Shows
muzykatradycyjna.plRozmowa z mistrzem — Zbigniewem Butrynem [Roztocze, Lubelszczyzna, instrumenty]
Zaczynał od popularnego w czasach jego młodości big beatu, by finalnie zająć się na dobre muzyką tradycyjną – graniem, nauczaniem, wykonywaniem drewnianych instrumentów ludowych: bębenków, basów, suk, skrzypiec. Nie narzeka na brak zamówień. Jego instrumentami interesują się osoby prywatne oraz muzea z Polski, Europy; zawędrowały nawet do Tajlandii.
•
Rozmowę ze Zbigniew Butrynem – muzykantem i budowniczym instrumentów ludowych, przeprowadziła Julita Charytoniuk – kulturoznawczyni, uczennica wiejskich śpiewaczek.
•
Wykorzystano nagrania:
– „Nim wstanie dzień”, muz. Krzysztof Komeda, wyk.Zbigniew Butryn, nagr. Julita Charytoniuk, 2025
– „Rosła ja se rosła”, wyk. Zbigniew Butryn
– „Kozak”, wyk. Kapela Butrynów
– „Podróżniak ze Zdziłowic”, wyk. Zbi...2025-06-3039 min
muzykatradycyjna.plKoło tradycji ☛ z Maciejem Żurkiem
W kulturach tradycyjnych, wiejskich przez setki lat praktykowane były formuły – obrzędy czy struktury muzyczne, bo jest w nich fenomen, którego skuteczność powtarzania wynika z konstrukcji ludzkiej, jest uniwersalne. Bywa, że te fenomeny przy okazji przewrotów historycznych znikają z pejzażu. Czy permanentnie? Czy raczej czekają na ożywienie w innym czasie i miejscu? Jakkolwiek wiele z tych zjawisk zostało opisanych w publikacjach naukowych, to rzadko sama ich lektura przywraca im żywotność. Potrzebny jest jakiś rodzaj witalności, żeby odrodziło się to, co odwieczne.
Z Maciejem Żurkiem, pszczelarzem, skrzypkiem, socjologiem i miłośnikiem przygód, rozmawia K...2024-12-2757 min
muzykatradycyjna.plStaroobrzędowcy na ziemiach polskich [mniejszości, Suwalszczyzna]
W XVII wieku, gdy sprzeciwili się reformom religijnym patriarchy Nikona a ich obrzędy zostały uznane za herezję, musieli opuścić Rosję. Zawędrowali w różne zakątki świata, również do Polski. Tu, w okolicach Augustowa, Sejn i Suwałk, stworzyli sobie nowe miejsce do życia.
O zawiłościach historii staroobrzędowców na Suwalszczyźnie opowiadał dr Krzysztof Snarski – kulturoznawca, etnograf, kustosz w Muzeum Okręgowym w Suwałkach.
Rozmowę przeprowadziła Julita Charytoniuk.
•
Wykorzystano nagrania zespołu staroobrzędowców z Gabowych Grądów Riabina z wydawnictw „„W styrawierskyj dziarewni” oraz „Pieśni staroobrzędowców”:
– „U warotach husi”
–...2024-11-1350 min
muzykatradycyjna.plKażde dziecko chce się bawić! — rozmowa z pedagożką specjalną, terapeutką integracji sensorycznej
W jaki sposób polskie zabawy tradycyjne można zastosować w pracy specjalisty rewalidacji, terapeuty integracji sensorycznej? Jakie jest znaczenie relacji dziecka z niepełnosprawnością i terapeuty oraz jak można ją budować poprzez zabawę? Czy folklor dziecięcy sprawdza się w pracy z rodzicami i jakie walory to ze sobą niesie?
Emilia Kowalewicz-Rusiecka od wielu lat towarzyszy dzieciom z różnorodnymi trudnościami emocjonalnymi i neurorozwojowymi oraz ich rodzinom w procesie poszukiwania przyczyn tych trudności, a następnie w toku terapii. Z perspektywy doświadczonego praktyka przedstawia sytuację rodziny z dzieckiem z niepełnosprawnością, dzieli się swoimi refleksjami...2024-10-1740 min
muzykatradycyjna.plKażde dziecko chce się bawić! — rozmowa z pedagożką specjalną, terapeutką integracji sensorycznej
W jaki sposób polskie zabawy tradycyjne można zastosować w pracy specjalisty rewalidacji, terapeuty integracji sensorycznej? Jakie jest znaczenie relacji dziecka z niepełnosprawnością i terapeuty oraz jak można ją budować poprzez zabawę? Czy folklor dziecięcy sprawdza się w pracy z rodzicami i jakie walory to ze sobą niesie?
Emilia Kowalewicz-Rusiecka od wielu lat towarzyszy dzieciom z różnorodnymi trudnościami emocjonalnymi i neurorozwojowymi oraz ich rodzinom w procesie poszukiwania przyczyn tych trudności, a następnie w toku terapii. Z perspektywy doświadczonego praktyka przedstawia sytuację rodziny z dzieckiem z niepełnosprawnością, dzieli się swoimi refleksjami...2024-10-1740 min
muzykatradycyjna.plZabawy jako echa głosów dzieci z przeszłości — rozmowa z edukatorką muzealną
Czy w muzeum jest miejsce na zabawę – i to taką, która zakłada ruch, taniec, śpiew, a jeśli podoba się dzieciom, to i śmiech, tupanie oraz inne wyrazy dziecięcej energii? Katarzyna Żukowska wprowadziła rozmaite zabawy tradycyjne do swoich zajęć realizowanych w Muzeum Woli – oddziale Muzeum Warszawy. Bazując na tym oraz innych doświadczeniach w zakresie edukacji muzealnej, szukamy odpowiedzi na pytanie, w jaki sposób zabawa może stać się pociągiem umożliwiającym dzieciom podróż w przeszłość. Podejmujemy też wątki praktyczne – rozmawiamy o tym, z jakimi trudnościami i niespodziankami może spotkać się edukatorka chcąc wp...2024-10-1731 min
muzykatradycyjna.plNie odbierajmy innym przygody — rozmowa z Rafałem Bałasiem [Żywiecka Szkoła Tradycji]
Są w Polsce regiony, w których muzyka tradycyjna ma się o wiele lepiej, niż gdzie indziej. Działają tam szkoły i ogniska, w których można się jej uczyć, powstają nowe zespoły, organizowane są rozmaite imprezy. Nie oznacza to jednak, że nie można by czegoś zmienić, poprawić, zainspirować się rozwiązaniami z innego regionu.
▲
Dziury w całym (dzieląc włos na czworo) Michał Nowak szuka z Rafałem Bałasiem –kontrabasistą, dudziarzem, budowniczym instrumentów, nauczycielem muzyki tradycyjnej i animatorem kultury ludowej na Żywiecczyźnie.
▲
Wykorzystano nagrania:
– „Przyleciała z wysoka”, wyk. Anna Kupczak z Żabnicy, nagr. zrealizowane pr...2024-09-2345 min
muzykatradycyjna.plPoszukiwanie wspólnych punktów — rozmowa z Krzysztofem Gorczycą [Lubelska Szkoła Tradycji]
Muzyka tradycyjna Roztocza i Polesia, historyczne nagrobki na pozbawionych opieki wiejskich nekropoliach wschodniego pogranicza, ochrona środowiska. Rozstrzał zainteresowań i różnorodność działań Krzysztofa Gorczycy powoduje, że trafia do rozmaitych środowisk. Czy coś je łączy? W jaki sposób szukać punktów wspólnych z osobami spoza naszych baniek?
Z Krzysztofem Gorczycą z Towarzystwa dla Natury i dla Człowieka rozmawia Michał Nowak.
▲
Wykorzystano nagrania z płyty „Przy onej dolinie”:
– „Ej, nuta, moja nuta”, wyk. Aniela Siemkowicz, Sułów
– „Dajcie stołka cisowego”, wyk. Stefania Hadam, Zaburze
– „Polniak”, wyk. Bronisław Magdziarz, Sąsiadka
– „Przyleciały dwa gołębie”, wyk. Katarzyna Szczepanek, Gorajec-Zastawie
– „Jak j...2024-09-1637 min
muzykatradycyjna.plCzasami uruchamia się łobuz — rozmowa z Katarzyną Zedel [Akademia Kolberga]
Muzyka tradycyjna na Radomszczyźnie wydaje się dobrze przebadana i zeksplorowana. Gdy jednak zawęzi się obszar badań, okaże się, że do odkrycia pozostało jeszcze wielu muzykantów, morze opowieści, pieśni i melodii. Wystarczy tylko… zamieszkać pośród nich.
▲
Z Katarzyną Zedel, muzykantką, śpiewaczką, kulturoznawczynią, etnomuzykolożką i twórczynią instrumentów, rozmawiał Michał Nowak.
▲
Wykorzystano nagrania (zgodnie z kolejnością w podcaście):
– Polka, wyk. Kapela Józefa Wyrwińskiego
– Polka żydówecka, wyk. Kapela Józefa Wyrwińskiego
– „Oj nie tędy nie tędy drózka do poręby”, Czesław Adamczyki i Katarzyna Zedel
– „Serduszko puka”, wyk. Kape...2024-03-2741 min
muzykatradycyjna.plPocztówka dźwiękowa: Ptaki, perz i rachwioły [Opolskie] ☛ 3/3
Pochodząca z niemieckojęzycznego domu Maria Kwiecińska śpiewa piosenki znane jej od dziecka, będące często także zabawami. Usłyszymy zatem: „Alle meine Entchen” („Wszystkie moje kaczuszki”), „Storch, Storch” („Bocianie, bocianie”) oraz „I a u”(„O wróblach”), śpiewane, jak to na Śląsku, w różnych językach. Śpiewaczka opowiada o sytuacjach, w których owe piosenki były śpiewane i co można było dzięki nim „załatwić”. Dowiemy się, co ma bocian do perzu, a także, co dzieci mogły „pochytać” na śląskiej wsi.
☛
Śpiewa i opowiada: Maria Kwiecińska – śpiewaczka z Dębskiej Kuźni (Opolskie), pochodz...2024-03-2007 min
muzykatradycyjna.plRegion nas łączy [Śląsk, mniejszości, tożsamość]
O Śląsku Polacy wiedzą niewiele. Często nie są świadomi np. faktu, iż ziemie Górnego Śląska nie były pod zaborami, gdyż już od średniowiecza nie należały do państwa polskiego. Jednocześnie na śląskich wsiach utrzymał się język śląski (słowiański). Powodowało to i powoduje ogromną różnorodność tożsamości i kultury tradycyjnej. Zapraszamy do wysłuchania rozmowy o tej zawiłej i pełnej niezwykłości specyfice regionu – zarówno z perspektywy Górnego, jak i Dolnego Śląska.
☛
Z Igą Fedak, Górnoślązaczką, etnolożką i etnomuzykolożką, rozmawia z Mart...2024-03-1852 min
muzykatradycyjna.plPocztówka dźwiękowa: Du oberschlesische Heimat [Opolskie] ☛ 2/3
Istnieje kilka pieśni, które mogą być uznawane za hymn Górnego Śląska. Maria Kwiecińska wykonuje według niej najwłaściwszy, bo nie dzieli ludzi. Mówi wyłącznie o miłości do ojczyzny. Śpiewaczka opowiada o tym, co to pojęcie dla niej oznacza, oraz o przeżyciach dziecka doświadczającego świata niepozwalającego mu mówić językiem, w którym wyrosło. Używanie śląskiej oraz tym bardziej niemieckiej mowy w czasach po II wojnie światowej było surowo karane. Jak się zakończył bunt wobec nakazu mówienia w szkole tylko po polsku?
☛
Śpiewa...2024-03-1310 min
muzykatradycyjna.plPocztówka dźwiękowa: Las, lelenie i inni [Opolskie] ☛ 1/3
Maria Kwiecińska śpiewa o lesie oraz istotach go zamieszkujących, np. leleniach. Posłuchajcie „Im grünem Wald”(w zielonym lesie), piosenki zagadki „Ein Männlein steht im Walde” oraz opowieści i refleksji, dowodzących, że śpiewem się żyje. Dowiemy się, jaką piosenką kończono wspólne śpiewanie „Wieder neigt sich ein Tag”. Pierwsza z „piosek”, klasyfikowana powszechnie jako myśliwska, to kanwa do rozmyślań o naturze człowieka i jego stosunku do otaczającej go przyrody.
☛
Śpiewa i opowiada: Maria Kwiecińska – śpiewaczka z Dębskiej Kuźni (Opolskie), pochodząca z niemieckojęzycznej rodziny, gdzie śpiew obecny był na codzień i od święta. Śpi...2024-03-0609 min
muzykatradycyjna.plPost-tradycyjna edukacja muzyczna [pedagogika, zabawa, wspólnota]
Trochę kolęd, kilka piosenek biesiadnych, ogniskowe szlagiery, „Sto lat”, uzależniony od pokolenia zbiór przebojów muzyki popularnej. Onieśmieleni śpiewaniem, granie na instrumentach zostawiamy „profesjonalistom”. Muzykowanie jest w Polsce zajęciem niszowym, a zarazem przedmiotem marzeń wielu osób. Którędy wejść do tego świata? Czy drzwi muzyki tradycyjnej dobrze się do tego nadają?
►
O zaletach, problemach i wyzwaniach związanych z edukacją muzyczną opartą na tradycyjnych wzorcach opowiadają:
Violetta Łabanow-Jastrząb – klawesynistka, animatorka życia muzycznego, prezes Fundacji „Muzyka jest dla wszystkich”, która realizuje szereg działań programów związanych z edukacją muzyczną,
Katarzyna Rosik – uczennica wiejskich śpiewaczek...2024-02-0741 min
muzykatradycyjna.plPost-tradycyjna edukacja muzyczna [pedagogika, zabawa, wspólnota]
Trochę kolęd, kilka piosenek biesiadnych, ogniskowe szlagiery, „Sto lat”, uzależniony od pokolenia zbiór przebojów muzyki popularnej. Onieśmieleni śpiewaniem, granie na instrumentach zostawiamy „profesjonalistom”. Muzykowanie jest w Polsce zajęciem niszowym, a zarazem przedmiotem marzeń wielu osób. Którędy wejść do tego świata? Czy drzwi muzyki tradycyjnej dobrze się do tego nadają?
►
O zaletach, problemach i wyzwaniach związanych z edukacją muzyczną opartą na tradycyjnych wzorcach opowiadają:
Violetta Łabanow-Jastrząb – klawesynistka, animatorka życia muzycznego, prezes Fundacji „Muzyka jest dla wszystkich”, która realizuje szereg działań programów związanych z edukacją muzyczną,
Katarzyna Rosik – uczennica wiejskich śpiewaczek...2024-02-0752 min
muzykatradycyjna.plPocztówka dźwiękowa: Polki Racisa/Kowalewskiego/Gaudynasa [Suwalszczyzna] ☛ 3/3
O czerpaniu ze wszystkich możliwych źródeł i nadawaniu na tych samych falach.
☛
Franciszek Racis, Piotr Kowalewski, Juozas Gaudynas – trzy generacje muzykantów.
☛
Pocztówkę przesłał Piotr Fiedorowicz, skrzypek, dudziarz współzałożyciel zespołów Biele, Chłopcy z Nowoszyszek, Otako i Dautenis, od lat eksplorujący, dokumentujący i inspirujący się muzyką tradycyjną z Suwalszczyzny, członek stowarzyszenia Krusznia.
☛
Realizacja: Piotr Fiedorowicz
Mastering: Adam Mart
☛
Podkast jest realizowany przez Forum Muzyki Tradycyjnej w ramach programu muzykatradycyjna.pl prowadzonego przez Pracownię Muzyki i Tańca Tradycyjnego w Narodowymi Instytucie Muzyki i Tańca. Program jest finansowany ze środków Ministra Kult2024-01-3109 min
muzykatradycyjna.plPocztówka dźwiękowa: dźwięki od Juozasa Gaudynasa [Suwalszczyzna, dudy] ☛ 2/3
Opowieść o tym, jak niedoskonałe nagrania mogą być doskonałym narzędziem uruchamiającym naszą wyobraźnię.
☛
Juozas Gaudynas to chyba jedyny znany, chyba dudziarz z Suvalkiji.
☛
Pocztówkę przesłał Piotr Fiedorowicz, skrzypek, dudziarz współzałożyciel zespołów Biele, Chłopcy z Nowoszyszek, Otako i Dautenis, od lat eksplorujący, dokumentujący i inspirujący się muzyką tradycyjną z Suwalszczyzny, członek stowarzyszenia Krusznia.
☛
Realizacja: Piotr Fiedorowicz
Mastering: Adam Mart
☛
Podkast jest realizowany przez Forum Muzyki Tradycyjnej w ramach programu muzykatradycyjna.pl prowadzonego przez Pracownię Muzyki i Tańca Tradycyjnego w Narodowymi Instytucie Muzyki i Tańca. Program jest finansowany ze środ...2024-01-2410 min
muzykatradycyjna.plRozmowa z mistrzynią — Marią Kowalik [Kieleckie, śpiew, taniec]
Jej zawdzięczamy wiele melodii, przyśpiewek, barwnych opowieści o muzyce i jej wykonawcach. Postać charakterna i bezkompromisowa. Jest jedną z głównych mistrzyń Taboru Kieleckiego w Sędku, nauczycielek Tęgich Chłopów i bez wątpienia najważniejszą śpiewaczką Kielecczyzny. O życiu wie wszystko. W rozmowie opowie o wojnie, polityce, wsi, życiu sąsiedzkim, wiejskiej architekturze, o losie kobiet, o dzieciach, ale też o weselach, złych ludziach, o miłości i starości, o czasach dawnych i nowych. I o tym, co kocha – tańcu, muzyce, śpiewie.
•
Rozmowę z Marią Kowalik, śpiewaczką i jedną z najbarwniejszych postaci Sę...2024-01-2358 min
muzykatradycyjna.plPocztówka dźwiękowa: Walc Bykasa śpiący [Suwalszczyzna] ☛ 1/3
Od kłębka do nitki, czyli powieść o tym, jak z fragmentarycznych i chaotycznych zapisów udało się odzyskać melodię walca po muzykancie Bykasie z Sejn.
☛
Pocztówkę przesłał Piotr Fiedorowicz, skrzypek, dudziarz współzałożyciel zespołów Biele, Chłopcy z Nowoszyszek, Otako i Dautenis, od lat eksplorujący, dokumentujący i inspirujący się muzyką tradycyjną z Suwalszczyzny, członek stowarzyszenia Krusznia.
☛
Realizacja: Piotr Fiedorowicz
Mastering: Adam Mart
☛
Podkast jest realizowany przez Forum Muzyki Tradycyjnej w ramach programu muzykatradycyjna.pl prowadzonego przez Pracownię Muzyki i Tańca Tradycyjnego w Narodowymi Instytucie Muzyki i Tańca. Program jest finansowany ze środ...2024-01-1707 min
muzykatradycyjna.plPrzejście graniczne: Pomorze Zachodnie [mniejszości, badania]
Pomorze Zachodnie to szczególne miejsce, opisywane współcześnie przez badaczy i etnomuzykologów jako obszar, gdzie miejscowe tradycje muzyczne są trudne do sklasyfikowania jako zjawiska typowe dla całego regionu i odnoszące się do wspólnych źródeł miejscowej kultury. Jest to związane z historią regionu po 1945 roku, jego stopniowym zasiedlaniem przez osadników z terenów dawnych Kresów Rzeczpospolitej i przybyszy z różnych regionów Polski. Ważnym elementem narracji o regionie jest także temat obecności dziedzictwa kulturowego wysiedlonych z Pomorza Zachodniego Niemców w pamięci i praktykach kulturowych obecnych mieszkańców.
Rozm...2023-12-3042 min
muzykatradycyjna.plMistrz, czyli chemia w muzyce tradycyjnej [wspomnienia zakochanych, edukacja]
Najczęściej można go spotkać w przestrzeni sztuki lub sportu. Jeśli ma się wyjątkowe szczęście, to można się z nim zetknąć na którymś ze szczebli edukacji. W muzyce tradycyjnej pojawia się za to wyjątkowo często. Przynajmniej jeśli wierzyć osobom, które się nią zajmują. Rozmowa o mistrzu, jego wyjątkowości, spotkaniu z nim i tym, co to spotkanie sprawiło.
►
Z:
Rafałem Bałasiem – kontrabasistą, dudziarzem, budowniczym instrumentów ludowych, animatorem kultury ludowej na Żywiecczyźnie, uczniem Zbigniewa Wałacha oraz Edwarda i Władysława Byrtków,
Ewą Grochowską – śpiewaczką i nauczycielk...2023-12-2240 min
muzykatradycyjna.plRozmowa z mistrzem — Wiesławem Gozdalem [Roztocze Lubelskie, orkiestry dęte]
Podkast przybliża sylwetkę muzykanta Orkiestry Dętej ze Starej Wsi (obecnie Zakrzew), jednego z najlepszych w swoim fachu tubistów na Roztoczu. Orkiestrant opowiada jak (ekspresowo) zaczęła się jego kariera, z czym wiązało się granie w dętej kapeli i o roli basisty. W rozmowie pojawiają się również śpiewane melodie i liczne anegdoty, a towarzyszą im fragmenty nagrań archiwalnych z wesela sprzed czterdziestu lat.
•
Rozmowę z Wiesławem Gozdalem (1947 r.) z Orkiestry Dętej z Zakrzewa przeprowadził Filip Majerowski, badacz roztoczańskich orkiestr dętych, a także ich członek
•
Wykorzystano nagrania:
– Oberek, Marsz Rzeczpospolita, Foxtrot, S...2023-11-2728 min
muzykatradycyjna.plO muzyce osobiście: Maciej Żurek [M. Lorenc]
Jak liczne byłoby dziś w Polsce grono osób uprawiających muzykę tradycyjną na sposób in crudo, gdyby w 1999 roku dwaj olsztyniacy, Maciej Żurek wraz z Markiem Ruczko, nie zapukali do drzwi kajockiego skrzypka Jana Gacy? Tego nie wiadomo, z perspektywy lat widać jednak, że był to moment, który okazał się niezwykle istotny dla całkiem sporej grupy ludzi. Jednym z działań, sprowokowanych bezpośrednio tym spotkaniem były wędrowne spotkania „Serce dzwonu”, które co roku gromadziły dziesiątki osób chcących poznać wiejską kulturę i czynnie brać w niej udział.
Między innymi o spotkaniu z Janem...2023-11-2249 min
muzykatradycyjna.plRozmowa z mistrzyniami — Zofią i Józefą Sordyl [Beskid Żywiecki, śpiew]
Rozmowa o życiu w pieśni śpiewaczek i polaniorek. O tym jak na przestrzeni ich życia funkcjonowała pieśń regionu Żywiecczyzny, kiedy była śpiewana, tworzona oraz jak była uczona. Jest to droga od pieśni śpiewanych maleństwu na uspokojenie, kołysanek poprzez pieśni młodych dziewcząt przy pracy na polanie, pstorałek, pieśni pobożnych maryjnych weselnych czy oczepinowych.
•
Rozmowę z Zofią i Józefą Sordyl, śpiewaczkami i polaniorkami z Żywiecczyzny, przeprowadziła Brygida Sordyl, etnomuzykolożka, skrzypaczka i śpiewaczka ludowa.
•
Podcast zrealizowała: Brygida Sordyl
Mastering: Adam Mart
•
Podkast został zrealizowany przez Forum Muzyki Tradycyjnej w ramach zada...2023-10-3027 min
muzykatradycyjna.plRozmowa z mistrzynią — Janiną Chmiel [Lubelskie, śpiew]
Na dawnej lubelskiej wsi muzyka i śpiew były wszechobecne. Towarzyszyły codziennym czynnościom, świętowaniu, obrzędom. Śpiewano przy pracy, na majówkach, pogrzebach i weselach. W każdej niemal wsi była orkiestra dęta, skrzypków i bębnistów też nie brakowało, zatem i zabawy organizowano dosyć często, w wiejskich chatach, a choć miejsca nie było wiele, tańcowali wszyscy. Było biednie, ale wesoło.
•
O dzieciństwie, młodości, śpiewie i tańcu, o piórzaczkach, prządkach, zabawach i weselach opowiada Janina Chmiel – wybitna śpiewaczka, tancerka i gawędziarka z Wólki Ratajskiej.
•
R...2023-10-2346 min
muzykatradycyjna.plBawcie się na całego! — rozmowa z psychoterapeutką systemową [Laboratorium Zabaw Tradycyjnych]
Karolina Idkowiak przeniosła poznane zabawy tam, gdzie ich podstawowe miejsce – do domu. Kiedy rodzic jest psują w zabawie a kiedy ekspertem? Czy rodzice nie oddają zbyt wielu pól specjalistom od wychowania i wykształcenia ich dzieci? Co może wnieść w jakość naszych więzi 15 minut codziennych zabaw tradycyjnych oraz czy warto je zmieścić między obiadem, angielskim, basenem i praniem? Czy z takiego pomysłu można uczynić nową tradycję i co by było, gdybyśmy zaczęli bawić się na całego? Rozmawiamy o psychologicznym oddziaływaniu zabaw i zabawy jako takiej, lecz tym razem przede wszystkim z...2023-10-1940 min
muzykatradycyjna.plOtworzyły mi się oczy wyobraźni — rozmowa z nauczycielką rytmiki [Laboratorium Zabaw Tradycyjnych]
Jakie jakości w obecnym świecie mają zabawy tradycyjne? Jaki mają związek z funkcjonowaniem mózgu, reakcją stresową i neuronami lustrzanymi? Czy prostota melodii tradycyjnych jest przeszkodą czy zaletą w szkole muzycznej? Jak muzyka, tańce i zabawy tradycyjne dają możliwość rozwijania wyobraźni oraz słuchu wewnętrznego? Rozmawiamy o uniwersalnych wartościach muzycznych, relacyjnych i psychologicznych zabaw tradycyjnych oraz o metodach pracy z dziećmi w szkole muzycznej i przedszkolu.
Z Joanną Tomkowską, metodyczką i nauczycielką rytmiki oraz kształcenia słuchu rozmawia Marta Burdalska, psycholożka dziecięca i liderka Rodzinnego Ogniska Tradycji Muzycznych.
●
Joanna Tomkow...2023-10-1835 min
muzykatradycyjna.plŁączność przez zmysły — rozmowa z terapeutką behawioralną [Laboratorium Zabaw Tradycyjnych]
W jaki sposób można zastosować zabawy tradycyjne w praktyce terapeutycznej? Jak zabawy te mają się do oswajania lęku społecznego, uczenia się odwagi, budowania relacji, sprawczości, zasobów oraz poczucia bezpieczeństwa? Terapeutka behawioralna oraz psycholożka dziecięca rozmawiają o celach, walorach, sposobach i kierunkach wykorzystywania polskich zabaw tradycyjnych w indywidualnej i grupowej praktyce terapeutycznej z dziećmi i rodzinami.
Z Magdaleną Borek, terapeutką behawioralną i oligofrenopedagożką rozmawia Marta Burdalska, psycholożka dziecięca i liderka Rodzinnego Ogniska Tradycji Muzycznych.
●
Magdalena Borek – pedagożka specjalna, neurologopedka, terapeutka behawioralna, trenerka oświatowa. Ukończyła studia...2023-10-1837 min
muzykatradycyjna.plCiało jako źródło muzyki i jej przedłużenie — rozmowa z muzykoterapeutką Nordoff-Robbins [Laboratorium Zabaw Trad...
Podejście Nordoff-Robbins w muzykoterapii zakłada wspólne kształtowanie celu – przez muzykoterapeutę jako specjalistę w dziedzinie terapii oraz uczestnika jako specjalistę w dziedzinie własnego doświadczenia. Jak w tę wzajemną, partnerską wymianę wpisują się polskie zabawy tradycyjne i jakie pole do improwizacji daje ukryta w nich struktura oraz wielowarstwowość? Stawiając sobie te i inne pytania, rozmawiamy o spotkaniu świata niepełnosprawności, świata terapii i… świata muzyki, która – nawiązując do słów śp. Jana Gacy, wyjątkowego tradycyjnego skrzypka – jest nieskończona.
Z Dominiką Dopierałą, muzykoterapeutką w podejściu Nordoff-Robbins rozmawia Karolina Ociepka, animatorka kultur...2023-10-1741 min
muzykatradycyjna.plŻywe doświadczenie dziedzictwa — rozmowa z pedagożką przedszkolną Montessori [Laboratorium Zabaw Tradycyjnych]
Edukacja przedszkolna to znakomity kontekst do korzystania z folkloru dziecięcego. Rozmawiamy o tym, co przeszkadza nauczycielom w sięganiu po tradycyjne zabawy dziecięce, skąd czerpać repertuar, komu wolno śpiewać i dlaczego warto. A także o wartości spotkania, wspólnej zabawy i żywego doświadczenia dziedzictwa oraz o związkach tradycyjnych zabaw dziecięcych z podstawą programową w edukacji przedszkolnej, i o wartościach edukacji kulturowej w metodzie Marii Montessori.
Z Anną Meiną, pedagożką przedszkolną, założycielką i wieloletnią dyrektorką przedszkola im. Marii Montessori w Toruniu rozmawia Marta Domachowska, etnolożka i edukatorka muzealna.
2023-10-1747 min
muzykatradycyjna.plŁączność przez zmysły — rozmowa z terapeutką behawioralną [Laboratorium Zabaw Tradycyjnych]
W jaki sposób można zastosować zabawy tradycyjne w praktyce terapeutycznej? Jak zabawy te mają się do oswajania lęku społecznego, uczenia się odwagi, budowania relacji, sprawczości, zasobów oraz poczucia bezpieczeństwa? Terapeutka behawioralna oraz psycholożka dziecięca rozmawiają o celach, walorach, sposobach i kierunkach wykorzystywania polskich zabaw tradycyjnych w indywidualnej i grupowej praktyce terapeutycznej z dziećmi i rodzinami.
Z Magdaleną Borek, terapeutką behawioralną i oligofrenopedagożką rozmawia Marta Burdalska, psycholożka dziecięca i liderka Rodzinnego Ogniska Tradycji Muzycznych.
●
Magdalena Borek – pedagożka specjalna, neurologopedka, terapeutka behawioralna, trenerka oświatowa. Ukończyła studia...2023-10-1737 min
muzykatradycyjna.plJęzyk powie nam wszystko o pacjencie — rozmowa z logopedką [Laboratorium Zabaw Tradycyjnych]
Co ma kultura tradycyjna do wałka dziąsłowego z okolicą brodawki przysiecznej? Zapraszając do projektu Laboratorium Zabaw Tradycyjnych logopedkę, zakładałyśmy, że głównym polem jej zainteresowań będą wyliczanki. Jak się jednak okazało, wszystkie propozycje zabaw – od tańców, przez aktywności w kole aż po zabawy paluszkowe – mają swoje walory w tej formie pracy zarówno z dziećmi, jak i dorosłymi. Rozmawiamy zatem o swoistym przemycie zabaw tradycyjnych do świata logopedii – o ich zastosowaniu w pracy z oddechem, w mioterapii czy w procesie stopniowego przekraczania dystansu do swojego ciała…
Z Jolantą Kosicką...2023-10-1742 minmuzykatradycyjna.plSędek nie do opowiedzenia [10-lecie Kieleckiego Taboru Domu Tańca]
Przez kilka dni w roku w niewielkim Sędku bije muzyczne serce Kielecczyzny. Kiedyś odbywał się tam Tabor Kielecki, gromadzący tłumy miejscowych i przyjezdnych, rozkochanych w śpiwach i chłopach. Teraz też co roku można przyjechać tam na potańcówkę od kilku lat organizowaną w ramach Kieleckiej Szkoły Tradycji (Akademia Kolberga) przez Stowarzyszenie Sami Swoi z Sędka. W dziesięciolecie pierwszego taboru w Sędku zapytaliśmy jego organizatorów o to, czym jest tabor, jak się go organizuje i dlaczego chcą wciąż wracać do Sędka.
■
Rozmowę z Dorotą Murzynowską i Marcinem Żytomirskim z warszawskiego Stowarzyszenia Dom...2023-10-0551 min
muzykatradycyjna.plO muzyce osobiście: Maria Stępień [M. Lorenc]
Spora część muzyków uprawiających obecnie muzykę tradycyjną, zaczynało swoją edukację w szkole muzycznej. Niektórzy kończyli ją po kilku latach, inni – choć jest ich zdecydowanie mniej – osiągali pełne akademickie wykształcenie. Czy zdobywane latami szlify w wykonywaniu muzyki klasycznej pomagają grać ludową nutę, czy raczej stanowią zbędny bagaż, który należy zostawić, ruszając w ślady wiejskich mistrzów?
Między innymi o takim doświadczeniu z Marią Stępień – skrzypaczką i animatorką działań związanych z muzyką ludową, współtwórczynią zespołów: Dobrzeliniacy, Kożuch, Lunaria, Radical Polish Ansambl, Maciej Filipczuk i Goście Weselni – rozmawiał...2023-09-1233 min
muzykatradycyjna.plMuzyka łączy w całym świecie – rozmowa z Edwardem Braszko [Dolny Śląsk, reemigranci]
Muzykant Edward Braszko opowiada o kapeli z Ocic, w której grali reemigranci z Bośni – Polacy ci przyjechali na Dolny Śląsk z emigracji w 1946 r. W 2022 roku w ramach swojego projektu stypendialnego Edward Braszko dokonał udanej reaktywacji kapeli reemigranckiej w Ocicach.
■
Rozmawiają: Edward Braszko i Marta Derejczyk (Fundacja Ważka)
W rozmowie biorą udział: Antonina Braszko, Joanna Kasper, Anna Lekent, Sara Matusz
W kapeli grają: Edward Braszko, Wiesław Biegacz, Krzysztof Jakieła
Wywiad przeprowadzono w Ocicach w październiku 2022 r.
■
Zrealizowano w ramach stypendium Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego2023-06-1011 min
muzykatradycyjna.plNabożeństwa majowe [zwyczaje, Łęczyckie]
W maju pod kapliczkami przydrożnymi zbiera się społeczność, by śpiewać pieśni maryjne. W Górze Świętej Małgorzaty co tydzień przy kościele na górce Orkiestra Dęta z Góry Świętej Małgorzaty gra pieśni majowe na cześć i chwałę Matki Boskiej. Spontanicznie wybiera się także do okolicznych miejscowości, by zagrać pod kapliczkami przydrożnymi. Wzorem Orkiestry poszła Kapela Witaszewiacy, która również kontynuuje ten zwyczaj. W audycji usłyszymy także trębacza Józefa Oleskiego, który co roku przez cały maj grał dwa razy dziennie – rano i wieczorem – pieśni mary...2023-05-0113 min
muzykatradycyjna.plDobrowodzkie herbarium [medycyna ludowa, pieśni, zwyczaje]
Rośliny od zawsze były pokarmem i lekarstwem człowieka. Towarzyszyły mu w obrzędach – np. weselach, pogrzebach oraz w codziennym życiu. Niektóre mają właściwości magiczne, lecznicze, inne warto spożywać ze względu na substancje odżywcze, które są w nich zawarte. Istnieje mnóstwo pieśni, w których ważnym elementem są rośliny – kwiaty, zioła i drzewa mające znaczenie symboliczne.
▲
Rozmowę z Niną Jawdosiuk, Barbarą Jakimiuk i Walentyną Klimowicz – śpiewaczkami, znawczyniami lokalnych tradycji, mieszkankami Dobrowody, przeprowadziła badaczka, uczennica wiejskich śpiewaczek, Julita Charytoniuk.
▲
Więcej na: akademiakolberga.pl, muzykatradycyjna.pl2023-04-1323 min
muzykatradycyjna.plWesna, wesnianoczka [ukraińskie zwyczaje i pieśni]
Kiedy lód na rzekach zamienia się w krę i zaczyna płynąć wraz z nurtem, zapowiada nowe. Zimową ciszę przerywa śpiew ptaków. Wszystko dookoła napełnia się życiem. Po krótkich i ciemnych dniach nastają dni jasne i długie – nadchodzi wiosna. Dawniej przywołano ją pieśniami zakończonymi długim unisonem i hukaniem. Podskakiwano i tupano w ziemię, by pobudzić do życia przyrodę. Wypiekano specjalne pieczywo żajworonki, urządzano zabawy i korowody taneczne.
■
O pieśniach, zwyczajach i obrzędach wiosennych w Ukrainie opowiada Tetiana Sopiłka – etnomuzykolożka, wokalistka, pedagożka, członkini kijowskiego zespołu Drewo, założycielka warszawskiej...2023-04-0337 min
muzykatradycyjna.plOpowiada: Anna Dunat – śpiewaczka [Akademia Kolberga, Beskid Żywiecki]
Zapraszamy do wysłuchania opowieści Anny Dunat, z domu Piecha, z Pewli Wielkiej – śpiewaczki i gawędziarki o bystrym i zawadiackim spojrzeniu. Lubi żartować i opowiadać historyjki o minionych latach. Śpiewała przy kapliczkach, łuskaniu grochu i przy piecu. Razem z Marleną Dybek, która chciała uczyć lokalne dzieciaki tańca, prowadziły zespół Jedlicki, w którym tańcowała i śpiewała ponad siedemdziesiątka dzieci z całej okolicy. Gdy ona była mała, zespołów nie było. Za to śpiewał prawie każdy – umiał czy nie.
▲
Podkast zrealizowali Rafał Bałaś i Marta Matuszna
▲
Podkast zrealizowano w ram...2023-03-2742 min
muzykatradycyjna.plOpowiada: Anna Kupczak – śpiewaczka [Akademia Kolberga, Beskid Żywiecki]
Zapraszamy do wysłuchania opowieści Anny Kupczak, śpiewaczki z Żabnicy (Beskid Żywiecki). Urodziła się 8 grudnia 1939 roku. Wychowywała się w Milówkach, pięknym przysiółku położonym pod Halą Boraczą. Pochodzi z muzykanckiej rodziny. Ojciec Franciszek Maślanka i jego brat Karol grali na skrzypcach. Mama Aniela Maślanka śpiewała. Brat Józef Maślanka był znanym folklorystą, multiinstrumentalistą i budowniczym instrumentów ludowych.
▲
Podkast zrealizowali Rafał Bałaś, Marta Matuszna i Magda Worek
▲
Podkast zrealizowano w ramach programu Akademia Kolberga 2022 — Żywiecka Szkoła Tradycji przez Fundację Górom.
Program Akademia Kolberga jest realizowany we współpracy z Narodowym Instytutem Muzyki...2023-03-231h 00
muzykatradycyjna.plOby do wiosny! — rozmowa z Niną Jawdosiuk, cz. 2 [Akademia Kolberga, Podlasie]Z Niną Jawdosiuk rozmawiała Julita Charytoniuk
Karnawał obfitował w zabawy taneczne i wesela, a jego punktem kulminacyjnym były zapusty. Śpiewaczka z Dobrowody (Podlasie), Nina Jawdosiuk, wspomina kwas chlebowy przygotowywany w dzieży, który był ich nieodłącznym elementem. W Wielkim Poście kobiety przędły, tkały, a umilały sobie czas śpiewaniem – zwłaszcza pieśni wielkopostnych. Podczas takich sąsiedzkich spotkań dziewczęta uczyły się zarówno przędzenia na kołowrotku, tkania na krosnach, jak i śpiewania. Od Wielkanocy można było śpiewać na podwórkach. Rozlegały się rohulki i wysnynky ✸ Z Niną Jawdosiuk rozmawiał...2023-03-2028 min
muzykatradycyjna.plW dobrym tonie — o (na)stroju i harmonii słów kilkaMarta Tarnowska, czyta autorka
Muzyka jest jednym z podstawowych narzędzi wyrazu i wzbudzania zbiorowych stanów współodczuwania. Możemy muzyką wyrazić lub wywołać pewien nastrój, możemy stworzyć warunki konieczne, acz nie zawsze wystarczające, żeby ludzie zestroili się ze sobą w śpiewie i tańcu – w sposobach komunikacji i działania. Gdyby na nią spojrzeć jak na zjawisko, z punktu widzenia kosmitów, jak proponuje Tomasz Wierzbowski we wstępie do książki Stuarta Isacoff’a Temperacja. Jak muzyka stała się polem bitwy wielkich umysłów zachodniej cywilizacji, możemy „zadumać się przez moment nad tym dziwnym i tajemniczym z...2023-03-1511 min
muzykatradycyjna.plCzas na nas, droga daleka, nocka niewidnaAnna Jurkiewicz, czyta autorka
Sto lat temu codziennemu życiu na wsi towarzyszył też codzienny śpiew. Z największą mocą podkreślał momenty ważne dla całej społeczności, jak na przykład zmiana statusu związana z wejściem do stanu małżeńskiego lub pożegnanie się przez kogoś ze światem. Pieśni, które śpiewano w momentach przejścia, czasem mówią o nieznanej drodze i sygnalizują, że nadszedł czas, żeby wykonać symboliczny kolejny krok. •
W wersji audio artykułu wykorzystano fragmenty pieśni w wykonaniu zespołu Starorzecze, Anny Jurkiewicz, Julii Biczysko, zespołu śpiewaczego Koła Gospodyń Wiejskich w Trzc...2023-03-1321 min
muzykatradycyjna.plPieśni roku obrzędowego na Podlasiu2023-02-2734 min
muzykatradycyjna.plMuzyka dęta nie jest wściekła: z Janem Woźnicą i Adamem Stykiem rozmawia Michał Nowak [Akademia Kolberga, Lubelskie]
Przekaz tradycji nie jest dla nich abstrakcją, ale czymś konkretnym, ściśle związanym z poczuciem tożsamości. I to zarówno na gruncie rodzinnym, jak i w lokalnej społeczności. Łączą go z wzajemną pomocą, szacunkiem, odpowiedzialnością i przyjemnością związanymi ze wspólnym muzykowaniem. Lokalne tradycje muzyczne to dla nich także wybór estetyczny, który może łączyć pokolenia, czego sami stanowią przykład.
▲
Z Janem Woźnicą i Adamem Stykiem, dziadkiem i wnukiem, barytonistą i trębaczem Orkiestry Dętej z Goraja, rozmawia Michał Nowak
▲
Program Akademia Kolberga jest realizowany we współpracy z Narodowym Instytutem Muz...2023-02-0237 min
muzykatradycyjna.plPrzypominanie tradycji: z Jolantą i Piotrem Czerwcami rozmawia Michał Nowak [Akademia Kolberga, Kieleckie]
Można by się zastanawiać, czy próby przywracania muzyki tradycyjnej do społecznej i kulturowej praktyki wiejskich wspólnot nie okazują się w najlepszym razie efemerydami, karnawałowymi uniesieniami, które w żaden sposób nie wpływają na codzienność. Czy nie przypominają oferowania nieheblowanego drewna, gdy od dawna powszechnie używa się karton-gipsu? W jaki bowiem sposób dawne rodzaje ekspresji, sposoby spędzania czasu wolnego od pracy sprzed kilkudziesięciu lat, miałyby wpłynąć na współczesną wrażliwość i przesycone techniką życie w XXI wieku? Historia Joli i Piotra Czerwców pokazuje jednak, że to, co niektórzy uznają za przebrzmiałe...2023-02-0127 min
muzykatradycyjna.plO muzyce osobiście: z Martą Tarnowską rozmawia Marcin Lorenc [Akademia Kolberga]O muzyce osobiście: z Martą Tarnowską rozmawia Marcin Lorenc [Akademia Kolberga]
Współczesny człowiek za wszelka cenę chce odsunąć od siebie myśl o nieuchronnie czekającej go śmierci. Nawet wtedy, kiedy staje ona przy drodze jego życia, zabierając mu bliższych czy dalszych ludzi. Ból, który towarzyszy takim momentom, wydaje mu się nie do uniesienia i nie do przetrawienia. By odsunąć cierpienie, robi wszystko, by śmierć zunifikować i uprzemysłowić, licząc, że boleć będzie mniej. W efekcie zostaje mu bardzo mało czasu na uporanie się z traumą rozstania. O strategiach na spotkanie ze śmiercią, jakie sto...2023-01-2646 min
muzykatradycyjna.plO muzyce osobiście: z Czesławem Pióro rozmawia Marcin Lorenc [Akademia Kolberga, Radomskie]O muzyce osobiście: z Czesławem Pióro rozmawia Marcin Lorenc [Akademia Kolberga, Radomskie]
Ziemia radomska to absolutnie wyjątkowa kraina na tle polskich krain nizinnych. Etnografów i etnologów może zachwycić bogactwem swoich tradycji. Dla tych, którzy szukają jeszcze żywej obrzędowości i towarzyszącej jej niezywkłej muzyki, nie pozbawionych prastarego kontekstu, okolice Radomia cały czas są celem wędrówek. Tutaj znajdziemy jeszcze muzykantów czy śpiewaczki, od których można w relacji mistrz – uczeń przejąć niezwykłe melodie. Ziemia radomska to wreszcie ojczyzna zawziętych tancerzy, czego doświadczymy podczas tamtejszych zabaw. O pos...2023-01-2435 min
muzykatradycyjna.plO muzyce osobiście: z Martą Derejczyk rozmawia Marcin Lorenc [Akademia Kolberga, Dolny Śląsk]O muzyce osobiście: z Martą Derejczyk rozmawia Marcin Lorenc [Akademia Kolberga, Dolny Śląsk]
Bogactwo kulturowe, niezwykła plątanina ludzkich losów i historii – to Dolny Śląsk. Emigranci, przesiedleńcy, rdzenne grupy etniczne – każdy, kto żył na tych ziemiach, kultywował też swoją muzykę. Samo opisanie tej niezwykle skomplikowanej materii, z jej przeplatającymi się wątkami, wymaga niezwykłej wrażliwości i czujności. O pracy w tak niezwykłym regionie, doświadczaniu muzyki tradycyjnej i o odkrywaniu tajemnic przeszłości opowiada Marta Derejczyk ▲ Rozmowę z Martą Derejczyk – etnografką, badaczką Dolnego Śląska, śpiewaczką, animatorką kultury, pracowniczką Muzeum Etno...2023-01-1153 min
muzykatradycyjna.plOj, daj Boże! Ukraińskie zwyczaje bożonarodzeniowe [pieśni i zwyczaje]Rozmowę z Tetianą Sopiłką Przeprowadziła Julita Charytoniuk
Ukraiński cykl bożonarodzeniowy to trzy duże święta: Boże Narodzenie, Małanka (święto Melanii i Wasyla), Wodochreszcze (Święto Chrztu Pańskiego, Święto Jordanu). Każde ze świąt poprzedza wigilia, podczas której spożywa się określone potrawy. Najpopularniejsza jest kutia, zawierająca ziarno pszenicy i maku – symbole płodności. Na stole nie brakuje też potraw z grzybów, grochu, kapusty, buraków, mąki, miodu, ryb, suszonych owoców. Pierwszego dnia Świąt (7 stycznia) zaczynają się wizyty grup kolędniczych. Podobnie 13 stycznia – wtedy do domów prz...2023-01-0541 min
muzykatradycyjna.plZima w Dobrowodzie — rozmowa z Niną Jawdosiuk, cz. 1 [Akademia Kolberga, Podlasie]Z Niną Jawdosiuk rozmawiała Julita Charytoniuk
Już od 4 grudnia można było śpiewać kolędy, najczęściej na „weczurkach” – sąsiedzkich spotkaniach przy przędzeniu. Przypominano sobie melodie, by w styczniu, w pierwszy dzień prawosławnych Świąt Bożego Narodzenia (7 stycznia) być gotowym do kolędowania. Kolędnicy bożonarodzeniowi chodzili z gwiazdą jedno- lub dwurzędową, ze świeczką lub latarką w środku. W okolicy 13 stycznia pokazywano też „Herody” – przedstawienie o królu Herodzie i walce dobra ze złem, w której oczywiście dobro zwycięża. Gospodarze obdarowywali przybyszów jabłkami, bułkami drożdżowymi – czym chata bogata ✸ Z Niną Jawdosiuk rozm...2023-01-0426 minmuzykatradycyjna.plKolęda +/− czyli po co komu „Herody”?O kolędowaniu z Agnieszką Szokaluk-Gorczycą i Krzysztofem Gorczycą rozmawia Julita Charytoniuk
Widowisko opowiadające o królu Herodzie i rzezi, jaką zgotował małym chłopcom, sięga czasów średniowiecznych. Było pokazywane w kościołach, potem przez żaków w szkołach, aż wreszcie trafiło na wieś i tam w wersji, w której wątki biblijne przeplatają się z wątkami folkloru, przetrwało do dziś w pamięci najstarszych mieszkańców. To od nich lubelska grupa miłośników tradycji zebrała pieśni oraz opowieści, które uzupełniła fachową etnograficzną wiedzą i od 2006...2022-12-2429 min
muzykatradycyjna.plRozmówki wiejsko-miejskie ● O władzy, hierarchii i buncie ● prof. Adam Leszczyński i Michał Nowak
Dziedzic, proboszcz, sołtys, bogaty gospodarz, obyczaj, wspólnota. Gdzie w wiejskiej społeczności biły źródła władzy? Na czym wspierały się hierarchie? W jakich sytuacjach i w odwołaniu do jakich praw oraz wartości dochodziło do buntu?
●
Rozmowa z prof. Adamem Leszczyńskim — historykiem, socjologiem, dziennikarzem i publicystą, autorem „Ludowej historii Polski”.
Prowadzi Michał Nowak – dziennikarz radiowej Dwójki, filozof, klarnecista.
●
Rozmówki wiejsko-miejskie to cykl spotkań w Ambasadzie Muzyki Tradycyjnej na warszawskim Jazdowie. Pomysłodawcą i gospodarzem Rozmówek jest Stowarzyszenie Dom Tańca.
●
Dofinansowano ze środków Ministra Kultury, Dziedzictwa Narodowego pochodzących z Funduszu Promo...2022-12-2344 min
muzykatradycyjna.plRozmówki wiejsko-miejskie ● Religijność ludowa ● prof. Magdalena Zowczak i Michał Nowak
Pogańskie wątki, nieznajomość dogmatów, brak powiązania z etyką, pusty rytualizm. Te zarzuty wobec religijności ludowej powracają niczym mantra. Rzadko kiedy pozytywnie wartościuje się wspólnotowość, zmysłowość i konkret przejawiający się w tradycyjnym wiejskim przeżywaniu wiary, które niczym w soczewce skupiają niezwykle istotne cechy kultury wsi.
●
Rozmowa z prof. Magdaleną Zowczak z Instytutu Etnologii i Antropologii Kulturowej UW. Prowadzi Michał Nowak – dziennikarz radiowej Dwójki, filozof, klarnecista
●
Rozmówki wiejsko-miejskie to cykl spotkań w Ambasadzie Muzyki Tradycyjnej na warszawskim Jazdowie. Pomysłodawcą i gospodarzem Rozmówek jest Stowarzyszenie Dom Tańca.
●
Dofinansowano ze środków Minis...2022-12-1851 min
muzykatradycyjna.plRozmówki wiejsko-miejskie ● Kultura wiejska ● prof. Izabella Bukraba-Rylska i Michał Nowak
Rozmówki wiejsko-miejskie ● Kultura wiejska ● prof. Izabella Bukraba-Rylska i Michał Nowak
Próby opisywania i prezentowania kultury wiejskiej kończą się najczęściej wepchnięciem jej w ciasny gorset upraszczających pojęć, kategorii i wyobrażeń. Autentyczność, szczerość, sielankowość, niezmienność, archaiczność, naiwność, ultrakonserwatyzm, dzikość, brutalność, zacofanie wyznaczają horyzont większości ujęć. W jaki sposób zatem oddać kulturze wiejskiej sprawiedliwość? Jak pokazywać jej swoistość bez przyprawiania upiększającej, infantylizującej bądź brutalizującej gęby?
●
Rozmowa z prof. Izabellą Bukraba-Rylską – socjolożką z Collegium Civitas.
Prowadzi Michał Nowak – dziennikarz radiowej Dwójki, filozof, klarnecista.
●
Rozmówki wiejsko-miejskie to cykl spotkań w Ambasadzie Muzyki Tradycyjnej na warszawskim Jazdo...2022-12-1159 minmuzykatradycyjna.plAby przetrwały kartofle — rozmowa z Marią Siwiec [praca, zwyczaje, pieśni]Rozmowę z Marią Siwiec przeprowadziły Katarzyna Rosik i Marta Domachowska
Jesień to czas przejścia. Jeszcze prace polowe nie wykończone, a już trzeba szykować się do zimy, zabezpieczać zapasy, uszczelniać chałupy, zorganizować się na przerabianie lnu, czy wełny. Ilość czynności wydaje się niezliczona, a nie tylko wokół robót organizuje się życie wsi. Są Zaduszki, obraz chodzi od domu do domu, na tygodniu po domach robótki ręczne często ze śpiewem, przy niedzieli chce się potańczyć, są andrzejkowe wróżby i adwentowy czas zadumy i modlitwy • O tym jak to jesienią bywało opowiada Marią Siwiec, śpiewacz...2022-12-0142 min
muzykatradycyjna.plŚwięty Andrzeju — daj mi znać!Czyta autorka — Marta Domachowska
Andrzejki to nie jedyny wieczór mocy w ludowym kalendarzu. Rolnicy planujący prace polowe sięgali po praktyki magiczne, w tym wróżebne w przełomowe wigilie: św. Łucji, Bożego Narodzenia i Sylwestra • O zwyczajach katarzynkowych i andrzejkowych opowiada Marta DOmachowska • Więcej na muzykatradycyjna.pl2022-11-2906 minmuzykatradycyjna.plBo to jest Polska właśnie [wywiad z Andrzejem Bieńkowskim]
W październiku nakładem wydawnictwa Prószyński Media Sp. z o.o. ukazała się książka Andrzeja Bieńkowskiego pt. „Trzymałem węża w garści. Śladami muzykantów”. Marta Domachowska rozmawia z autorem o wiejskich i miejskich perypetiach malarza dokumentującego świat muzyki tradycyjnej oraz o okolicznościach powstania książki.2022-11-2351 min
muzykatradycyjna.plRozmówki wiejsko-miejskie • Oralność ‧ prof. Przemysław Czapliński i Michał Nowak
Na relacje między kulturą ustną a kulturą piśmienną można spoglądać trojako. Po pierwsze, można podkreślać związki, doszukując się ciągłości między mową a pismem. Po drugie, można skupić się na różnicach, które sugerują odrębność tych dwóch form kultury, co nie wyklucza jednakże dialogu między nimi. Po trzecie wreszcie, można je sobie przeciwstawić, skłaniając się ku tezie o przekształcaniu, przeinaczaniu, zafałszowywaniu lub wręcz unicestwianiu kultury ustnej przez piśmienną. Te rozstrzygnięcia są decydujące dla tego, w jaki sposób będziemy patrzyli na praktykę ut...2022-11-0758 min
muzykatradycyjna.plNajgorszy krzyk. Straszne pieśni i lamentyAnna Jurkiewicz, czyta autorka
Obserwując zmiany w sposobie żegnania zmarłych – od miejsca pożegnania po środowisko dźwiękowe – można odnieść wrażenie, że organizatorzy współczesnych pogrzebów w Polsce starają się zminimalizować ryzyko spontanicznego wybuchu emocji. Nie ma miejsca na płacz, głośną skargę bliskich. Tymczasem dawniej w kulturze wiejskiej w Polsce, tak jak wszędzie, istniały formy wspólnotowego przeżywania, które dawały przestrzeń na rozpacz w obliczu śmierci i w innych sytuacjach granicznych. Lamenty rodziny i głośny płacz były ważnym elementem obrzędów. Opłakiwanie straty jest też niezbędn2022-10-3118 minmuzykatradycyjna.plZwyczaje pogrzebowe [pogrzeb, pieśni, Łęczyckie]O zwyczajach pogrzebowych w Łęczyckiem opowiadają śpiewacy i śpiewaczki, którzy osobiście przewodzili tym obrzędom. Obecnie wiele elementów, które charakteryzowały niegdysiejszy pogrzeb, zanikło. Melodie i styl śpiewu zależny jest od wsi, lecz istnieje pewien wspólny porządek obrzędu. Rozmówcy dzielą się swoim doświadczeniem, pieśniami, przeżyciami i przemyśleniami. Do dziś jedynie śpiewacy z Ruszkowa Pierwszego czynnie biorą udział w obrzędach pogrzebowych oraz (skróconym do jednego wieczoru) czuwaniu przy zmarłym • Rozmowy ze śpiewakami i śpiewaczkami przeprowadziły Joanna Skowrońska i Joanna Gancarczyk, śpiewaczki i badaczki Łęczyckiego. Rozmowę z Mirosła...2022-10-2821 min
muzykatradycyjna.plWyletieła dusza z tieła — o zwyczajach pogrzebowych na PodlasiuJulita Charytoniuk, czyta autorka
Dla naszych przodków śmierć stanowiła oczywisty element życia. Byli z nią bardziej oswojeni niż współczesny człowiek. Wiele osób umierało młodo, nie dożywając czterdziestu lat, umierały dzieci i kilkudniowe niemowlęta. Choroby zbierały śmiertelne żniwo. Człowiek obserwował i uczestniczył w pochówkach, doświadczał wielkiego smutku, utraty, żałoby. Z drugiej strony wierzył, że śmierć – najbardziej zagadkowy i niewyjaśniony obrzęd przejścia, prowadzi do znalezienia się duszy w innym, prawdopodobnie lepszym świecie. ■ W wersji audio artykułu wykorzystano nagranie pieśni pogrzebowej „O, Boże, moj Boże” śpiewaną przez mieszkanki...2022-10-2617 min
muzykatradycyjna.plJaki chto do pracy, taki do zabawy — rytmy pracy, rytmy zabawyMarta Tarnowska, czyta autorka
W namyśle nad składowymi muzyki, sposoby organizacji pracy i posługiwania się ciałem z nimi związane wydają się wysuwać na pierwszy plan albo przynajmniej jeden z pierwszych planów. Na początek przychodzą na myśl narzędzia i czynności wymagające w sposób konieczny rytmizacji wykonywanych sekwencji czynności. Właśnie w rytmicznie uporządkowanym użyciu ciała można widzieć zaczątki wszelkiego rytmu muzycznego.2022-10-2113 min
muzykatradycyjna.plRozmówki wiejsko-miejskie ● Autentyczność ● dr Ewa Klekot i Michał Nowak
Zapraszamy na pierwszy podkast z cyklu Rozmówki wiejsko-miejskie.
●
Autentyczność jest w nowoczesnym świecie tyleż pożądana, co kłopotliwa. Napędza podróżników i kolekcjonerów, mirażami jej doświadczenia kusi nas reklama. W świecie sztuki łączy się z obietnicą pozbawionej ironii bezpośredniości i głębi, szczerości i źródłowości. Jej rozpoznanie w równym stopniu buduje jednak wspólnotę ludzi podobnie czujących i myślących, co wywołuje niezgodę wszystkich czujących i myślących inaczej. Czy zatem warto spoglądać na świat kultury wiejskiej przez pryzmat autentyczności?
●
Rozmowa z prof. Ewą Klekot — antropolo...2022-10-1446 min
muzykatradycyjna.plPaździerze baba z lnu cierlicą bierzeCzyta autorka – Marta Domachowska
Październik. Coraz chłodniejsze noce i poranki. Pełnia jesieni. Chłopy gromadzą opał i powoli zabierają się za gacenie domów. Jedni opatulą dom suchymi liśćmi, inni „kolkami” iglaków zebranymi w lesie. Rodzinę na zimę i resztę roku ubiorą kobiety. Czyta autorka – Marta Domachowska2022-10-1105 minmuzykatradycyjna.plPaździerze baba z lnu cierlicą bierzeCzyta autorka – Marta Domachowska
Październik. Coraz chłodniejsze noce i poranki. Pełnia jesieni. Chłopy gromadzą opał i powoli zabierają się za gacenie domów. Jedni opatulą dom suchymi liśćmi, inni „kolkami” iglaków zebranymi w lesie. Rodzinę na zimę i resztę roku ubiorą kobiety. Czyta autorka – Marta Domachowska2022-10-1006 min
muzykatradycyjna.plSiadać za stół. Śpiewy pogrzebowe na wschodnim MazowszuAnna Jurkiewicz, czyta autorka
Nie uważają się za śpiewaków. Jeśli już używają tego określenia, to wysyłając nas do jakiejś innej miejscowości, np. „dobre śpiewaki są w Żalach”. Mówią o sobie, że chodzą po pogrzebach. Pieśni przechowują w pamięci, której przedłużeniem są grube zeszyty, zwykle w kratkę. Zapisane własnoręcznie lub odziedziczone razem z melodiami po kimś, kto wcześniej chodził. Jak żegnano dawniej zmarłych na Wschodnim Mazowszu? Ciało było ułożone na ławie lub na krzesłach w małej izbie, a w największym pomieszczeniu wokół stoł...2022-10-0707 min
muzykatradycyjna.plDożynaj, przodowniku łysy!Artykuł Piotra Dorosza czyta Kamil Dawid Gałuszka
„Idę o zakład, że powyższy tytuł u większości Czytelników wywołał skojarzenie z przodownikami pracy epoki PRL – ‘stachanowcami’, warszawskimi murarzami w beretach ‘z antenką’, układającymi sto pięćdziesiąt lub dwieście procent dziennej normy cegieł. Nie o takiego przodownika tu chodzi. Określenia „przodownik” i „przodownica” nie zrodziły się w Kraju Rad. […] Powstały… gdzieś na ustronnym polskim polu przy zapadłej wiosce, prawdopodobnie kilkaset lat temu. […] Przodownik i przodownica to najsprawniejsi żniwiarze, którzy najszybciej ścinali zboże podczas żniw, wyprzedzając innych pracujących.” • Zapraszamy do wysłuchania całego...2022-09-1914 min
muzykatradycyjna.plDa żyto żała. Żniwa w Ukrainie [pieśni i zwyczaje]Rozmowę z Tetianą Sopiłką przeprowadziła Julita Charytoniuk
Żniwa to kulminacja prac polowych. Co zasiane, należy zebrać, by zapewnić pożywienie rodzinie i zwierzętom gospodarskim. Śpiewano w tym czasie podczas obrzędów żniwnych i prac polowych, w grupach i pojedynczo. W najstarszych pieśniach zwracano się do bogów lub przodków z prośbą o pomyślne plony. W innych słyszymy opowieści o niedoli, ciężkim losie kobiet, sierot. • O pieśniach i zwyczajach żniwnych opowiada Tetiana Sopiłka – etnomuzykolożka, wokalistka, pedagożka, członkini kijowskiego zespołu Drevo, założycielka warszawskiej Dziczki. • Podcast...2022-09-1228 min
muzykatradycyjna.plHumanizm cyfrowy [Archiwa Dostępne]Rozmawa z prof. Wiolettą Miśkiewicz i Sonią Wronkowską
O humanizmie cyfrowym rozmawiamy prof. Wiolettą Miśkiewicz, a Sonia Wronkowska z Biblioteki Narodowej opowiada o współczesnych tendencjach w archiwistyce i dobrych praktykach oraz rozwiązaniach, które można zastosować w każdej instytucji. Poznamy różnice między upublicznieniem a upowszechnieniem, i dlaczego tak ważna jest promocja zdigitalizowanych treści • Rozmowy przeprowadzili Joanna Szaflik: Joanna Skowrońska, Joanna Szaflik, Piotr Baczewski • Podcast został zrealizowany we współpracy z Narodowym Instytutem Muzyki i Tańca w ramach Programu Archiwa Dostępne 2021 prowadzonego przez Forum Muzyki Tradycyjnej oraz Pracownię Muzyki i Tańca Tra...2021-12-1525 min
muzykatradycyjna.plO muzyce osobiście: Marcin Drabik [M. Lorenc]Cykl rozmów Marcina Lorenca
Dla wielu młodych, współczesnych skrzypków pochodzących z miasta pierwsze fascynacje muzyką ludową często przychodzą z zagranicy. Z Irlandii czy Skandynawii, może to być też tak zwana muzyka świata. Dopiero z czasem pojawia się refleksja i poszukiwanie własnych, muzycznych korzeni. Gdyby do tej listy dodać jeszcze muzykę klasyczną i studia na najlepszym w Polsce wydziale jazzu, mamy historię naszego rozmówcy – Marcina Drabika. Dziś jest także absolwentem samodzielnych studiów u mistrzów kajockich z okolic Przysuchy i poszukiwaczem muzyki kurpiowskiej • Więcej na www.muzykatradycyjna.pl • Realizacja – Forum Muzyki Tradyc...2020-12-2136 min
muzykatradycyjna.plO muzyce osobiście: Marta Burdalska [M. Lorenc]Cykl rozmów Marcina Lorenca
Jedną z najważniejszych cech muzyki muzyki tradycyjnej od zawsze była jej jej użytkowość. W pracy wyznaczała rytm i pomagała przetrwać najbardziej żmudne i ciężkie chwile. Była też elementem, który tworzył atmosferę zabawy i odmieniał codzienność, który budował wspólnotę. Nawet z pozoru zwyczajne spotkanie dzięki muzyce mogło przerodzić się w prawdziwe święto. O poszukiwaniu i zrozumieniu tego doświadczenia opowiada Marta Urban-Burdalska • Więcej na www.muzykatradycyjna.pl • Realizacja – Forum Muzyki Tradycyjnej • Dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego w ramach programu Instytutu Muzyki i Tańca „W...2020-12-1925 min
muzykatradycyjna.plO muzyce osobiście: Piotr Kaznowski [M. Lorenc]Cykl rozmów Marcina Lorenca
Jaki repertuar wybrać? – to jedno z wielu pytań, nad którym często zastanawiają się dziś początkujący muzykanci, szczególnie ci pochodzący z miasta. Możliwość uczenia się z nagrań i warsztaty organizowane przez różne ośrodki pozwalają wyjść poza obszar swojego miejsca zamieszkania. Kolejne pytanie: łączyć repertuar wielu muzykantów czy może poświęcić się studiowaniu utworów tylko jednego z nich? Zapraszamy na rozmowę ze skrzypkiem Piotrem Kaznowskim, który opowie o swoich wyborach. • Więcej na www.muzykatradycyjna.pl • Realizacja – Forum Muzyki Tradycyjnej • Podcast dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Naro...2020-12-1733 min
muzykatradycyjna.plO muzyce osobiście: Iga Fedak [M. Lorenc]Cykl rozmów Marcina Lorenca
Od wielu lat na Górnym Śląsku funkcjonują cieszące się powodzeniem zespoły pieśni i tańca czy orkiestry górnicze. Ich przekaz najczęściej jest mocno sformalizowany i przystosowany do pokazu scenicznego. Jednak w ostatnich latach coraz więcej osób poszukuje żywej kultury śląskiej, z którą mogliby się utożsamiać i praktykować ją na co dzień. Takie środowisko w Katowicach tworzy między innymi rodzinna Kapela Fedaków, która organizuje i prowadzi cotygodniowe warsztaty muzyki połączone z potańcówkami. Zapraszam do rozmowy z Igą Fedak o poszukiwaniach własnej drog...2020-12-1536 min
muzykatradycyjna.plO muzyce osobiście: Przemek Ficek [M. Lorenc]Cykl rozmów Marcina Lorenca
Dudy – instrument muzyczny, niegdyś bardzo rozpowszechniony w wielu regionach Polski, jednak w ostatnich dziesięcioleciach, na przełomie wieków, nie słyszany zbyt często. Dudziarze, zajmujący wysoką pozycję w muzykanckiej kaście, mieli coraz mniej okazji do dzielenia się swą sztuką. Na szczęście w ostatnich latach sytuacja się nieco odmienia a niezwykłe brzmienie dud, znów może przenosić naszą wyobraźnię w dawne czasy. Przy czym tak jak i wówczas, dziś, muzyka ta może służyć do wspólnej zabawy. A zatem porozmawiajmy o dudach żywieckich… • Więcej na www.muzykat...2020-12-1238 minmuzykatradycyjna.plMelodie do przekazu [wywiad z mistrzynią]Rozmowę ze Stanisławą Galicą-Górkiewicz przeprowadziła Katarzyna Rosik
Skrzypaczka z Bukowiny Tatrzańskiej opowiada o swoim procesie uczenia się muzyki góralskiej od legendarnej skrzypaczki, Bronisławy „Dziadońki” Koniecznej, o melodiach charakterystycznych dla Podhala i kontekście, w jakim wybrzmiewała owa muzyka dawniej i dziś. Mimo nieustających przemian na świecie zachęca do pielęgnowania lokalnych tradycji muzycznych – nie tylko jako składnika dziedzictwa kulturowego świadczącego o wyjątkowości miejsca, ale również jako sposobu na spędzanie czasu i celebrowanie rozmaitych okazji. • Rozmowę ze Stanisławą Galicą-Górkiewicz przeprowadziła Katarzyna Rosik • Więcej na www.muzyka...2020-10-3027 minmuzykatradycyjna.plNieskończona hojność zabaw [folklor dziecięcy, edukacja]Rozmowę z Kają Prusinowską przeprowadziła Julita Charytoniuk
Barwne postacie przodków – dziadka ułana, stomatologa lubiącego dowcipy i babci pochodzącej aż z Podkaukazia, obdarowanej pięknym głosem pomysłowej dentystki. Dzieciństwo spędzone na warszawskiej Pradze. Jak ten wczesny okres życia wpłynął na dalsze losy rozmówczyni? Co jest dla niej inspiracją i motywacją do pracy z najmłodszym pokoleniem? I w co lubią się bawić dzieci w różnym wieku? • Rozmowę z Kają Prusinowską przeprowadziła Julita Charytoniuk • Więcej na www.muzykatradycyjna.pl • Podcast został zrealizowany w roku 2020 przez Forum Muzyki Tradycyjnej. Dofinansowano ze środków Nar...2020-10-2934 minmuzykatradycyjna.plW gościnie u Deptułów [spotkanie w terenie, zwyczaje, region]Audycję o spotkaniu z Bronisławą Świder i Antoniną Deptułą zrealizowała Olga Stopińska
Dźwiękowy zapis dwóch spotkań, które odbyły się wiosną i latem 2020 roku w domach kurpiowskich śpiewaczek ze wsi Bandysie – Bronisławy Świder i Antoniny Deptuły. Do rozśpiewanego rodzinno-sąsiedzkiego grona dołączyła również wnuczka trzeciej z Bandysionek. Spotkaniu towarzyszą pieśni pochodzące z tradycji weselnej: pieśni „zastolne” i „trampane”, niezwykle przejmująca weselna pieśń obrzędowa i inne, śpiewane nie tylko podczas wesel, ale również podczas spotkań rodzinnych i sąsiedzkich. Nad całością unosi się duch tęsknoty za rozśpiewaną wspólno...2020-10-2724 minmuzykatradycyjna.plKurpiowski alfabet mistrzów [region, pieśni]Opowiada Katarzyna Huzarska
Osobista podróż do świata śpiewaczek, śpiewaków i muzykantów z tak zwaną „przedwojenną gwarancją”. Podróż ta jest jednak tylko skrótem, odsłania zaledwie fragment długiego alfabetu kurpiowskich osobistości. Co było kluczem do wyboru tych, a nie innych nazwisk? Relacje i nawiązane więzi, a także przebogate dziedzictwo pieśni i melodii tkwiące w pamięci przywołanych bohaterów. • Opowiada Katarzyna Huzarska • Więcej na www.muzykatradycyjna.pl • Podcast został zrealizowany w roku 2020 przez Forum Muzyki Tradycyjnej. Dofinansowano ze środków Narodowego Centrum Kultury w ramach programu Kultura w sieci.2020-10-2633 minmuzykatradycyjna.plŁemko na czużyni [mniejszości, zwyczaje, region]Z Jerzym Starzyńskim rozmawiała Marta Derejczyk
W wyniku przeprowadzonej w 1947 roku Akcji „Wisła” Łemkowie zostali przymusowo przesiedleni na obce dla nich tereny przyłączone po wojnie do Polski, wielu z nich trafiło wtedy na Dolny Śląsk. Na obczyźnie, czyli czużyni, w niełatwych dla nich warunkach, zachowali swoją tożsamość, pamięć o tradycjach, znajomość języka, bogactwo pieśni i muzyki instrumentalnej. O pracy społeczników, która się do tego przyczyniła oraz rzeczywistych potrzebach dzisiejszej społeczności łemkowskiej opowiedział wywodzący się z tej mniejszości badacz, animator, założyciel Łemkowskiego Zespołu Pieśni...2020-10-2537 minmuzykatradycyjna.plKonopielki, łałymki, pieśni włóczebne, cz. II [zwyczaje, pieśni, regiony]Rozmowę z Gustawem Juzalą przeprowadziła Julita Charytoniuk
Pieśni obrzędowe cyklu rodzinnego i rocznego zazwyczaj wykonują kobiety. Jednym z wyjątków są wiosenne pieśni życzące śpiewane na Wielkanoc przez kompanie kawalerskie. Kolędnicy, odwiedzając kolejne domostwa, życzą gospodarzom dobrych plonów, a pannom szybkiego zamążpójścia. Pieśni tego typu występują nie tylko w Polsce, ale również w Białorusi, Litwie i Rosji. Zagadnienie przybliża rozmowa z badaczem tych ciekawych, zanikających już tradycji. • Rozmowę z Gustawem Juzalą przeprowadziła Julita Charytoniuk • Więcej na www.muzykatradycyjna.pl • Podcast został zrealizowany w roku 2020 p...2020-10-2420 minmuzykatradycyjna.plKonopielki, łałymki, pieśni włóczebne, cz. I [zwyczaje, pieśni, regiony]Rozmowę z Gustawem Juzalą przeprowadziła Julita Charytoniuk
Pieśni obrzędowe cyklu rodzinnego i rocznego zazwyczaj wykonują kobiety. Jednym z wyjątków są wiosenne pieśni życzące śpiewane na Wielkanoc przez kompanie kawalerskie. Kolędnicy, odwiedzając kolejne domostwa, życzą gospodarzom dobrych plonów, a pannom szybkiego zamążpójścia. Pieśni tego typu występują nie tylko w Polsce, ale również w Białorusi, Litwie i Rosji. Zagadnienie przybliża rozmowa z badaczem tych ciekawych, zanikających już tradycji. • Rozmowę z Gustawem Juzalą przeprowadziła Julita Charytoniuk • Więcej na www.muzykatradycyjna.pl • Podcast został zrealizowany w roku 2020 p...2020-10-2333 minmuzykatradycyjna.plAwans społeczny muzykanta [wywiad z mistrzem]Z Piotrem Burniakiem rozmawiała Marta Derejczyk
Muzykanckie opowieści o zmieniającym się świecie, radości z grania, sławie i prestiżu oraz pożytkach z umiejętności czytania nut. Dzieli się nimi urodzony gawędziarz, który wraz z rodziną przyjechał w okolice Bolesławca na Dolnym Śląsku jako jeden z polskich reemigrantów z terenów Bośni i Hercegowiny. Był on w swoim życiu rolnikiem i robotnikiem, pracownikiem zakładów drzewnych i kościelnym organistą, pisał piosenki i wiersze, założył też słynną na całą okolicę rodzinną Kapelę braci Burniaków. Jego ukochanym miastem był Bo...2020-10-2219 minmuzykatradycyjna.plSkrzypce po wiejsku – jak to ugryźć [rekonstrukcja, metody]Rozmowę z Joanną Strelnik przeprowadził Marcin Lorenc
Niegdyś, żeby zostać wiejskim muzykantem grającym na weselach, trzeba było znaleźć swojego mistrza. To był najlepszy sposób na poznanie repertuaru i techniki gry. Dziś, kiedy wiejskich wirtuozów jest już niewielu, ta droga może być wyzwaniem dla adeptów muzyki ludowej granej in crudo. Swoimi doświadczeniami w poznawaniu tajników gry na skrzypcach i zwyczajów muzycznych dzielą się uczniowie mistrzów – skrzypaczka (Kajockie, Opoczyńskie) i skrzypek (Opoczyńskie, Łęczyckie). • Rozmowę z Joanną Strelnik przeprowadził Marcin Lorenc • Więcej na www.muzykatradycyjna.pl • Podcast został zrealizowany w roku 2020 przez Forum Muzyki Tradycyjne...2020-10-2136 minmuzykatradycyjna.plWspòmincie: muzykanckie wspomnienia z Kaszub [wywiad z mistrzem]Rozmowę z Eugeniuszem Tandeckim przeprowadzili Katarzyna i Seweryn Huzarscy
Najstarszy kaszubski muzykant. Wieś Łąkie w gminie Lipnica. Podczas spotkania przy kawie snują się muzykanckie opowieści: o czasach i o ludziach, którzy już dawno przeminęli. O składach kapel, o dbałości o instrumenty, o melodiach i o tym, jak wyglądały potańcówki. Bohater audycji przywołuje nie tylko własne wspomnienia, ale również opowieści swojego ojca. Kto by pomyślał, że ponad sto lat temu funkcjonowały przesyłki kurierskie? Albo że po śmierci żołnierza jego instrument odsyłano do domu – jako smutną pamiątkę p...2020-10-1835 minmuzykatradycyjna.plZ potrzeby piękna [pieśni, śpiew tradycyjny]Rozmowa J. Charytoniuk, O. Chojak i J. Skowrońskiej z ekspertów
Rozważania o pieśniach pięknych jako oddzielnej kategorii repertuaru tradycyjnego. Chociaż łatwo je spotkać w trakcie badań terenowych i na festiwalach muzyki ludowej, często trudno określić, na ile są tradycyjne, a na ile współczesne, bardziej ludowe czy autorskie, bardziej wiejskie czy miejskie. Autorki podcastu przybliżają to marginalne zjawisko od strony teoretycznej, próbując uchwycić cechy gatunku. Pomagają w tym eksperci, praktycy, badacze, artyści, filozofki. • Rozmowa J. Charytoniuk, O. Chojak i J. Skowrońskiej z udziałem: E.Grochowskiej, D. Grochowskiej, M. Maciejews...2020-10-1840 minmuzykatradycyjna.plJak to na weselach sieradzkich bywało [zwyczaje, pieśni, region]Audycję na podstawie wywiadów z Zofią Grabarczyk, Janiną Kozłowską i Zuzanną Lech zrealizowała Joanna Szaflik
Wraz z muzykantką młodego pokolenia podążamy ścieżką, którą przebyła podczas poszukiwań własnych korzeni, pieśni i dawnych obyczajów. Bohaterkami nagrania są trzy kobiety, które urodziły się i mieszkały lub mieszkają po dziś dzień w okolicy Burzenina – rodzinnej miejscowości autorki audycji. Każda tych kobiet dzieli się zapisanymi w jej pamięci doświadczeniami z wesel. Możemy zatem usłyszeć historie weselne z różnych perspektyw: dziecka, swaszki, panny młodej, druhny. W tych historiach kryje się j...2020-10-1834 minmuzykatradycyjna.plWesele łęczyckie [zwyczaje, pieśni, region]Z Pawłem Ladoruckim, Stanisławem Bagrowskim i Joanną Gancarczyk rozmawiała Joanna Skowrońska
O zwyczajach weselnych z regionu łęczyckiego, od początku XX wieku do pierwszych lat XXI wieku, opowiadają miejscowi muzykanci, którzy grali na weselach, śpiewaczki takie obrzędy „ośpiewujące” oraz zajmującymi się tym tematem badacze. Audycja ukazuje kolejność weselnych zwyczajów oraz ich zmienność na przestrzeni czasu. Całość dopełniona jest przykładami muzycznymi. • Z Pawłem Ladoruckim, Stanisławem Bagrowskim i Joanną Gancarczyk rozmawiała Joanna Skowrońska • Więcej na www.muzykatradycyjna.pl • Podcast został zrealizowany w roku 2020 przez Forum Muzyki Tradycyjnej. Dofinansowa...2020-10-1843 minmuzykatradycyjna.plO muzyce łęczyckiej [region, zwyczaje]Rozmowę z Joanną Gancarczyk przeprowadziła Joanna Skowrońska
„Łęczyca – miasto nader starożytne, zapewne od rozległych łęgów biorące nazwę, była nigdyś stolicą ziemi, a nastepnie województwa tegoż imienia, złożonego z powiatów Łęczyckiego, Brzezińskiego, Orłowskiego i Inowłodzkiego, w posiadaniu Książąt Kujawskich” (DWOK, t. 22, s.1). W zagadnienie muzyki tradycyjnej ziemi łęczyckiej oraz jej obecności przy zwyczajach rodzinnych i związanych z rokiem obrzędowym wprowadza badaczka regionu oraz uczennica wiejskich muzykantów i śpiewaczek. Opowie też o badaniach terenowych i używanych w ich prowadzeniu narzędzi. • Rozmowę z Joanną Gancarczyk przeprowadziła Joan...2020-10-1827 minmuzykatradycyjna.plWesele w Brogowej [wywiad z mistrzynią]Rozmowę z Krystyną Ciesielską przeprowadziła Anna Jurkiewicz
„Wesele, wesele, wesele na dwa dni. A jakby było tydzień, to by było ładniej!” Śpiewaczka Krystyna Ciesielska z Brogowej na Radomszczyźnie występuje w roli przewodniczki po tradycyjnym weselu. Jako starsza druhna przeprowadzała śpiewem państwa młodych i ich rodziny przez najważniejsze momenty obrzędu: błogosławieństwo, wyjazd do ślubu, przyjazd nowożeńców i zbieranie na czepek.Takie wesela odbywały się jeszcze w latach 70. ubiegłego stulecia. Subiektywny przewodnik wokalny po brogowskim weselu jest podzielony na trzy części: wyprowadzenie do ślubu, wprowadziny i oczepiny...2020-10-1843 minmuzykatradycyjna.plPodlasie nieoczywiste [region, mniejszości]Rozmowę z Julitą Charytoniuk przeprowadziła Marta Derejczyk
Podlasie to region wielu kultur, religii, języków i lokalnych dialektów. Znajduje to swój wyraz również w muzycznych tradycjach tego terenu. Spotkanie mieszkanek dwóch pograniczy – Podlasia i Dolnego Śląska – staje się przyczynkiem do rozmowy o nieoczywistych tożsamościach, sytuacji mniejszości narodowych i etnicznych, różnorodności tradycji, muzycznym bogactwie obu regionów i perspektywach na przyszłość. • Rozmowę z Julitą Charytoniuk przeprowadziła Marta Derejczyk • Zobacz — www.muzykatradycyjna.pl • Podcast został zrealizowany w roku 2020 przez Forum Muzyki Tradycyjnej. Dofinansowano ze środków Narodowego Centrum Kultury w ramach programu Kultura2020-10-1740 minmuzykatradycyjna.plA my wszyscy bęc! cz. II [folklor dziecięcy, edukacja]Rozmowa Igi Fedak i Marty Domachowskiej
Rozmowa praktyków na temat folkloru dziecięcego używanego w pracy i zabawie, nie tylko z dziećmi. O tym, do czego przydają się dawne zabawy, jakie wartości w sobie niosą, czy w folklorze jest miejsce na „nowe” i gdzie szukać inspiracji do praktycznego zastosowania dawnych wyliczanek, zagadek, zabaw, piosenek i tańców dziecięcych. • Rozmowa Igi Fedak i Marty Domachowskiej • Zobacz — www.muzykatradycyjna.pl • Podcast został zrealizowany w roku 2020 przez Forum Muzyki Tradycyjnej. Dofinansowano ze środków Narodowego Centrum Kultury w ramach programu Kultura w sieci. •2020-10-1722 minmuzykatradycyjna.plA my wszyscy bęc! cz. I [folklor dziecięcy, edukacja]Rozmowa Igi Fedak i Marty Domachowskiej
Praktycznie na temat folkloru dziecięcego używanego w pracy i zabawie, nie tylko z dziećmi. O tym, do czego przydają się dawne zabawy, jakie wartości w sobie niosą, czy w folklorze jest miejsce na „nowe” oraz gdzie szukać inspiracji do praktycznego zastosowania dawnych wyliczanek, zagadek, zabaw, piosenek i tańców dziecięcych. • Rozmowa Igi Fedak i Marty Domachowskiej • Zobacz — www.muzykatradycyjna.pl • Podcast został zrealizowany w roku 2020 przez Forum Muzyki Tradycyjnej. Dofinansowano ze środków Narodowego Centrum Kultury w ramach programu Kultura w sieci.2020-10-1730 minmuzykatradycyjna.plO doświadczaniu i nauce tańców wiejskich [region, taniec, tradycyjny]Rozmowę z Grzegorzem Ajdackim przeprowadziła Joanna Strelnik
O nauce polskich tańców wiejskich w formie niestylizowanej, czyli takiej, w jakiej występowały (i w nielicznych regionach jeszcze występują) na wsi i były tańczone w czasie wiejskich zabaw i wesel. Rozmówcy poruszają takie zagadnienia jak dostępność źródeł w postaci materiałów audiowizualnych, obserwacja ostatnich autentycznych wiejskich tancerzy i metodyka pracy z uczestnikami warsztatów tańca. • Rozmowę z Grzegorzem Ajdackim przeprowadziła Joanna Strelnik • Zobacz — www.muzykatradycyjna.pl • Podcast został zrealizowany w roku 2020 przez Forum Muzyki Tradycyjnej. Dofinansowano ze środków Narodowego Centrum Kultury w ramach2020-10-1730 minmuzykatradycyjna.plTradycyjne orkiestry dęte Roztocza [wywiad z mistrzem]Rozmowę z Józefem Czerwem przeprowadził Filip Majerowski
Na Roztoczu orkiestry dęte w okresie powojennym dokonały prawdziwego przewrotu na muzycznej scenie, na długie lata zajmując miejsce kapel skrzypcowych. Bohaterowie podcastu rozmawiają o ich specyfice, instrumentarium, repertuarze, muzykanckim życiu, etosie, stanie obecnym i widokach na przyszłość. Jest to jedynie wstęp do tego niezwykłego i chyba jeszcze niedostatecznie poznanego świata. Po więcej najlepiej udać się w teren! • Rozmowę z Józefem Czerwem przeprowadził Filip Majerowski • Więcej na www.muzykatradycyjna.pl • Podcast został zrealizowany w roku 2020 przez Forum Muzyki Tradycyjnej. Dofinansowano ze środków Narodowego Centrum Kultury w...2020-10-1742 minmuzykatradycyjna.plSwing, czyli rozkołysanie [in crudo, pojęcia]Opowiada Antoni Beksiak
Opowiada Antoni Beksiak • Zobacz — www.muzykatradycyjna.pl • Podcast został zrealizowany w roku 2019 przez Forum Muzyki Tradycyjnej we współpracy z Instytutem Muzyki i Tańca w ramach działań Pracowni Muzyki Tradycyjnej2020-10-1727 minmuzykatradycyjna.plIn crudo [pojęcia]Opowiada Antoni Beksiak
Opowiada Antoni Beksiak • Zobacz — www.muzykatradycyjna.pl • Podcast został zrealizowany w roku 2019 przez Forum Muzyki Tradycyjnej we współpracy z Instytutem Muzyki i Tańca w ramach działań Pracowni Muzyki Tradycyjnej •2020-10-1723 minmuzykatradycyjna.plDolny Śląsk [region, mniejszości]O sytuacji muzyki tradycyjnej i przechowanych w pamięci historiach i zwyczajach na Dolnym Śląsku. • Rozmawiają Marta Derejczyk i Joanna Skowrońska • Więcej na www.muzykatradycyjna.pl • Podcast został zrealizowany w roku 2019 przez Forum Muzyki Tradycyjnej we współpracy z Instytutem Muzyki i Tańca w ramach działań Pracowni Muzyki Tradycyjnej2020-09-1726 minmuzykatradycyjna.plBadania terenowe [metody, zwyczaje, herbata]Rozmawiają Marta Derejczyk i Joanna Skowrońska
Rozmawiają Marta Derejczyk i Joanna Skowrońska • Więcej na www.muzykatradycyjna.pl • Podcast został zrealizowany w roku 2019 przez Forum Muzyki Tradycyjnej we współpracy z Instytutem Muzyki i Tańca w ramach działań Pracowni Muzyki Tradycyjnej2020-09-1625 minmuzykatradycyjna.plMit białego śpiewu [rekonstrukcja, metody, pieśni]Rozmawiają Marta Derejczyk i Joanna Skowrońska
Rozmawiają Marta Derejczyk i Joanna Skowrońska • Więcej na www.muzykatradycyjna.pl • Podcast został zrealizowany w roku 2019 przez Forum Muzyki Tradycyjnej we współpracy z Instytutem Muzyki i Tańca w ramach działań Pracowni Muzyki Tradycyjnej2020-09-1625 min