Shows
Kultura u PodstawZamieniam się w słuch #219: Matki Europy. Rozmowa z prof. Edytą Głowacką-SobiechProjekt „Matki Europy” uzupełnia brakującą połowę europejskiej historii. Odkrywa i opowiada biografie wybitnych kobiet, które miały wkład w przemiany demokratyczne, europejską integrację i współkształtowały europejskie wartości. W publikacji dostępnej na stronie Fundacji Centrum im. prof. Bronisława Geremka przeczytamy historie kobiet, które m.in. walczyły z autorytaryzmami – nazizmem w Niemczech, faszyzmem w Hiszpanii i w Grecji i z komunizmem w Czechach, Polsce i Węgrzech. Były zaangażowane w działania opozycyjne, pracowały na rzecz najbardziej wykluczonych. Matki Europy z Polski reprezentują: Danuta Hübner, Agnieszka Holland...2025-06-1025 min
Kultura u PodstawZamieniam się w słuch #217: „Czułe powłoki”. Rozmowa z J. Królikowską i J. StachurąKompozycje Julii Królikowskiej przywodzą na myśl błony, skórę, włókna mięśniowe czy sierść. „Julia Królikowska konstruuje swoje obrazy na półprzezroczystych tkaninach – organzie, szyfonie i jedwabiu – napiętych na drewniane krosna” – wyjaśnia kuratorka, Julia Stachura. Malarstwu towarzyszą abstrakcyjne, organiczne, miękkie obiekty. Artystka inspiruje się atlasami anatomicznymi i przyrodniczymi. Dzięki temu jej prace przynależą jednocześnie do świata ludzi, zwierząt i roślin. Wszystko to możemy zobaczyć na wystawie „Czułe powłoki” w poznańskiej Galerii Czas Kobiet. Zapraszamy do wysłuchania rozmowy z Julią Królikowską i Julią Stachurą. Julia Królikowska (ur...2025-05-1221 min
Kultura u PodstawZamieniam się w słuch #215: Zoom na sztukę kobiet. Rozmowa z Bogną BłażewiczNajpierw były spotkania na Zoomie i rozmowy o sztuce i codzienności. Artystki z Polski i Niemiec stworzyły wspólną wystawę, którą mogliśmy oglądać w Galerii Miejskiej Arsenał w Poznaniu. „Częstym motywem ich malarstwa jest ludzka postać, ciało jako obiekt i odniesienie do kobiecej tożsamości” – wyjaśnia kuratorka wystawy „Zooom. Personal is Political” Bogna Błażewicz.Zooom w tytule odnosi się do specyficznego przybliżenia widoku jak w obiektywie aparatu fotograficznego, ale też do spotkań na platformie internetowej (tej przez dwa „o”), w których artystki uczestniczyły od kilku lat, przygotowując poznańską...2025-03-2521 min
Kultura u PodstawZamieniam się w słuch #207: „W kobiecej główce” – wystawa Magdaleny MoskwySukienki, nieoczywiste portrety kobiet, gorset, perfumy, koronę cierniową z kwiatów możemy oglądać na wystawie Magdaleny Moskwy „W kobiecej główce” w Fundacji Czas Kobiet w Poznaniu. To świetna okazja, by poznać twórczość tej uznanej artystki, która od 30 lat działa na pograniczu malarstwa, fotografii, tkaniny, projektowania.
„Co to jest kobieta? O czym myśli, o ile w ogóle zdolna jest do rozumowania?” – pyta przewrotnie w tekście kuratorskim, Aleksandra Pietrzak. „Od starożytnych czasów, zamiast szukać odpowiedzi na te pytania u samych zainteresowanych, mężczyźni wymyślali najrozmaitsze odpowiedzi, obniżając w ten sposób społeczną rolę...2024-10-2926 min
Kultura u PodstawZamieniam się w słuch #201: Zakładniczki Generałowej Zamoyskiej. Rozmowa z Julią WesołowskąSzkoła Domowej Pracy Kobiet, znana jako Zakłady Kórnickie, to dzieło życia Jadwigi Zamoyskiej. Była to pierwsza na ziemiach trzech zaborów świecka placówka dla kobiet, która miała je przygotować do pracy w gospodarstwie domowym. Funkcjonowała od 1882 do 1949 roku na początku w Kórniku pod Poznaniem, a ostatecznie w Kuźnicach (Zakopane). Książka dr Julii Wesołowskiej „Zakładniczki. Zgoda i opór wobec wzorców i norm Szkoły Domowej Pracy Kobiet Jadwigi Zamoyskiej (1882-1914)” przedstawia wielowymiarową mozaikę kobiecych doświadczeń w tych czasach. Jest to opowieść uniwersalna i ponadczasowa – o ograniczeniach...2024-08-0138 min
Kultura u PodstawZamieniam się w słuch #200: Czas Kobiet (Honorata Kostro, Julia Stachura)„Nie zgadzamy się na żadną formę przemocy. Wspieramy kobiety w drodze do niezależności, sprawczości i decyzyjności” - to przesłanie Fundacji Czas Kobiet, które istnieje w Poznaniu od 2023 roku. Fundacja działa według zasad: pomagamy, aktywizujemy, wspieramy. W Galerii CK regularnie organizowane są wystawy, koncerty, happeningi oraz spotkania z pisarkami, polityczkami i artystkami. W najnowszej wystawie „Kochasz ty dom co ciszą swą” (do 25.07.), artystka wizualna Joanna Piotrowska przygląda się bohaterkom we wnętrzach domowych, broniących się przed niewidzialną siłą. Zdjęcia oglądają m.in. kobiety, które przyszły do Fundacji, by z pomocą specjalistek i...2024-07-1629 min
Kultura u PodstawZamieniam się w słuch #199: Piknik „Emilia Sczaniecka i koleżanki”Działaczka społeczna i niepodległościowa. Rzeczniczka edukacji dziewcząt i kobiet. Założycielka pierwszego w Wielkopolsce Stowarzyszenia Kobiet. Prekursorka pielęgniarstwa. To kilka zasług Emilii Sczanieckiej (1804-1896), która jest patronką 2024 roku w Poznaniu. Fundacja Muzeum Historii Kobiet przygotowuje z tej okazji wiele wydarzeń – na początek: Piknik „Emilia Sczaniecka i koleżanki”, który odbył się w ostatnią sobotę czerwca w poznańskim Parku Kasprowicza tuż u zbiegu ulic Jarochowskiego i Sczanieckiej. Siedząc na trawie w cieniu drzew, posłuchaliśmy opowieści prof. Edyty Głowackiej-Sobiech o XIX-wiecznej modzie, można było przebrać się w suknie z czas...2024-07-0108 min
Kultura u PodstawZamieniam się w słuch #194: Kamila Kasprzak-Bartkowiak
Od wielu lat zaangażowana w propagowanie historii kobiet, Kamila Kasprzak-Bartkowiak przygotowuje przewodnik herstoryczny „Gnieźnieński Szlak Kobiet”. Publikacja będzie poświęcona wybranym mieszkankom Gniezna, żyjącym od pierwszej połowy XIX w. aż do początków XXI w., których praca i działalność publiczna miały wpływ na losy gnieźnieńskiej społeczności. Nie zostały jednak w należyty sposób upamiętnione. Bohaterkami przewodnika będą m.in. poetka Maria Springer, fotografka Pelagia Eitner-Gdeczyk, lekarka Stanisława Sławska-Taczakowa i nauczycielka oraz Sprawiedliwa wśród Narodów Świata Helena Kowalewska.2024-04-2522 min
Kultura u PodstawZamieniam się w słuch #193: Monika Paliga
Naukowczynie, artystki, sufrażystki, a także kobiety-potwory będą bohaterkami obrazów Moniki Paligi. Prace zostaną uzupełnione opowieścią w formie komiksu. Cały projekt ma na celu przybliżenie historii kobiet żyjących na terenie Wielkopolski. Ukaże mało znane lub wręcz anonimowe bohaterki istotnych wydarzeń dla regionu, a także codziennego życia wielu osób.
Monika Paliga pochodzi z Ostrowa Wielkopolskiego. Jest absolwentka Akademii Sztuk Pięknych we Wrocławiu. Zajmuje się głównie malarstwem sztalugowym oraz technikami mineralnymi. Jest tegoroczną stypendystką Marszałka Województwa Wielkopolskiego w dziedzinie kultury. Jej pierws...2024-04-2526 min
Układ Otwarty. Igor Janke zapraszaSienkiewicz odchodzi z rządu, zarzuty Departamentu Stanu USA wobec Polski, Generacja Z a prawica - Układ Poranny z 25 kwietnia📘 Zamów książkę : https://patronite-sklep.pl/produkt/sila-polski-igor-janke/ [Autopromocja]
Partner programu: e2V https://e2v.pl/
(1:03) Pierwsza dymisja w rządzie Donalda Tuska. Ministrowie będą kandydować do Parlamentu Europejskiego
(2:39) Departament Stanu USA zarzuca Polsce naruszanie praw człowieka i dyskryminację kobiet
(4:26) Rosyjskie służby zatrzymały najbliższego współpracownika ministra obrony Siergieja Szojgu
(5:50) Niemiecka „Generacja Z” skręca w prawo
(7:21) Australijska policja zatrzymała siedmiu nastolatków podejrzewanych o „wyznawanie brutalnej ideologii ekstremistycznej”
(8:37) W amerykańskim Tennessee przegłosowano ustawę pozwalającą nauczycielom na noszenie broni w szkole
Informacje przygotował Maurycy Mietelski. Nadzór redakcyjny – Igor Janke. Czyta Michał Ziomek.2024-04-2510 min
Kultura u PodstawZamieniam się w słuch #192: Herstoria StosowanaTo pierwszy w Polsce poradnik herstoryczny dla edukatorek i edukatorów oraz wszystkich zainteresowanych propagowaniem historii kobiet. „Można w nim znaleźć porady, gdzie i jak szukać wiedzy o bohaterkach przeszłości i współczesności oraz jak ją popularyzować w szkole, swoim otoczeniu i internecie. Dowiecie się, co to edukacja równościowa oraz historia sprawiedliwa. Poznacie sposoby, na radzenie sobie z własną niepewnością i cudzymi wątpliwościami” – zapewnią inicjatorki powstania podręcznika, członkinie Fundacji Muzeum Historii Kobiet. „Herstoria Stosowana” jest efektem wielu lat doświadczeń zespołu Fundacji oraz ukoronowaniem kompleksowego kursu edukacji herstorycznej „Co Wy o nich...2024-03-2934 min
Kultura u PodstawZamieniam się w słuch #191: Kobiety na dawnej fotografii„Dlaczego te zdjęcia nie są w czyichś albumach?” – zastanawiają się Katarzyna Kłopska i Martyna Adamska, kuratorki wystawy „Powroty – kobiety na dawnej fotografii”. W Atelier Wimar przy ul. Święty Marcin zawisły czarno-białe fotografie, które Martyna i Kasia znalazły na pchlich targach, opuszczonych strychach i śmietnikach. Ze swoich zbiorów wybrały te, na których widać kobiety – roześmiane i zamyślone, na wakacjach, zabawie czy w pracy, patrzące w obiektyw albo w inną stronę. Nie wiemy nic o bohaterkach zdjęć (z dwoma małymi wyjątkami) ani o fotografach. Możemy więc opowiedzieć sobie samemu historie ko...2024-03-2218 min
Departament KobietIdź własną drogą - Agata Młynarska | Departament KobietW ostatnim odcinku pierwszego sezonu Departamentu Kobiet gościmy kobietę, której znakomitej większości Polek i Polaków przedstawiać nie trzeba. Agata Młynarska jest bowiem jedną z najbardziej rozpoznawalnych osobowości telewizyjnych naszego kraju.
Dziennikarka, producentka, kobieta o wielkiej pasji, energii, dystansie do siebie i uważności na drugiego człowieka.
Rozmawiamy o rozstaniu z TVP, podążaniu własną drogą, roli kobiet w biznesie i życiu publicznym, o ekscytacji i rajcu, ale i poczuciu totalnego wyczerpania oraz tacie naszej rozmówczyni, geniuszu - Wojciechu Młynarskim, z nieco innej perspektywy. „Idź własną drogą” to mo...2024-02-1259 min
Departament KobietSpełniaj marzenia - Monika Stanek | Departament KobietW kolejnym odcinku Departamentu Kobiet gościmy Monikę Stanek, kierowczynię Miejskich Zakładów Autobusowych w Warszawie. Nasza rozmowa to historia kobiety, która zainspirowana pewną podróżą wpada na pomysł zmiany swojego życia i spełnia swoje marzenie. Z tego podcastu dowiemy się więcej o specyfice codziennej pracy kierowcy autobusu miejskiego, sile pasji naszej bohaterki, szeregu inicjatyw podejmowanych przez Miejskie Zakłady Autobusowe oraz planach na przyszłość naszej rozmówczyni.
Rozmowa miała miejsce w wyjątkowym momencie, oczekiwania na pierwsze dziecko Moniki. Duża dawka ciepła, miłości i dobrej energii. Kto wie, może i syn Moniki...2024-02-0545 min
Kultura u PodstawZamieniam się w słuch #189: Marta Dzido i kobiety Solidarności„Kobiety Solidarności. Materiały odrzucone” to książka o kobietach biorących udział w solidarnościowym zrywie, które zniknęły z kart wielkiej historii. Głos oddaje im Marta Dzido – pisarka i reżyserka, która pracowała m. in. przy filmach „Siłaczki” (o walce kobiet o prawa wyborcze) i „Solidarność według kobiet” – pierwszym polskim dokumencie opowiadającym o roli kobiet w strajkach w 1980 roku w Gdańsku i konsekwencjach tego zaangażowania. Mało kto wie, że to trzy kobiety: Anna Walentynowicz, Alina Pienkowska i Ewa Ossowska zatrzymały 16 sierpnia 1980 r. wychodzących ze stoczni robotników, co pozwoliło na konty...2024-02-0335 min
Departament KobietRóbmy swoje - Karolina Hytrek-Prosiecka | Departament KobietGościmy Karolinę Hytrek - Prosiecką, wieloletnią dziennikarkę ekonomiczną TVN CNBC i TVN 24. W naszej rozmowie mówi o całym spektrum swoich doświadczeń, także spoza świata gospodarki.
Przekrój poruszanych tematów jest ogromny: od poziomu wiedzy ekonomicznej Polek i Polaków, przez pozycję kobiet w świecie piłki nożnej, feminizm i feminatywy aż po walkę o zdrowie i życie. W pewnym momencie na chwilę zapada cisza.
Zwieńczeniem naszej rozmowy jest uniwersalna prawda, do wdrożenia w życiu każdej z nas.2024-01-2951 min
Departament KobietMówcie o sobie dobrze - Aleksandra Więcka | Departament KobietW najnowszym odcinku gościmy Aleksandrę Więcką, story-designerkę, socjolożkę, dziennikarkę. Przyjrzymy się tematowi zabierania głosu przez kobiety w debacie publicznej a także rozbroimy kilka mitów dotyczących chęci i gotowości do mówienia o sobie dobrze. Odcinek praktyczny, niemalże gotowy do użycia trening, gdzie nasza Gościni przeprowadzi nas przez meandry przygotowania siebie i swojego warsztatu do śmielszego zabierania głosu. Krok po kroku.2024-01-2246 min
Departament KobietBądźcie dla siebie czuli - Joanna Warecha | Departament KobietW kolejnym odcinku Departamentu Kobiet gościmy kobietę instytucję, która żadnej pracy się nie boi i z każdego ograniczenia zrobi walor. Przekonajcie się o tym sami słuchając tej niezwykłej rozmowy, pełnej humoru, wigoru i mądrości.Joanna Warecha, nasza bohaterka, urodziła się w Pasłęku, wychowała w Państwowych Gospodarstwach Rolnych, tzw. PGR-ach. Przez kilkanaście lat pracowała dla Telewizji Polskiej. Była prowadzącą takich programów jak m.in.: „Tydzień”, „Agrolinia”, „Agrobiznes” czy „Tak jak w Unii”. Otrzymała stypendium Pulitzera i tytuł Superbohaterki Wysokich Obcasów za działalność na rzecz środowiska postpegeerows...2024-01-151h 10
Departament KobietNie umiemy odpoczywać - Gośka Serafin | Departament KobietGościnią piątego odcinka Departamentu Kobiet jest Gośka Serafin, "Dziewczyna od głowy", dziennikarka, podcasterka, fryzjerka. Rozmowa o tym, co siedzi w głowach Polek i Polaków. O perfekcjonizmie, syndromie oszustki, ciągłym umniejszaniu swoich osiągnięć. To historia o nierównej walce z depresją, która według szacunków WHO do 2030 roku będzie najczęściej występującą chorobą na świecie.2024-01-0855 min
Departament KobietNie ma rzeczy, które dzieją się przypadkowo - Renata Gabryjelska | Departament KobietBohaterką odcinka jest Renata Gabryjelska, certyfikowana coachka, mentorka, reżyserka, ale także jedna z najbardziej rozpoznawalnych aktorek i modelek lat 90-tych. Co robi dziś? Jakie są jej wartości, o czym marzy, co było punktem zwrotnym w jej życiu? To rozmowa o ciągłej zmianie, rozwoju i czytaniu znaków.2023-12-2552 min
Kultura u PodstawZamieniam się w słuch #187: Sebastian Frąckiewicz i komiks herstorycznyOd 6 lat na łamach czasopisma „Kosmos dla dziewczynek” Sebastian Frąckiewicz razem z rysowniczką, Anną Krztoń prezentuje losy Polek – tych bardziej i mniej znanych – w formie komiksu „Karolina i Klara. Medalion czasu”. Dwadzieścia kilka odcinków zostało opublikowanych także w formie zbiorczego tomu. Ich bohaterkami są m.in. Wisława Szymborska, Maria Kunic, Zofia Stryjeńska, Pola Negri, Wanda Rutkiewicz i Jadwiga Andegaweńska.
Komiks buduje w dziewczynkach poczucie, że mogą osiągać wielkie rzeczy, a w chłopcach – szacunek do kobiet i ich roli w życiu społecznym.
Ze scenarzystą, Sebastianem Frąckiewiczem rozmawiamy o kulisach powstawania „Karoliny i Klary”, o po...2023-12-1924 min
Departament KobietZ każdego szczytu się spada - Yvette Żółtowska-Darska | Departament KobietGościnią najnowszego odcinka Departamentu Kobiet jest Yvette Żółtowska-Darska, wieloletnia szefowa kanału TVN Style oraz dyrektorka polskiej edycji magazynu Elle. Wizjonerka, która zmieniła oblicze telewizji dla kobiet. Jak mało kto posiada ogromną intuicję w tworzeniu swoich programów, a wśród nich m.in Perfekcyjna Pani Domu. 2023-12-1850 min
Departament KobietNigdy się nie poddawaj - Weronika Olena Marczuk | Departament KobietBohaterką drugiego odcinka jest Weronika Olena Marczuk, prawniczka, osobowość telewizyjna, dyżurna Ukrainka w Polsce. "Nigdy się nie poddawaj" to rozmowa o wewnętrznej sile, uporze i konsekwencji w walce o siebie i swoje marzenia. Jak nawigować, rozumem czy sercem, aby zwyciężyć bezsilność i łzy?2023-12-1149 min
Departament KobietZanim umrzesz, upewnij się czy żyjesz - Joanna Górska | Departament KobietBohaterką naszego pierwszego podcastu jest Joanna Górska, dziennikarka, trenerka medialna i prezeska fundacji @silnisoba.
„Zanim umrzesz - upewnij się czy żyjesz”. Ta ważna rozmowa jest o tym jak nadzieja, determinacja oraz wsparcie innych pomagają dokonać tego co czasem wydaje się być niemożliwe. 2023-12-0450 min
Kultura u PodstawZamieniam się w słuch #186: Organiczne. Praca, język, ciałoZa nami druga konferencja herstoryczna w Pałacu Dąbrowskiego w Winnej Górze (6-7.10.2023). Program został podzielony na 3 panele: język, praca, ciało, bo jak mówi twórczyni programu Oliwia Olesiejuk, są to trzy obszary najbardziej istotne z perspektywy współczesnych kobiet i osób utożsamiających się jako kobiety. Każdemu panelowi towarzyszyła inna herstoryczna matronka, m.in. Aniela i Zofia Tułodzieckie czy Zofia Sokolnicka. W konferencji wzięły udział naukowczynie, aktywistki i dziennikarki, zajmujące się na co dzień tematyką feministyczną i herstoryczną.
Zapraszamy do wysłuchania rozmowy podsumowując...2023-12-0433 min
Kultura u PodstawZamieniam się w słuch #185: Agnieszka Słupianek-WinkowskaŻyje herstoriami kobiet ze swojej małej ojczyzny. „Czuję te herstorie, te kobiety do mnie mówią. Jest to dla mnie ważny temat, ponieważ wszystkie moje przodkinie (do początku XX wieku) zamieszkiwały obszar ziemi pleszewskiej" – mówi Agnieszka Słupianek-Winkowska, historyczka, nauczycielka, regionalistka.
Agnieszka jest członkinią Klubu Kobiet Ławka nr 4, który od 2022 roku działa w Pleszewie. Jego misją jest m.in. upamiętnienie właścicielki miasta, Anny Tęczyńskiej (zwanej potocznie Anną Pleszewską), żyjącej na przełomie XV i XVI wieku. Choć bardzo zasłużona, to jeszcze do zeszłego roku nieobecna w powszec...2023-11-0223 min
Kultura u PodstawZamieniam się w słuch #182: My, chłopiPrzestajemy się wstydzić chłopskich korzeni. Po latach nobilitowania wyłącznie kultury arystokratycznej i szlacheckiej, zaczynamy dostrzegać realia życia naszych przodków na wsi: wieki pańszczyźnianego ucisku i niełatwe początki uwłaszczenia. Bestsellerowa książka Joanny Kuciel-Frydryszak „Chłopki. Opowieść o naszych babkach” (Wydawnictwo Marginesy) otwiera oczy na wstrząsającą codzienność kobiet na przełomie XIX i XX wieku: biedę, głód, wyzysk, bezwzględną władzę ojców i mężów, brak dostępu do szkół i opieki medycznej. W reportażu Joanny Kuciel-Frydryszak znajdujemy też wiele powodów do dumy z naszych przodkiń, które dążyły do poprawy swoich losó...2023-09-0828 min
Kultura u PodstawZamieniam się w słuch #177: Emancypacja Marii Pinińskiej-Bereś
Była prekursorką mówienia o kobiecej seksualności. Wychowana w konserwatywnej, mieszczańskiej rodzinie Maria Pinińska-Bereś czuła nieustanne napięcie między społecznymi normami a życiem w zgodzie ze sobą. Dzięki pracy dr Agaty Jakubowskiej „Sztuka i emancypacja kobiet w socjalistycznej Polsce. Przypadek Marii Pinińskiej-Bereś” (Wydawnictwo Uniwersytetu Warszawskiego, 2023) możemy prześledzić rozwój twórczości artystki w latach 60. i 70. XX wieku: od betonowych „Rotund” po performance „Pranie”. Poznajemy procesy, które zachodziły w polskim społeczeństwie, m.in.: rozwój badań nad seksualnością; obecność poradników i czasopism poświęconych relacjom partnerskim...2023-06-2831 min
Kultura u PodstawZamieniam się w słuch #176: prof. Elżbieta LesiewiczTo rozmowa na wiele tematów. Od losów XIX wiecznych organiczniczek po rzeczywistość kobiet, które chciałyby połączyć dziś karierę naukową z macierzyństwem.
Pretekstem do spotkania z prof. Elżbietą Lesiewicz, Kierowniczką Zakładu Najnowszej Historii Politycznej na Wydziale Nauk Politycznych i Dziennikarstwa UAM, jest numer „Przeglądu Wielkopolskiego” poświęcony Wielkopolankom i Poznaniankom. Profesorka Elżbieta Lesiewicz była redaktorką prowadząca wydanie nr 1/2022, które w całości jest dostępne na stronie Wielkopolskiego Towarzystwa Kulturalnego. „Przegląd Wielkopolski” to kwartalnik wydawany przez to Towarzystwo od 1987 roku.
Jaka jest herstoryczna panorama Wielkop...2023-06-2028 min
Kultura u PodstawZamieniam się w słuch #174: Kobiety z obrazówKobiety z obrazów Klimta, Maneta, da Vinci czy Picassa są kobietami z historią. Ich życiowa rola nie sprowadzała się do pozowania – przekonuje Małgorzata Czyńska, autorka trylogii „Kobiety z obrazów” (Wydawnictwo Marginesy).
Bohaterki książek Małgorzaty Czyńskiej to artystki, które znamy zazwyczaj jako muzy znanych malarzy. Portretując kobiety (m.in. Zofię Jachimecką, Almę Mahler, Berthe Morisot), pisarka portretuje także epokę, realia życia i pracy w XIX i XX-wiecznym Krakowie, Wiedniu czy Paryżu.
„Opisywanie herstorii to nie kwestia mody, tylko konieczności. Dziwię się, że to dzieje się tak wolno” – mówi Małgo...2023-05-0423 min
Kultura u PodstawZamieniam się w słuch #171: Los malarek w Polsce pod zaboramiNie mogły uczęszczać do publicznych szkół. Nie mogły uczestniczyć w zajęciach z modelami. Takich „czerwonych świateł” było więcej niż „zielonych” w życiu kobiet, które chciały być malarkami na przełomie XIX i XX wieku.
Opowiada o tym Martyna Kliks, historyczka sztuki, autorka artykułów popularnonaukowych i podcastu o sztuce „Gablotki”.
Rozmowa toczy się wokół artystek, o których mogliście wcześniej nie słyszeć: Zofii Dziurzyńskiej-Rosińskiej i Wandzie Chełmońskiej (córce Józefa Chełmońskiego). Warto poznać je bliżej!
Gdzie się uczyły warszta...2023-03-1025 min
Kultura u PodstawZamieniam się w słuch #170: (Nie)znane kobiety WikipediiCały marzec Wikipedia poświęca na poszukiwania i promocję inspirujących kobiet – historycznych i współczesnych, których brakuje w polskojęzycznej Wikipedii.
Projekt „(Nie)znane kobiety Wikipedii” pozwala to zmienić. „W kobietach i ich biografiach kryje się historia naszego świata. Nieoceniona jest rola kobiet i ich pracy, niestety równocześnie nadal jest niewystarczająco opisana” – uważają twórcy i twórczynie projektu.
Jedną z nich jest Maria Weronika Kmoch, historyczka i regionalistka, członkini zarządu Stowarzyszenia Wikimedia Polska. Jako wikipedystka zajmuje się głównie herstoriami. Prowadzi, organizuje i opiekuje się szkolnymi i regionalnymi projekta...2023-03-0823 min
Kultura u PodstawZamieniam się w słuch #169: PeWuKa KobietKilka lat po odzyskaniu przez Polskę niepodległości nasi przodkowie mieli wielką potrzebę pochwalenia się swoimi sukcesami w przemyśle, handlu, rolnictwie, nauce czy sztuce.
W 1929 roku w Poznaniu otwarto Powszechną Wystawę Krajową, czyli PeWuKę. W mieście stanęło 112 budynków wystawienniczych, w których pojawiło się prawie 1,5 tysiąca wystawców i 4,5 miliona zwiedzających.
Dzięki staraniom dziennikarki Marii Ruszczyńskiej na Pewuce zbudowano Pawilon Pracy Kobiet, który prezentował osiągnięcia Polek m.in. w nauce i polityce. Część ekspozycji podkreślała wartość pracy w gospodarstwie domowym, inna - potrzebę zrównania wynagrod...2023-02-2421 min
Kultura u PodstawZamieniam się w słuch #168: Muzeum Historii KobietSpotkały się, by napisać wspólnie książkę, ale z godzin rozmów narodził się plan stworzenia Muzeum Historii Kobiet.
„Kobiet brakuje w podręcznikach. W nazwach ulic. Nie ma kobiecych postaci na pomnikach, banknotach, nie ma zbyt wielu patronek szkół. Ich dzieł jest niewiele w muzeach. Gdy po raz pierwszy zaczniesz to dostrzegać i nad tym się zastanawiać, trudno już o tym zapomnieć. To bolesne i bardzo niesprawiedliwe” – tłumaczą w swoim manifeście założycielki Fundacji MHK: prof. Iwona Chmura-Rutkowska, Katarzyna Dworaczyk, prof. Edyta Głowacka-Sobiech, dr Anna Jankowiak, Agnieszka Jankowiak-Maik, Paulina Kirschke, Agata Kominiak i Anna Kowalczyk...2023-02-0123 min
Kultura u PodstawZamieniam się w słuch #165: „Herstorie. Praca organiczna kobiet”To wydarzenie prezentowało najważniejsze działania wokół pracy organicznej kobiet dziś i w przeszłości. Za nami konferencja „Herstorie” w Pałacu Dąbrowskiego w Winnej Górze (4-5.10.2022), którą można w całości obejrzeć na kanale YouTube Pałacu.
Pałac Dąbrowskiego to nowa instytucja kultury Samorządu Województwa Wielkopolskiego – „centrum interpretacji historii”, które swoją misję realizuje wokół postaci generała Jana Henryka Dąbrowskiego oraz prekursorów i prekursorek pracy organicznej.
W konferencji herstorycznej wzięły udział badaczki, aktywistki i dziennikarki, m.in. Katarzyna Dworaczyk, Małgorzata Tkacz-Janik, Natalia Waloch...2023-01-1212 min
Kultura u PodstawZamieniam się w słuch #164: „Posełki. Osiem pierwszych kobiet”104 lata temu kobiety w Polsce wywalczyły sobie prawo wyborcze i od razu z niego skorzystały.
W pierwszym Sejmie Ustawodawczym po odzyskaniu przez nasz kraj niepodległości zasiadło osiem kobiet: Zofia Moraczewska, Maria Moczydłowska, Zofia Sokolnicka, Anna Piasecka, Jadwiga Dzubińska, Franciszka Wilczkowiakowa, Gabriela Balicka oraz Irena Kosmowska.
Dwie z nich: Sokolnicka i Wilczkowiakowa były związane z Wielkopolską.
Reporterka Olga Wiechnik jako pierwsza pozbierała rozproszone strzępki ich biografii i napisała książkę „Posełki. Osiem pierwszych kobiet” (Wydawnictwo Poznańskiej, 2019). Wiele z jej bohaterek nie zostawiło po sobie zapiskó...2022-12-1923 min
Kultura u PodstawZamieniam się w słuch #163: Anna KrenzJaki związek ma turbina wiatrowa z aktywizmem? Czy po rysunku można poznać charakter człowieka? Jak brać sprawy w swoje ręce, nie oglądając się na Bundestag? O tym wszystkim Martyna Nicińska rozmawiała z artystką, aktywistką i architektą, Anną Krenz, poznanianką mieszkającą od lat w Berlinie, a pracującą w Danii.
Każda aktywność Anny Krenz zasługuje na osobny podcast. Od 2001 roku współpracuje z duńskim centrum energii odnawialnych Folkecenter for Renewable Energy przy projektach dotyczących zrównoważonego rozwoju.
Angażuje się w lokalne działania ekologiczne w Puszczykowie oraz...2022-11-2619 min
Kultura u PodstawZamieniam się w słuch #154: Pierwsze naukowczynie na Uniwersytecie PoznańskimCzy mówią Wam coś nazwiska: Szafranówna, Stefanowska albo Dobrzyńska-Rybicka? Pewnie nie, choć każda z nich ma w Poznaniu swoją ulicę.
Kim były te panie? Były pierwszymi naukowczyniami na Uniwersytecie Poznańskim. W latach 1919/1920 kobiety stanowiły 23% spośród wszystkich osób studiujących na poznańskiej uczelni, a wśród kadry zatrudnionej na stanowiskach profesora i wykładowcy w latach 30-ych – kobiety to zaledwie 3%.
To tylko dwie z całego mnóstwa informacji, które wyniesiecie z wystawy „Naukowczynie” w Galerii Śluza w Bramie Poznania (wystawa trwa do 3.04.)
...2022-06-1505 min
Kultura u PodstawZamieniam się w słuch #152: Kobiety na pomnikiIle obrazów namalowane przez kobiety widziałaś_eś w muzeum? Kiedy ostatnio z okładki magazynu opinii spoglądała na Ciebie jakaś kobieta? Czy wiesz, że mamy w Polsce tylko jedną marszałkinię województwa? Na te rażące dysproporcje obecności kobiet w naszej historii, pamięci i przestrzeni publicznej zwracają uwagę założycielki Fundacji im. Julii Woykowskiej.
„Była jak maleńki kamyk w wygodnym bucie – cały czas o nim pamiętasz, ale piekielnie trudno się go pozbyć. Woykowska żyła inaczej niż reszta mieszkańców, a przede wszystkim – inaczej, niż żyły wtedy kobiety. Umówmy się, w Poznaniu w XIX...2022-03-0521 min
Kultura u PodstawZamieniam się w słuch #148: Ewa Kraskowska"Ksiądz Kaingba, mój dziadek” to pełna ciepła i szczerości historia rodziny profesor Ewy Kraskowskiej, literaturoznawczyni na Uniwersytecie im. Adama Mickiewicza.
Ponad trzydzieści lat po śmierci swojego dziadka, Józefa Kaingby, Ewa Kraskowska rekonstruuje jego losy. A są one niezwykłe!
Urodzony na początku XX wieku w rodzinie mandżurskiego wieśniaka chłopiec trafia do Krakowa i zostaje katolickim księdzem.
Józef Kaingba ma wieloletni romans z uroczą dziewczyną z kościelnego chóru, Heleną Kraskowską, co zaowocuje narodzinami Zbigniewa, ojca profesor Kraskowskiej.
Czy rodzinna historia kiedykol...2022-02-0317 min
Kultura u PodstawZamieniam się w słuch #141: „RE:WERS – herstoryczne mapowanie miasta”Projekt „RE:WERS – herstoryczne mapowanie miasta” – przywraca pamięć o kobietach zaangażowanych w działania konspiracyjne w czasie II wojny światowej. To herstoria o mieście i wojnie, codziennej walce o przetrwanie i o śmierci, ale także o wsparciu, miłości, przyjaźni, nadziei i odwadze.
Każde miejsce na mapie to adres łączący nas z losami kobiet, które kształtowały bieg naszej historii. Niektóre z budynków już nie istnieją, mają inną numerację lub na ich miejsce powstały nowe.
Pomysłodawczynią mapy jest Magda Szewciów – animatorka, trenerka antydyskryminacyjna oraz samoobrony i ase...2021-10-1816 min
Kultura u PodstawZamieniam się w słuch #136: Aleja Praw Kobiet w PoznaniuStwórzmy w Poznaniu aleję Praw Kobiet – zachęca Marta Mazurek razem z kilkoma radnymi miejskimi. Do 15.09. trwa głosowanie w internecie w sprawie nadania takiej nazwy arterii w pobliżu ulicy Naramowickiej.
„Prawa kobiet wywalczone w 1918 roku już wtedy miały szersze znaczenie niż tylko prawa wyborcze: dotyczyły dostępu do nauki, do pracy, do samostanowienia i decydowania o sobie w sprawach światopoglądowych, do uczestniczenia w pełni w życiu społecznym, gospodarczym i kulturalnym” – wyjaśniają pomysłodawczynie utworzenia alei Praw Kobiet.
Rada Miasta Poznania już uchwaliła, że w pobliżu powstanie: ulica Zofii Hilczer-Kurnatowskiej (wybitnej...2021-09-1412 min
Kultura u PodstawZamieniam się w słuch #129: Ola Marzec-HubkaOla Marzec-Hubka – kulturoznawczyni, trenerka, aktorka offowa, pedagog, logopedka, terapeutka integracji sensorycznej, trenerka głosu, animatorka teatralna dzieci i dorosłych, rozwijatorka publiczności.
Związana z Teatrem Animacji, Studiem Aktorskim STA i Barakiem Kultury, w którym prowadzi warsztaty „Usłysz siebie! Warsztaty rozwojowe dla kobiet”.
Od kilkunastu lat pasjonuje się głosem i tym, jak wielką może mieć moc.
Doświadczyła tego zarówno na sobie, jak i obserwując innych. Wierzy, że głos kobiet ma szczególną moc.
„Świadomy oddech i zaakceptowany przez nas głos, wpływa pozytywnie na nasze ciało, głowę...2021-07-3013 min
NEWCovid-19 niszczy dekady pracy nad przyszłością świataCovid-19 stawia ludzkość w obliczu decyzji, które zaważą na losach przyszłych pokoleń. Mariola Ratschka z Ośrodka Informacyjnego ONZ w Warszawie mówi o najnowszym raporcie, który pokazuje globalną skalę szkód dokonanych przez pandemię.Pandemia niszczy dekady rozwoju w bardzo wielu obszarach, od wyrównywania szans, poprzez prawa człowieka, po ochronę środowiska. Według ONZ około 120 mln osób zostało zepchniętych w ubóstwo przez pandemię, a liczba skrajnie biednych, cierpiących głód wzrosła o ponad 130 mln. Aż 9 na 10 krajów na świecie nie poradziło sobie z pandemią, która zakłóciła funkcjo...2021-07-2526 min
Kultura u PodstawZamieniam się w słuch #054: Katarzyna WalaKatarzyna Wala tropi dawne tradycje i zwyczaje. Jej znakiem rozpoznawczym są spodnie „bloomersy” i rower – dwa XIX-wieczne symbole emancypacji kobiet. Misją: popularyzowanie zapomnianych i przemilczanych wątków historii.
Katarzynę Walę interesuje rekonstrukcja stroju, obyczajowość i droga emancypacji kobiet. Chce edukować i popularyzować herstorię. Organizuje pikniki retro i wskrzesza parady sobótkowe. Wystąpiła w filmie „Siłaczki” Marty Dzido i Piotra Śliwowskiego, który opowiada o pierwszych polskich sufrażystkach.
Katarzyna Wala wie, jak zaktywizować lokalną społeczność, w szczególności dzieci. Za sprawą Mobilnego Domu Kultury integruje sąsiadów na Wilczaku i przypomina historię Parku Szelągowskiego. Poc...2019-09-1911 min