Setkiewicz i dr Wanda Witek-Malicka z Centrum Badań Muzeum.2023-12-0144 min
75 historii. Podcast ŻIHOdcinek 6 - Gmach Żydowskiego Instytutu Historycznego im. Emanuela RingelblumaNa straży pamięci, na straży historii – genius loci budynku przy ul.Tłomackie 3/5Przed wojną gmach mieścił siedzibę Głównej Biblioteki Judaistycznej oraz Instytutu Nauk Judaistycznych. Był pierwszym żydowskim ośrodkiem naukowym i edukacyjnym w Europie uwzględniającym obok nauk teologicznych także nauki świeckie. Gmach zbudowano w sąsiedztwie Wielkiej Synagogi na Tłomackiem i harmonijnie nawiązywał do jej bryły. Budynek został oddany do użytku w 1936 r.Po wybuchu wojny i utworzeniu getta warszawskiego, budynek Biblioteki znalazł się w jego granicach. Miała tu swoją siedzibę Żydowska Sa...2023-11-1735 min
O Auschwitz"O Auschwitz" (odc. 39): Zachowanie tajemnicy o funkcjonowaniu obozu AuschwitzChoć esesmani podejmowali różne działania, aby utrzymać funkcjonowanie obozu w tajemnicy, zwłaszcza w momencie, gdy Auschwitz stał się
jednocześnie obozem koncentracyjnym i ośrodkiem zagłady, wiadomości o obozie wydostawały
się na zewnątrz.
O tym, w jaki sposób informacje o Auschwitz mogły docierać do świata, opowiada dr Piotr Setkiewicz, kierownik Centrum Badań Muzeum.2023-11-1333 min
O Auschwitz"O Auschwitz" (odc. 38): Nadzorczynie w obozie AuschwitzPonad dwieście kobiet pełniło w KL Auschwitz służbę na rzecz SS. Można je podzielić na trzy grupy. Najliczniejszą stanowiły nadzorczynie, których głównym zadaniem było nadzorowanie kierowanych do obozu więźniarek. Drugą grupę tworzyły pracownice służby łączności, które pracowały w biurach komendantury w charakterze radiotelegrafistek, stenotypistek i telefonistek. Do ostatniej należy zaliczyć pielęgniarki.
O nadzorczyniach w obozie Auschwitz opowiada dr Sylwia Wysińska z Archiwum Muzeum.
---
Na zdjęciu: Maria Mandl na procesie w 1947 r.2023-10-2221 min
O Auschwitz"O Auschwitz" (odc. 37): Przypadki zorganizowanego oporu w AuschwitzW historii obozu Auschwitz zdarzały się przypadki, kiedy to więźniowie próbowali stawiać opór. Najbardziej znanym wydarzeniem jest bunt w Sonderkommando, który miał miejsce w Auschwitz II-Birkenau 7 października 1944 r. Ta historia została opowiedziana w 21. odcinku naszego podcastu.
Były jednak inne przypadki organizowania przez więźniów oporu, w celu zaatakowania esesmanów, lub też ucieczki. Były to np.
-) bunt i ucieczka więźniów z karnej kompanii
-) tragiczne wydarzenia w kobiecej karnej kompanii
-) masowa ucieczka sowieckich jeńców wojennych
-) u...2023-09-2957 min
O Auschwitz"O Auschwitz" (odc. 36): historia Sophie Stippel, kucharki komendanta obozu Auschwitz Rudolfa HössaJedną z więźniarek pierwszego transportu kobiet do obozu Auschwitz - 999 więźniarek przeniesionych z obozu koncentracyjnego Ravensbrück w marcu 1942 r. - była Sophie Stippel. Oznaczono ją numerem 619.
Została ona aresztowana, gdyż należała do grupy Świadków Jehowy.
Kilka dni po rejestracji w obozie, Sophie została zatrudniona jako pomoc domowa w willi komendanta obozu, Rudolfa Hössa, co prawdopodobnie uratowało jej życie. Do jej obowiązków należało robienie zakupów oraz gotowanie, czasem też opieka nad dziećmi komendanta.
O historii Sophie Stippel opowiada Teresa Wontor-Cich...2023-09-0119 min
O Auschwitz"O Auschwitz" (odc. 35): Grabież mienia ofiar AuschwitzJednym z elementów funkcjonowania Auschwitz była grabież mienia osób deportowanych do obozu. Największe nasilenie tego procesu miało miejsce, kiedy nazistowskie Niemcy rozpoczęły w Auschwitz zagładę Żydów.
Większość mienia - po sortowaniu i dezynfekcji - wysyłano do Trzeciej Rzeszy, gdzie były one przekazywane rozmaitym grupom niemieckiej ludności, organizacjom i instytucjom.
O procesie grabieży w Auschwitz opowiada dr Jacek Lachendro, zastępca kierownika Centrum Badań Muzeum.2023-08-1432 min
O Auschwitz"O Auschwitz" (odc. 34): Pierwsze chwile w obozie Auschwitz„Przyjechaliście tutaj nie do sanatorium, tylko do niemieckiego obozu koncentracyjnego, z którego nie ma innego wyjścia jak przez komin. Jeśli komu się to nie podoba, to może zaraz iść na druty. Jeżeli w transporcie są Żydzi, to nie mają prawa żyć dłużej niż dwa tygodnie. Jeżeli są księża, mogą żyć jeden miesiąc, reszta tylko trzy miesiące”.
Tak przemówienie wygłoszone przez kierownika obozu Auschwitz Karla Fritzcha wspominał Jan Karcz.
O pierwszych chwilach w obozie Auschwitz, gdy deportowani stykali się z obozowymi realiami i światem śmierci, terroru i odczł...2023-07-2743 min
O Auschwitz"O Auschwitz" (odc. 33): powstanie Miejsca Pamięci AuschwitzPo wyzwoleniu obozu Auschwitz jego dwie główne części – dawny obóz macierzysty (Auschwitz I) oraz Auschwitz II-Birkenau – znalazły się najpierw pod kontrolą sowieckich władz wojskowych. W pierwszej z nich od lutego do września 1945 roku funkcjonowały sowieckie szpitale polowe oraz szpital Polskiego Czerwonego Krzyża, w których leczono większość ocalałych więźniów. Od wiosny do jesieni tego roku funkcjonował tam również obóz przejściowy dla jeńców niemieckich. Podobny obóz istniał do początku 1946 roku w dawnym Birkenau.
Na terenie byłego obozu zaczęły także pracować komisje badające zbro...2023-07-0246 min
O Auschwitz"O Auschwitz" (odc. 32): Analiza dokumentów - próba przeniesienia 30 więźniarek z obozu Ravensbrück do AuschwitzAnaliza zachowanych dokumentów administracji obozowej pozwala z jednej strony na prześledzenie tego, jak działał scentralizowany system obozów koncentracyjnych zarządzany w nazistowskich Niemczech przez SS, z drugiej strony pokazuje również różnorodne aspekty funkcjonowania samego obozu i członków jego załogi.
Jednym z przykładów może być zachowana korespondencja dotycząca próby przeniesienia do Auschwitz 30 więźniarek - świadkiń Jehowy - z obozu Ravensbrück, które miały zostać zatrudnione jako pomoce domowe w domach esesmanów, o czym opowiada Teresa Wontor-Cichy z Centrum Badań Muzeum Auschwitz.2023-06-3011 min
Pisarski backstage#36 Research, czyli gdzie, jak i po co szukać informacji podczas pisania książki?Statystyczny Kowalski wyobraża sobie pisarza, który siada przy maszynie (tfu, przy laptopie!), obok stoi kawa, pod nogami kręci się kot, a pisarz w akcie twórczym porwany przez wenę pisze, pisze, pisze, póki nie skończy.
I w sumie to się zgadza, tylko że nie.
Bardzo ważnym elementem jest zbieranie informacji. Żeby udźwignąć temat, trzeba coś wiedzieć, a żeby wiedzieć, trzeba szukać i znajdować.
Dzisiaj więc odcinek wykopkowo-wykopaliskowy. Po co zbierać informacje do książki? Czy każdy i zawsze musi się przygotowywać?(spoiler alert: TAK!). Jakich informacji szukać, gd...2023-06-271h 05
O Auschwitz"O Auschwitz": pierwszy transport Polaków do obozu Auschwitz w relacjach Ocalałych.14 czerwca 1940 r. Niemcy skierowali z więzienia w Tarnowie do obozu Auschwitz grupę 728 Polaków. Wśród nich byli żołnierze kampanii wrześniowej, członkowie podziemnych organizacji niepodległościowych, gimnazjaliści i studenci, a także niewielka grupa polskich Żydów. Otrzymali oni numery od 31 do
758.
W podcaście przedstawiamy fragmenty relacji archiwalnych: Kazimierza Albina, Jana Barasia-Komskiego, Zbigniewa Bentkowskiego, Włodzimierza Borkowskiego, Edwarda Ferenca, Adama Jurkiewicza, Stanisława Malińskiego, Eugeniusza Niedojadło, Wiktora Pasikowskiego, Tadeusza Pietrzykowskiego, Bronisława Wajdy, Alfreda Wilka oraz Stanisława Zyguły.
Polecamy też lekcję internetową o pierwszych transportach Pol...2023-06-0538 min
O Auschwitz"O Auschwitz" (odc. 31): Duchowni chrześcijańscy w obozie AuschwitzNiemcy osadzili w #Auschwitz co najmniej 464 kapłanów, kleryków, zakonników i 35 sióstr zakonnych z Polski oraz innych krajów okupowanej Europy. O losach duchownych chrześcijańskich i życiu religijnym w obozie opowiada Teresa Wontor-Cichy z Centrum Badań Muzeum Auschwitz.
Polecamy także lekcję internetową: http://lekcja.auschwitz.org/pl_19_duchowienstwo/2023-05-0546 min
O Auschwitz"O Auschwitz" (odc. 30): Dlaczego nie zbombardowano obozu Auschwitz?Celem alianckich nalotów nigdy nie stały się komory gazowe i krematoria obozu Auschwitz II-Birkenau, pomimo informacji przekazywanych zarówno przez polski ruch oporu, jak i np. uciekinierów z obozu. Kilkakrotnie natomiast lotnictwo amerykańskie dokonało nalotów na instalacje petrochemiczne fabryki IG Farben, znajdującej się w odległości siedmiu kilometrów od głównego obozu Auschwitz.
O kwestii bombardowania obozu opowiada dr Piotr Setkiewicz, kierownik centrum badań Muzeum Auschwitz.2023-03-2034 min
O Auschwitz"O Auschwitz" (odc. 29): Brytyjscy jeńcy wojenni w pobliżu KL AuschwitzJednymi ze świadków zbrodni popełnianych w obozie koncentracyjnym i zagłady Auschwitz byli brytyjscy jeńcy wojenni, którzy zostali zmuszeni do pracy przy budowie fabryki koncernu IG Farbenindustrie. Plac budowy znajdował się w bezpośrednim sąsiedztwie obozu Auschwitz III-Monowitz i kilka kilometrów od obozu macierzystego Auschwitz I. Jeńcy brytyjscy zatrudniani byli także w kopalniach w Libiążu i Jaworznie, gdzie później powstały podobozy KL Auschwitz. O historii brytyjskich jeńców w pobliżu obozu Auschwitz opowiada dr Piotr Setkiewicz, kierownik Centrum Badań Muzeum.2023-02-2429 min
O Auschwitz"O Auschwitz" (odc. 28): wyzwolenie obozu Auschwitz27 stycznia 1945 r. wojska Armii Czerwonej wyzwoliły ponad 7 tysięcy więźniów Auschwitz. Zakończyła się trwająca 1689 dni historia tego obozu koncentracyjnego i zagłady. O tym, jak wyglądały ostatnie dni Auschwitz, i co stało się zaraz po wyzwoleniu opowiada dr Jacek Lachendro z Centrum Badań Muzeum.
Więcej o ewakuacji, likwidacji i wyzwoleniu obozu: http://lekcja.auschwitz.org/11_wyzwolenie/2023-01-2714 min
O Auschwitz"O Auschwitz" (odc. 27): Likwidacja obozu AuschwitzW drugiej połowie 1944 roku, w związku z sukcesami Armii Czerwonej i przybliżeniem się linii frontu do Auschwitz, władze SS wywiozły do obozów w głębi Rzeszy około 65 tys. więźniów oraz rozpoczęły zacieranie śladów popełnionych zbrodni. O ostatnim okresie funkcjonowania obozu Auschwitz opowiada dr. Jacek Lachendro z Centrum Badań Muzeum.
Lekcja internetowa o likwidacji, ewakuacji i wyzwoleniu obozu: http://lekcja.auschwitz.org/11_wyzwolenie/
Grafika: Mieczysław Kościelniak, palenie dokumentów2023-01-1618 min
O Auschwitz"O Auschwitz" (odc. 26): Deportacje Polaków z Zamojszczyzny do KL AuschwitzPo rozpoczęciu przez Niemcy wojny ze Związkiem Sowieckim w czerwcu 1941 r. Heinrich Himmler wydał rozkaz utworzenia wokół terenów okupowanego Zamościa „niemieckiego obszaru osiedleńczego”. Ludność zamieszkującą Zamojszczyznę planowano wysiedlić, a w jej miejsce przenieść osiedleńców niemieckich.
Obszar ten został wybrany ze względu na swój rolniczy charakter. Składało się na niego pięć miast i 696 wsi.
Ludność wysiedloną kierowano do obozów przejściowych, gdzie była poddawana badaniom rasowym. Osoby, które wg niemieckich kryteriów nie były „wartościowe rasowo” planowano wywozić do obozów koncentracyjnych. Do Auschwitz spośród...2022-12-2726 min
Radio RAMPA PodcastWywiad z Dyrektorem Muzeum Auschwitz-Birkenau w NYCGościem Radio RAMPA jest dr Piotr Cywiński, dyrektor Miejsca Pamięci i Muzeum Auschwitz-Birkenau, byłego niemieckiego nazistowskiego obozu koncentracyjnego i zagłady w Oświęcimiu.1 grudnia, Dyrektor Cywiński opowiadał o swojej książce "Auschwitz. A Monograph on the Human" w rozmowie z dziennikarką i autorką Andrea Pitzer. Spotkanie miejsce miało w siedzibie Fundacji Kościuszkowskiej na Manhattanie.W swojej książce, nad którą pracował ponad sześć lat, dr Cywiński skupia się na emocjach i wspomnieniach osób, które więzione były w obozie. Jak mówi autor, wielu z tych, którzy przeżyli, nie pamięta...2022-12-1512 min
O Auschwitz"O Auschwitz" (odc. 25): Orkiestry w obozie AuschwitzOrkiestra obozowa pierwszy raz zagrała w niemieckim obozie Auschwitz na początku stycznia 1941 r. Początkowo było w niej siedmiu muzyków, ale zespół bardzo szybko się rozrastał. Głównym zadaniem orkiestry było granie wojskowych marszy i nadawanie rytmu, w którym więźniowie maszerowali wychodząc do pracy i wracając do obozu. Orkiestra dawała także koncerty dla załogi SS jak i więźniów. W późniejszym okresie powstały orkiestry w obozach męskim i żeńskim w Auschwitz II-Birkenau, a także w niektórych podobozach. O historii orkiestr w Auschwitz opowiada dr Jacek L...2022-10-2723 min
O Auschwitz"O Auschwitz" (odc. 24): nowe badania nad historią obozu AuschwitzMogłoby się wydawać, że o historii takich miejsc, jak Auschwitz wiemy już wszystko, bowiem minęło już kilkadziesiąt lat od tamtych wydarzeń i mamy dostęp do bardzo wielu dokumentów i tysięcy relacji świadków. Jednak nie jest to prawda. Cały czas bowiem poznajemy nowe fakty dotyczące historii obozu, o czym opowiada w naszym podcaście dr Piotr Setkiewicz, kierownik Centrum Badań Miejsca Pamięci.2022-09-1534 min
O Auschwitz"O Auschwitz" (odc. 23): ofiara i śmierć o. Maksymiliana KolbePod koniec lipca 1941 r. kierownik obozu Karl Fritzsch (pod nieobecność komendanta Rudolfa Hössa), w odwet za ucieczkę, wybrał najprawdopodobniej 10 zakładników spośród więźniów w bloku 14, skazując ich na śmierć głodową.
Podczas selekcji wystąpił z szeregu polski ksiądz misjonarz, franciszkanin O. Maksymilian Rajmund Kolbe (nr 16670) i zwrócił się do Fritzscha z prośbą o włączenie go do grupy przeznaczonych na śmierć w miejsce jednego z wybranych i rozpaczających więźniów - Franciszka Gajowniczka (nr 5659). Fritzsch, po krótkiej wymianie zdań z o. Maksymilianem Kolbe i zorientowaniu się, że zgłaszający...2022-08-1341 min
O Auschwitz"O Auschwitz" (odc. 22): Archiwum Miejsca Pamięci AuschwitzArchiwum Miejsca Pamięci Auschwitz gromadzi, przechowuje i udostępnia archiwalia związane głównie z historią niemieckiego obozu Auschwitz.
W zbiorach gromadzone są oryginalne niemieckie dokumenty obozowe, kopie dokumentów otrzymane z innych instytucji w kraju i za granicą, materiały źródłowe powstałe po wojnie (wspomnienia, relacje ocalałych, materiały procesowe dotyczące zbrodniarzy nazistowskich itp.), fotografie, mikrofilmy, negatywy, filmy dokumentalne, opracowania, recenzje, referaty, a także scenariusze wystaw i filmów.
O pracy tej części Muzeum opowiada dr Wojciech Płosa, kierownik Archiwum.2022-07-1232 min
O Auschwitz"O Auschwitz" (odc. 21): Bunt więźniów Sonderkommando7 października 1944 r. w obozie Auschwitz II-Birkenau doszło do buntu w Sonderkommando, specjalnej grupie roboczej, składającej się głównie z żydowskich więźniów, których Niemcy zmuszali do pracy w komorach gazowych, przy dołach spaleniskowych i w krematoriach. O tym, jak wyglądał ruch oporu wewnątrz Sonderkommando oraz o samym buncie opowiada dr Igor Bartosik z Centrum Badań Miejsca Pamięci Auschwitz.
Na zdjęciu: komora gazowa i krematorium IV w Auschwitz podpalone przez więźniów Sonderkommando podczas buntu.2022-06-1747 min
O Auschwitz"O Auschwitz" (odc. 20): Załoga SS w obozie AuschwitzPrzez cały okres istnienia obozu Auschwitz przewinęło się przezeń − jako członkowie załogi − ok. 8100-8200 esesmanów. W naszym podcaście dr Piotr Setkiewicz, kierownik Centrum Badań Muzeum, opowiada o różnych aspektach funkcjonowania załogi SS w kompleksie obozowym Auschwitz, jej strukturze organizacyjnej i codziennej pracy przy zarządzaniu, funkcjonowaniu i izolacji obozu.
Polecamy także lekcję internetową na ten temat: http://lekcja.auschwitz.org/2021-zaloga-pl/2022-05-1741 min
O Auschwitz"O Auschwitz" (odc. 19): fotografie rejestracyjne więźniów AuschwitzNa tysiącach zachowanych fotografiach rejestracyjnych więźniów Auschwitz zobaczyć można twarze mężczyzn i kobiet osadzonych w obozie.
O historii tych zdjęć opowiada dr Wojciech Płosa, kierownik Archiwum Miejsca Pamięci.2022-04-0613 min
O Auschwitz"O Auschwitz" (odc. 18): podobozyObóz koncentracyjny Auschwitz posiadał blisko 50 podobozów. Największe miały rozbudowaną strukturę administracyjną, oddzielne baraki szpitalne, łaźnie, a nawet małe krematoria, w mniejszych natomiast więźniów zamykano na noc w salach lub piwnicach; nie było tam ogrodzenia i wież wartowniczych, a żywność dowożono z obozu głównego. Większość więźniów zatrudniano przy pracy w przemyśle zbrojeniowym, wydobywczym i w rolnictwie. Na początku 1945 r. przebywało w nich więcej więźniów i więźniarek (35 tysięcy) niż w obozach Auschwitz I i Birkenau razem wziętych (31 tysięcy).
O historii podobozów Auschwit...2022-03-0425 min
O Auschwitz"O Auschwitz" (odc. 17): więźniowie z fioletowym trójkątem - Świadkowie Jehowy w AuschwitzDziałalność Świadków Jehowy została zakazana na terenie Trzeciej Rzeszy w 1933 r. z powodu wyznawanych przez nich zasad religijnych i pacyfistycznych poglądów, a także międzynarodowych powiązań tej organizacji.
O historii i o losach ok. 400 Świadków Jehowy w obozie Auschwitz opowiada Teresa Wontor-Cichy z Centrum Badań Miejsca Pamięci.
---
Na zdjęciu:
Marta Proppe, niemiecka Świadek Jehowy urodzona 26 grudnia 1899 r.
W #Auschwitz od 12 listopada 1942 r. Nr 24418
Została przeniesiona do KL Gross-Rosen. Przeżyła. 2022-02-1540 min
O Auschwitz"O Auschwitz" (odc. 16): Badania dotyczące liczby ofiar obozuHistorycy Miejsca Pamięci szacują dziś, że w obozie Auschwitz Niemcy zamordowali ok. 1,1 miliona spośród 1,3 miliona deportowanych osób.
O historii badań nad liczbą ofiar Auschwitz opowiada dr Piotr Setkiewicz, kierownik Centrum Badań Muzeum.2022-01-2625 min
O Auschwitz"O Auschwitz" (odc. 15): Obóz oczami dzieckaLos dzieci zarejestrowanych w obozie Auschwitz jako więźniowie w zasadzie nie różnił się od losu więźniów dorosłych. Tak samo jak dorośli cierpieli głód, zimno, byli wykorzystywani jako siła robocza, byli karani, uśmiercani, byli obiektem zbrodniczych eksperymentów prowadzonych przez lekarzy SS.
O obozie Auschwitz oczami dziecka opowiada dr Wanda Witek-Malicka z Centrum Badań Miejsca Pamięci.
---
Polecamy także odcinek podcastu poświęcony historii dzieci w obozie Auschwitz: https://anchor.fm/miejsce-pamieci-auschwitz/episodes/O-Auschwitz-odc--8-Los-dzieci-w-Auschwitz-e16t4l62022-01-1327 min
O Auschwitz"O Auschwitz" (odc. 14): głód i niewolnicza praca więźniów AuschwitzDwa niezwykle ważne czynniki wyniszczenia więźniów w Auschwitz to głód i niezwykle ciężka, niewolnicza praca. O tym aspekcie funkcjonowania obozu opowiada dr Jacek Lachendro z Centrum Badań Miejsca Pamięci Auschwitz.
---
Zachęcamy także do wysłuchania podcastu poświęconego warunkom sanitarnym, mieszkaniowym i odzieży w obozie: https://anchor.fm/miejsce-pamieci-auschwitz/episodes/O-Auschwitz-odc--10-Warunki-mieszkaniowe--sanitarne-i-odzie-e18dbrc2021-12-2720 min
O Auschwitz"O Auschwitz" (odc. 13): Los więźniów SonderkommandoJednym z najmroczniejszych rozdziałów historii Auschwitz są niewątpliwie losy Sonderkommando - grupy więźniów, głównie Żydów, zmuszonych przez Niemców do pracy w komorach gazowych i krematoriach obozu.
Więźniowie należący do grupy roboczej skierowanej do pracy przy obsłudze miejsc zagłady nie mogli ani odmówić jej wykonywania, ani zostać skierowanymi do innych zajęć na terenie obozu. Ewentualny opór przed wykonywaniem poleceń SS skutkował natychmiastowym rozstrzelaniem.
O losach więźniów w Sonderkommando opowiada dr Igor Bartosik z Centrum Badań Miejsca Pamięci.
---
Polecamy też podcast o...2021-12-2047 min
O Auschwitz"O Auschwitz" (odc. 12): Polscy i żydowscy więźniowie obozuW obozie Auschwitz - w czasie całego jego istnienia - zarejestrowano nieco ponad 400 tysięcy więźniów - w tym 131 tysięcy kobiet. Dwie największe grupy zarejestrowanych więźniów to Żydzi - ok. 200 tysięcy osób - oraz Polacy, ok. 140 tysięcy.
Na początku, ze względu na to, iż Niemcy utworzyli obóz wiosną 1940 r. z myślą o przedstawicielach polskiego ruchu oporu i inteligencji, wśród więźniów dominowali Polacy. Ta sytuacja zaczęła zmieniać się od marca 1942 r., kiedy rozpoczęły się masowe deportacje Żydów do Auschwitz na zagładę.
O s...2021-11-3040 min
O Auschwitz"O Auschwitz" (odc. 11): Sport i sportowcy w KL AuschwitzPojęcie „sportu” w obozie Auschwitz zostało wypaczone poprzez używanie tego określenia do stosowanych na masową skalę wycieńczających ćwiczeń połączonych z musztrą i śpiewem. Ta forma sportu, określana po wojnie jako pseudo sport, była zwykle sposobem wymuszenia dyscypliny i karania więźniów.
Jednak do obozu Auschwitz Niemcy deportowali także przedwojennych sportowców, ludzi, którzy byli olimpijczykami, czy mistrzami w swoich krajach. Niektórzy więźniowie mieli możliwość uprawianie sportu. Były to zapasy i boks, a także gry zespołowe, przede wszystkim piłka nożna, siatkówka i koszykówka. Popul...2021-10-3044 min
O Auschwitz"O Auschwitz" (odc. 10): Warunki mieszkaniowe, sanitarne i odzieżStworzone przez władze SS fatalne warunki egzystencji w blokach i barakach we wszystkich częściach kompleksu obozowego Auschwitz, a także koszmarne warunki sanitarne przyczyniały się do wyniszczenia i śmierci wielu więźniów. Negatywny wpływ na kondycję i zdrowie osadzonych w obozie miała również odzież, całkowicie nieodpowiednia do warunków pogodowych.
O warunkach mieszkaniowych, sanitarnych oraz o obozowej odzieży w rozmowie z Agnieszką Juskowiak Sawicką opowiada dr Jacek Lachendro z Centrum Badań Miejsca Pamięci Auschwitz. 2021-10-0625 min
O Auschwitz"O Auschwitz" (odc. 9): Obóz Auschwitz III-MonowitzObóz Auschwitz III-Monowitz powstał w październiku 1942 r. na terenie wysiedlonej i zburzonej polskiej wsi Monowice, w odległości 6 km od Auschwitz I, w związku z budową przez niemiecki koncern IG Farbenindustrie zakładu produkcji syntetycznego kauczuku i paliw Buna-Werke.
O historii trzeciej części kompleksu Auschwitz opowiada dr Piotr Setkiewicz, kierownik Centrum Badań Miejsca Pamięci.
O roli niemieckiego IG Farbenindustrie w rozbudowie obozu Auschwitz oraz o tym, dlaczego w marcu 1942 r. ten obóz koncentracyjny stał się jednocześnie ośrodkiem zagłady Żydów, opowiadamy w naszym innym podcaście: https://anchor.fm...2021-09-2241 min
O Auschwitz"O Auschwitz" (odc. 8): Los dzieci w AuschwitzWśród co najmniej 1,3 mln osób deportowanych do niemieckiego nazistowskiego obozu Auschwitz w okresie prawie pięcioletniego jego funkcjonowania, znajdowało się ok. 232 tys. dzieci do piętnastego roku życia oraz młodzież w wieku poniżej 18 lat. Liczba ta obejmuje ok. 216 tys. dzieci i młodocianych pochodzenia żydowskiego, 11 tys. romskiego, co najmniej 3 tys. polskiego oraz ponad tysiąc dzieci narodowości białoruskiej, rosyjskiej, ukraińskiej oraz innych. W pierwszych latach istnienia obozu Auschwitz liczba dzieci zarejestrowanych jako więźniowie była niewielka, stopniowo jednak wzrastała, osiągając najwyższy stan w drugiej połowie 1944 roku.
O...2021-09-0432 min
O Auschwitz"O Auschwitz" (7): Romowie i Sinti w obozie AuschwitzCo najmniej 23 tys. Sinti i Romów - w tym 11 tys. dzieci - zostało deportowanych przez nazistowskie Niemcy do obozu Auschwitz. Po Żydach i Polakach są oni trzecią co do wielkości grupą ofiar obozu.
Zdecydowana większość z nich straciła życie w wyniku głodu, brutalnego traktowania, pseudomedycznych eksperymentów lub została zamordowana w komorach gazowych. Według dokumentacji ponad 91 proc. deportowanych do Auschwitz Romów zostało zamordowanych w obozie.
O losach Romów i Sinti w obozie Auschwitz z Teresą Wontor-Cichy z Centrum Badań Miejsca Pamięci rozmawia Monika Pastuszka-Nędza.2021-08-0940 min
O Auschwitz"O Auschwitz" (odc. 6): Pierwsze krematorium i początki Sonderkommando w obozie AuschwitzOd początku istnienia niemieckiego obozu Auschwitz ciała zamordowanych więźniów były spalane. Pierwsze krematorium na terenie obozu uruchomiono w sierpniu 1940 roku i musieli w nim oczywiście pracować więźniowie obozu. Sytuacja tej szczególnej grupy roboczej zmieniła się, kiedy w obozie rozpoczęto mordowanie ludzi w komorach gazowych – powstało wówczas Sonderkommando. O początkach tej grupy roboczej Paweł Sawicki rozmawia z dr. Igorem Bartosikiem z Centrum Badań Miejsca Pamięci.2021-07-2234 min
O Auschwitz"O Auschwitz" (odc. 5): Zbrodnicze eksperymenty medyczne w AuschwitzSzczególnie drastycznym przykładem sprzeniewierzenia się etyce lekarskiej jest udział wielu niemieckich lekarzy w zbrodniczych eksperymentach pseudomedycznych przeprowadzanych na więźniach obozów koncentracyjnych. O eksperymentach prowadzonych w obozie Auschwitz Paweł Sawicki rozmawia z Teresą Wontor Cichy z Centrum Badań Miejsca Pamięci.2021-07-0839 min
O Auschwitz"O Auschwitz". Książka: "Auschwitz. Monografia człowieka"„Auschwitz. Monografia człowieka” to książka autorstwa dyrektora Muzeum Auschwitz dr. Piotra Cywińskiego. To pierwsza tak dogłębna próba wczytania się w wewnętrzny świat ludzi osadzonych w obozie.
Przedmiotem refleksji stały się emocje i dylematy wewnętrzne więźniów niemieckiego obozu, jak również ich strategie obronne pomagające w przetrwaniu w świecie terroru, przemocy, ciągłego odczłowieczenia i upodlenia.
Książka podzielona została na ponad trzydzieści rozdziałów, z których każdy poświęcony został osobnemu tematowi. To m.in. „Początkowy szok”, „Osamotnienie”, „Śmierć” „Głód”, „Koleżeń...2021-07-0532 min
O Auschwitz"O Auschwitz" (odc. 4): Transformacja obozu koncentracyjnego Auschwitz w ośrodek zagładyNiemcy, planując budowę obozu Auschwitz, zakładali, iż w przyszłości pomieści on ok. 30 tysięcy więźniów. Jeszcze na początku 1941 r. nic nie wskazywało, iż w ciągu kilku następnych miesięcy diametralnie zmienią się zarówno plany dotyczące zatrudnienia oraz liczby więźniów, jak i funkcja samego obozu. W tym podcaście opowiadamy, jaką rolę w rozbudowie obozu odegrał niemiecki koncern chemiczny IG Farbenindustrie, dlaczego powstały obozy Auschwitz II-Birkenau oraz Auschwitz III-Monowitz oraz dlaczego powiększający się obóz koncentracyjny Auschwitz stał się w marcu 1942 r. jednocześnie ośrodkiem zagłady Żydó2021-06-2437 min
O Auschwitz"O Auschwitz" (odc. 3): Co czytać? Rozmowa o literaturze o tematyce obozowej.W ostatnich latach można zaobserwować wzrost zainteresowania pisarzy tematyką historii niemieckiego obozu Auschwitz. Akcję swoich książek umieszczają oni w realiach obozowych – z bardzo różnym skutkiem. O tym, czy warto sięgać po te książki, oraz jak odróżnić literaturę wartościową od tej mniej wartościowej, z Wanda Witek-Malicką z Centrum Badań Miejsca Pamięci rozmawia Agnieszka Juskowiak-Sawicka.2021-05-2121 min
O Auschwitz"O Auschwitz" (odc. 2): Medycyna w obozie AuschwitzKompleks obozu koncentracyjnego i zagłady Auschwitz miał rozbudowaną strukturę organizacyjną, w której istniał również odrębny wydział odpowiedzialny za ochronę zdrowia, zarówno załogi SS, jak i – przynajmniej w teorii – więźniów obozu. O medycynie w obozie z Teresą Wontor-Cichy z Centrum Badań Miejsca Pamięci rozmawia Agnieszka Juskowiak-Sawicka.2021-05-1926 min
O Auschwitz"O Auschwitz" (odc. 1): Początki obozu AuschwitzNiemiecki obóz koncentracyjny Auschwitz powstawał na początku 1940 r. Został utworzony przez SS w okupowanym Oświęcimiu, na terenach Polski anektowanych przez Trzecią Rzeszę na początku II wojny światowej. O szczegółach procesu decyzyjnego, który doprowadził do utworzenia obozu, a także o tym, kim byli jego pierwsi więźniowie z dr. Piotrem Setkiewiczem, kierownikiem Centrum Badań Muzeum, rozmawia Agnieszka Juskowiak-Sawicka.2021-05-1824 min
Dawno, dawno czemu - Estera FliegerDawno, dawno czemu - odc. 9 - Estera Flieger, prof. Andrzej Chwalba, Paweł SawickiW 230. rocznicę uchwalenia Konstytucji 3 Maja na pytanie o jej miejsce w polskich dziejach odpowie prof. Andrzej Chwalba. O budowaniu wirtualnej wspólnoty pamięci opowie Paweł Sawicki, odpowiedzialny za media społecznościowe Muzeum Auschwitz.2021-05-051h 39
Wszechnica.org.pl - Historia177. Auschwitz-Birkenau. Codziennie. Rozmowa o kulturze pamięci - dr Piotr CywińskiWykład dr. Piotra Cywińskiego, Klub Inteligencji Katolickiej [27 luty 2020]
Miejsca pamięci powstałe w Europie wokół niemieckich obozów koncentracyjnych i obozów śmierci mają różny charakter. Dr Piotr Cywiński, dyrektor Muzeum Państwowego Auschwitz-Birkenau, opowiada jak lokalne uwarunkowania w danym kraju przekładają się na sposób ich upamiętnienia. Wykład odbył się w Klubie Inteligencji Katolickiej w Warszawie.
Dr Cywiński rozpoczyna prelekcję od określenia okoliczności, które powodowały potrzebę utworzenia miejsca pamięci wokół danego obozu. Zwraca uwagę, że decydującym czynnikiem była jego wielkość. Małe obozy pracy, któ...2021-02-1848 minWszechnica.org.pl - Historia136. „6 milionów obywateli polskich”. Historia pamięci o Zagładzie - dr Agnieszka HaskaWykład z cyklu „>>Życie przecięte2020-08-131h 17