Shows
Tech Writer Koduje#46 Zostań hakerem w służbie pokoju, czyli o "Hack for Peace" słów kilkaTrzy dni, pięć lokalizacji w różnych częściach Europy i jeden cel - stworzenie produktów technologicznych, które pozwolą na rozwiązanie problemów związanych z wojną. "Hack for Peace" to wydarzenie dla wszystkich, którzy pracują z technologią i chcieliby wykorzystać swoje umiejętności dla wspólnego dobra.
Na koniec, jury składające się z przedstawicieli organizatorów i partnerów wybierze trzech zwycięzców, którzy będą mieli możliwość rozwijania swoich pomysłów pod opieką mentorów. Przewidziane są również nagrody pieniężne od "House of Europe".
Posłuchajcie naszej krótki...
2022-09-1512 min
Babel. Rzeczpospolita Multi-Kulti - Radio TOK FM70. Gdyby nie Polacy, muzułmanie nie mieliby bomby atomowej?W tym odcinku "Lechistanu": związki Polaków z półwyspem indyjskim, czyli krajami takimi, jak Indie, Pakistan, Nepal czy Bangladesz i mieszkającymi tam muzułmanami. Pojawią się postacie takie, jak Erazm Kretkowski, Krzysztof Pawłowski, mjr Jan Mikulski, który rozwijał pakistańskie lotnictwo czy Maksymilian Wiklińki, który przeniósł różne elementy kultury osmańskiej do Europy Zachodniej - tak pojawił się u nas np. kiosk.
1970-01-0135 minBabel. Rzeczpospolita Multi-Kulti - Radio TOK FM60. Wszyscy byli w turbanach, tylko Jezus nie. Islamizacja i osmanizacja, nie tylko postaci z BibliiW tym odcinku podcastu o historii Polski jest nie tylko o Biblii i islamizacji postaci z niej na różnych obrazach, ale szerzej - o islamizacji kultury żydowskiej, czy też raczej o przenikaniu się jednych i drugich motywów. Przykłady? Krakowskie synagogi, budowane przez emigrantów - sefardyjskich Żydów, czy też XVIII-wieczna bóżnica w Lubomlu, gdzie zębaty grzebień attyki wydaje się być wzorowany na gzymsie absydy ormiańskiej katedry we Lwowie.
1970-01-0116 minBabel. Rzeczpospolita Multi-Kulti - Radio TOK FM62. Celina Mickiewicz, żona Adama. Oraz Podole jak LangwedocjaJakub Frank - turkojęzyczny Żyd z Podola, który przeszedł na islam, a potem został rzymskim katolikiem. To on miał wielki wpływ na polski romantyzm, w osobie, i twórczości, Adama Mickiewicza poprzez żonę Mickiewicza, Celinę. Najnowszy odcinek "Lechistanu" to mocny powakacyjny powrót tego podcastu: opowiada też o sabataizmie, małych religiach Abrahamowych, kabale i zbawieniu poprzez grzech.
1970-01-0128 minBabel. Rzeczpospolita Multi-Kulti - Radio TOK FM62. Celina Mickiewicz, żona Adama. Oraz Podole jak LangwedocjaJakub Frank - turkojęzyczny Żyd z Podola, który przeszedł na islam, a potem został rzymskim katolikiem. To on miał wielki wpływ na polski romantyzm, w osobie, i twórczości, Adama Mickiewicza poprzez żonę Mickiewicza, Celinę. Najnowszy odcinek "Lechistanu" to mocny powakacyjny powrót tego podcastu: opowiada też o sabataizmie, małych religiach Abrahamowych, kabale i zbawieniu poprzez grzech.
1970-01-0128 minBabel. Rzeczpospolita Multi-Kulti - Radio TOK FM63. Jak islamofobia przenikała się z antysemityzmemPrzykładów równoległości islamofobii i antysemityzmu w historii Polski (i, oczywiście, nie tylko Polski) jest wiele, podobnie jak zależności bardziej skomplikowanych, gdy np. Żydzi stawali się obiektem nienawiści, skoro aktualnie Muzułmanie byli, z różnych przyczyn, nieobecni. W tym odcinku podcastu "Lechistan" pojawia się też wątek filosemityzmu Adama Mickiewicza, który wg prof. Marii Janion stał się dla Krasińskiego, po prostu, Żydem idealnym, choć, czy był Żydem, nie wiadomo. Jest też o Zofii Kossak Szczuckiej, u której, wbrew generalnemu trendowi jej twórczości, można odnaleźć elementy multikulti.
1970-01-0124 minBabel. Rzeczpospolita Multi-Kulti - Radio TOK FM64. Karaimi, jedna z czterech mniejszości etnicznych w PolsceKaraimi są bez wątpienia społecznością, która łączy Polskę ze światem muzułmańskim, bo ich religia zapożyczyła bardzo dużo z islamu. W tym podcaście m.in. o Izaaku ben Abrachamie Hatrokim, który napisał traktat religijny w stylu polemiki teologicznej z chrześcijaństwem i islamem - to skarbnica cytatów, przy pomocy których można krytykować chrześcijaństwo. I duży wkład w Oświecenie.
1970-01-0117 minBabel. Rzeczpospolita Multi-Kulti - Radio TOK FM65. "Lechistan" przedwyborczy: jak wyglądało dawniej życie polityczne. Na przykład w radzie miejskiej NowogródkaW tym odcinku "Lechistanu" autorzy odnajdują reprezentantów mniejszości narodowych w organach przedstawicielskich: niekoniecznie chodzi o Sejm czy Senat, często także o rady miejskie czy rady emigracyjne.
1970-01-0143 minBabel. Rzeczpospolita Multi-Kulti - Radio TOK FM66. Jakiego języka używano na bankiecie, w którym uczestniczyli Turczyn, Pers, Arab i Ordyniec dziki?Jakie są związki ze Szwecją w kontekście muzułmańskim. I jak Sztokholm został przebudowany na wzór Stambułu. W tym podkaście autorzy powracają do karaimskiej mniejszości etnicznej - najmniejszej, ale, być może, najciekawszej z mieszkających obecnie w Polsce mniejszości.
1970-01-0134 minBabel. Rzeczpospolita Multi-Kulti - Radio TOK FM66. Jakiego języka używano na bankiecie, w którym uczestniczyli Turczyn, Pers, Arab i OrdyniecJakie są związki ze Szwecją w kontekście muzułmańskim. I jak Sztokholm został przebudowany na wzór Stambułu. W tym podkaście autorzy powracają do karaimskiej mniejszości etnicznej - najmniejszej, ale, być może, najciekawszej z mieszkających obecnie w Polsce mniejszości.
1970-01-0134 minBabel. Rzeczpospolita Multi-Kulti - Radio TOK FM67. Rożawa, Warszawa, wspólna sprawa. "Lechistan" o polskich wątkach w kurdyjskiej historiiPolacy mieli wielki wkład w poznanie kultury Kurdów. Służyliśmy w osmańskiej armii i administracji oraz rosyjskiej dyplomacji, wkład Polaków w rozwój kurdologii jest nie do przecenienia. W tym odcinku "Lechistanu" autorzy wymieniają wiele nazwisk Polaków, którzy wpisali się w historię Kurdów, takich, jak np. kartograf Wojciech Chrzanowski, który sporządzał pierwsze w historii mapy Kurdystanu, na marginesie: stworzył też pierwszą mapę polskich ziem. W tej opowieści pojawiają się też m.in.: Karol Brzozowski, Władysław i Aleksander Jabłonowski a także Aleksander Chodźko czy August Żaba i Leonard Zagór
1970-01-0137 minBabel. Rzeczpospolita Multi-Kulti - Radio TOK FM68. Jak Seraja Szapszał - "karaimski hrabia Monte Christo" doprowadził Reşit Saffet Atabinena do łez przemową o polsko-tureckiej bliskościNowoczesna tożsamość karaimska rozwijała się równolegle z turecką i pan-turkizmem wzajemnie się inspirując. Najlepszą personifikacją tego procesu jest Saraja Szapszał, przywódca Karaimów. To wszystko wspierane było przez ówczesne polskie władze.
1970-01-0134 minBabel. Rzeczpospolita Multi-Kulti - Radio TOK FM69. Od Marszu Niepodległości do Selima Pijaka, czyli historia różańca z kawalerami maltańskimi w tleTym razem podcast okolicznościowy, na Święto Niepodległości. Czego naprawdę symbolem jest różaniec? A z jakiej kultury pochodzi? Nie, nie z chrześcijańskiej, tym bardziej nie z katolickiej. A wspomniany Selim Pijak to cesarz osmański. Dużo też autorzy mówią o bitwie pod Lepanto, kawalerach maltańskich i Polakach, którzy zostali skazani na galery ale i tak zrobili kariery.
1970-01-0140 minBabel. Rzeczpospolita Multi-Kulti - Radio TOK FM59. Tureccy i żydowscy chrześcijanie – co jeszcze wymyślił Jakub Paleolog i kim był Mojżesz ben JakubTym razem autorzy "Lechistanu" opowiadają o tym, jak przenikały się religie monoteistyczne w wielkim księstwie litewskim. Obok wspomnianych w tytule postaci pojawią się też inne, i kolejne koncepcje, na przykład ta, mówiąca, że chrześcijaństwo, judaizm i islam to tak naprawdę ta sama religia.
1970-01-0125 minBabel. Rzeczpospolita Multi-Kulti - Radio TOK FM71. Ukryta opcja niemiecka, a nawet islamska - polski wkład w światową naukęGłówne postacie najnowszego wydania „Lechistanu” to Witelon, Piotr Kirsten, Dominik ze Skorogoszczy bardziej znany jako Dominicus Germanus de Silesia oraz Uług Bega i Al-Battani. Łączy ich ze sobą pasja wiedzy, fascynacja nauką - bo takiej właśnie pracy się oddawali. Ich dorobek należy do bardzo różnych dziedzin wiedzy: od językoznawstwa i kulturoznawstwa przez astronomię, po medycynę ze szczególnym uwzględnieniem psychiatrii.
1970-01-0130 minBabel. Rzeczpospolita Multi-Kulti - Radio TOK FM72. Kto nauczył Mikołaja Kopernika astronomii?Podczas słuchania tego odcinka "Lechistanu" poznacie nie tylko nauczyciela Mikołaja Kopernika, profesora krakowskiej szkoły astronomicznej, usłyszycie też ponadto o niemieckich i islamskich wątkach życiorysu jednego z najwybitniejszych polskich naukowców.
1970-01-0121 minBabel. Rzeczpospolita Multi-Kulti - Radio TOK FM73. Od Greków przez muzułmanów do Europy i Mikołaja Kopernika, studiującego... medycynęKopernik zajmuje ważne miejsce w światowej historii i nauce oczywiście jako astronom. Był on jednak prawdziwym człowiekiem renesansu: interesował się innymi naukami, ze szczególnym uwzględnieniem medycyny, którą studiował w Padwie. W Rzymie zaś mieści się muzeum Kopernika: autorzy podcastu wyjaśniają, dlaczego tam, i co można w owym muzeum znaleźć. Przede wszystkim jednak pokazują, jak postać Kopernika, jej miejsce w sztuce i losy jego dziedzictwa pokazują klarownie ciągłość uniwersalności nauki od Greków przez muzułmanów do Europejczyków.
1970-01-0128 minBabel. Rzeczpospolita Multi-Kulti - Radio TOK FM74. Niepoprawny politycznie noblista Sienkiewicz: antyteza noblistki Tokarczuk. I hakuna matataJaka sienkiewiczowska postać przypomina Adamowi Balcerowi wiedźmę Ple-Ple z Fraglesów? W tym podcaście autorzy analizują wiele sienkiewiczowskich, dość jednokierunkowych, konstrukcji myślowych takich, jak np. mentalność Kalego, czy też myśl, że cały miejscowy muzułmanizm można sprowadzić do ablucji, jak też i plan utworzenia z Czarnego Lądu nowej Polski. Punktem wyjścia jest wielokrotnie powtarzana przez Olgę Tokarczuk myśl naszej noblistki, że jej narracja jest antysienkiewiczowska.
1970-01-0132 minBabel. Rzeczpospolita Multi-Kulti - Radio TOK FM75. "Lechistan" okołoświąteczny, czyli o mistycznym związku z Jezusem, Marią i św. Mikołajem w ramach synkretyzmuZdaniem autorów podcastu, na wschodnich ziemiach I RP funkcjonował fascynujący synkretyzm religijny pomiędzy islamem, chrześcijaństwem i innymi religiami. To wszystko brzmi bardzo poważnie, ale wewnątrz podcastu znajdziecie m.in. historię, jak "boćwiniarze-muzułmanie" spotkali się na pielgrzymce, bo, jak mówi Adam Balcer, to normalne, że jak się jest z Nowogródka, można w Mekce lub Medynie u grobu proroka spotkać krajana.
1970-01-0140 minBabel. Rzeczpospolita Multi-Kulti - Radio TOK FM76. Nie tylko dywizjon 303 i dzisiejsi emigranci - Polacy mieli wpływ na kulturę Brytyjczyków znacznie wcześniejPodróż z Londynu do Stambułu przez Gibraltar zajmowała niegdyś 3 miesiące, przez Polskę pokonywało się tę trasę w miesiąc. To najprostsze wyjaśnienie faktu, że Polska położona między Bałtykiem a Morzem Czarnym odegrała rolę pomostu pomiędzy Wielką Brytanią a światem islamu. Ta opowieść ma jednak bardzo wiele wątków, bo ziemie polskie odegrały tę rolę w bardzo wielu wymiarach, nie tylko kulturowym, ale też np. ekonomicznym czy wojskowym.
1970-01-0138 minBabel. Rzeczpospolita Multi-Kulti - Radio TOK FM77. Sprawdź, czy Twój prawuj nie obciął komuś głowy. I skąd wzięła się pierwsza koncepcja rozbioru PolskiBrytyjczycy, kraje islamu, oraz Polska i Polacy. Dziś, zapowiadana tydzień temu, druga część podcastu "Lechistan", opowiadająca o prowadzącym przez Polskę szlaku handlowym, z którego Brytyjczycy chętnie korzystali - i co z tego wynikło. Jest też dużo o różnych wojnach.
1970-01-0138 minBabel. Rzeczpospolita Multi-Kulti - Radio TOK FM78. Kim naprawdę był Konrad Wallenrod? Czy był lepszy od J-23? I jak mają się do niego Sancho Pansa i koronawirus?Nie wszyscy wiedzą, ale Konrad Wallenrod Adama Mickiewicza powiązany jest z historią muzułmańskiej Hiszpanii. I o tym właśnie jest najnowszy odcinek "Lechistanu", autorzy odnajdują w nim także analogię losów Polaków i Maurów. Jest i o Almanzorze. A "wisienką na torcie" jest historia o Wallenrodzie w spódnicy, którym była agentka Kara Mustafy. Jej celem było zniszczyć reputację Jana III Sobieskiego jako wojskowego przywódcy.
1970-01-0123 minBabel. Rzeczpospolita Multi-Kulti - Radio TOK FM79. Także Polki miały wpływ na historię: o Izabeli Czartoryskiej oraz co łączy Alhambrę, Puławy i Kórnik. "Lechistan"Podcast ten zaczyna się dość makabrycznie: od wspomnień o nekropolityce. Jest zatem o głowach Kochanowskiego i Żółkiewskiego oraz ręce Czarnieckiego oraz wystrzeliwaniu ciał pokonanych wrogów z armat. Ale to jedynie uwerturka, nawiązująca do poprzedniego odcinka oraz listu jednego ze Słuchaczy. Tak naprawdę najnowsza opowieść jest o obecności hiszpańskich Maurów w polskiej kulturze i sztuce.
1970-01-0125 minBabel. Rzeczpospolita Multi-Kulti - Radio TOK FM80. "Księgi Jakubowe" poprzez "Rękopis znaleziony w Saragossie" niosą za sobą "Księgę tysiąca i jednej nocy""Był jedną z pierwszych książek totalnych, jakie przeczytałam w życiu" - mówiła o "Rękopisie znalezionym w Saragossie" noblistka Olga Tokarczuk dodając, że dzieło to zalicza do swojej "apteczki literackiej", do której sięga w chwilach pisarskiego kryzysu. Czy da się znaleźć lepszą rekomendację? Jak podkreślają autorzy "Lechistanu" wspomniany "Rękopis" autorstwa Jana Potockiego i "Księgi Jakubowe" Olgi Tokarczuk łączy przekaz o akceptacji wielokulturowości w samym sobie, dokonywanej po to, by osiągnąć pełnię kultury, nie zmieniając tożsamości.
Posłuchaj o tym, jak powstawał "Rękopis znaleziony w Saragossie", dlaczego je...
1970-01-0139 minBabel. Rzeczpospolita Multi-Kulti - Radio TOK FM81. Alkohol, cukier, makabra, mumia, limonka - te słowa pochodzą z... arabskiego. Posłuchaj, jakie jeszcze i jak to się stałoW najnowszym wydaniu historycznego podcastu "Lechistan" - słowniczek. Tak, jak piszemy w tytule, nie tylko wymieniamy dziesiątki dobrze znanych nam, nie tylko z języka polskiego, słów, ale także - co najciekawsze - wyjaśniamy, jaką ewolucyjną drogę przeszły, oraz które arabskie słowa pochodzą z kultury wręcz greckiej.
1970-01-0137 minBabel. Rzeczpospolita Multi-Kulti - Radio TOK FM82. Grosze są w Turcji, Egipcie, Syrii, Jordanii, Libanie i Sudanie. Aha: no i w Polsce. Dlaczego? Wyjaśnia słowniczek "Lechistanu"Ten podcast, druga część arabskiego słowniczka, jest nie tylko o groszu. Algorytm, gitara, benzyna, chemia, karmazyn, mocher a nawet wikariusz - te słowa, i kilkadziesiąt innych, wymienianych przez autorów "Lechistanu" w najnowszym odcinku, także pochodzą z arabskiego. To, oczywiście, tylko ciekawostka. A prawdziwie ciekawe jest, jaka jest geneza tych słów, i jaką przeszły drogę, zanim osiadły w języku polskim, i wielu innych językach.
1970-01-0136 minBabel. Rzeczpospolita Multi-Kulti - Radio TOK FMZygmunt Korybutowicz. Związki polsko-czeskie. I o co chodzi z wielbłądem w herbie PilznaW tym odcinku "Babla" heretycy atakują Częstochowę, są też groźni czescy najemnicy, wielbłąd który przechodzi z rąk do rąk i mała wyprawa łupieżcza w przerwie uniwersyteckiego wykładu.
Dowiesz się też, jak smutny był los człowieka kompromisu w czasach konfliktów religijnych. Adam Balcer i Paweł Sulik - autorzy podcastu "Babel. Rzeczpospolita Multi - Kulti" zabiorą Cię w niezwykłą podróż w czasie, do przełomu XIV w. i pierwszych dekad wieku XV!
1970-01-0136 minBabel. Rzeczpospolita Multi-Kulti - Radio TOK FMJak Indonezja trafiła do polskich szaf? Batik, czyli sztuka malowana woskiemW tym odcinku Babla opowiadamy o batiku – niezwykłej technice malowania woskiem, która z Indonezji dotarła do Polski, a my staliśmy się światową potęgą w produkcji tkanin. Kim był Babur – krwiożerczym tyranem czy wynalazcą przemysłu modowego? Co łączy wielkanocne pisanki i zdobnictwo na Jawie? I dlaczego na lotnisku w Indonezji można znaleźć napis... „Polska”? O niedoszłej kolonii na Sumatrze, nietuzinkowych polskich artystach i szlacheckich strojach opowiadają Adam Balcer i Paweł Sulik.
1970-01-0131 minBabel. Rzeczpospolita Multi-Kulti - Radio TOK FMKręcimy się wokół filmu "Kos". Osoby z pochodzeniem afrykańskim w PolsceKto obejrzał film „Kos” i jest zaskoczony postacią Afroamerykanina u boku Kościuszki, tego dzisiaj to uczucie już nie opuści. Rosyjski imperialistyczny wieszcz, patron I Rzeszy Niemieckiej,
a nawet towarzysz broni Jana III Sobieskiego, to osoby z pochodzeniem afrykańskim! O tym w najnowszym odcinku "Babla". Jak zwykle w wydaniu multi - kulti! Daj się zaskoczyć, albo utwierdź się w przekonaniu o swojej wiedzy! Zapraszają Adam Balcer i Paweł Sulik.
1970-01-0139 minBabel. Rzeczpospolita Multi-Kulti - Radio TOK FMRządził Łodzią aż 32 lata! Burmistrzowie i prezydenci miasta na przełomie XIX i XX w.Nie odpływamy za daleko. Będąc nadal w Łodzi przyglądamy się prezydentom i burmistrzom. Tak się składa, że głównie Niemcom, choć nie zabraknie Rosjanina, a w końcu nawet Polaka przerażonego wizją wybierania władz miasta przez mieszkańców. Pojawi się luteranka, która wychodzi za muzułmanina oraz prezydent który Łodzią rządził aż 32 lata! Nie ma w mieście jego pomnika...i lepiej żeby nie było. Na kolejny odcinek podcastu zapraszają Adam Balcer i Paweł Sulik.
1970-01-0130 minBabel. Rzeczpospolita Multi-Kulti - Radio TOK FMW drodze do Pekinu. Misjonarze Północy. I kogo nazywano "Bogiem Syberii"?Coraz dalej i dalej...W tym odcinku podcastu "Babel. Rzeczpospolita multi-kulti" jedziemy jeszcze bardziej na Wschód. Docieramy aż do Pekinu! Dowiesz się jak nie udało się nam nawrócić chińskiego cesarza na chrześcijaństwo? Gdzie w Chinach powstało polsko-ukraińskie państwo? Czy też dlaczego pewien dozorca działu wodnego zabił wojewodę? Pojawiają się między innymi takie postaci jak Nikifor Czernichowski i Innocenty Kulczycki - Irkucki. Zapraszają - Adam Balcer i Paweł Sulik.
1970-01-0134 minBabel. Rzeczpospolita Multi-Kulti - Radio TOK FMZiemie doświadczone przez powódź a ich związek z Afryką i PacyfikiemW podcaście "Babel. Rzeczpospolita multi-kulti" udowadniamy, jak wiele ludzkich historii w nieoczywisty sposób może się ze sobą przeplatać. Nie przypadkowo odwiedzamy Dolny Śląsk i Opolszczyznę. Ich związek z Afryką i Pacyfikiem jest zaskakujący i jednak mało znany. Ale teraz to się zmieni. Ważna data, którą na początek warto zapamiętać - 1884 rok. W tym odcinku pojawia się święty, który chroni przed powodzią, Prusacy dumni ze słowiańskich korzeni, a także człowiek urodzony w Nowej Rudzie, który dotarł aż do Nowej Gwinei. Posłuchaj. Zapraszają Adam Balcer i Paweł Sulik.
1970-01-0137 minBabel. Rzeczpospolita Multi-Kulti - Radio TOK FMMieszko II. I jak po raz pierwszy Polska znalazła się między Rusią a NiemcamiW tym odcinku przytłoczeni faktem, że Polska nie miała przez 200 lat żadnego króla przypominamy, że „szczodrobliwość w jałmużnach i umartwienia” to droga do zbawienia. Usłyszysz o pierwszych praktykach korumpowania recenzentów książek, o pierwszym polskim królu, który wiemy jak wyglądał, o tym, że wykształcenie i wiedza przychodziły (w tamtym czasie) ze Wschodu, a nie z Zachodu. Zapraszają Adam Balcer i Paweł Sulik.
1970-01-0134 minBabel. Rzeczpospolita Multi-Kulti - Radio TOK FMFeliks Koneczny - ceniony i kontrowersyjny. "Babel" przygląda się jego teoriomPierwszy w nowym - 2024 roku odcinek! W nim, Feliks Koneczny, autorytet dla wielu osób z różnych stron sceny politycznej. Dziś pokazujemy, jak szkodliwe, nieuprawnione i czasami po prostu śmieszne poglądy miał ten ceniony przez wielu pisarz.
Z podcastu dowiedzieć się też możesz, ile jest w Tobie „Bizantyńca”. Czy zostałeś zatruty/a „kwasem bizantyńskim”, a może cierpisz na "kołobłęd"? Zapraszają Adam Balcer i Paweł Sulik.
1970-01-0131 minBabel. Rzeczpospolita Multi-Kulti - Radio TOK FMMorze sztandarów i blask herbów. Zaskakujący trójkąt polsko - węgiersko - ukraińskiW tym odcinku Adam Balcer i Paweł Sulik ruszają niejako pod prąd. Biorą na warsztat multikulturowy trójkąt, "który przy swoich napięciach i problemach był jednak bliski". Usłyszysz o krainach historycznych, granicach, a także sztandarach i herbach. Symbole, które na nich znajdziemy pokazują, że relacje między tymi obszarami były bardzo intensywne. Pojawią się kawka, lew, orzeł i oczywiście mityczny węgierski ptak – Turul. Lew...na Bałkanach i południu Ukrainy?
1970-01-0141 minBabel. Rzeczpospolita Multi-Kulti - Radio TOK FMGra o tron w Europie Środkowej i WschodniejWęgry pomiędzy Polską, Rusią i Bizancjum, w tle Serbia, Pieczyngowie, Połowcy i Niemcy. Takie "multi- kulti" tylko w tym podcaście! Usłyszysz o świętych, zdradach małżeńskich, spektakularnych ucieczkach, dzieciach z nieprawego łoża, pretendentach heroicznie walczących całe życie o tron i ginących na placach boju albo walczących... w zapasach. Zapraszają Adam Balcer i Paweł Sulik.
1970-01-0150 minBabel. Rzeczpospolita Multi-Kulti - Radio TOK FMHimalaje konfabulacji i ocean kreatywności - pisarka Natalena KorolewaBohaterkę tego odcinka można pokochać albo znienawidzić, ale nie można wobec niej pozostać obojętnym! Jej historia zaczyna się w Hiszpanii, przenosząc potem na Wołyń – i z powrotem. Po drodze jest znajomość z koronowanymi głowami, romanse z perskim księciem i spektakularna kariera estradowa. W wolnych chwilach benedyktyńskie prace archeologiczne. Oto cała Natalena Korolewa!
W tym odcinku usłyszysz również o polskim Edisonie z Tarnowa, który wynalazł kamizelkę kuloodporną, o Instytucie Szlachetnie Urodzonych Panien, są też wymienione - Sopot i Gdynia jako miejsce rozrywki znanego sybaryty, nota bene króla. Zapraszają Adam Balcer i Paweł Sulik!
1970-01-0129 minBabel. Rzeczpospolita Multi-Kulti - Radio TOK FMLwów i Ruś Południowo-Zachodnia - miejsca zaskakującego mariażu gotyku z judaizmem, a nawet islamemGotyku ciąg dalszy...W tym odcinku "Babla" odważne zdzieranie renesansowych tynków z budowli, które okazują się być gotyckie właśnie! Mało tego, przechadzając się po zabytkach dostrzec można elementy sztuki muzułmańskiej, a przecież mowa jest między innymi o synagogach. Skąd to kosmiczne multi-kulti? Kto i ile za to zapłacił? Kim był Paweł zwany Szczęśliwym? Usłyszysz o znanym lwowskim kupcu, mającym wpływy na dworze króla Stefana Batorego i prywatnej synagodze w podwórzu. Pojawia się też odpowiedź na pytanie; kiedy właściwie kończy się ten gotyk? Otóż.. wted
1970-01-0131 minBabel. Rzeczpospolita Multi-Kulti - Radio TOK FM83. Nawet "Lechistan" o szpitalach. Pięć pierwszych szpitali na świecie było w BagdadzieW rzeczywistości jednak najnowszy odcinek "Lechistanu" poświęcony jest południowym Włochom, dokładniej - Apulli i Kalabrii, w których bardzo wyraźnie widać wpływ kultury islamu. Wszak muzułmanie mieszkali na tych ziemiach przez ponad 500 lat.
1970-01-0125 minBabel. Rzeczpospolita Multi-Kulti - Radio TOK FMWojsko, architektura i kto kogo zjadł? Ciąg dalszy opowieści z NiderlandówNiderlandczycy, czy też Holendrzy, byli nie tylko świetnymi malarzami, ale także znakomitymi architektami. O czym usłyszysz w tym odcinku podcastu " Babel. Rzeczpospolita Multi - Kulti". W głównej roli rodzina, która musiała zmierzyć się z olbrzymią tragedią - morderstwem powiązanym z kanibalizmem. O kim mówiono "skrzętny i ostrożny dziad"? Kto mógłby mieć wizytówkę wielkości A4? Czy też, kto i dlaczego sprzedał żonę Stanisławowi Potockiemu? Zapraszają Adam Balcer i Paweł Sulik!
1970-01-0136 minBabel. Rzeczpospolita Multi-Kulti - Radio TOK FMZofia Glavani. Jak piękna i inteligentna Bitynka wpływowymi manipulowałaOdcinek tylko dla dorosłych, zaznaczają z przymrużeniem oka autorzy podcastu. Wspólnie z nimi zajrzysz, w środku nocy do sypialni portiera w jednej z naszych ambasad. Adam Balcer i Paweł Sulik pokazują, jak stręczycielstwo może być trampoliną do sukcesu w polityce. Udowodniają na przykładach, że kiedy kobieta „rozumuje z naturalną logiką nawet kiedy kłamie”, to jej ubóstwo i niskie pochodzenie nie są problemem dla arystokratów.
1970-01-0129 minBabel. Rzeczpospolita Multi-Kulti - Radio TOK FMImperium Mongolskie i nieudana misja Benedykta Polaka. "Lechistan" cz. 9Dziś w podcaście historycznym Tokfm.pl XIII w. n.e. i Benedykt Polak - pierwszy znany historii Polak, który odwiedził Azję i jego nieudana misja. Autorzy przybliżają też hegemonię Imperium Mongolskiego, największego terytorialnie mocarstwa kontynentalnego w dziejach świata. Snują też przypuszczenia, jak potoczyłaby się historia Polski, gdyby nie przegrana w bitwie pod Legnicą. Adam Balcer i Paweł Sulik analizują też co wynika z tytułu "Lechistan".
1970-01-0129 minBabel. Rzeczpospolita Multi-Kulti - Radio TOK FM13. I cóż, że to Kaukaz? Azerbejdżan drugim Polaka domemTym razem w Lechistanie kaukaz Południowy, nazywany też Zakaukaziem, choć autorzy podcastu wyjaśniają w nim, dlaczego tak nie powinno się mówić. Paradoksalnie: to dalszy ciąg historii opowiedzianej w poprzednim podcaście, bo większość Azerów mieszka nie w Azerbejdżanie a w Iranie, i właśnie na kulturę irańską mieli oni największy wpływ. Jak zwykle Adam Balcer i Paweł Sulik odpowiadają też na list Słuchacza.
1970-01-0129 minBabel. Rzeczpospolita Multi-Kulti - Radio TOK FM22. O księdzu, który tłumaczył Koran na polski w trosce o polskość TatarówTa historia jest prawdziwa, wspomniany ksiądz był wówczas w procesie beatyfikacyjnym. Autorzy "Lechistanu" więcej czas poświęcają jednak zjawisku odwrotnemu: pisania literatury polskiej w języku arabskim, swego czasu było ono czymś naprawdę naturalnym i oczywistym. Adam Balcer i Paweł Sulik powracają z podcastem historycznym tokfm.pl po wakacyjnej przerwie. W najnowszym odcinku "Lechistanu", oprócz wspomnianych historii, wyjaśniają także, co z tym wszystkim wspólnego mają przyjaciel Adama Mickiewicza, Ignacy Domeyko i Joachim Lelewel. A także kiedy, i z jakiej okazji, wydano pierwszy druk tatarski w języku polskim, który wygłoszono w meczecie
1970-01-0123 minBabel. Rzeczpospolita Multi-Kulti - Radio TOK FMKapitan Sulik i major Balcer o Polakach i Ukraińcach walczących ramię w ramięWalczyliśmy niejednokrotnie ramię w ramię z Ukraińcami. Wśród nich byli nie tylko żołnierze, ale także politycy i intelektualiści. W tym odcinku podcastu "Babel" opowiadamy też o propagandowych filmach, terrorystycznych napadach i SS-manach, którzy walczyli w... polskiej armii.
1970-01-0147 minBabel. Rzeczpospolita Multi-Kulti - Radio TOK FM24. Wojskowy sznyt a la odsiecz wiedeńska, czyli buława w stylu rokokoJak wyglądali żołnierze w czasach tzw. odsieczy wiedeńskiej? I ile było wpływów wschodnich w ubiorze i uzbrojeniu Polaków? Co to są: misiurka, karabela, buzdygan, hełm turbanowy, karwasz i buława w stylu rokoko? O tym wszystkim i wielu innych rzeczach opowiadają Adam Balcer i Paweł Sulik.
1970-01-0121 minBabel. Rzeczpospolita Multi-Kulti - Radio TOK FM25. Lach bez konia jest jak ciało bez duszy. "Lechistan" o kawalerii: ułanach i ich ogierachKawaleria: przez lata związana była nierozerwalnie z wizerunkiem Polaka, który walczy. Ale... niektóre określenia, takie jak ogier, rumak, kucyk, kary, kołczan to słowa o pochodzeniu tureckim, o bachmacie nie wspominając. Deresz ma z kolei pochodzenie węgierskie.
Dlaczego tak charakterystyczny dla naszego społeczeństwa jest hasło: "Szabel nam nie zbraknie. Szlachta na koń wsiędzie, my z synowcem na czele i jakoś to będzie"?
O wiele więcej w tym wątku - oczywiście w podcaście, który prowadzą Adam Balcer i Paweł Sulik.
1970-01-0118 minBabel. Rzeczpospolita Multi-Kulti - Radio TOK FM26. Przebudował dom, żeby częścią była stajnia. O hodowlach i hodowcach polskich arabówTym razem opowieść o niezwykłych koniach i ich niezwykłych właścicielach. Będzie o genezie słynnych na całym świecie do dziś polskich koni arabskich: ta historia sięga czasów pierwszego rozbioru. Padną nazwiska: Branicki, Rzewuski, Dzieduszycki i Sanguszkowie. Adam Balcer i Paweł Sulik będą też mówić o wczasach all inclusive w Imperium Osmańskim bez biometrycznego paszportu.
1970-01-0124 minBabel. Rzeczpospolita Multi-Kulti - Radio TOK FM53. "Wieczorem poszedł w meczet na pacierze". Czym inspirował się Adam Mickiewicz, pisząc "Sonety krymskie"Sonety krymskie Adama Mickiewicza, cykl 18 sonetów, to pierwsze tego typu utwory w historii literatury polskiej. Autorzy podcastu, Adam Balcer i Paweł Sulik, opowiadają o wpływach orientalnych, ale też włosko-arabskich w tej części twórczości Mickiewicza a także przyjaciołach, którzy wieszcza do "wschodu" zachęcali. Dowiecie się też, kto i dlaczego Mickiewicza za napisanie sonetów krytykował, czy wręcz atakował oraz jacy twórcy sonetami się inspirowali.
1970-01-0127 minBabel. Rzeczpospolita Multi-Kulti - Radio TOK FM57. Gasper da Gama, chrześniak Vasco da Gamy. I nadworny lekarz Radziwiłłów, Joseph Solomon Del MedigoPo odcinku "Lechistanu" o Żydach sefardyjskich, nadchodzi czas na opowieść o aszkenazyjskich. Adam Balcer i Paweł Sulik opowiadają, który rabin z Krakowa był rabinem w Kairze, kto wydrukował pierwszą w Polsce książkę po hebrajsku, kto wśród Żydów upowszechniał nauki Kopernika, a także skąd wzięły się nazwy "Lechistan" i "Galicja".
1970-01-0123 minBabel. Rzeczpospolita Multi-Kulti - Radio TOK FMPolacy tak chrystianizowali Litwę, że do dziś licznie żyją tam poganie. "Babel"Czy nasi przodkowie mieli kontakt z reptilianami? Dlaczego wycinka drzew nic dobrego nie przynosi? Problemy w parafii - załóż sobie własną w najbliższym lesie – już tak kiedyś robiliśmy. Wróżysz z wosku? Lubisz piwo? Sprawdź czy Twoi przodkowie nie pochodzą z Litwy, może jesteś po prostu zwykłym poganinem.
1970-01-0143 minBabel. Rzeczpospolita Multi-Kulti - Radio TOK FM109. Polacy nie gęsi, swoje mumie mają. Oraz coś dla księcia Kiełbika i hrabiego ŚledzińskiegoMamy w polskiej kulturze ludowej i podaniach fascynujące historie powrotów Polaków z niewoli tureckiej i tatarskiej, znajdziemy też jednak Tatarów i Turków jako jeńców u nas. W "Lechistanie" dziś mnóstwo legend, ale też wątek kulinarny - to w nim pojawią się, wymyślone zresztą przez Prusa, Bolesława Prusa, postacie księcia Kiełbika i hrabiego Śledzińskiego.
1970-01-0126 minBabel. Rzeczpospolita Multi-Kulti - Radio TOK FM110. Suka kocudzka: tatarski wkład w polską muzykę ludową. Studium przypadkuNazwa "kocudzka" bierze się od wsi Kocudza, położonej nieopodal Janowa Lubelskiego na lubelszczyźnie. To tam Zamojscy osadzali jeńców tatarskich, którzy rozpowszechnili na owych ziemiach swą kulturę. Choć często był to kryptoislam, pozostawił trwałe ślady, którymi dziś w "Lechistanie" wyruszamy.
1970-01-0123 minBabel. Rzeczpospolita Multi-Kulti - Radio TOK FM111. Od Matki Boskiej Częstochowskiej do świętego Graala w Bezławkach. Podróże śladami Tatarów w PolsceSzrama na twarzy Matki Boskiej Częstochowskiej ma być pozostałością po strzale Tatara, święty Graal zaś związany jest, legendą, z historią miejscowości Bezławki. W Lechistanowych opowieściach odwiedzimy jednak dziś także Malbork, Murzasichle, Domaradz, Dmochy i kilka innych miejsc a zatrzymamy się nad rzeką Mahomet w Siemiatyczach.
1970-01-0130 minBabel. Rzeczpospolita Multi-Kulti - Radio TOK FM112. Polak Węgier dwa bratanki, Zawisza Czarny i jego los marny a Korybut Wiśniowiecki znał język tureckiWymienione w tytule postacie i narody są osnową najnowszego odcinka "Lechistanu" plus jedyny polski król, który zginął na polu walki, o ile w ogóle zginął. Temat przewodni: polsko-węgierskie stosunki, które sięgają związków dynastycznych w XIV wieku.
1970-01-0128 minBabel. Rzeczpospolita Multi-Kulti - Radio TOK FM113. Do kogo Bona Sforza mówiła: "Jedz warzywka" a kto, i w jakiej sprawie w 1530 roku telefonował do Stambułu"Lechistan" powraca po świąteczno - noworocznej przerwie z wielkim hukiem, ponieważ osnową dzisiejszego odcinka są bardzo ważne postacie historyczne: ważne dla Polski a zarazem dla Węgier: królowa węgierska Izabela Jagiellonka i polski, potem habsburski dyplomata Hieronim Łaski.
1970-01-0136 minBabel. Rzeczpospolita Multi-Kulti - Radio TOK FM114. "Czarne oko, pierś nadobna, niczym pomarańcza krągła". Poezja erotyczna i polsko-węgierska SłowacjaRymowana próbka w tytule nie do końca chyba wyjaśnia o czym jest dzisiejszy "Lechistan". Ale kiedy uchylić rąbka tajemnicy, że autorem jest najwybitniejszy poeta węgierski, urodzony na Słowacji i mający silne związki z Polską będziemy bliżej istoty rzeczy.
Ten odcinek "Lechistanu" opowiada bowiem o osmańsko-muzułmańskim wymiarze historii i kultury Słowacji, który dotyczy także Polski (jako że duża część dzisiejszej Słowacji to były kiedyś ziemie polskie) ale też ma wyraźny element węgierski. Skomplikowane? Tak, ale zarazem ciekawe.
Słuchajcie, i piszcie do nas: lechistan@tok.f
1970-01-0137 minBabel. Rzeczpospolita Multi-Kulti - Radio TOK FM115. Siedmiogród, Transylwania - prawdziwe multikulti: Rumuni, Turcy, Niemcy, Polacy, Słowacy. A co ma do tego Batory?Stefan Batory: to jego postać jest punktem wyjścia dzisiejszego odcinka historycznego podcastu TOK FM. Oraz powiedzenie "Polak-Węgier dwa bratanki, i do szabli, i do szklanki". Otóż niekoniecznie zawsze i wszędzie mówiono o szabli, mogło też chodzić o kord, jest też wersja powiedzenia, w której obok Polaka i Węgra występuje też... Turek.
Tyle o punktach wyjścia, a dokąd Autorzy dojdą - to, jak to zwykle, wiedzą tylko oni sami. Na początku rozmowy, bo przekonać się o tym mogą wszyscy, którzy wysłuchają podcastu do końca.
Nasz adres: lechistan@tok.fm
1970-01-0139 minBabel. Rzeczpospolita Multi-Kulti - Radio TOK FM116. Węgierski Drakula: Elżbieta, Krwawa Hrabina z Čachtic. Oraz inni okrutnicy i psychopaciTen odcinek Lechistanu przeznaczony jest jedynie dla osób o mocnych nerwach. Obcinanie nosów i uszu, setki morderstw i egzekucji ale też wyuzdane orgie lesbijskie, wybitne, wręcz genialne jednostki czy wreszcie niezrównoważeni psychicznie władcy. A zaczynamy od naprawdę nietuzinkowego "klanu" Batorych.
1970-01-0139 minBabel. Rzeczpospolita Multi-Kulti - Radio TOK FM117. Dekonstrukcja, czyli ostatni odcinek "Lechistanu". Ale coś się kończy i coś się zaczynaW tym odcinku "Lechistanu" przechodzimy z Państwem na "Wy". W końcu znamy się naprawdę długo. I mamy nadzieję, że to nie koniec owej znajomości, dlatego że właśnie zapowiadamy rychły nowy jej etap.
A o czym w dzisiejszym odcinku? "Gdy jesteś Węgrem nie napadaj na Polskę, bo przyjdzie Tatar z Turkiem i zrobią ci z d... jesień średniowiecza" - ten cytat nie wyjaśnia wszystkiego, ale mówi dużo.
piszcie do nas: lechistan@tok.fm
1970-01-0142 minBabel. Rzeczpospolita Multi-Kulti - Radio TOK FMNiemieccy gastarbeiterzy w Polsce? "Babel" o rodzinach patchworkowych: Thurzo i BonerOK, sformułowanie o gastarbeiterach to lingwistyczny żart dla przyciągnięcia uwagi a Thurzowie i Bonerowie, o których będziemy dzisiaj opowiadać to raczej przedsiębiorcy, kupcy, bankierzy, akademicy, mecenasi sztuki. Ci pierwsi związani mocno z przemysłem wydobywczym rud, zwłaszcza miedzi. Oba rody miały związki z leżącym na pograniczu Śląska i Małopolski Olkuszem, choć generalnie z Małopolską związki ma cała Bawaria, z którą wiążą się bohaterowie dzisiejszego odcinka podcastu "Babel". Zanim klikniesz w podcast zauważ, że mamy też nowy adres mailowy: babel@tok.fm
1970-01-0139 minBabel. Rzeczpospolita Multi-Kulti - Radio TOK FMWszyscy jesteśmy Słowianami. Slava, sława, Ilirowie, Chorwaci, Serbowie, Jugosłowianie. Na studiach w KrakowieChorwaci w Krakowie - był okres, kiedy studiowało ich tam bardzo dużo, wśród nich prekursor idei słowiańskiej na gruncie chorwackim, Vinko Pribojević z Hvaru. Właśnie studia w Krakowie miały wywrzeć decydujący wpływ na jego sposób myślenia o tej idei jako politycznej.
Vinko to tylko jedna z postaci, o której opowiadamy w najnowszym odcinku podcastu historycznego "Babel". Posłuchaj o pozostałych.
1970-01-0145 minBabel. Rzeczpospolita Multi-Kulti - Radio TOK FMDwie obcięte głowy, murale na kościelnych ścianach, agresywni węgierscy studenci i morze alkoholu. Oraz Przemysław CzarnekTym razem - węgierska przechadzka po Krakowie. I wiele pytań, na przykład: skąd ród Batorych ma w herbie zęby? Czy edukacja i alkohol się wykluczają? Dlaczego Paweł z Krosna uważał się za Rusina, skoro w rzeczywistości był Niemcem? A Grzegorz z Sanoka? I o co chodzi z tym Czarnkiem?
1970-01-0142 minBabel. Rzeczpospolita Multi-Kulti - Radio TOK FM108. Tatari, Tatri, dziś: Tatry. A od czyich kości nazwę nosi Dolina Kościeliska?Tym razem raz jeszcze grobowce, i mumie, liczne motywy grobów tatarskich i tureckich w podaniach ludowych – szczególnie w południowo-wschodniej Polsce. Wokół nich narastał polski folklor często łączący kultury, a nie je dzielący. Choć i bitew, oczywiście, nie brakowało.
A więc Tatry od Tatara, Murzasichle od Murzy, do tego kopiec tatarski w Przeworsku - aczkolwiek najbardziej znany kopiec tatarski na Podkarpaciu mieści się w Przemyślu.
Więcej szczegółów, ciekawostek historycznych - oczywiście: w podcaście.
Piszcie do nas, w każdej sprawie: lechistan@tok.fm
1970-01-0125 minBabel. Rzeczpospolita Multi-Kulti - Radio TOK FMOdcinek miły dla Grażyn, czyli o Mickiewiczu. W jego tekstach pojawiają się Polacy... jako wrogowie. Oraz o dryblasie i kurdupluJanusze nie, ale Grażyny mają prawo słuchając dzisiejszego odcinka poczuć siłę i moc. Ona to „igłę, wrzeciono, niewieście zabawy, gardząc, twardego imała oręża”. Dodajmy, że w tym odcinku Kiejstut będzie chadzał w burce, a osoby chcące wycinać stare drzewa drzewa powinny to przemyśleć, jeśli nie chcą mieć do czynienia z okrutnymi litewskimi bóstwami. Ale zapraszamy, bo skoro Mickiewicz, to będzie romantycznie w starym dobrym stylu. Nie zabraknie palenia ludzi, wielkich gadów oraz kradzieży zwierząt futerkowych. Piszcie do nas: babel@tok.fm
1970-01-0141 minBabel. Rzeczpospolita Multi-Kulti - Radio TOK FMO wielkim Żmudzinie - Czesławie Miłoszu: "duchy Litwy nigdy mnie nie opuściły". Oraz jak sprawić, żeby sąsiadowi oko wypłynęłoTym razem u nas: trochę wódki, trochę śledzia, pazury niedźwiedzia i zęby wilka plus ksiądz w podartej koszuli w środku nocy czyli elementy kultury pogańskiej na Litwie i w literaturze naszego noblisty – Czesława Miłosza. Dowiesz się również jak sprawić żeby: koń nieprzyjaciela okulał, żeby sąsiadowi oko wypłynęło, żeby jakąś pannę krosty obsypały, bo za ładna, żeby bydło sąsiadowi wyzdychało, bo zbyt bogaty. Piszcie do nas: babel@tok.fm
1970-01-0148 minBabel. Rzeczpospolita Multi-Kulti - Radio TOK FMKrótki poradnik w kilku krokach - jak z klęski zrobić moralne zwycięstwo? 780. rocznica słynnej bitwy9 kwietnia 1241 Mongołowie pokonali Polaków pod Legnicą. Co z tym fantem zrobić? Po pierwsze uznać, że napastnicy byli muzułmanami (nie byli), po drugie, że stanowiliśmy przedmurze chrześcijaństwa (akurat atak poszedł głównie na Węgry – byliśmy raczej płotem chrześcijaństwa), po trzecie, twierdzić, że tamci, pod groźbą śmierci, kazali naszemu Henrykowi Pobożnemu nawrócić się na swoją wiarę (Mongołowie wyznawali szamanizm!) i gotowe! Zapraszamy na kolejną wycieczkę po Polsce w kolorach multi-kulti – tym razem do Legnicy i okolic.
1970-01-0145 minBabel. Rzeczpospolita Multi-Kulti - Radio TOK FMLubiąż, Legnica: szczęki Wam opadną i poczujecie się jak HabsburgowieHabsburgowie odegrali ogromną rolę w historii Polski, dość wspomnieć, że na 21 królowych Polski od 1385 do 1795 r. aż 8 to Habsburżanki. W poszukiwaniu pozostałości po polityce historycznej prowadzonej przez Habsburgów (czyli, tak jak to się dzieje i teraz, propagandy i manipulacji) zabieramy Was tym razem na Dolny Śląsk, m.in. do większego blisko trzykrotnie od Wawelu opactwa w Lubiążu i Legnicy, w której powstał pierwszy na świecie uniwersytet protestancki.
Usłyszycie też o Alfonsie VII imperatorze i dowiecie się, co to może być "personifikacja Belgradu". Pamiętajcie o naszym adresie mailowym: babel@tok.fm
1970-01-0147 minBabel. Rzeczpospolita Multi-Kulti - Radio TOK FMNajwiększy Nepomuk na świecie stoi we Wrocławiu. A skąd popularność zwyczaju wyrywania języków?Dzisiejszy temat to fascynujące związki Śląska i Polski z Czechami w kontekście baroku (w tym wspomniane Nepomuki), tym razem z naciskiem na protestantyzm czeski i śląski, a w tle widzimy pełno Turków, opowiadamy bowiem m.in. o pierwszej Biblii wydanej w języku tureckim. Pamiętajcie o naszym adresie mailowym: babel@tok.fm
1970-01-0145 minBabel. Rzeczpospolita Multi-Kulti - Radio TOK FMByła zacofana, delikatnie mówiąc. Konstytucja 3 maja 230 lat później. I kto był podniecony fatalizmem wschodu"Przejście od wiary panującej do jakiegokolwiek wyznania, jest zabronione pod karami apostazyi" - to jeden z fragmentów Konstytucji 3 maja, aktu prawnego, który powstał w kraju prawdziwego multi-kulti, w którym żyli prawosławni, greko-katolicy, Żydzi, muzułmanie i protestanci. Ponadto chłopi od lat cierpieli w pańszczyźnie, mieszczaństwo było dyskryminowane, a kobiety nadal nie miały żadnych praw. Niech się święci 3 maja!
1970-01-0134 minBabel. Rzeczpospolita Multi-Kulti - Radio TOK FMInsurekcja, nie rezurekcja. Kościuszkowska, czyli multikulturowa walka o niepodległą Polskę. I obrona PragiDokładniej: w ramach Insurekcji Kościuszkowskiej w walce o niepodległą Polskę jednoczyli się... Niemcy, Austriacy, prawosławni, luteranie, grekokatolicy i muzułmanie. Ale niektórzy uczestnicy powstania męczyli się nim tak bardzo, że aż przechodzili na stronę przeciwnika.
W tym odcinku również: Dlaczego z braku Erasmusa rodzina jest gwarantem nauki języków obcych? Co się stało z powstańczą flagą z arabskimi napisami? Jak tu zaangażować w walkę innowierców nie robiąc im zbytnich nadziei? I dlaczego historia Polski potoczyłaby się inaczej gdyby istniało już Wodne Ochotnicze Pogotowie ratunkowe?
Piszcie do nas: babel@tok.fm
1970-01-0145 minBabel. Rzeczpospolita Multi-Kulti - Radio TOK FMCzęstochowskie rymy o Skaryszewie, Żydzi w Warszawie i obrona Pragi przez żołnierzy Berka JoselewiczaZanim opowiemy o obronie Pragi przez żołnierzy Berka Joselewicza, pokażemy dynamiczną sytuację mniejszości żydowskiej na Pradze i w pozostałych częściach Warszawy oraz przybliżymy fundamentalną dyskusję w czasie Sejmu Wielkiego, Konstytucji 3 Maja i Powstania Kościuszkowskiego na temat Żydów i ich miejsca w polskim społeczeństwie.
Usłyszycie także o bachorach, szachrajach i filutach oraz o pożytkach z handlu świecami łojowymi. Słuchajcie, i piszcie do nas: babel@tok.fm
1970-01-0134 minBabel. Rzeczpospolita Multi-Kulti - Radio TOK FM"Ale żeś mnie spłatał, aż się nie wygoiłem". Co łączy "Bękarty wojny" Quentina Tarantino z pierwszym polskim oddziałem żydowskim?Bohater tego odcinka to Berek Joselewicz, polski Żyd lub żydowski Polak, rycerz bez brody, ale za to z wąsami. Dlaczego warto odwiedzić Kock? Poza tym, jak to w podkaście historycznym; lwy, niedźwiedzie i konie. Słuchajcie, i piszcie do nas: babel@tok.fm
1970-01-0132 minBabel. Rzeczpospolita Multi-Kulti - Radio TOK FMCzy Kazimierz Pułaski był(a) kobietą? Nie wiemy, jedno jest pewne: Pułaski to wielki bohater USA i PolskiPytania o kwestię płci to efekt badań amerykańskich naukowców, którzy nie mają wątpliwości, że szkielet Kazimierza Pułaskiego to szkielet kobiety. Szkopuł w tym, że nie ma pewności, iż szkielet, uważany za szkielet Pułaskiego to rzeczywiście fragment zwłok wielkiego bohatera narodowego USA i Polski. I o tym ostatnim aspekcie, odnoszącym się do całego życia Pułaskiego, będziemy mówić najwięcej – bo jego życie, kariera wojskowa i uzyskane dzięki niej zaszczyty są nie do przecenienia. Kazimierz Pułaski jest jedną z zaledwie ośmiu osób, które mają honorowe obywatelstwo U
1970-01-0130 minBabel. Rzeczpospolita Multi-Kulti - Radio TOK FMPolacy Irokezami Europy, czyli kto zaczynał od walki z bolszewikami a skończył atakując samolotem King-KongaTak, bohaterem tego odcinka jest m.in. nieustraszony amerykański pilot, który zaczynał od walki z bolszewikami a skończył atakując samolotem King-Konga - wolno mu było, ponieważ sam produkował ten film. Oraz biskup z okolic Płocka, który 400 lat temu opowiadał się za silnym Senatem, powszechną edukacją i prawem do buntu przeciwko władcy – autor wydawniczego hitu na te tematy, znanego w całym świecie... anglosaskim. Słuchajcie, i piszcie do nas: babel@tok.fm
1970-01-0133 minBabel. Rzeczpospolita Multi-Kulti - Radio TOK FM96. Gdańsk nie bez przyczyny odnalazł swą bratnią duszę w AmsterdamieW tym odcinku "Lechistanu" znajdziecie nie tylko opowieść o magazynie strojów liturgicznych, pomieszczonym w najsłynniejszym gdańskim kościele, ale też m.in. opowieść o rodzie Groddecków: kupcu i armatorze i jego uczonych synach i wnukach, ich ślady prowadzą m.in. do Wittenbergi a nawet Londynu.
Piszcie do nas: lechistan@tok.fm
1970-01-0127 minBabel. Rzeczpospolita Multi-Kulti - Radio TOK FM84. Bona Sforza: "święta" wszystkich wegetarian, ale też trucicielka. I wybitna królowaCo mają ze sobą wspólnego Miechów, Mediolan, Sanok i Alfa Romeo? Ich historię, i herby, łączy Bona Sforza. W herbie rodu Sforzów jest smok w kształcie węża, pożerający człowieka. Kim jest ten człowiek, i czy naprawdę mamy do czynienia z konsumpcją? Odpowiedzi na te pytania stanowią przedmiot wielu, wykluczających się często zresztą, legend.
1970-01-0123 minBabel. Rzeczpospolita Multi-Kulti - Radio TOK FM85. Co łączy Sycylię, Bałkany, i Ukrainę. "Lechistan" powraca, od razu do południowych WłochSycylią zachwycali się m.in. Jan Parandowski, czy Zygmunt Krasiński w listach do Delfiny Potockiej. Wyznawał w tych listach, że marzy mu się, iżby Delfina towarzyszyła mu w smakowaniu uroków tego słonecznego miejsca na ziemi. W "Lechistanie" Adam Balcer czyta te listy. Na głos.
Smaczku podcastowi dodaje fakt, że Autorzy nagrali go nie w studiu, oczywiście, ale też nie przez jakiś komunikator, a na słonecznym i ciepłym tego dnia, niemal niczym Sycylia, Polu Mokotowskim w Warszawie. Słychać to w głośnikach, ale też zaowocowało zabawnym zdarzeniem pod koniec podcastu.
1970-01-0120 minBabel. Rzeczpospolita Multi-Kulti - Radio TOK FM86. Bulunja, (I)kraku, Gn(i)azna, -r(a)t(i)-slaba. Oraz Sycylia po podboju normańskim, król Roger II i Iwaszkiewicz"Mamy tęczową zarazę, która zafascynowała się ciapatymi" - od tego zdania, brzmiącego jak cytat z arcybiskupa Jędraszewskiego, zaczyna swą najnowszą opowieść Adam Balcer. Jest o Normanach i królu Rogerze II w poezji Jarosława Iwaszkiewicza, ale nie tylko. A potem o podróżach po Polsce Al-Idrisi'ego. Cały podcast zaczyna się jednak od propozycji Słuchacza, który uważa, że współczesnym substytutem Sycylii mogłaby być Podkowa Leśna, na poparcie tej tezy przedstawia niebanalną i szczegółową argumentację.
1970-01-0124 minBabel. Rzeczpospolita Multi-Kulti - Radio TOK FM87. Erotyzm przenikający się z religijnością. Szymanowski, Iwaszkiewicz, "Król Roger"Młody Jarosław Iwaszkiewicz wychowywał się m.in. na "Baśniach tysiąca i jednej nocy", u Karola Szymanowskiego na półce z książkami stał Koran. Zaś opera "Król Roger", której prapremiera odbyła się w 1926 r. w Warszawie to wspólne dzieło tych dwóch wielkich twórców, wybitne, i, zdaniem wielu, niedocenione. Na pewno nie przez Adama Balcera i Pawła Sulika, ten podcast jednak nie jest o operze, tylko o związanym z nią fragmencie historii Polski, a także towarzyszącej jej powstaniu wielokulturowej obyczajowości. Zresztą - treść najnowszego "Lechistanu" nie ogranicza się...
1970-01-0121 minBabel. Rzeczpospolita Multi-Kulti - Radio TOK FM88. Szczerbiec, miecz koronacyjny, ma związek i z islamem i z judaizmem"Biedne chłopaki z ONR i konfederaci - mogą dostać apopleksji" - martwi się na początku podcastu Adam Balcer. A potem opowiada o związkach Piastów z Rzeszą oraz, podkreślając, że cały czas się uczy, chwali się, iż niedawno posiadł wiedzę o tym, co to jest jelec szczerbca. Warto wiedzieć, o czym świadczy kształt jelca, a także napisy, jakie można na nim znaleźć.
1970-01-0122 minBabel. Rzeczpospolita Multi-Kulti - Radio TOK FM89. O Mojżeszu, który pożyczył Karolowi pieniądze na kampanię wyborczą. I jak z dwóch diademów zrobić jeden krzyżPo ubiegłotygodniowym odcinku o szczerbcu, który zresztą nie miał o co i jak się wyszczerbić, dziś dalszy ciąg skarbów ze skarbca, a dokładniej: ze Środy Śląskiej. Autorzy podcastu opowiadają m.in. o skrzyneczce saraceńsko-sycylijskiej, zawierającej relikwie świętego Stanisława, o szklanicach świętej Jadwigi Śląskiej, patronki Berlina, ptaku Turulu z zapinką z nimże, i pewnym sygnecie.
1970-01-0124 minBabel. Rzeczpospolita Multi-Kulti - Radio TOK FM90. "Lechistan" rusza w Polskę: na początek Wrocław, Odra i błogosławiony CzesławW tym odcinku podcastu usłyszysz nie tylko o pochodzeniu nazwy rzeki Odra i wspomnianym bł. Czesławie, ale też o Janie Jądrowcu (i co to ma wspólnego z gałką muszkatołową), poznasz motywy krucjatowe Wrocławia, na koniec będzie Jan Kapistran i jego okrutna wyliczanka: entliczek, pentliczek, na kogo wypadnie, temu ręka odpadnie.
1970-01-0129 minBabel. Rzeczpospolita Multi-Kulti - Radio TOK FM91. Wielki deweloperski przekręt w XVI wieku: rozbiórki pod pretekstem"Lechistan" o Dolnym Śląsku to tym razem m.in. historia demontażu zabytków, które były rozbierane pod pretekstem, autorzy wyjaśniają, oczywiście, w jakim celu. Jest też o opolszczyźnie, i Erichu Lassocie spod Krapkowic, a także Václavie Vratislavie, który nie bez przyczyny zyskał przydomek "Turek". Opisów ciekawych postaci o tureckich korzeniach, albo takichże życiowych wątkach, jest w tym podkaście więcej - wystarczy posłuchać.
Piszcie do nas: lechistan@tok.fm
1970-01-0125 minBabel. Rzeczpospolita Multi-Kulti - Radio TOK FM92. Witelon, Stanko, Akolut z Bierutowa. O naukowcach ze ŚląskaWrocław i Śląsk były jednymi z najważniejszych ośrodków nauki na ziemiach polskich, a nauka ta korzystała na wielką skalę z dorobku naukowego cywilizacji muzułmańskiej. Z drugiej strony na ziemiach śląskich następował rozwój orientalistyki na światowym poziomie.
1970-01-0129 minBabel. Rzeczpospolita Multi-Kulti - Radio TOK FM93. Gdyby nie mieszkańcy państwa krzyżackiego nie byłoby Warszawy?"Nie jesteśmy ksenofobiczni i niegościnni, ale mądrzy i nauczeni. Jak raz wpuścisz do domu obcego, możesz zgotować sobie wielką biedę" - co ten współczesny cytat, o stosunku Polaków do uchodźców, ma wspólnego z Krzyżakami? I czy można powiedzieć, że Krzyżakom, czy też - państwu krzyżackiemu, możemy coś pozytywnego zawdzięczać? Posłuchaj najnowszego odcinka "Lechistanu". Jest też o muzułmańskim księciu, który pewnego dnia wpadł na pomysł, by zostać chrześcijaninem.
1970-01-0125 minBabel. Rzeczpospolita Multi-Kulti - Radio TOK FM94. Skamieniały mocz rysia, wydzielina jelit kaszalotów, bernstein, jantar, amber. BursztynBył to jeden z najważniejszych towarów eksportowych z Polski do krajów islamskich, dlatego w tych dwustronnych relacjach jest obecny, i to w bardzo ciekawy sposób. Dzisiejszy "Lechistan" to historia bursztynu na ziemiach polskich, i nie tylko
1970-01-0125 minBabel. Rzeczpospolita Multi-Kulti - Radio TOK FM95. Flaga, orzeł, hymn. Przed wyborami o symbolach narodowych - ale po "Lechistańsku", oczywiścieNie, nie jest to zwykły wykład o symbolice i genezie barw polskiej flagi narodowej, o tym, skąd wziął się w polskim godle orzeł (przy okazji: kto zdjął mu koronę, a kto zakładał), a w każdym razie: nie tylko o tym. Autorzy sięgają też do tekstu polskiego hymnu narodowego, gdzie wątki tureckie, czy tatarskie, widać jak na dłoni. Ważnym elementem tej opowieści jest także Order Orła Białego.
1970-01-0132 min
Babel. Rzeczpospolita Multi-Kulti - Radio TOK FMO wielkim Żmudzinie - Czesławie Miłoszu: "duchy Litwy nigdy mnie nie opuściły". Oraz jak sprawić, żeby sąsiadowi oko wypłynęłoTym razem u nas: trochę wódki, trochę śledzia, pazury niedźwiedzia i zęby wilka plus ksiądz w podartej koszuli w środku nocy czyli elementy kultury pogańskiej na Litwie i w literaturze naszego noblisty – Czesława Miłosza. Dowiesz się również jak sprawić żeby: koń nieprzyjaciela okulał, żeby sąsiadowi oko wypłynęło, żeby jakąś pannę krosty obsypały, bo za ładna, żeby bydło sąsiadowi wyzdychało, bo zbyt bogaty. Piszcie do nas: babel@tok.fm
1970-01-0148 minBabel. Rzeczpospolita Multi-Kulti - Radio TOK FM97. Kto walczył z niewiernymi szpadą do szaszłyków, a kto na galerach odbywał biznesową podróżOprócz Gdańska, także Toruń miał istotny wkład w rozwój polskiej orientalistyki (pierwsze pewne tłumaczenie Koranu na polski w alfabecie łacińskim). Natomiast historia Pomorza Zachodniego pokazuje, że dostęp do Bałtyku dawał wyjście na dużą skalę na świat islamu. W najnowszym odcinku "Lechistanu" usłyszycie też m.in. skąd pochodzi znienawidzone przez nas niemieckie "Got mit Uns", a także kto to byli Gryfici i co odróżnia ich od Piastów. Wspomniana w tytule bitwa w kebabie to odwołanie do tradycji Bogusława X.
Słuchajcie, i piszcie do nas: lechistan@tok.fm
1970-01-0138 minBabel. Rzeczpospolita Multi-Kulti - Radio TOK FM98. Monika to nie dziewczyna ratownika, a krewna Zidane'a i św. Augustyna. Lechistan na tropie pochodzenia słówMazowsze od Amazonek, sabotaż od butów, wielbłąd od słonia, a słoń od... lwa. Adam Balcer i Paweł Sulik tropią pochodzenie słów w języku polskim, rozbijając stereotypy, zaskakując i odkrywając drogi wiodące często bliższy lub dalszy wschód czy do Afryki.
1970-01-0135 minBabel. Rzeczpospolita Multi-Kulti - Radio TOK FM99. Mińsk-Wilno-Warszawa: wspólna sprawa. Polskę z Białorusią i Litwą łączy historycznie Wielkie Księstwo LitewskieOkazuje się, że hasło "Żywie Biełorus'" ma swoje korzenie w... powstaniu styczniowym. Co ważne nie jest to okrzyk po rosyjsku, a niewątpliwie w języku białoruskim. Język starobiałoruski był zresztą początkowo językiem urzędowym Wielkiego Księstwa Litewskiego. A dlaczego mówimy o tym w Lechistanie? A na przykład dlatego, że starobiałoruski zapisywany był w alfabecie arabskim i, podobno, jest to zapis najbardziej zbliżony do oryginalnego brzmienia dzisiejszego białoruskiego języka.
Tym razem zatem w "Lechistanie" między innymi o Tatarach litewskich, którzy są depozytariuszami Wielkiego Księstwa Litewskiego łączące...
1970-01-0127 minBabel. Rzeczpospolita Multi-Kulti - Radio TOK FM100. Litwo, ojczyzno moja. 3 święte miejsca: Nowogródek, Orsza, Wilno. I tatarskie słowa-klucze"Wilno to miejsce święte, mekka wielu narodów, amalgamat krwi litewskiej, polskiej białoruskiej, litewskiej, polskiej, przemieszanej z Żydami, Tatarami, Karaimami starowiercami; przecięcie dróg, nie tylko handlowych, z zachodu na wschód, z północy na południe, kto wie, czy nie jedyne takie miejsce na świecie"- skąd pochodzi ten cytat, i jak go interpretować?
O tym m.in. w najnowszym odcinku "Lechistanu", zapraszają, tradycyjnie, Adam Balcer i Paweł Sulik.
Słuchajcie, i piszcie do nas: lechistan@tok.fm
1970-01-0122 minBabel. Rzeczpospolita Multi-Kulti - Radio TOK FM101. Białoruś - kraina meczetówW wiekach od XVII do XX najwięcej meczetów w Europie, poza Bałkanami, Krymem, Kaukazem Płn., Tatarstanem było w Wielkim Księstwie Litewskim, w liczbach bezwzględnych na Białorusi, a jeśli chodzi o zagęszczenie na 1 km kwadratowy - na Litwie.
Adam Balcer wylicza, gdzie te meczety stały oraz dlaczego w wielu z tych miejsc już ich nie ma. A co do tego wszystkiego mają August Zamoyski, książę Adam Czartoryski i Stanisław Staszic? Posłuchaj podcastu.
Słuchajcie, i piszcie do nas: lechistan@tok.fm
1970-01-0132 minBabel. Rzeczpospolita Multi-Kulti - Radio TOK FM102. O tatarze, kumysie, araku - ale przede wszystkim jednak o Tatarach. W historii KrakowaŻadne duże miasto w dzisiejszej Polsce nie ma tak bogatego dziedzictwa relacji ze światem islamu jak Kraków. Wynika to z jego pozycji przez wieki jako stolicy politycznej i handlowej Polski oraz położenia geograficznego.
Ten podcast jest oczywiście nie tylko o tatarze, kumysie czy araku, ale również np o Kalimachu. Kim był? Posłuchaj. Możesz też do nas napisać: lechistan@tok.fm
1970-01-0129 minBabel. Rzeczpospolita Multi-Kulti - Radio TOK FM103. Czy smok wawelski był karmiony halal? I postorientalny Lajkonik, czyli Tatarzyn, WyspiańskiegoTen odcinek podcastu może wywołać ciarki u arcybiskupa Jędraszewskiego. A także, i to już nie prawdopodobnie, a z pewnością wyjaśnia, w jakiej książce Kraków to istna wieża Babel, do której zmierza Bohdan Groźny. Przede wszystkim jednak autorzy opisują orientalne konteksty symboli Krakowa: smoka wawelskiego, Hejnału Mariackiego, Lajkonika i stroju krakowskiego.
Słuchajcie, i piszcie do nas: lechistan@tok.fm
1970-01-0123 minBabel. Rzeczpospolita Multi-Kulti - Radio TOK FM104. Szpada Jagiełły, miecz i złote strzemię Kara Mustafy, siodło Lubomirskiego, namioty spod Wiednia, czyli... zabytki KrakowaPoza samą Turcją, to właśnie najprawdopodobniej w Krakowie znajdziemy najwspanialsze kolekcje sztuki osmańskiej, perskiej i tatarskiej. Nie ma co ukrywać, że to bardzo często zdobycze bitewne czy wojenne, w tym między innymi - "skarby" spod Wiednia.
Cenne historycznie przedmioty, które jawią się być może czymś na miarę wręcz relikwii, można obejrzeć w bardzo znanych miejscach na mapie Krakowa: chociażby w zamku na Wawelu czy w wawelskiej katedrze.
Słuchajcie, i piszcie do nas: lechistan@tok.fm
1970-01-0130 minBabel. Rzeczpospolita Multi-Kulti - Radio TOK FM105. Pictarix i torquetum: od magii przez astrologię do astronomii. I tablice alfonsyńskieWspomniane tablice alfonsyńskie i torquetum: narzędzia dla badaczy astronomii pokazują, jak ciekawy wpływ na rozwój tej nauki mieli Polacy, a także jakie zachodziły transfery idei między Arabami, Hiszpanami i Francuzami i Polakami.
1970-01-0122 minBabel. Rzeczpospolita Multi-Kulti - Radio TOK FM106. "Tak ją kochał, że zaczął torturować, w końcu spalił na stosie. Tak została świętą". Królowa Catharina z Gruzji i Shah AbasŚląsk odegrał ogromną rolę w rozwoju literatury niemieckiej, a zarazem w tej literaturze można znaleźć bardzo ważne wątki muzułmańskie. Dokładniej: chodzi o XVII-wieczną śląską szkołę baroku w literaturze niemieckiej. Przy okazji słuchania tego podcastu dowiesz się oczywiście o wiele więcej, m.in. do kogo należałoby się zwrócić: "Jest pan awerroystą".
1970-01-0125 minBabel. Rzeczpospolita Multi-Kulti - Radio TOK FM107. Gdzie Konopnicka usłyszała w nocy od kościstego starca: „Allah Akbar"? Odwiedzamy cmentarzeGdzie spotkamy azerbejdżańskiego księcia lub pierwszego tłumacza Koranu, albo tureckiego arystokratę, który pracował jako kaskader? Gdzie spotkamy ofiarę nieodwzajemnionej miłości do pewnej celebrytki? Gdzie Maria Konopnicka w środku nocy usłyszała z ust kościstego starca : „Allah Akbar"? Na istniejących w Polsce muzułmańskich cmentarzach!
Cmentarze muzułmańskie w Polsce stanowią integralną część polskiej literatury i są na nich pochowane ważne postacie z naszej wspólnej historii.
Słuchajcie, i piszcie do nas: lechistan@tok.fm
1970-01-0135 min