Shows
Atlas Świata#47 | Co polscy astronomowie badają na pustyni Atakama?Wzgórze Cerro Murphy w chilijskich Andach wznosi się na wysokość ponad 2800 metrów nad poziomem morza i znajduje się w samym sercu pustyni Atakama – najbardziej suchego miejsca na Ziemi. W tej okolicy można śmiało kręcić filmy o Marsie – piasek jest pomarańczowy, wręcz czerwony. Sam teren bardzo kamienisty. Do najbliższego miasta jest około 120 kilometrów. W tych warunkach działa Obserwatorium Cerro Murphy im. Rofla Chini - międzynarodowy projekt astrofizyczny, realizowany i obsługiwany przez grupę Araucaria z Centrum Astronomicznego im. Mikołaja Kopernika Polskiej Akademii Nauk w Warszawie. Co astronomowie bada...2025-03-2931 min
Atlas Świata#46 | Jak się zmieniają polscy staroobrzędowcy?Historia starowierów rozpoczyna się w XVII wieku, kiedy zbuntowali się przeciwko reformom religijnym i opuścili Rosję. Podzielili się na wiele drobniejszych wspólnot, niektóre z nich osiadły w okolicach dzisiejszych Suwałk, Sejn, Augustowa. Czas i zmiany polityczne nie pozostały bez wpływu na starowierskie społeczności. Co się zmieniło, a co pozostaje w sferze niekwestionowanych tradycji i zasad? W Atlasie Świata goszczę Katarzynę Roman-Rawską, autorkę książki “Zaśnięcie Anisy. Opowieść o polskich starowierach”. Katarzyna Roman-Rawska jest pisarką, publicystką i tłumaczką literacką. Pracuje w Instytucie Slawistyki PAN, gdzie zajmuje się zaga...2025-03-0146 min
Atlas Świata#45 | Co zbudowało legendę pisma "The New Yorker"?W lutym 2025 roku mija sto lat od ukazania się pierwszego numeru "The New Yorker" - magazynu, który dawno wyszedł poza amerykańskich czytelników. W tym odcinku Atlasu Świata dr hab. Michał Choiński, autor książki "The New Yorker. Biografia pisma, które zmieniło Amerykę", opowiada o wolnym metabolizmie redakcji. Jakie teksty i okładki budowały legendę pisma? Jak dziennikarski stulatek radzi sobie w XXI wieku?Michał Choiński – amerykanista, stypendysta Fulbrighta na Uniwersytecie w Yale, profesor na Uniwersytecie Jagiellońskim. Przeprowadził wywiady z ponad 50 redaktorami „New Yorkera”, zgromadził setki nagrań, a w archiwum magazynu i w The Ne...2025-02-1732 min
Atlas Świata#44 | Gdynia: pierwsza w Polsce?Gdynia intryguje. Przez jednych uwielbiana za otwartość, przedsiębiorczość, mit założycielski. Inni dostrzegają coraz więcej kontrastów. Co sprawia, że gdynianie i gdynianki czują się tu szczęśliwi? Czy nowoczesna Gdynia, miasto przyszłości to mit? Gościnią Atlasu Świata jest Aleksandra Boćkowska, autorka książki „Gdynia. Pierwsza w Polsce”. Rozmawiamy o odkrywaniu tego miasta, o tym, co nas zaskoczyło i o tym, jak współczesna Gdynia mierzy się z własną legendą.10 lutego 1926 roku Gdynia uzyskała prawa miejskie. Co roku tego dnia miasto świętuje urodziny, a w 2026 roku będzie obchodzić stulecie...2025-02-0834 min
Atlas Świata#43 | Kto jest prawdziwym odkrywcą skarbu w podziemiach katedry w Wilnie?Trzej Królowie przynieśli w tym roku Litwie prawdziwe skarby: odkrycie ukrytych w podziemiach katedry w Wilnie jeszcze na początku drugiej wojny światowej insygniów królewskich. Sensacyjna wiadomość szybko obiegła media i zelektryzowała wielu miłośników lokalnej historii. Zaczęły pojawiać się pytania, na które kuria archidiecezji wileńskiej niezbyt chciała odpowiadać.
Dlaczego z informacją o odkryciu zwlekano kilka tygodni? Dlaczego o otwarciu skrytki nie zostało poinformowane odpowiednie instytucje świeckie?
I na koniec: komu należy się laur odkrywcy królewskich insygniów?
Gościem Atlasu Świata jest historyk An...2025-01-1227 min
Atlas Świata#42 | Kim był Henryk Arctowski?Kiedy w listopadzie 1899 roku do portu w Antwerpii przybija statek "Belgica", na jej pokładzie po ponad dwuletniej wyprawie wraca Henryk Arctowski. Załoga “Belgici” to pierwsi ludzie, którym udało się przezimować na Antarktydzie. Początkowo zimowania nie było w planach, ale w lutym 1898 roku statek utknął w lodach Antarktyki - na lodowym pustkowiu załoga spędziła ponad rok.
Pionierska wyprawa na południowy biegun na zawsze zapisała nazwisko Arctowskiego w historii badań polarnych. Imię Henryka Arctowskiego nosi dzisiaj m.in. Polska Stacja Antarktyczna na wyspie Króla Jerzego, u wybrzeża Zatoki Admiralicji, 14...2024-11-0330 min
Atlas Świata#41 | Transcaucasian Trail, czyli 1700km przez Kaukaz solo (oraz inne historie)Transcaucasian Trail "w budowie", czyli 1700 km przez Kaukaz z wieloma białymi plamami na mapie. Jako pierwsza osoba z Polski i pierwsza kobieta w ogóle pokonała go solo Dorota Szparaga. Dla pasji do długodystansowych szlaków porzuciła ustatkowane życie i pracę na etacie.
Szparaga oraz inne podróżniczki spotkały się w Gdańsku na ósmej edycji Trampek - Spotkań Podróżujących Kobiet. Posłuchajcie relacji z festiwalu, a w niej m.in.:
- czy Transcaucasian Trail jest trudny i dlaczego bardzo?
- na czym polega housesitting i czy może być sposob...2024-10-1920 min
Atlas Świata#40 | Mara Tamkovich o więźniach politycznych i filmie "Pod szarym niebem"Według danych Centrum praw człowieka Viasna, od 2020 roku łącznie ponad trzy tysiące osób trafiło do więzienia z wyrokami politycznymi. Wśród nich są dziennikarze.
Podczas tegorocznej edycji Festiwalu Polskich Filmów Fabularnych w Gdyni jedna z nagród - za debiut - trafiła w ręce Mary Tamkovich, reżyserki i scenarzystki filmu "Pod szarym niebem". Opowiada on o białoruskiej dziennikarce, która zostaje zatrzymana podczas nadawania transmisji z protestów w Mińsku. Inspiracją do zrobienia filmu stała się prawdziwa historia Kaciaryny Andrejewej, która obecnie odsiaduje wyrok ośmiu la...2024-10-1328 min
Atlas Świata#39 | Kim jest "litewski Wałęsa" Vytautas Landsbergis?Vytautas Landsbergis zapisał się w historii Litwy zaangażowaniem w ruch Sąjūdisu końca lat osiemdziesiątych oraz późniejszą walką o niepodległość kraju. Dlaczego więc jest jednym z najbardziej skrajnie ocenianych polityków litewskich?
Zapraszam do wysłuchania rozmowy z Dominikiem Wilczewskim, autorem książki “Litwa po litewsku”.
Rozmawiamy o roli Vytautasa Landsbergisa w drodze Litwy do niepodległości, omawiamy kontrowersje wokół jego postaci oraz przyglądamy się, czy Gabrielius Landsbergis, jego wnuk, obecnie piastujący stanowisko ministra spraw zagranicznych Litwy, jest kontynuatorem poglądów i polityki dziadka.
Dowiecie się ponadto, dlac...2024-10-0538 min
Atlas Świata#38 | O nowym stadionie polskiej reprezentacji, mrocznych stronach obsesji piękna w Korei Południowej oraz o tym, jak WWF chroni sieweczkę obrożnąReprezentacja Polski w piłce nożnej kobiet w końcu ma swój stadion, na którym przez najbliższe kilka lat będzie rozgrywać mecze domowe. Z Joanną Wiśniowską, dziennikarką specjalizującą się w sporcie kobiet (Gazeta Wyborcza, Wysokie Obcasy) sprawdzamy, w jakich warunkach grają polskie piłkarki.
Sieweczka obrożna przylatuje do nas wczesną wiosną, aby złożyć jaja na bałtyckich plażach. Gniazda sieweczek są trudne do zauważenia, przez co łatwo można je przypadkowo zadeptać. Błękitny patrol WWF obserwuje, zabezpiecza, a kiedy trzeba też interweniuje, żeby sieweczki chronić. Spotkałam się z Eweliną Si...2024-09-2151 min
Atlas Świata#37 | Atlas Świata: jak Ukraina walczy z dezinformacją?Kiedy w maju w serwisie PAP w wyniku cyberataku pojawiła się fejkowa depesza wyraźnie mogliśmy się przekonać, że nie jesteśmy odporni na tego typu działania. Polska jest od lat celem ataków informacyjnych i propagandowych ze strony Rosji, a wojna w Ukrainie tę wojnę informacyjną zintensyfikowała.
Zapraszam do wysłuchania rozmowy z Olgą Yurkovą, dziennikarką i współzałożycielką StopFake.org. Organizacja ta od dziesięciu lat aktywnie walczy z rosyjską dezinformacją, a wraz z wybuchem pełnoskalowej wojny walka ta stała się jednym z kluczowych zadań również dla ukraińskich instytucji. W ro...2024-06-3039 min
Atlas Świata#36 | Po co Litwini wyruszyli w pieszą wyprawę dookoła Bałtyku?11 marca 2024 roku z Kłajpedy wyruszyła piesza wyprawa dookoła Bałtyku. O wyprawie "Save the Baltic Sea" oraz jej celach w Atlasie Świata opowiadają uczestniczki projektu: Rusnė Sabonaitytė, absolwentka nauk o ekologii i środowisku, która podczas wyprawy pełni rolę szefowej kuchni, oraz Laura Stukonytė, biolożka morska, w projekcie odpowiedzialna za kontakty naukowe.
Rozmawiam też z prof. Tymonem Zielińskim z Instytutu Oceanologii PAN o zagrożeniach dla środowiska Morza Bałtyckiego.
Wyprawa "Save the Baltic Sea" potrwa łącznie 9 miesięcy. W tym czasie zespół przejdzie ok. 6 tys. kilometrów wybrzeżem ośmiu krajów nadbałtycki...2024-04-1239 min
Atlas Świata#35 | Na czym polega współczesny nacjonalizm indyjski?Narendra Modi rządzi Indiami od 2014 roku i wszystko wskazuje na to, że w tegorocznych wyborach jego partia (na marginesie warto wspomnieć, że Indyjska Partia Ludowa jest najliczniejszą partią na świecie - liczy aż 180 milionów członków) odniesie zwycięstwo po raz trzeci zapewniając swojemu liderowi kolejną kadencję na stanowisku premiera. Modi ma ambicje stworzenia z Indii światowego mocarstwa, a sprzyja temu obecna wielobiegunowość polityki międzynarodowej. W ciągu ostatniej dekady udało mu się też stworzyć podwaliny nowego wyznaniowego państwa indyjskiego - coś, co dotychczas było jedynie marzeniem dla wyznawców hindutwy - ideologii, którą niektórzy...2024-03-2424 min
Atlas Świata#34 | Jak zmiany klimatu wpływają na rozprzestrzenianie się chorób tropikalnych?Światowa Organizacja Zdrowia szacuje, że już w 2030 roku zmiany klimatyczne będą przyczyną ponad 250 tysięcy dodatkowych zgonów rocznie. Jest to nie tylko skutek fal upałów czy ekstremalnych zjawisk pogodowych. Wzrostowi będzie sprzyjać rozprzestrzenianie się chorób zakaźnych, również na obszarach, na których do tej pory w ogóle nie występowały.
dr n. med. Martyna Bykowska-Tumasz opowiada o tym, jak wraz ze zmianami klimatu będą się rozprzestrzeniać choroby tropikalne. Co temu sprzyja i czy można się przygotować?
Dr Martyna Bykowska-Tumasz związana jest z Uniwersyteckim Centrum Medycyny Morskiej i Tr...2023-12-2932 min
Atlas Świata#33 | Jak polski jazz promuje się za granicą?Utwór "Balkony" zespołu Jazzpospolita otwiera dzisiejszy odcinek Atlasu Świata, doskonałe wprowadzenie do tematu rozmowy z Jakubem Drożdżem. Jak się promuje polski jazz za granicą? W jaki sposób polskie i zagraniczne instytucje wspierają eksport młodych artystów? Jak polski jazz jest odbierany w Chinach? Jakub opowiada też o inicjatywie "Jazz po polsku dookoła świata" i planowanych koncertach w dwudziestu krajach na czterech kontynentach.
Jakub Drożdż jest dyrektorem ds. rozwoju Fundacji Jazz po Polsku oraz doktorantem w Szkole Doktorskiej Nauk Społecznych UW. Związany m.in. ze stowarzyszeniem Inkubator Umowy Społecznej.2023-10-1434 min
Atlas Świata#32 | W obliczu jakich wyzwań stają podróżujące kobiety?Czasami może się wydawać, że jakaś bariera jest nie do przejścia. Ale moje rozmówczynie w tym odcinku specjalnym pokazują, że pomimo różnych życiowych wyzwań spełnianie się w podróży jest możliwe. A czasami dzięki tym wyzwaniom otwierają się nowe możliwości, pojawiają nowe znajomości i fajne doświadczenia.
Ania Olej-Kobus pierwszy raz pojechała do Afryki w wieku 7 lat, potem wracała już regularnie z własnego wyboru. Po przekroczeniu pięćdziesiątki nawet nie myśli o emeryturze od podróży.
Sonia Wesolik została stewardessą, by spełniać marzenia o p...2023-09-1644 min
Atlas Świata#31 | Czy wojna o Tigraj naprawdę się skończyła?Trwająca od 2020 roku wojna o Tigraj w Etiopii mogła pochłonąć nawet pół miliona żyć. W listopadzie 2022 roku doszło do podpisania pokoju, który przez społeczność międzynarodową został przyjęty z ulgą. Jednak w sierpniu 2023 widmo wojny ponownie wróciło do tej części kraju.
W Atlasie Świata o genezie wojny o Tigraj oraz obecnej sytuacji w Etiopii opowiada Kinga Turkowska.
Kinga Turkowska jest historykiem, etiopistką i doktorantką w Katedrze Języków i Kultur Afryki na Wydziale Orientalistycznym Uniwersytetu Warszawskiego. Jako badaczka zajmuje się pamięcią historyczną w Etiopii.
Więcej odcinków...2023-09-0339 min
Atlas Świata#30 | Jak Wyspy Owcze wprowadziły równość małżeńską?Dwadzieścia lat temu Wyspy Owcze były postrzegane jako miejsce homofobiczne. Dyskryminujące było nie tylko prawo, ale też klimat, wynikający głównie z dużej religijności Farerów. Dziś mieszkańcy Wysp cieszą się równością małżeńską, prawem do adopcji przez pary jednopłciowe oraz tłumnymi paradami równości w stolicy archipelagu. O drodze Farerów i Farerek do równości małżeńskiej opowiada w Atlasie Świata Urszula Chylaszek.
Książka Urszuli Chylaszek "Kanska. Miłość na Wyspach Owczych" (Wyd. Poznańskie) została nominowa do Nagrody im. Ryszarda Kapuścińskiego...2023-05-2933 min
Atlas Świata#29 | Jak się żyje i pracuje w Antarktyce?Miejsce, w którym Julia spędziła dwa półrocza – Lions Rump – znajduje się na południowym wybrzeżu Wyspy Króla Jerzego, nieco ponad 100 km od wybrzeży Antarktydy. Na wyspie znajdują się stacje badawcze kilku krajów, w tym Polski – to dla niej Julia prowadziła obserwacje i zbierała dane.
Chcę was zaprosić do wysłuchania rozmowy, którą wprawdzie nagrałam dla innego projektu, ale jest na tyle przyjemna, że postanowiłam ją zrecyclingować do Atlasu Świata. Julia Kończak, leśniczka zawodowo zajmująca się ochroną przyrody – swego czasu wymarzyła drewniany domek na wyspie i nawet się ni...2023-03-1223 min
Atlas Świata#28 | Jak migrują Indusi?Indie znajdują się wśród krajów z największą liczbą emigrantów. Według statystyk z 2020 roku 18 millionów osób pochodzących z Indii mieszka poza granicami swojego kraju. Jednocześnie liczba ta jest znikomym procentem całej populacji Indii i skala emigracji zagranicznej jest bardzo mała w porównaniu z migracjami wewnątrz kraju.
O tym jak, dokąd i dlaczego migrują Indusi rozmawiam z Weroniką Rokicką, autorką książki „Indie. Kraj miliarda marzeń”.
Dr Weronika Rokicka jest wykładowczynią na Wydziale Orientalistycznym Uniwersytetu Warszawskiego. Jako stypendystka rządu indyjskiego i programu Erasmus Mundus dwa lata...2023-02-2625 min
Atlas Świata#27 | Dlaczego ONZ upomina Finlandię w kwestii praw Saamów?Komitet Praw Człowieka przy ONZ już trzykrotnie uznał, że Finlandia narusza prawa Saamów. Fińscy politycy od długiego czasu nie mogą dojść do porozumienia w kwestii reformy saamskiego parlamentu, na której wielu fińskim Saamom bardzo zależy.
Saamowie to rdzenni mieszkańcy północnej części Europy. Przez niezwykle długi czas Finlandia, Szwecja i Norwegia prowadziły politykę wynaradawiania Saamów, odmawiając im prawa do własnego języka czy własności prywatnej. W drugiej połowie XX wieku sytuacja Saamów zaczęła się poprawiać, jednak proces jest zaskakująco powolny.
Dlac...2023-02-1217 min
Atlas Świata#26 | Jakie interesy mają Rosjanie w Republice Środkowoafrykańskiej?Premiera rosyjskiego filmu „Turysta” (2021) w Bangi, stolicy Republiki Środkowoafrykańskiej (RŚA) zapełniła widzami cały stadion. Na pierwszy rzut oka zwykły film akcji zwykłym filmem nie jest – został zrobiony przez środowisko Grupy Wagnera, przedstawia w pozytywnym świetle rosyjskich najemników i odkrywa specyfikę rosyjskich wpływów na kontynencie afrykańskim.
O tych wpływach rozmawiam z Jędrzejem Czerepem, analitykiem ds. Afryki Subsaharysjkiej PISM. RŚA, z punktu widzenia Rosji, jest ich success story, wzorcowym przykładem współpracy.
Co sprowadziło Rosjan do RŚA? Co Rosja może zaoferować krajom afrykańskim i...2023-02-0531 min
Atlas Świata#25 | Dlaczego sprawa Kurdów jest problemem w planach Szwecji wobec NATO?W połowie maja 2022 roku Szwecja oraz Finlandia zdecydowały o zgłoszeniu swojego akcesu do NATO. Wydawałoby się, że w obliczu agresji Rosji w Ukrainie i nieprzewidywalności Putina powinna wygrać postawa „wszystkie ręce na pokład”. Jednak turecki prezydent Recep Tayyip Erdogan stwierdził, że Turcja nie poprze członkowskich ambicji Szwecji i Finlandii, ponieważ te "wspierają kurdyjskie organizacje terrorystyczne".
Podobno Kurdowie to największa grupa etniczna na świecie, która nie posiada swojego państwa. Walka o niepodległość lub autonomię trwa od dziesiecioleci, a państwa na terytorium których mieszkają (Turcja, Irak, Iran i Syria) wcale im te...2023-01-0134 min
Atlas ŚwiataTo już rok Atlasu Świata!Wraz z końcem grudnia '22 mija rok nadawania Atlasu Świata.
Ten podcast nie istniałby bez moich wspaniałych rozmówców i rozmówczyń, którzy są naszymi przewodnikami po fascynującym świecie. Oraz słuchaczy i słuchaczek, dla których ten podcast powstaje.
W krótkim trailerze opowiadam o idei, jaka mi towarzyszy przy pracy nad Atlasem Świata, usłyszycie też kilka głosów, które znacie ze zrealizowanych w 2022 roku rozmów: Stefana Jakimiuka z fundacji WWF Polska, Dagmary Bożek, popularyzatorki polskiego polarnictwa, Amandy Dziubińskiej z Polskiego Instytutu Spraw Międzynaro...2022-12-2502 min
Atlas Świata#24 | Atlas Świata: dlaczego szczury uwielbiają Nowy Jork?W połowie października władze Nowego Jorku ogłosiły nowy program walki ze szczurami. Burmistrz miasta Eric Adams walkę tę stawia na równi ze zwalczaniem przestępczości - szacuje się, że największy problem z obecnością szczurów w Stanach Zjednoczonych ma właśnie Nowy Jork na równi z Chicago i Los Angeles. W Nowym Jorku The Rat Action Plan jest kolejnym szeroko zakrojonym działaniem, poprzedni program zwany planem Billa de Blasio był realizowany od 2017 roku i miał zmniejszyć populację szczurów w niektórych dzielnicach miasta nawet o 70%.
Dlaczego szczury na dobre...2022-10-2931 min
Atlas Świata#23 | Atlas Świata: o co toczą spory Turcja i Grecja?Relacje Turcji i Grecji to historia pełna napięć, a w ostatnim półwieczu kraje te kilkukrotnie znalazły się na granicy konfliktu zbrojnego. Nowy poważny kryzys polityczny narasta na Morzu Egejskim w momencie, gdy naszą uwagę pochłaniają wojna w Ukrainie i problemy energetyczne. Turcja i Grecja wzajemnie się oskarżają o prowadzenie wrogiej wobec siebie polityki - codziennością się stały liczne naruszenia przestrzeni powietrznej i morskiej, a prezydent Turcji Recep Tayyip Erdogan podczas jednego ze swoich wrześniowych wystąpień tylko w lekko zawoalowany sposób zagroził Grecji interwencją wojskową.
O co Turcja i Grecja toczą spor...2022-10-2234 min
Atlas Świata#22 | Atlas Świata: jak powstaje pierwszy film dokumentalny o polskich polarniczkach?Kobiety zajmujące się badaniami polarnymi były pionierkami w wielu dziedzinach i mają swój ważny udział w historii polarnictwa. Dzięki książce Dagmary Bożek "Polarniczki" mogliśmy przekonać się, jak niełatwe było przebicie szklanego sufitu - dziś kobiety kierują wiodącymi światowymi organizacjami zajmującymi się badaniami polarnymi, prowadzą stacje, zespoły terenowe i duże międzynarodowe wyprawy.
Z inspiracji reportażu Dagmary Bożek powstaje pierwszy film dokumentalny o polskich polarniczkach. O kulisach pracy nad filmem rozmawiam z jego twórcami: Kubą Witkiem oraz Dagmarą Bożek. Opowiadają, kto będzie bohaterkami filmu, jak...2022-10-1623 min
Atlas Świata#21 | Atlas świata: jak kraje bałtyckie żegnają ostatnie sowieckie pomniki?Rosyjska wojna z Ukrainą przywróciła potrzebę debaty w Estonii, Łotwie i Litwie o dalszym losie pomników sowieckich, które wciąż jeszcze można znaleźć w wielu miastach i miejscowościach w krajach bałtyckich. Za słowami szybko poszły czyny. Ale nie zawsze decyzja o rozbiórce spotyka się z aprobatą lokalnych społeczności.
O nowej fali desowietyzacji rozmawiam z Bartoszem Chmielewskim z Ośrodka Studiów Wschodnich, ekspertem w tematach polityki i społeczeństw państw bałtyckich.
Wspieraj powstawanie podcastu: https://buycoffee.to/atlas-swiata (jednorazowe płatności blik lub przelewem).
2022-10-0943 min
Atlas Świata#20 | Atlas świata: jak zaplanować roadtrip dookoła Australii?W tym odcinku trzymamy się z dala od wielkiej polityki, ale blisko dużych marzeń. 6 miesięcy oraz 34 tys. kilometrów w drodze - to podróż Magdy Gumowskiej i Mariusza Łapińskiego dokoła Australii. W rozmowie do Atlasu świata wypytuję przede wszystkim o organizacyjną i logistyczno-techniczną stronę wyprawy.
Magda i Mariusz swoją podróż opisali w książce "Jak nie dać się zjeść Australii", a w swoich filmach na kanale YouTube opowiadają o wielu odwiedzonych miejscach.
Jeśli podobał Ci się ten odcinek, dorzuć się finansowo do powstawania podcastu na https://buycoffee.to/atlas-swiata (jednorazowe płatności blik lub przelewem).2022-09-2728 min
Atlas Świata#19 | Atlas świata: jak Amnesty i inne organizacje tworzą swoje raporty?Minęło trochę czasu od publikacji Amnesty International, w której organizacja zarzuca ukraińskiemu wojsku stosowanie praktyk zagrażających życiu i zdrowiu cywili. Teraz, kiedy emocje trochę opadły, w Atlasie Świata skupimy się nie tyle na tym, czy Amnesty ma rację, ile na raportach w ogóle.
Organizacje pozarządowe przygotowują różne raporty, w których informują choćby o wolności mediów, poziomie korupcji, dostępie do usług publicznych itd. Mój rozmówca - Krzysztof Izdebski - opowie o stosowanej metodologii, pułapkach, jakie czyhają na organizacje, o kodeksie zasad, które powinny przyświec...2022-08-2839 min
Atlas Świata#18 | Atlas świata: dlaczego wycina się lasy w Paragwaju?Druga co do wielkości puszcza na kontynencie Ameryki Południowej jest wycinana na potęgę - jest to jedno z najszybszych współcześnie procesów wylesiania na kuli ziemskiej. Kto i dlaczego wycina paragwajskie lasy? O tym opowiada Wojciech Ganczarek, dokumentalista od wielu lat mieszkający w Ameryce Południowej.
Niegdyś rozległa puszcza Mata Atlantica dziś już zniknęła, czy ten sam los czeka również lasy Chaco? Dlaczego Paragwaj pozostaje jednym z najbiedniejszych krajów swojego kontynentu, choć jest czołowym eksporterem soi i mięsa? Słuchając rozmowy dowiecie się także, jak wygląda współczesna...2022-08-2232 min
Atlas Świata#17 | Atlas świata: jak idee carobożników wpływają na rzeczywistość dzisiejszej Rosji?Carobożnicy wydawali mi się być tematem z kategorii ciekawostki, tymczasem okazał się być niezwykle obszerny i aktualny – idee bliskie tej sekciarskiej społeczności religijnej znajdziemy w rosyjskim mainstreamie, mediach, polityce.
Mikołaj II oraz cała jego rodzina zginęła z rąk bolszewickiej Czeka w Jekaterynburgu 17 lipca 1918 roku. Informacja o tajnej egzekucji szybko się rozeszła, już kilka dni później patriarcha moskiewski i całej Rusi Tichon podczas odprawianej liturgii mówi wiernym, że car pragnął cierpieć razem ze swoim narodem. Sto lat później z miejsca egzekucji wyrusza tłumna procesja, na ikonach zobaczymy cara Mikołaja...2022-08-0737 min
Atlas Świata#16 | Atlas świata: jak rysie wracają do polskich lasów?Dwudziesty wiek był bezlitosny dla rysi nie tylko w Polsce, w całej Europie. W latach '80 dzikie rysie niemal w ogóle zniknęły z naszych lasów. Od 1995 roku ryś jest pod ścisłą ochroną, a wysiłkami organizacji przyrodniczych trwa reintrodukcja gatunku do naturalnego środowiska. Przed przyrodnikami długa wyboista droga, ale mój rozmówca brzmi dość optymistycznie w tej kwestii.
Gościem Atlasu świata jest Stefan Jakimiuk, biolog z fundacji WWF Polska.
Więcej odcinków Atlasu świata znajdziesz na stronie https://atlas-swiata.pl.
Jeśli lubisz czytać newslettery, zapisz się na mój Osobisty...2022-07-2433 min
Atlas Świata#15 | Atlas świata: dlaczego w Libanie jest tak wielu bezpaństwowców?Biuro Wysokiego Komisarza ds. Uchodźców (UNHCR) już lata temu szacowało, że problem nie posiadania żadnego obywatelstwa może dotyczyć ponad 10 milionów ludzi. Ale to tylko szacunki, bo zebranie danych jest niemożliwe. W 2014 roku UNHCR wyznaczyło sobie 10 lat na zlikwidowanie problemu bezpaństwowości. Rekomendacje działań, które miały do tego doprowadzić, takie jak np. rozwiązania prawne, dzięki którym nowonarodzone dzieci nie będą pozostawały bez obywatelstwa, nie były nowe. Już wcześniej, bo w latach 1954 oraz 1961 zostały uchwalone konwencje o statusie bezpaństwowców oraz o ograniczaniu bezpaństwowości...2022-05-2234 min
Atlas Świata#14 | Atlas świata: dlaczego konflikt o Górski Karabach nie ma końca?Premier Armenii Nikol Paszynian prowadził w ostatnim czasie z Putinem dość intensywne rozmowy – z perspektywy kaukaskiej Rosja wciąż jest ważnym graczem politycznym, a w konflikcie o Górski Karabach jest oficjalnie gwarantem pokoju. Dzisiaj z moją rozmówczynią spojrzymy na Kaukaz i na sprawy związane z Górskim Karabachem oraz konfliktem, który trwa od dziesięcioleci i który rzutuje na relacje polityczne i gospodarcze na Południowym Kaukazie. Ile prawdy jest w stwierdzeniu, że konflikt o Górski Karabach trwa "od niepamiętnych czasów"? Jaką rolę odgrywa w konflikcie Rosja i czy rzeczywiście jego zakończenie jest wsz...2022-04-3033 min
Atlas Świata#13 | Atlas świata: dlaczego w Polsce nie powstają parki narodowe?Stworzenie pierwszego w świecie parku narodowego Yellowstone było ważnym zakrętem na drodze rewolucji przemysłowej, która przetaczała się przez Europę i Amerykę Północną w XIX wieku. Uznano, że zachowanie wyjątkowego pod względem przyrodniczym miejsca jest ważniejsze niż pozyskiwanie nowych surowców. W tym miejscu szczególnie atrakcyjny był rozwój górnictwa, pozyskiwanie drzew i myślistwo. Park Narodowy Yellowstone w tym roku obchodzi swoje okrągłe 150 urodziny. Również dosyć okrągłe, bo 90. urodziny obchodzą w tym roku dwa polskie najstarsze parki narodowe – Białowieski i Pieniński, oba powstałe w 1932. Te jubileu...2022-04-1834 min
Atlas Świata#12 | Atlas świata: jaką cenę płacą Afganki za pokój talibów?Od sierpnia 2021 roku, kiedy władzę w Kabulu i w całym Afganistanie przejęli talibowie, kobiety zostały wyrugowane z życia publicznego i społecznego – straciły pracę i możliwość nauki, zostały sterroryzowane i zmuszone do pozostania w domach. 23 marca miał być radosnym dniem powrotu nastolatek do szkół. Tak się nie stało – szkoły dla dziewczyn pozostają zamknięte. Kwestia edukacji dziewczyn jest papierkiem lakmusowym sytuacji kobiet w Afganistanie w ogóle. Pokazuje zakres wolności, który zależnie od sytuacji politycznej poszerza się lub zawęża, przestrzeń, w której kobieta może mieć choćby jakiś wpływ na swoją prz...2022-04-1037 min
Atlas Świata#11 | Atlas świata: o co walczy Korsyka?Korsykę w marcu ogarnęły zamieszki - na ulicę wyszli zwolennicy przyznania wyspie większej autonomii. W największych korsykańskich miastach doszło do brutalnych starć z policją, wiele osób zostało rannych. Co wywołało taką gwałtowną reakcję korsykańskich nacjonalistów i Korsykan? Czy dążenia korsykańskich separatystów mają szansę na spełnienie? I jak obecne wydarzenia można umiejscowić w kontekście trwającej kampanii prezydenckiej?
Moją rozmówczynią jest Amanda Dziubińska, analityczka Polskiego Instytutu Spraw Międzynarodowych ds. Francji.
Jeśli podobał Ci się ten odcinek, dorzuć się finansowo do pow...2022-04-0233 min
Atlas Świata#10 | Atlas świata: jak w Grecji zmienia się podejście do przemocy wobec kobiet?W 2021 roku z rąk swoich partnerów lub byłych partnerów zginęło w Grecji 17 kobiet. Aktywistki i aktywiści na rzecz praw kobiet domagają się zmian w prawie i wprowadzenia kobietobójstwa do kodeksu karnego – kobietobójstwo, po angielsku femicide, to morderstwo kobiety ze względu na płeć dokonane przez mężczyznę. Okres pandemii był też czasem, gdy do Grecji dotarł ruch #metoo. Wygląda na to, że coś w greckim społeczeństwie pękło – o przemocy wobec kobiet mówi się coraz częściej i coraz głośnej.
Dzisiaj moją gościnią jest Maria Sidiropoulou...2022-03-2220 min
Atlas Świata#9 | Atlas świata: jak się żyje w Białorusi po 2020 roku?Według Centrum Praw Człowieka Viasna – w połowie marca 2022 roku 1083 osoby są więźniami politycznymi w Białorusi. Kandydaci startujący w wyborach siedzą za próbę podważenia autorytetu Łukaszenki, siedzą dziennikarze i dziennikarki, którzy odważyli się relacjonować protesty, a potem dokumentować bezwzględność służb. Wielu z tych, co brali udział w protestach, stracili pracę, zostali zastraszeni lub zmuszeni do wyjazdu za granicę.
W lutym ukazał się raport z monitoringu naruszeń praw człowieka w odniesieniu do ludzi kultury w Białorusi. Choć monitoring dotyczy głównie środowiska kultury, to ukazuje skalę represji w Białorusi, kt...2022-03-1433 min
Atlas Świata#8 | Atlas świata: jak powstają współczesne komuny?Społeczności, czyli komuny, o których rozmawiamy w tym odcinku, są próbą odpowiedzi na różne problemy: kryzys demokracji, religii, niezgoda na globalny kapitalizm, zmiany klimatyczne. Pomysły są różne. W duńskiej Christianii mieszka 900 osób, a żeby zapadła jakakolwiek decyzja, wszyscy muszą się na nią zgodzić. W kooperatywie w Prowansji każdy może sam zdecydować, jaką pracą będzie się zajmować i ile czasu na nią przeznaczy. Nie dostaje za tę pracę pieniędzy, ale wystarczy że zgłosi, czego potrzebuje, a wspólnota postara się mu lub jej to zapewnić.
Gościnią rozmowy jest Urszula Ja...2022-02-2726 min
Atlas Świata#7 | Atlas świata: skąd Szwedzi czerpią prąd?Szwecja należy do krajów konsumujących najwięcej energii w Europie, jednocześnie jest krajem niskoemisyjnym. Według danych Banku światowego, przeciętny Szwed produkuje czterokrotnie mniej dwutlenku węgla niż przeciętny Amerykanin. Podobno świadomość Szwedów w dziedzinie ekologii i ochrony środowiska jest na tyle silna, że determinuje wybory konsumenckie niezależnie od branży.
Dzisiaj odwiedzimy naszych sąsiadów po drugiej stronie Bałtyku i przyjrzymy się źródłom szwedzkiej energii. Czy rzeczywiście jest tak zielona, jak nam się wydaje? Jak Szwedzi podchodzą do atomu?
Gościem Atlasu jest Maciej Giers, analit...2022-02-1922 min
Atlas Świata#6 | Atlas świata: dlaczego opracowanie szczepionki przeciwko malarii jest przełomowym wydarzeniem?W ciągu tylko jednego 2016 roku na malarię zmarło 445 000 osób – w większości dzieci, tym samym malaria jest trzecim największym zabójcą dzieci w wieku do lat 5. Z malarią zmagają się głównie kraje afrykańskie: 90% śmiertelnych przypadków zostaje odnotowanych w Afryce subsaharyjskiej.
Jesienią ubiegłego roku WHO zarekomendowała do powszechnego użycia pierwszą szczepionkę dla dzieci przeciwko malarii. Dlaczego opracowanie tej szczepionki jest przełomowym wydarzeniem? O tym rozmawiam z Ewą Piekarską-Dymus, prezes Polskiej Misji Medycznej, organizacji humanitarnej niosącej pomoc medyczną w najbardziej potrzebujących krajach świata.
Muzyka wykorzystana w intro i o...2022-02-0516 min
Atlas Świata#5 | Atlas świata: jak wygląda Norwegia z perspektywy roweru?Piękne krajobrazy, dzikość przyrody i hipnotyzujące fiordy. Lider zrównoważonego rozwoju, jeden z najszczęśliwszych krajów świata (ósme miejsce wg rankingu opracowywanego przez Instytut Gallupa).
Co roku Lonely Planet przygotowuje listę najciekawszych, najbardziej inspirujących kierunków. W tym roku jest wśród nich Norwegia, która ma wiele do zaoferowania i zwykłym turystom, i bardziej wymagającym podróżnikom. Szczególnie teraz, kiedy w pandemicznym świecie bardziej zaczęliśmy doceniać kontakt z naturą. Zaprosiłam do dzisiejszej rozmowy Asię Raftopulos, która Norwegię przemierzyła rowerem.
Rozmawiamy o Asi sposobach na oderwanie się o...2022-01-3031 min
Atlas Świata#4 | Atlas świata: czego nie ma w litewskich mediach o kryzysie migracyjnym?Litwa stanęła w obliczu wzmożonej migracji przez granicę białorusko-litewską na wiele tygodni przed wydarzeniami w polskim Usnarzu. Niektórzy polscy politycy stawiają Litwę jako przykład kraju, który świetnie sobie poradził z kryzysem migracyjnym. Jak wygląda sytuacja w litewskich ośrodkach dla migrantów? Na jaką pomoc mogą liczyć migranci? Co pozostaje poza kadrem litewskich telewizji, o czym nie pisze litewska prasa?
W dzisiejszym odcinku głos oddaję Ewie Wołkanowskiej-Kołodziej, reporterce nagłaśniającej temat migrantów i uchodźców na Litwie, zaangażowanej w działanie Sienos Grupė pomagającej migrantom przy...2022-01-2329 min
Atlas Świata#3 | Atlas świata: dlaczego Rumunia nie uznaje języka mołdawskiego?Język w naszej centralnoeuropejskiej przestrzeni najczęściej jest traktowany jako składnik narodowotwórczy, jako element, który identyfikuje narodowo zarówno jednostki, jak i całe społeczeństwa. Ale jeżeli spojrzymy szerzej, sprawa się komplikuje.
Jakiś czas temu przeczytałam, że Rumunia zwróciła się do Ukrainy o nieuznawanie języka mołdawskiego. Czy Mołdawianie mówią po rumuńsku? Jak bardzo się różnią od siebie języki rumuński i mołdawski? Dlaczego władzom Rumunii zależy na uznaniu Mołdawian w Ukrainie za Rumunów?
Kamil Całus, specjalista środka Stud...2022-01-1620 min
Atlas Świata#2| Atlas świata: jakie wyzwania stoją przed polską naukową ekspedycją na Antarktydę?W listopadzie na pokładzie statku Akademik Fiodorow na Antarktydę wyruszyła polska ekspedycja naukowa. Celem wyprawy jest dotarcie do opuszczonej przez wiele lat polskiej stacji polarnej im. Dobrowolskiego. Na miejscu, ale też po drodze, na polskich naukowców czeka wiele wyzwań.
Jaka pogoda jest o tej porze roku na Antarktydzie Wschodniej? Co członkowie wyprawy zastaną na miejscu? Dlaczego ta wyprawa jest tak wyjątkowa? Jakie stacje polarne są do dyspozycji polskich naukowców na obu biegunach? Moim gościem w tym odcinku jest polarniczka i popularyzatorka polskiego polarnictwa Dagmara Bożek.
Muzyka wykorzystana na początku i...2022-01-0618 min
Atlas Świata#1 | Atlas świata: kto w Rosji jest agentem zagranicznym?Nakazując rozwiązanie Memoriału - organizacji zajmującej się prawami człowieka - rosyjskie sądy odwołują się do ustawy o "agentach zagranicznych". Kto w Rosji jest agentem zagranicznym? Co się wiąże z tym statusem? Jaka jest geneza ustawy oraz w jaki sposób jest wykorzystywana przez rosyjskie władze do dyscyplinowania niepokornych dziennikarzy i organizacji? Moim gościem w tym odcinku jest dziennikarka Masza Makarowa.
Muzyka wykorzystana na początku i końcu podcastu pochodzi z purple-planet.com
Inne dźwięki wykorzystane w tym odcinku: Dire Space Emergency licensed under a Creative Comm...2022-01-0126 min
Trochę kultury!Kim są polarniczki? Opowiada Daga BożekKto wyjeżdża na biegun oraz w jakim celu? Od kiedy kobiety biorą udział w wyprawach polarnych? Czy biegun to dobry kierunek, jeśli chcesz uciec od świata? i kto tak naprawdę może siebie nazywać polarnikiem lub polarniczką?
W tym odcinku podkastu Trochę kultury! Daga Bożek opowiada o bohaterkach projektu POLARNICZKI.PL, w ramach którego zbiera rozmowy z uczestniczkami wypraw polarnych. Opowieści te złożą się na książkę, która (trzymamy kciuki) ukaże się w 2021 r.
Muzyka wykorzystana w podkaście pochodzi z www.purple-planet.com.
Więcej: www.blog.jakmal2021-01-0923 min
Trochę kultury!Idą Święta! O Bożym Narodzeniu we włoskim Bari, Gwatemali oraz NiemczechW tym świątecznym odcinku usłyszycie trzy opowieści o Świętach innych, niż tradycyjne.
Magda Banasik wraz z rodziną podróżuje jachtem, a ubiegłoroczne Boże narodzenie spędziła we Włoszech. Jak obchodzą Boże Narodzenie Włosi i co wspólnego ma Bari ze świętym Mikołajem? Przy okazji zajrzyjcie na bloga Magdy, gdzie opisuje swoje rodzinne podróże: http://bimsi.pl/
Kasi Nicewicz zdarzyło się spędzić Wigilię w Gwatemali. Co znajdziemy na gwatemalskim świątecznym stole? Kto przynosi prezenty i czy znajdziemy (tradycyjne dla nas) udeokorowane choinki?
...2020-12-2647 min
Trochę kultury!Idą Święta! Agnieszka Kwiatkowska i Michał Bator o Laponii i jarmarkach bożonarodzeniowychCzy słyszycie te dzwonki sań? To Święta idą! :)
W tym specjalnym przedświątecznym odcinku wysłuchacie dwóch gości:
Michał Bator (InnaStrefa.pl) zabierze nas na niemieckie jarmarki bożonarodzeniowe, opowie, jakie atrakcje można tam znaleźć i co z kulinarnych specjałów warto spróbować, razem powspominamy nasze wizyty w europejskiej stolicy Bożego Narodzenia, Strasburgu, i uronimy łezkę nad pandemicznym brakiej tego typu wydarzeń w 2020 roku.
Agnieszka Kwiatkowska opowie o tym, jak została elfem w Tajemnym Lesie Joulukka w Laponii. Pokieruje Was, dokąd należy udać się, by spotkać św. M...2020-12-0838 min
Trochę kultury!Julia Kończak: codziennie oglądałam film przyrodniczy za oknemWszystko się zaczęło od książki o Tove Jansson i wizji drewnianego domku na wyspie. Julia Kończak, leśniczka zawodowo zajmująca się ochroną przyrody, nawet się nie spodziewała, że ta wizja tak szybko się spełni.
Słuchając tego odcinka dowiecie się:
- jak wygląda codzienność badacza na antarktycznej Wyspie Króla Jerzego?
- czy pingwiny są dobrymi piechurami?
- gdzie szukać informacji o rekrutacji i kto może pracować na stacji Arctowskiego?
Pełną listę polecanych przez Julię książek i zespołów znajdziecie na stronie blog.jakmalowany.pl2020-11-1237 min
Trochę kultury!#4 | Zmiana zaczyna się od bibliotek | opowiada Karol BaranowskiW tym odcinku bibliotecznej serii gościem Trochę kultury! jest Karol Baranowski, Bibliotekarz Roku 2019. Bardzo imponuje mi idealizm Karola. Rozmawiamy o tym, jak trafił do biblioteki i z czym się wiąże tytuł Bibliotekarza Roku, ale też o:
- bibliotece jako "trzecim miejscu" i co to znaczy?
- sile dzielenia się i integracji środowiska na przykładzie platformy LaBib.pl;
- wolontariacie na innym kontynencie, czyli co bibliotekarz robi w Etiopii?
Rozmawiamy również o tym, jak biblioteki są pionierami w implementowaniu nowoczesnych technologii w instytucjach kultury i... marzeniach.
Karol Baranowski - od jedenastu lat pracuje na stanowisku bibliotekarza-nauczyciela w Pedagogicznej B...2020-09-1528 min
Trochę kultury!#3 | Biblioteka w małym mieście | opowiada Monika OlszakW tym odcinku bibliotecznej serii wpadamy z gościną do Sianowa, które liczy ok. 6 tys. mieszkańców. W Sianowie działa biblioteka z czołówki Rankingu Bibliotek. Monika Olszak, kierownik biblioteki, opowiada o codzienności funkcjonowania biblioteki w małej miejscowości.
W tym odcinku rozmawiamy też m.in.:
- o tym, że warunki lokalowe dla bibliotek są niezwykle ważne i przekładają się na frekwencję;
- o relacjach z mieszkańcami;
- o tym, czym są punkty biblioteczne na wsi.
Monika Olszak jestem pracownikiem biblioteki Publicznej w Sianowie od 1991 roku. Z wykształcenia bibliotekarz, współpracuje ze szkołami, przedszkola...2020-09-0216 min
Trochę kultury!#2 | Jak się tworzy współczesne biblioteki? | opowiada Karolina GuttekW tym odcinku bibliotecznej serii dowiemy się, jak można tworzyć współczesne biblioteki. Karolina Guttek, kierowniczka Biblioteki z Pasją (Miejska Biblioteka Publiczna w Gdyni) opowiada, jak można zaprosić mieszkańców i przyszłych użytkowników biblioteki do jej współtworzenia oraz dlaczego jest to potrzebne i ważne. W tym odcinku usłyszymy też:
- czego młodzież szuka w bibliotekach?
- jak się buduje księgozbiór i ofertę?
- jak Gwiezdne Wojny budują społeczność wokół biblioteki?
- jakie trzeba mieć kwalifikacje, by pracować w bibliotece z pasją?
Karolina Guttek - filolog polski ze specjalizacją wiedza o filmie. Z...2020-08-2330 min
Trochę kultury!#1 | Skąd się biorą książki w bibliotece? | opowiada Ola DobiesW perwszym odcinku bibliotecznej serii prześledzimy drogę, jaką przechodzi książka, od momentu jej zakupu aż do wypożyczenia przez czytelnika. Naszą przewodniczką w tej podróży jest Ola Dobies z Miejskiej Biblioteki Publicznej w Olsztynie, która w podcaście opowiada też o:
- czym się zajmują poszczególne działy w bibliotece?
- jak działa i co możemy załatwić korzystając z katalogu internetowego?
- czym się różnią poszczególne filie w ramach jednej sieci bibliotecznej?
- czym się różni biblioteka miejska od biblioteki wojewódzkiej?
Ola Dobies pracuje w Dziale Promocji Miejskiej Biblioteki Publicznej...2020-08-1626 min
Trochę kultury!Kino wrażliwe, czyli poszukiwania lepszego świataW tym odcinku opowiadam o kinie wrażliwym - filmach, które pomagają sięgać w głąb siebie po więcej wrażliwości, empatii i uważności. Słuchając dowiesz się:
– jak "Paterson" Jima Jarmuscha uczy nas uważności;
– jakich emocji możemy spodziewać się po filmie "Ja, Daniel Blake" Kena Loacha;
– w jaką podróż zabiera nas Tony Gatliff w filmie "Djam"?
- jak brzmi prawdziwe rebetiko?
Zdjęcie: kadr z filmu "Djam".2020-05-0619 min
Trochę kultury!Kalesony, skarpety i równa płaca za równą pracę. Rozmowa z Olgą WiechnikW tym odcinku rozmawiam z Olgą Wiechnik, autorką książki "Posełki. Osiem pierwszych kobiet". Książka ta w moim prywatnym rankingu najlepszych książek 2019 roku jest numerem jeden. Słuchając dowiesz się:
– jak wyglądało życie kobiet w II RP?
- kim były i czym się zajmowały pierwsze kobiety w polskim sejmie?
- co łączy kobiety lat '20 XXI wieku z kobietami lat '20 wieku poprzedniego?
– po jakie książki warto sięgnąć w poszukiwaniu ciekawych herstorii?
"Posełki. Osiem pierwszych kobiet" wydało Wydawnictwo Poznańskie.2020-03-2117 min
Trochę kultury!Zostań w domu, czyli kultura w czasach pandemiiW tym odcinku opowiadam o tym, jak instytucje kultury działają w warunkach walki z koronawirusem. W rozmowie - oczywiście zdalnej - usłyszycie Martę Bańkę z Instytutu Kultury Miejskiej oraz Anna Florek-Janiszewską z Miejskiej Biblioteki Publicznej w Gdyni.
Słuchając dowiesz się:
– z czym dla instytucji wiąże się odwołanie dużego wydarzenia?
– co robią bibliotekarze i bibliotekarki, gdy nie wypożyczają ksiażek czytelnikom?
– jak różne instytucje przenoszą swoje wydarzenia do internetu?
#Zostanwdomu i słuchaj podcastów!2020-03-1413 min
Trochę kultury!Kim byli gdańscy wywoływacze? Rozmowa z Kariną RojekW tym odcinku rozmawiam z Kariną Rojek, która opowiada o gdańskich wywoływaczach. Słuchając dowiesz się:
– jak sprzedawcy reklamowali swoje towary kilkaset lat temu?
- kto namalował 50 "twarzy" Gdańska?
– jaki język można było usłyszeć na ulicach Gdańska w XVII wieku?
W bonusie, na samym końcu nagrania, przekonasz się na własne uszy, jak sprzedawcy fiołków i pieśni zachęcali do zakupu swojego towaru.
Obiecane w podcaście linki:
- film "Gdańscy wywoływacze": https://www.youtube.com/watch?v=LLFa68uegps
- pocztówka dźwiękowa z Gdańska: https://www...2020-03-0917 min
Stacja Zmiana79. O Wilnie i naszej tożsamości - rozmowa z Aną MatusevicPrzyjechała z Wilna do Polski w wieku siedemnastu lat. Została. Mieszka w Polsce od siedemnastu lat. Rozmawiamy z Aną Matusevic o trudnym temacie tożsamości, życiu na pograniczu, o Wilnie (mieście cudownym), zaangażowaniu społecznym i kulturze, a na koniec o organicznym podróżowaniu.
Ana od najmłodszych lat była zaangażowana społecznie, bo już w szkole średniej otrzymała dyplom za osiągnięcia w tej dziedzinie. Współpracowała z Kurierem Wileńskim i Gazetą Wileńską. Była też harcerką. Gdy przyjechała do Polski zaczęła działać.
Blogerka, fotografka, podróżniczka, wolontari...2020-01-2844 min
Trochę kultury!Stasia Budzisz: Gruzini są mistrzami w robieniu pierwszego wrażeniaW tym odcinku o Gruzji z kobiecej perspektywy rozmawiam ze Stasią Budzisz, autorką książki "Pokazucha. Na gruzińskich zasadach". Słuchając dowiesz się:
- jak się zmienia współczesna Gruzja?
- jak tradycja wpływa na codzienne życie Gruzinów i Gruzinek?
- czy kobieta-reporterka ma trudniej pisząc o tym kraju?
W bonusie, autorka dzieli się swoimi ulubionymi miejscami w Gruzji.2019-10-2525 min
Trochę kultury!O książkach, dzięki którym lepiej poznajemy siebieW tym odcinku goszczę Kasię Michałowską, autorkę podcastu "Stacja Zmiana" i dzielimy się tym, jak książki (ale też filmy, spektakle) pomagają nam lepiej poznawać siebie. Opowiadamy o książkach, które nas czegoś nauczyły o nas samych, przy okazji ja dokonuję coming outu, a Kasia podpowiada, na co należy zwrócić uwagę przy wyborze poradników psychologicznych.
W podcaście w pozytywnym kontekście pojawiają się m.in.: "Czarownice. Niezwyciężona siła kobiet" M. Chollet, "Letnie rozmyślania" V. Havla, "Wywieranie wpływu na ludzi" R. Cialdiniego, "Sztuka przyjażni" A. Loy McGinnisa, "Błądzą wszyscy, ale nie ja" E. Aronsona/C. Tavri...2019-10-0616 min
Trochę kultury!Harry Potter i Wyzwanie TłumaczaTen odcinek poświęcony jest tłumaczom (30 września obchodzimy Międzynarodowy Dzień Tłumacza!). Na przykładzie zmagań nad przekładem serii o Harrym Potterze dowiesz się:
- dlaczego nie wystarczy mieć słownik, żeby tłumaczyć?
- jak jest po szkocku quidditch?
- jakie perypetie towarzyszyły Potterowi w Rosji?
Wspominam też Andrzeja Polkowskiego, dzięki któremu możemy dziś czytać i o Harrym Potterze i o świecie Narnii.2019-09-3018 min
Trochę kultury!O książce, która wcale nie jest książką o AfryceW tym odcinku opowiadam o książce "Martwa dolina" Franka Westermana, którą zaczynałam czytać jako reportaż o Kamerunie, by w końcu odkryć, że jest trochę inaczej. Dowiesz się:
- kim jest Frank Westerman i co robił w Kamerunie?
- co wspólnego z opisywanymi wydarzeniami ma katastrofa w Smoleńsku?
- czy warto przeczytać "Martwą dolinę" i czego się spodziewać po tej książce?
Dodatkowo, obiecany w podcaście link do LubimyCzytac.pl: http://lubimyczytac.pl/profil/27709/ana-matusevic2019-09-2307 min
Trochę kultury!O co chodzi z tymi Bookerami?W tym odcinku opowiadam o jednej z najbardziej pożądanych przez pisarzy i pisarki nagrodzie literackiej - Nagrodzie Bookera. Słuchając dowiesz się:
- komu i za co się ją przyznaje?
- dlaczego Olga Tokarczuk otrzymała brytyjską nagrodę literacką?
- czy nagroda ma wpływ na sprzedaż książek?
- jakie anegdoty i poważne dyskusje krążą wokół nagrody?
Dla bardziej dociekliwych polecam lekturę dodatkową: https://thebookerprizes.com/2019-09-1712 min
Trochę kultury!O jednym takim, co zrozumiał NaturęW tym odcinku opowiadam o człowieku, który zrozumiał Naturę. Alexander Humboldt żył 200 lat temu, a jednak już wtedy zauważył, jakim wielkim szkodnikiem w przyrodzie jest człowiek. Słuchając dowiecie się:
- na czym polegał geniusz Alexandra Humboldta;
- czego możemy od niego nauczyć się dziś;
- czy można połączyć nauki ścisłe z poezją;
- czy warto czytać ceglastą biografię Humboldta autorstwa Andrei Wulf (Wydawnictwo Poznańskie).
...dla dopełnienia efektu, wyobraźcie, że opowiadam to wszystko głosem Krystyny Czubówny :)2019-09-0912 min
Trochę kultury!Shorty #1, czyli odcinek dla niecierpliwychShorty to odcinki poświęcone najróżniejszym ciekawostkom ze świata kultury: od filmów po zjawiska społeczne i wydarzenia kulturalne.
W tym odcinku usłyszycie o:
- śmiertelne niebezpiecznym planie "Czarodzieja z Krainy Oz" z 1939 roku;
- senegalskim "Seksie w wielkim mieście" - czy do konserwatywnej części Afryki dotarł w końcu feminizm?
- jak laureaci i laureatki nagród literackich dzielą się pieniędzmi z innymi?
- jak zamieszkać w domu autorki Bridget Jones?
- pierwszy raz w Polsce: Noc Księgarń (20 września '19).2019-09-0208 min
Trochę kultury!Jak Barack Obama został influnserem książkowym?Odcinek poświęcony Barackowi Obamie, a właściwie temu, co czyta i co poleca do czytania. Dowiesz się więc:
- jak prezydent Obama został influenserem książkowym?
- jakie tematy w literaturze są dla Baracka Obamy ważne?
- co czyta polska para prezydencka?
- co to jest Narodowe Czytanie i co o nim sądzę?
Obiecane w podcaście linki:
https://www.nybooks.com/articles/2015/11/05/president-obama-marilynne-robinson-conversation/
https://www.facebook.com/barackobama/posts/10156922814871749?__tn__=-R
Pisarze i pisarki, których nazwiska pojawiają w podcaście: Toni Morrison, Colson Whitehead, Doris Lessing, Maxine Hong Kingston, Marilynne Robinson, Zadie Smith, Junot Díaz...2019-08-2614 min
Trochę kultury!Marina Abramović & fascynujące przygody człowieka ze złamaną nogąW tym odcinku dzielę się wrażeniami z wystawy "Do czysta" Mariny Abramović oraz dywaguję nad korzyściami wynikającymi z nudy. Te dwa na pierwszy rzut oka odległe tematy, łączy... sztuka performance'u.
Dowiesz się:
- o czym właściwie jest wystawa "Do czysta"?
- jakie performance Mariny Abramović poruszyły mnie najbardziej?
- czy nudzenie się może być dobre?
Obiecane w podcaście linki:
Space out: https://www.spaceoutcompetition.com/
Balkan Baroque: http://www.li-ma.nl/lima/catalogue/doc/marina-abramovic/balkan-baroque-registratie-biennale-di-venezia/6849
The Artist is present: https://www.moma.org/learn/moma_learning/marina-abramovic-marina-abramovic-the-artist-is-present-2010/2019-08-1813 min
Trochę kultury!(Nie)przeminęło z wiatremW tym odcinku porozmawiamy o tym, co się kryje za kulisami jednego z największych literackich bestsellerów świata. W podcaście opowiadam o:
- jak bycie pionierem/pionierką w pewnych tematach mogło wpłynąć na sukces książki;
- czy Margaret Mitchell była celebrytką;
- pierwszym polskim wydaniu "Przeminęło z wiatrem".
Bio: "Przeminęło z wiatrem" Margaret Mitchell wydana w 1936 roku szturmem wzięła amerykański rynek i była pierwszą amerykańską powieścią, która odniosła światowy i długotrwały sukces.2019-08-1212 min
Trochę kultury!Jak poezja może uratować świat?Słuchając tego podcastu dowiesz się, jak poezja może uratować świat. Przywołując Ledbury Poetry Festival opowiadam:
- o tym, jak poezja wyciąga więźniów z Guantanamo;
- o największym na świecie obozie uchodźców;
- o tym, że i ty możesz napisać odę do skarpetek (i dlaczego jest to fajne).
Obiecane w podcaście linki:
https://www.poetry-festival.co.uk/
https://reprieve.org.uk/
http://wyborcza.pl/7,75399,22476858,w-bangladeszu-powstanie-jeden-z-najwiekszych-obozow-dla-uchodzcow.html2019-08-0318 min