Shows
Faceci w KitlachPodaruj cząstkę siebie, czyli jak zostać dawcą szpiku cz. 2Czy wiesz, że każdy z nas może być czyimś genetycznym bliźniakiem? Jak to jest możliwe, że mimo braku pokrewieństwa możemy podzielić się szpikiem z kimś nawet z drugiej strony globu? Na czym polega cały mechanizm zgodności tkankowej i jakie choroby leczymy za pomocą
procedury przeszczepu szpiku lub komórek macierzystych?
Postanowiliśmy we współpracy z Fundacją DKMS nagrać dwa odcinki dotyczące zostania dawcą szpiku. W drugim epizodzie razem z Karoliną Kazimierską z Fundacji DKMS rozmawiamy o tym temacie bardziej od strony technicznej - jak to działa, jakie choroby leczymy i cze...2025-01-0227 min
Faceci w KitlachPodaruj cząstkę siebie, czyli jak zostać dawcą szpiku cz. 1W 2021 roku jeden z nas miał okazję zostać dawcą szpiku.
Jeden telefon, krótka rozmowa, potem badanie i... no właśnie! Jak wygląda cała procedura? Od samego początku, czyli dołączenia do bazy potencjalnych dawców, do samego końca, czyli podzielenia się z kimś na świecie cząstką siebie?
Postanowiliśmy we współpracy z Fundacją DKMS nagrać dwa odcinki dotyczące zostania dawcą szpiku. W pierwszym epizodzie razem z Marcinem Szczepkowskim z Fundacji DKMS rozmawiamy o tym jak wygląda cała procedura, dlaczego tak ważne jest dołączenie do bazy po...2024-12-3034 min
Faceci w Kitlach#70 - W cztery oczy ze sztuczną inteligencjąDo tej rozmowy zaprosiliśmy gościa zdecydowanie nietuzinkowego, którego chyba bez skromności
można nazwać światowym celebrytą, który wdarł się na salony i z miejsca zaskarbił sobie wielu wielbicieli, ale jak to w takich sytuacjach bywa także wrogów.
Przed Państwem… sztuczna inteligencja, a konkretnie ChatGPT-4o, który głosu udzielił nam za pomocą narzędzia polskich twórców - Eleven Labs.
Chcieliśmy ten ostatni odcinek zrobić trochę nieszablonowo, dlatego o AI i jego wpływie na
nasze życie, przyszłości zarówno naszej jak i samych AI-ów zapytać...2024-09-2447 min
Faceci w Kitlach#69 - Kryminalne zagadki naukiZnowu trup. Ciemna noc, mrok i kłująca uszy cisza. Siedzę przy biurku i przy bladym świetle starej lampki staram się z rozrzuconych poszlak i skrawków rzeczywistości zrozumieć tę sprawę, połączyć fakty. Nagle ciszę rozrywa dźwięk telefonu.
Podnoszę słuchawkę. To on.
- Wiem, co się stało. Tajemnica tkwiła we krwi.
Odkładam telefon. No tak. Znowu z kilku poszlak zrozumiał wszystko.
W najnowszym odcinku podcastu odkrywamy tajniki pracy techników kryminalistyki. Rozmawiamy o tym jak
wyłapać każdy ślad, co możemy wyczytać ze śladów b...2024-09-0150 min
Faceci w Kitlach#68 - Człowiek w centrum technologiiZauważyliście, że w filmach zabójczymi maszynami częściej są humanoidalne roboty niż pocieszne
automaty w stylu WALL-E czy R2-D2? Jak się okazuje takie androidy wywołują w naszych mózgach niechęć i strach, ponieważ wyglądają jak ludzie, ale jednak…
coś z nimi jest nie tak. Ich mimika, ruch, reakcje wywołują w nas zbyt duży dysonans.
A co z samym głosem? Czy asystent głosowy, który zna nasze potrzeby, marzenia, sekrety może stanowić dla nas alternatywę relacji z człowiekiem? Choć w filmie ONA postać grana przez Joaquina Phoenixa we...2024-08-2357 min
Faceci w Kitlach#67 - Każdy ma swój czasPatrzysz na zegarek i widzisz godzinę - 12.37. Doskonale wiesz, że w Tokio ich zegary wskazują przyszłość przesuniętą o 9 godzin. Jednak czy na pewno? Czemu wielu z nas traktuje czas jako coś uniwersalnego, które niezmiennie niczym nurt rzeki płynie w przód? Prawa fizyki mówią, że skoro czas jest czwartym wymiarem to tak jak w przestrzeni możemy poruszać się w różnych kierunkach to nic nie stoi na przeszkodzie, aby czas płynął… wstecz!
Jak się okazuje czas nie jest czymś uniwersalnym i nawet bliźniaki mogą tak naprawdę być w różnym wieku przez zjawisko dy...2024-08-0940 min
Faceci w Kitlach#66 - McLab, czyli kiedy zjemy burgera z laboratorium?W Europie spożywamy średnio 64,8 kg mięsa rocznie, a globalnie 77% terenów rolniczych przeznaczonych jest na hodowlę zwierząt lub produkcję rolną przeznaczoną na
wykarmienie ich. Mięsna dieta i wykarmienie ludzkości przekłada się na 30% emisji gazów cieplarnianych. Nasza dieta bezpośrednio przekłada się na zmianę klimatu, zanieczyszczenie powietrza i utratę bioróżnorodności.
Te dane i nasz styl życia stawiają przed nami wyzwanie sprostania wykarmienia ludzkiej populacji. Jednym z rozwiązań, o których dużo się mówi jest mięso wyhodowane w laboratorium bez potrzeby hodowania i uśmiercania żywego zwierzęcia.
Na czym...2024-08-0240 min
Faceci w Kitlach#65 – Informacja jest zakaźnaCzy wiedzieliście, że sposób rozprzestrzeniania się informacji i viralowych filmików z kotami można badać w ten sam sposób, co rozsiewanie zakaźnego wirusa? W dobie gdy informacji jest tak wiele, że jesteśmy nimi przesyceni i musimy je przesiewać powstało zagadnienie infodemii, czyli przesytu informacji. Problemem jest nie tylko ilość, ale i jakość, ponieważ do czynienia mamy zarówno z rzetelnym dziennikarstwem jak i farmami trolli, które rozsiewają dezinformację i fake newsy. Infodemia stanowi wyzwanie zarówno w kontekście wojen czy
konfliktów, ale także zdrowia publicznego, dlatego badaniem tego tematu zajęło się WHO, aby...2024-07-2828 min
Faceci w Kitlach#64 - Owady kontra plastik20 tysięcy. Tyle szacunkowo co sekundę produkowanych jest butelek plastikowych. Materiał idealny, którego główna zaleta jest też jednocześnie ogromną wadą - wytrzymałość. Cytując pewną reklamę "Plastik jest na zawsze, a jest tańszy niż diamenty". Co więc możemy zrobić z rosnącym problemem plastikowych odpadów?
Jak się okazuje możemy do tego zatrudnić grupę owadów, całkiem popularnych, łatwych w utrzymaniu, które mogą wykorzystać plastik jako źródło pokarmu!
Jednak czy rzeczywiście może stanowić to sposób na rozwiązanie plastikowego problemu? Czy patrząc na ilość plastiku musielibyśmy zalać świat plastikoże...2024-07-1928 min
Faceci w Kitlach#63 - Gdy organizm bije na alarmStan zapalny. Słyszysz ten zwrot i od razu w głowie masz - gorączka, tydzień w łóżku, wirus, bakteria, antybiotyk. Ale co jeżeli stan zapalny może po cichu toczyć się w naszym ciele generując wiele konsekwencji, a winnymi są nie bakterie, a cywilizacja i nasz styl życia?
Bo właśnie o tym jak stres, złe jedzenie może stawiać nasze ciało w gotowości do ciągłej walki i jak powinniśmy zapobiegać takiej sytuacji rozmawiamy z specjalistką w tej dziedzinie - dr Karoliną Karabin, biologiem medycznym i diagnostą laboratoryjnym.
A nasz odcinek jak zawsze posł...2024-07-1341 min
Faceci w Kitlach#62 – Tajemnice morskich głębinNa początek mroczna ciekawostka.
To, że 70% Ziemi to morza i oceany wiemy wszyscy, ale czy wiecie, że jakieś 90% tych oceanów jest skąpane w wiecznej ciemności? Tak, jakieś 60% naszego globu jest pogrążone w całkowitym mroku przez cały czas! Nie dość, że ciemno, zimno to jeszcze panuje wysokie ciśnienie mogące miażdżyć statki, ale już nie zamieszkujące je istoty! Jakie organizmy zamieszkują głębiny morskie i jak wygląda ich przystosowanie do tych spartańskich warunków pytamy naszą specjalistkę.
Rozmawiamy też o tym, na ile legendy o Krakenie mają się do r...2024-07-0538 min
Faceci w Kitlach#61 - Samotność - Epidemia XXI wieku?Samotność - stan, w którym jesteśmy społecznie odizolowani od reszty ludzi z różnych powodów i trwanie w nim może być szkodliwe dla naszego zdrowia zarówno psychicznego jak i fizycznego. Jednak czym jest samotność, a czym osamotnienie?
Przecież nie każda osoba stanu wolnego podchodzi pod definicję bycia samotną. I czy ten światowy trend rozpoczął się dawno temu, czy może podczas pandemii, która unaoczniła nam, podkreśliła jak ważne jest zachowanie kontaktów społecznych, gdy zmuszeni jesteśmy spędzać tak wiele czasu zamknięci w czterech ścianach? Czy dla jako...2024-06-2850 min
Faceci w Kitlach#60 - Odmienne stany umysłuNasze mózgi działają na różnych częstotliwościach - przechodzimy ze stanów pełnego skupienia do totalnego relaksu. Mamy momenty nieokiełznanej kreatywności i całkowitej pustki w głowie. Aby osiągnąć dany stan pomagamy sobie słuchaniem muzyki, piciem kawy, medytacją lub maksymalnym ograniczeniem bodźców.
W ostatnich latach pojawiają się także różnego typu aplikacje, które za pomocą specjalnych dźwięków mają pomóc "nastroić" nasz mózg na konkretne działanie lub nawet... symulować działanie używek czy narkotyków. Jednak czy takie aplikacje mają jakiekolw...2024-04-1942 min
Faceci w Kitlach#59 - Naładuj baterie algamiWyobraź sobie budynek pokryty całkowicie roślinnością. Nie tylko ma walory estetyczne, ale chłodzi go, osłania, a jednocześnie można… podłączyć ją do gniazdka i
wyprodukować prąd! No bo skoro rośliny do produkcji energii potrzebują tylko słońca, to dlaczego nie stworzyć z nich paneli słonecznych?
Albo takie algi - do szczęścia potrzebują trochę wody, trochę słońca, a w zamian mają bardzo duży przyrost biomasy na małej powierzchni i przy niskim zużyciu zasobów - idealne by nakarmić nimi ludzi czy zwierzęta, bo do tego mają dużo wart...2024-04-1240 min
Faceci w Kitlach#58 - Czy dieta z owadów jest naszą przyszłością?Owady je się w wielu krajach i stanowią tam nie tylko ciekawostkę, ale i ważny składnik diety. Gdy jednak w Europie rozeszła się informacja, że Unia Europejska myśli o kwestiach legislacji owadziej diety to wylało się szambo.
Tymczasem białko pozyskiwane z owadów jest najbardziej zrównoważone środowiskowo - zajmuje najmniejszą powierzchnię na hodowlę, jego pozyskanie zużywa najmniej surowców, w tym wody, ma najwięcej białka w przeliczeniu na masę itd. Nie ma to jednak znaczenia dla większości społeczeństwa, bo kulturowo w Europie nigdy dieta z owadów...2024-04-0537 min
Faceci w Kitlach#57- Kim jest świadomy ekologicznie Polak?Powszechnie uważa się, że Generacja Z jest bardziej świadoma ekologii i zmian klimatu niż seniorzy. Zapewne też łatwiej być ekologicznym jeżdżąc do pracy lub szkoły rowerem i tramwajem zamiast codziennie dojeżdżać autem z przedmieścia. Czy w naszych codziennych wyborach ważniejsze jest wybieranie pomidorów z lokalnego ryneczku czy może właśnie wybranie zbiorkomu zamiast auta?
W tym odcinku spróbujemy odpowiedzieć sobie na pytanie, kto jest bardziej świadomy i proekologiczny w swojej codzienności - młodzi z wielkich ośrodków czy bardziej zaawansowani wiekiem z przedmi...2024-03-2933 min
Faceci w Kitlach#56 - Jak sterować tłumem?Czy społeczeństwo można łatwo kontrolować? Zastanawialiście się kiedyś czy sposób, w jaki wyświetlają nam się posty na Facebooku lub kolejne filmiki na YouTube mogą wpłynąć na nasze decyzje? Nie tylko te zwyczajne związane z zakupem czegoś, ale także te polityczne wpływające na życie milionów Polaków na najbliższe lata.
W 2016 firmie Cambridge Analytica zarzucano sterowanie opinią publiczną przed wyborami w Stanach Zjednoczonych za pomocą sterowania ich tablicą na Facebooku.
W tym roku 1/3 świata pójdzie do urn wyborczych, w tym dwukrotnie Polacy. Warto więc zastanowić się czy d...2024-03-2249 min
Faceci w Kitlach#55 - Wszyscy jesteśmy naukowcamiWiedzieliście, że każdy z nas może być naukowcem? Wielu naukowców i ośrodków badawczych nawet takich jak NASA do prowadzenia swoich badań zaprasza każdego z nas. Kto zechce może bawić się danymi, analizować je lub nawet zbierać i stać się częścią odkryć naukowych. Witajcie w świecie nauki obywatelskiej, która korzysta z zaangażowania ludzi zarażonych pasją do nauki. O tym jak ciekawe mogą być projekty nauki obywatelskiej i dlaczego tak ważne jest zarażanie ludzi wirusem nauki bez względu na wiek, opowiada dr Tomasz Zgoła z Laboratorium Nauki Wyobraźnia w...2024-03-1528 min
Faceci w Kitlach#54 – Gdy cały świat promieniejePromieniowanie, radioaktywność - wywołuje strach, niechęć. Ta niewidzialna siła jest źródłem ogromnej mocy, którą możemy wykorzystać zarówno w dobrej jak i złej mierze. Wszyscy kojarzą je z elektrowniami jądrowymi, bombami, Czarnobylem czy ostatnio Oppenheimerem. Ale czy wiecie, że każdy z nas każdego dnia przyjmuje pewną dawkę promieniowania? A jeśli mieszkacie na Dolnym Śląsku lub często latacie samolotem to przyjmujecie o wiele większe dawki niż przeciętny Polak! Jeśli chcecie oswoić się z tematem radioaktywności to zapraszamy Was na rozmowę z Zuzanną Podgórską, fanką Marii Skłodowskiej Curie...2024-03-0831 min
Faceci w Kitlach#53 – Witajcie w uniwersum żywieniowym PolakówZastanawialiście się kiedyś skąd bierze się jedzenie na Waszych stołach? Czy Polacy jedzą polskie pomidory i ogórki czy jednak warzywa, które trafiają na nasz talerz pochodzą z… no właśnie skąd? Jak w ogóle wygląda dieta przeciętnego Polaka i Polki i jak wyglądamy na tle innych krajów europejskich? I kluczowe zagadnienie dla nas wszystkich - czy zdrowe, nieprzetworzone jedzenie musi oznaczać od razu drożyznę? Zapraszamy Was do foodiverse - uniwersum jedzeniowego, w którym porozmawiamy sobie o tym jak bliskim wszystkim temacie. Naszymi przewodnikami będą socjologowie, prof. UJ Ewa...2024-03-0149 min
Faceci w Kitlach#52 – Terraformacja i górnicy w kosmosieObcy, Avatar, Diuna – co oprócz kosmitów łączy te trzy filmy? Niezwykle cenny surowiec, dla którego warto lecieć przez pół galaktyki i zniszczyć lokalną przyrodę dla jego pozyskania. Jednak czy kosmiczne górnictwo ma jakikolwiek sens? A skoro już wspomnieliśmy o Diunie, której premiera jest tuż za rogiem to czy Fremeni, tamtejsi tubylcy będą w stanie kiedyś terraformować pustynną planetę Arrakis w zieloną oazę? I czym w ogóle taka terraformacja miałaby być i na czym miałoby polegać stworzenie Ziemi 2.0? Wszystkich fanów kosmosu, science-fiction zapraszamy na galaktyczną podróż, wsiadajcie do naszego statku i sprawdźmy jaka czeka nas p...2024-02-2338 min
Faceci w Kitlach#51 - Jak zdemaskować teorie spiskowe i dezinformacjeW dobie torpedowania informacjami i godzin spędzonych przed mediami społecznościowymi stoimy otworem przed byciem manipulowanym oraz okłamywanym. Czy jednak ktokolwiek nas nauczył jak odróżnić fakt od opinii? Czy umiemy krytycznie i chłodno spojrzeć na newsa czy jednak poddajemy się emocjom i w przypływie emocji wysyłamy, komentujemy, publikujemy? W świecie mediów społecznościowych i umiejętności stojących za sztuczną inteligencją i generowaniem deep fake-ów musimy nauczyć się oddzielać prawdę od manipulacji. Jeśli chcecie dowiedzieć się czym jest Big Paleo, morgellony i chemtrails to zapraszam do rozmowy z Mateuszem Cholewą, analityki...2024-02-1652 min
Faceci w Kitlach#50 - Jak światło pada cieniem na nasze życieO zanieczyszczeniu powietrza czy wody słyszał już każdy. Jest jednak jeden typ zanieczyszczenia, które choć wydaje się bardzo niepozorne odbija się zauważalnie na życiu zarówno naszym jak i otaczającej nas fauny i flory. Teraz, gdy dni są bardzo krótkie mamy idealną okazję przyjrzeć się mu o wiele lepiej i zauważyć, że nasz świat, a szczególnie miasta mają problem z zanieczyszczeniem... światłem! Serio?! Światło? Niestety tak! Posłuchajcie odcinka o tym jak nadmierne oświetlanie wpływa na nasze zdrowie, samopoczucie czy np. cykl rozwojowy zwierząt! Do tego odcinka zaprosiliśmy aż 3 specja...2022-12-281h 19Faceci w Kitlach#49 - recykling, papierowe słomki i ekologiczne sumienieA co, jeśli Wam powiem, że recykling jest bez sensu, a papierowe słomki czy bawełniane torby wcale nie są ekologiczne? Albo że liczenie śladu węglowego czy wodnego to zaledwie wycinek całości, a i on ma wiele dziur? W tym odcinku rozmawiamy sobie o segregowaniu śmieci, recyklingu i zarządzaniu wielką górą odpadów, którą generujemy jako Europejczycy. I zastanawiamy się czy wszelkie alternatywy dla plastikowych produktów pod wielką banderą "ekologicznych" rzeczywiście mogą być rozwiązaniem naszych problemów czy tylko generują nowy i służą co najwyżej uciszeniu naszego sumienia. O tym wszystki...2022-12-1444 minFaceci w Kitlach#48 - Czy firmy odpowiadają za klimat?Jaki wpływ na klimat mają firmy? Kto może mieć największy wpływ na uchronienie nas przed zmianami - politycy, konsumenci czy korporacje? O co chodzi z tym całym greenwashingiem? Kiedy możemy mówić, że to greenwashing, a kiedy, że to realne działania, ale po prostu… no właśnie, jakie? Unia Europejska wprowadziła raportowanie ESG - o co w nim chodzi i czy my jako konsumenci będziemy mogli mieć wpływ na działania firm? Czym powinniśmy się kierować - portfelem czy sercem decydując o naszych codziennych, konsumenckich wyborach? O tym wszystkim rozmawiamy...2022-12-0535 minFaceci w Kitlach#47 - Betonoza, drzewa i miasta w 15 minutDziś większość z nas mieszka w miastach i w przyszłości ten trend będzie tylko się umacniać. To też oznacza, że miasta będą musiały sobie poradzić ze zmianami klimatu. Ba, wiele z nich już dziś się z nimi mierzy! Jakie te nasze miasta są? Czym charakteryzują się oprócz znanej wszystkim betonozy i wysp ciepła? Czy są gotowe stawić czoła wyzwaniom przyszłości? W jaki sposób możemy je przearanżować by je odpowiednio przygotować? Porozmawiamy o 15-minutowych miastach, błękitnej oraz zielonej infrastrukturze i zastanowimy się z jakiego miasta warto brać przykład. O tym wszystkim...2022-11-2347 minFaceci w Kitlach101 mitów dietetycznych - dezinformacja w dietetyceŚwiat zdrowego odżywiania przepełniony jest wieloma sprzecznymi informacjami. Raz czytamy, że należy smażyć na oleju kokosowym, innym razem dowiadujemy się, że to jednak oliwa jest najzdrowsza. Newsów, nowinek i niezwykłych odkryć w tej dziedzinie są tysiące, a my wciąż mamy te nieszczęsne 24 godziny i zdajemy sobie sprawę, że nie sposób dojść, gdzie leży prawda.
Jaką dietę wybrać, jakie decyzje żywieniowe podejmować i co właściwie jeść? O tym wszystkim opowiada Katarzyna Błażejewska-Stuhr – dietetyczka kliniczna i psychodietetyczka.
Akcja „FAKE-STOP! Tylko sprawdzone źródła wiedzy” powstała przy współpracy z Wydawnictwe2022-11-1557 minFaceci w Kitlach#46 - Atom, OZE i sok z dinozaurówJako cywilizacja jesteśmy uzależnieni od energii - bazuje na niej prawie każdy element naszego życia. To też powoduje, że energetyka jest najbardziej emisyjnym źródłem dwutlenku węgla. Dlatego dekarbonizacja to kluczowy element w walce z katastrofą klimatyczną. Tylko czym zastąpić tanie i sprawdzone elektrownie węglowe? Atom, Odnawialne Źródła Energii, a może wodór? Stanowisko nauki to jedno, ale sytuacja geopolityczna to także kluczowy element w podejmowaniu decyzji. O tym jaka jest przyszłość energii, czy polski wiatr i słońce będą zasilać nasze domy i czy w ogóle… zdążymy na czas z tr...2022-11-0955 minFaceci w Kitlach#45 - Przypowieść o klimacieO tym, że klimat się zmienia i jest to wina naszego gatunku nie podlega żadnej dyskusji. Ale jak to odbija się na człowieku i otaczającej go przyrodzie? I czy zmiany klimatu wpływają tak samo na Polaka, Etiopczyka czy Wenezuelczyka? Kto z nas ma szansę uratować świat - politycy, którzy mają odgórny wpływ na system czy wszystko leży w rękach zwykłych obywateli, którzy poprzez oddolne akcje mogą wywołać zmianę albo presję na ustawodawcach? No i najważniejsze pytanie - czy mamy jeszcze czas czy już jest za późno i jedyne, co możemy zrobić t...2022-10-0558 minFaceci w Kitlach#44 - Czy ekonomia cyrkularna uratuje świat?Dotychczasowe spojrzenie na ekonomię jest proste - masz pomysł, tworzysz, sprzedajesz, zarabiasz. Ten model powoduje jednak, że wiele produktów przedwcześnie staje się odpadem i bezpowrotnie tracimy zasoby, energię i poniekąd nasze pieniądze. Odpowiedzią na ten model ma być ekonomia cyrkularna, która zakłada, że odpad w jednym procesie staje się surowcem gdzieś indziej, dzięki czemu nie tracimy bezcennych, czasem nieodwracalnych zasobów. O tym, czy jest to możliwe, jak wygląda to w rzeczywistości i o pomyśle jak chleb powszedni zamienić w nowy produkt opowiada nam Bartłomiej Rak, twórca firmy Rebread.
2022-09-2841 minFaceci w Kitlach#43 - Jak zabija smog wawelski?Już za chwilę rozpocznie się sezon grzewczy, a z nim powietrze w Polsce zyska niepowtarzalny smak i zapach wędzonki - to smog, który wraz z innymi zanieczyszczeniami powietrza każdego roku wg. statystyk zabija ok. 40 000 ludzi! O tym, czym jest smog, z czego się składa i co jest jego przyczyną rozmawiamy z Piotrem Siergiejem z Polskiego Alarmu Smogowego. Jak sami zobaczycie sprawa nie jest aż tak oczywista i często bardzo lokalna. Porozmawiamy o tym, jaki wpływ ma na nas smog, jak możemy się ochronić przed jego zgubnymi skutkami i czy maski lub oczyszczacze powietrza mogą być te...2022-09-2148 minFaceci w Kitlach#42 - Las kontra zmiany klimatuJeśli kupisz nasz produkt to zasadzimy drzewa, aby ochronić nasz klimat. Sadźmy drzewa to uratujemy nas przed zgubnym działaniem przemysłu. Któż z nas nie słyszał takich reklam? Jednak czy rzeczywiście sadzenie lasów jest w stanie zrekompensować ślad węglowy, który emitujemy do atmosfery? Jakie funkcje pełnią drzewa i czy powinniśmy je sadzić wszędzie, także w miastach? Choć zalesienie w Polsce cały czas rośnie to czy mamy powód do dumy? Jak się okazuje las lasowi nierówny i nie tylko ilość, ale i jakość ma znaczenie, o czym opowie nam nasz go...2022-09-1430 minFaceci w Kitlach#41 - Odra, ścieki i mikroplastikZaczynamy kolejny sezon, a w nim na tapetę bierzemy problemy środowiskowe z jakimi borykamy się już dziś. W pierwszym odcinku rozmawiamy z dr Edytą Łaskawiec, technolożką wody na temat, który poruszył nas wszystkich - katastrofie ekologicznej na Odrze. Edyta (znana na IG jako wastewater_based.doctor) stara się opowiedzieć o tym, jak to możliwe, że do tego doszło, co jest tego przyczyną, dlaczego w 100% winny jest temu człowiek, a nie przyczyny naturalne i że sytuacja jak ta... może się stać w każdym momencie na innej rzece, ponieważ stan hydrologiczny w Polsce wymaga pilnego działania. Rozma...2022-09-0746 min
Faceci w Kitlach#40 - Wielkie pytania fizykiW ostatnim odcinku tego sezonu postanowiliśmy zmierzyć się z niełatwymi pytaniami związanymi z Wszechświatem i dotyczącymi go prawami fizyki. Do rozmowy zaprosiliśmy więc specjalistę od trudnych odpowiedzi - dr Tomasza Rożka, fizyka i gospodarza kanału "Nauka. To lubię!". Nasz gość próbował nam wytłumaczyć różnice pomiędzy światem mikrokosmosu, a makrokosmosu, a także jak Wszechświat może rozszerzać się skoro nie ma do tego przestrzeni. Zastanawialiśmy się także czy wszędzie obowiązują te sama prawa fizyki, bo w końcu zawsze musi wystąpić wyjątek od reguły! Nasza rozmowa...2022-06-2951 minFaceci w Kitlach#39 - Na tropie dopinguGlukoza czy witamina C - standard kroplówek, suplementów diety czy nierzadko niektórych słodyczy, ale czy wiedzieliście, że w odpowiedniej sytuacji mogą być potraktowane jako doping? Zresztą odpowiedzenie sobie na pytanie "czym jest doping?" nie jest aż tak oczywiste i należy uwzględnić wiele czynników nawet takich jak droga podania! Najczęściej doping kojarzy nam się z różnymi substancjami chemicznymi, ale jak będzie wyglądała przyszłość np. terapii genowych albo... wszczepów? Jak wygląda życie sportowców i jak często spotykamy się z sytuacją stosowania dopingu wbrew duchowi sportu zapytaliśmy dr Mi...2022-06-2235 minFaceci w Kitlach#38 - Kiedy wydrukujemy sobie organy?Technologia 3D szturmem zdobyła nasze serca i pozycje na rynku. Nie ma już prawie obszaru, w którym byśmy z niej nie korzystali – drukujemy części do samochodów, podzespoły urządzeń, całe domy czy steka przy użyciu komórek mięśniowych krowy! Drukarki 3D są na tyle tanie, że możesz mieć ją we własnym domu i drukować... figurki czy elementy wyposażenia domu. Jednak czy w niedalekiej przyszłości technologia ta posłuży nam do drukowania np. Implantów czy naszych organów? Na ile to science-fiction, a na ile czekająca nas przyszłość po...2022-06-1521 minFaceci w KitlachCzemu nie powinniśmy się obawiać małpiej ospy?Wczoraj (10.06) pojawił się pierwszy przypadek małpiej ospy w Polsce. Choroba wywołana przez wirusa, o którym słyszymy już od kilku tygodni przez podgrzewanie go medialnie. Czy jednak małpia ospa stanowi dla nas poważne zagrożenie lub co gorsza może przerodzić się w kolejną pandemię? Czy mamy jakieś skuteczne narzędzia ochrony przed nim i jak powinniśmy podchodzić do tego tematu? Na tych kilka małych pytań odpowiada nam dr Paweł Zmora, wirusolog z Instytutu Chemii Bioorganicznej PAN.2022-06-1108 minFaceci w Kitlach#37 – Jak się żyje w kosmicznej bazie?Któż z nas w dzieciństwie nie chciał zostać astronautą i przemierzać galaktyczne przestrzenie? Ale oczywiście praca na takiej stacji kosmicznej to nie tylko swobodne latanie, ale także masa obowiązków, ćwiczeń fizycznych i zadań do odhaczenia! Czy wiedzieliście, że w Polsce są aż dwa habitaty, w których można ćwiczyć przygotowania do misji kosmicznych i sprawdzać, jak byśmy zareagowali na warunki kilkumiesięcznego zamknięcia z ograniczoną ilością wody i ludźmi, od których nie można uciec? O tym jak wygląda symulacja kosmicznego życia i codzienność astronauty opowie nam Aleksandra Wilczyńska ze Stowarzyszenia...2022-06-0837 minFaceci w Kitlach#36 - Kosmiczna podróż w nieznaneKosmos i jego ogromne przestrzenie od wieków zapraszają nas do ich przemierzania. Jednak prócz odwiedzin Księżyca i wysłania satelit poza Układ Słoneczny nie udało nam się wiele więcej. Pytanie więc, kiedy jako ludzkość wylądujemy na Marsie? Jak może wyglądać nasza dalsza przyszłość, jeśli chodzi o zasiedlanie innych planet? Czy nasze statki kosmiczne będą kiedyś przemierzać kosmos tak jak przedstawiają to Gwiezdne Wojny? W ogóle jak popkulturze idzie przedstawianie prawdy w filmach czy książkach? A jak z tym wszystkim poradzi sobie człowiek, któremu przyjdzie spędzić wiele miesi...2022-06-0250 minFaceci w Kitlach#35 - Jak stworzyć syntetyczne życie i poznać to w kosmosie?Życie na Ziemi powstało z prostych komponentów, które wraz z czasem się bardzo skomplikowało, dając początek niezwykle wyspecjalizowanym istotom. I choć nasze, ludzkie osiągnięcia w dziedzinie inżynierii genetycznej są niesamowite to czy jesteśmy w stanie sami stworzyć chociaż najprostszy organizm jednokomórkowy? No i jak wygląda poszukiwanie życia w kosmosie? Czego tak naprawdę powinniśmy szukać - istot opartych na węglu i DNA czy jednak gdzieś tam we wszechświecie może być organizm oparty na zupełnie innych zasadach niż te znane. A może życie przybyło na Ziemię właśnie gdzi...2022-05-2549 minFaceci w Kitlach#34 – Zabezpiecz się w sieciZ internetu korzystamy każdego dnia. Używamy go zarówno na komputerach jak I telefonach. Do sieci potrafi być podłączony nawet nasz odkurzacz czy samochód. Na wielu stronach korzystamy z różnych kont I zmuszeni jesteśmy używać wielu haseł, więc upraszczamy je, aby były łatwiejsze do zapamiętania. Czy jednak nasze hasła, a co ważniejsze - dane na tych kontach są bezpieczne? A co z coraz popularniejszymi metodami biometrycznymi I zabezpieczaniem naszych urządzeń twarzą, odciskiem czy głosem - są bezpieczniejsze niż zwykłe hasło, ale to dane o naszym ciele oddawane... n...2022-05-1850 minFaceci w Kitlach#33 - Dokąd dojadą elektryczne auta?Elektryczne auta promowane są jako zielona alternatywa aut spalinowych. W reklamach niejednokrotnie możemy usłyszeć, że są zeroemisyjne i zdecydowanie przyjaźniejsze dla środowiska. Każdy kolejny rok przynosi większy zasięg i szybsze ładowanie, a dostępność ładowarek rośnie drastycznie z roku na rok. Jaka jest jednak rzeczywistość? Czy rzeczywiście możemy określać je zeroemisyjnymi lub zielonymi? Jak jest z recyklingiem baterii, czyli kluczowego elementu elektryka? Czy będą kiedyś w stanie zastąpić auta spalinowe stanowiące ważny składnik nie tylko emisji węgla, ale i wielu miejskich zanieczyszczeń? O tym wszystkim porozmawiamy z Pane...2022-05-1143 minFaceci w Kitlach#32 - Czy komputery są od nas inteligentniejsze?Prawie każdego dnia komputery opracowują nowe rzeczy - tworzą sztukę, szukają nowych leków, kierują ruchem ulicznym, rozszyfrowują starożytne pismo czy... polecają Ci nowy serial na Netflixie! I choć nazywamy ją sztuczną inteligencją to czy mamy już do czynienia z zaczątkami prawdziwej, konkurencyjnej dla nas inteligencji czy jednak z mistrzami w bardzo konkretnych dziedzinach? Czym jest uczenie maszynowe i o co chodzi z karmieniem komputera danymi? No i na czym polegają sztuczne sieci neuronowe, które mają wzorować się na naszych mózgach? O tym czy komputery przejmą nad nami władzę, jak to jest z ich inteligencją i jak ba...2022-05-0445 minFaceci w Kitlach#31 - Czy kryptowaluty są przyszłością?Technologia blockchain zrewolucjonizowała nasze patrzenie na pieniądze – jest w końcu podstawą każdej kryptowaluty na rynku jak bitcoin czy ethereum. Jednak sama technologia ma o wiele więcej możliwości zastosowania w wielu systemach bezpieczeństwa niż tylko zabezpieczenie waluty kopiącym je ludziom. O tym czym jest, jak można ją wykorzystać oraz jak wygląda ekonomicznie sytuacja wielu kryptowalut I czy kiedykolwiek będą mogły zastąpić papierowy pieniądz porozmawiamy z prof. Wojciechem Cellarym z Wyższej Szkoły Bankowej. A na deser – NFT, czyli jak się sprzedaje sztukę w XXI wieku.
2022-04-271h 14Faceci w Kitlach#30 - Co wiesz o swojej seksualności?Edukacja seksualna w Polsce nie ma najlepszego PR-u, a wielu ludzi jest jej nawet otwarcie przeciwna. To powoduje, że nasza wiedza nt. ludzkiej seksualności jest skromna, nierzadko błędna, a do tego rozmawiamy o niej z pewnym wstydem czy w przypadku rozmowy rodziców z dziećmi - zażenowaniem. Ale kiedy kształtuje się nasza seksualność i jakie aspekty naszego życia ją budują i kształtują? Które z naszych zachowań to jeszcze fantazje, a które już są parafiliami do przepracowania ze specjalistą? Czy powinniśmy oglądać takie dzieła popkultury jak Sex Educations albo 50 twarzy Greya? O tym, jak w...2022-03-2350 minFaceci w Kitlach#29 - Co nas pociąga? - biologia atrakcyjnościJak to jest, że niektórzy otaczają się wiankiem adoratorów, podczas gdy inni nie mają takiego wzięcia? Co mężczyznom najbardziej podoba się w kobietach i na odwrót? Jak wygląda rywalizacja samców o inną samicę - liczy się walka na pięści, intelekt czy ilość posiadanych zasobów? Mimo, że za nami miliony lat ewolucji, szczytowe osiągnięcia technologii, loty w kosmos to nasze patrzenie na płeć przeciwną nie zmieniło się od czasów prehistorycznych. A może jednak aktualnie liczy się wnętrze? No i kto tak naprawdę decyduje o tym, czy związek dojdzie do skutku...2022-03-1638 minFaceci w Kitlach#28 - Dokąd zmierza nasz gatunek?Ewolucja rodzaju ludzkiego trwa już kilka milionów lat i w międzyczasie rodzaj Homo stał się dominującym na Ziemi, będącym w stanie przekształcać środowisko pod siebie. Ale jak to się stało, że Homo Sapiens to aktualnie jedyny gatunek człowieka? Gdzie się podziali chociażby neandertalczycy? Czy rzeczywiście odpowiadamy za ich wyginięcie? No i czy będąc tak dobrym w manipulowaniu przyrody pod siebie nadal jesteśmy zależni od praw ewolucji? A jeśli tak, to jak będzie wyglądał nasz gatunek za kilka setek czy tysięcy lat? I czy może kiedyś pojaw...2022-03-0937 minFaceci w Kitlach#27 - Jak postrzeganie świata zmienia Twoją fizjologięO tym, że nasza dieta może wpłynąć na psychikę, a ona na nasze ciało mogliście się przekonać w poprzednich odcinkach. Jak się okazuje istnieje cała dziedzina - psychosomatyka, która stara się zrozumieć jak wzajemnie wpływają na siebie ciało i umysł, i sposób w jaki o nie dbamy. A gdy dołożymy do tego zamieszkujące nas mikroorganizmy to robi się z tego niezłe zamieszanie. Na szczęście Asia Podgórska, neurobiolog i tłumacz tych zawiłych, psychosomatycznych zagadek pomaga nam to wszystko zebrać w zgrabną całość. Rozmawiamy też o tym, gdzie znajduj...2022-03-021h 08
Faceci w Kitlach#26 - Pokolenie H+. Kim są transhumaniści?Kim jesteśmy, dokąd zmierzamy jako ludzkość? Co w ogóle definiuje nas jako istoty ludzkie i ile modyfikacji możemy na swoim ciele wykonać by wciąż definiować siebie jako homo sapiens? Czy jako ludzkość jesteśmy jeszcze w stanie żyć dziś bez technologii i przyklejonych do nas smartfonów, naszych drugich mózgów? I skąd ten przeciwny technologii trend powrotu do natury i cyfrowego detoksu? Czym jest nurt transhumanizmu i czy jest w stanie on przewidzieć dokąd zmierza statek zwany ludzkością? Na te wszystkie rozmyślania o przyszłości, ale i teraźniejszości odpowie nam Ada Florentyna...2022-02-1656 min
Faceci w Kitlach#25 - O mózgach w probówceLudzki mózg jest prawdopodobnie najbardziej skomplikowaną tkanką w całym królestwie zwierząt. Buduje go m.in. nawet 100 mld komórek nerwowych, które mogą tworzyć sieć połączeń sięgającą 100 bilionom!
Mimo to naukowcy starają się je symulować w swoich laboratoriach. Organoidy, główna gwiazda tego odcinka to taki mikromózg w probówce - jak on działa, czy rzeczywiście można go nazwać mózgiem w skali mikro i czy kiedyś będziemy hodować mózgi w wersji makro pytamy naszego gościa - dr hab. Macieja Figla z Zakładu Neurobiologii Molekularnej. Por...2022-02-0934 min
Faceci w Kitlach#24 - Jak oszukuje nas własna pamięćZastanawiałeś/aś się kiedyś jak to jest możliwe, że wciąż pamiętasz to żenujące wspomnienie z gimnazjum, ale nie pamiętasz, co przeczytałeś/aś na poprzedniej stronie książki? Albo dlaczego tak dobrze pamiętasz tekst piosenki sprzed dekady, ale nauka na kolosa to istna męka?
O tym, dlaczego nasza pamięć jest taka wybiórcza, czym ona w ogóle jest i czy tak naprawdę możemy w ogóle ufać naszej pamięci rozmawiamy z prof. Tomaszem Maruszewskim z Wydziału Psychologii SWPS w Sopocie. Przy okazji Profesor nie zapomniał zdradzić nam kilku protipów, jak poprawić nasze...2022-02-0249 min
Faceci w Kitlach#23 - Depresja, choroba umysłu i ciałaWHO prognozuje, że do 2030 depresja będzie najczęściej diagnozowaną chorobą na świecie. W Polsce choruje na nią szacunkowo 4 mln osób, więc jest duża szansa, że znasz kogoś, kto ma depresję, ale najpewniej o tym nie wiesz. Choroby psychiczne są w Polsce sprawą wstydliwą, nie lubimy o tym rozmawiać i bardzo często są one trywializowane i traktowane pobłażliwie w stosunku do chorób ciała. Dlatego postanowiliśmy porozmawiać z Pauliną Danielak, psycholog, o tym czym jest depresja, jaka jest różnica między nią, a gorszym samopoczuciem, jakie mogą być jej przyczyny i jak dbać o swoje zdrowie psychi...2022-01-2641 min
Faceci w Kitlach#22 - Jak bakterie rządzą Twoim ciałemIch liczba przekracza zdecydowanie liczebność naszych komórek, a genów mają kilkanaście razy więcej niż my. Zasiedlają nasz układ pokarmowy, skórę, narządy rozrodcze czy nawet oczy! Bakterie, bo o nich mowa mają niebagatelny wpływ na nasze zdrowie i życie. Nie tylko pomagają nam trawić pokarm, ale wpływają na nasze zachowanie, wydzielają hormony szczęścia czy regulują wchłanianie leków. O tym, jak Ci nasi mali współlokatorzy wpływają na nasze życie i jak ważne jest dbanie o nie, a także jaka jest ich ulubiona dieta i co je uszczęśliwia porozmawiamy z dr...2022-01-1940 min
Faceci w Kitlach#21 - Jesteś tym, co jeszJedz to, nie jedz tamtego. Pij max. 2 filiżanki kawy dziennie, nie pij kawy wcale. Gluten szkodzi każdemu, gluten jest zły tylko dla niektórych itd. itd.
Czujesz się zagubiony/a tymi sprzecznymi informacjami? Nie tylko Ty! Dlatego zapytaliśmy Jagodę Kłębek o kilka dietetycznych mitów, jak to jest z tym glutenem czy laktozą, o to czy istnieje najlepsza dieta i czy suplementowanie ma w ogóle sens. Bo w końcu jesteś tym, co jesz!
Jagoda jest dietetyczką kliniczną, psychodietetyczką, właścicielką Blueberry Diet i członkinią Science Teamu Długowieczni.2022-01-1255 minFaceci w Kitlach#20 - Klucz do nieśmiertelnościPodczas czytania tego tekstu staniesz się odrobinę starszy (ciężko powiedzieć o ile, bo nie wiem jak szybko czytasz) i czas, który na to poświęciłeś już nigdy nie wróci… ale czy na pewno? W dzisiejszym odcinku porozmawiamy o nieśmiertelności, długowieczności i naukowo udowodnionych sposobach wydłużania życia. Naszym gościem jest dr hab. Grażyna Mosieniak z Instytut Nenckiego w Warszawie, której pasją są badania nad molekularnymi podstawami fenomenu długowieczności. Jeśli chcecie poznać klucz do tego, aby żyć długo - to słuchajcie!2021-05-1839 minFaceci w Kitlach#19 - Jak środowisko zmienia nasze geny?Słyszeliście kiedyś o genomie 2.0? Albo o tym, że środowisko, w którym żyjemy i jak żyjemy może bezpośrednio wpływać na nas... a nawet na nasze wnuki?! O epigenetyce, która jest pewnym rozszerzeniem naszych genów porozmawiamy z Eweliną Kamińską, popularyzatorką nauki znaną jako motivelina. Wypytaliśmy ją czy rzeczywiście środowisko może bezpośrednio wpływać na nasze geny i czy możemy dziedziczyć traumy po naszych rodzicach czy dziadkach. Czy nas styl życia może zmieniać nas samych, a wybór między serialem, a sesją medytacji jest ważniejszy niż myślimy? Słuchajcie, bo warto!2021-05-0437 minFaceci w Kitlach#18 - Co siedzi w DNA?W ostatniej trylogii tego sezonu porozmawiamy o temacie zaproponowanym przez naszych słuchaczy - tajemnicach DNA. Poznamy nasz genom, genom 2.0 i zastanowimy się czy jesteśmy w stanie być nieśmiertelni! W tym odcinku porozmawiamy z popularyzatorką nauki dr Dorotą Komar znaną jako Darwininchaneldress, z którą porozmawiamy o tym co siedzi w naszym DNA, co możemy z niego wyczytać, jakie są czekające nasz możliwości naprawiania go, kim są biohakerzy i czy naprawdę większość naszego DNA to niepotrzebne śmieci.2021-04-2736 minFaceci w Kitlach#17 - Nowotwór w pigułceO nowotworach powiedzieliśmy już naprawdę wiele. W dzisiejszym odcinku mamy dla was podsumowanie tego jakże ważnego tematu. Nowotwory wciąż kryją wiele tajemnic, ale wierzymy, że tęgie głowy rozsiane po całym świecie już niebawem rozwiążą problem tej zagadkowej i złożonej choroby raz na zawsze. A złożyć temat w lekkostrawną pigułkę pomogła nam prof. IChB Katarzyna Rolle! Słuchajcie, bo temat ważny!2021-04-2024 minFaceci w Kitlach#16 - Przyszłość wojny z rakiemChoć w mass mediach prawie co tydzień można usłyszeć, że naukowcy znaleźli potencjalny lek na raka to finalnie okazuje się, że nie przechodzą one dalszych faz klinicznych i dalej jesteśmy skazani na konwencjonalne metody leczenia. Na horyzoncie szans widnieje kilka możliwości - medycyna spersonalizowana czy immunoterapia to powoli szansa dla osób chorych. Czym są, jak możemy je wykorzystać i czy istnieje jeszcze inne, dające nadzieję metody porozmawiamy z Dr Marzeną Wojtaszewską z MNM Diagnostics, gdzie wraz z resztą członków zespołu starają się wprowadzić nowy oręż w tej nierównej walce z nowotworem. Słuchaj2021-04-1539 minFaceci w Kitlach#15 - Wyprzedzić nowotwórW naszym drugim odcinku zastanowimy się w jaki sposób możemy uprzedzić nowotwór w tej nierównej walce. Z naszym gościem - dr hab. Katarzyną Lamperską z Wielkopolskiego Centrum Onkologii porozmawiamy o tym jak ważna jest diagnostyka. W jaki sposób możemy diagnozować nowotwory, czy w standardowych badaniach krwi możemy dostrzec niepokojące sygnały i dlaczego tak ważne jest szybkie wykrycie na wczesnych etapach rozwoju.2021-04-0631 minFaceci w Kitlach#14 - Nie każdy nowotwór to rakChoroby nowotworowe zaraz za chorobami układu krążenia są najczęstszym powodem zgonów w Polsce. Niestety, coraz więcej osób będzie z powodu nowotworów umierać, dlatego warto wiedzieć z czym się mierzymy i czy mamy jakieś szanse w walce z nimi. W tej trylogii skupimy się na tematyce chorób nowotworowych - czym są, jak je diagnozujemy, jak z nimi walczymy aktualnie i jakie są nadzieje na przyszłość. Do całej tematyki wprowadzi nas prof. UAM Agnieszka Knopik-Skrocka, która opowie nam jaka jest różnica między nowotworem, a rakiem, czy jest to choroba cywilizacyjna i dlac...2021-03-3044 minFaceci w Kitlach#13 - Co nas uzależnia?O narkotykach mówiliśmy już wiele w poprzednich odcinkach, a dziś zabierzemy się za najczęściej płynące konsekwencje nadmiernego stosowania używek. Poznamy odpowiedź na pytanie - co nas uzależnia? I dowiemy się także czy można być uzależnionym od zdrowego stylu życia! Z naszym ekspertem porozmawiamy także o aktualnych problemach terapeutycznych i najczęstszych przyczynach wizyt u psychoterapeuty. Naszym gościem prosto z Bydgoszczy jest pan Robert Rejniak z Pracowni Rozwoju Osobistego i Psychoterapii “ATOL” oraz wykładowca w Szkole Wyższej Psychologii Społecznej.2021-03-2346 minFaceci w Kitlach#12 - Na co komu marihuanen?W Polsce mamy dwa obozy stosunku do marihuany - a na co to komu, a po co lub sadzić, palić, legalizować. Na świecie coraz więcej krajów w jakiejś formie legalizuje ten krzak, a w Polsce kilka lat temu dopuszczono do użycia jej medyczną wersję. To jak z nią jest? Uzależnia czy nie? Rzeczywiście ma tyle prozdrowotnych właściwości, które jej się przypisuje czy większość to marketingowa wydmuszka? No i czy Babilon powinien zakazywać świętego zioła? O tym wszystkim rozmawiamy z dr Pawłem Śledzińskim - oczywiście od naukowej strony. Bless Ya!2021-03-1640 minFaceci w Kitlach#11 - Czy LSD terapeutom się śni?Ruszamy z drugim sezonem, a w nim - pierwsza trylogia odcinków nt. uzależnień i narkotyków! Na pierwszy ogień... substancje psychoaktywne! Przyznajmy - psychodeliki nie mają najlepszej opinii. Kojarzą się z oderwanymi od świata hippisami albo dziwnymi szamańskimi rytuałami gdzieś w środku amazońskiej dżungli. A jak one na nas w ogóle działają? Czy rzeczywiście tworzą alternatywne połączenia nerwowe w naszych mózgach? Czy DMT może wywołać spotkanie z Bogiem? Skoro istnieje możliwość wykorzystania ich w leczeniu tzn., że są bezpieczne i... powinny być legalne? O tym wszystkim rozmawiamy z dr Urszulą...2021-03-0937 minFaceci w Kitlach#10 - Jak podarować siebieOkres świąteczny to idealny moment, aby podzielić się tym, co najlepsze - nami. Co tam black friday czy cyber monday, skoro oddając cząstkę siebie możemy uratować komuś życie! Jak? Wystarczy, że zapiszecie się do Banku Dawców Szpiku. Dzięki temu, że się tam zapiszecie, możecie kiedyś pomóc komuś, kto walczy z nowotworem krwi i Twój szpik jest jego ostatnią deską ratunku! Porozmawiamy o tym, dlaczego to ważne, dlaczego nie można tego zastąpić innymi metodami oraz że zabieg pobrania komórek krwiotwórczych jest praktycznie bezbolesny. Naszym ekspertem jest lek. Hanna Duda z Ośrodka Dawcó...2020-12-0828 minFaceci w Kitlach#9 - O apokalipsie owadówCzy rzeczywiście mamy do czynienia z masowym wymieraniem populacji owadów? Ktoś tam wspominał, że trzeba pomagać pszczółkom, ale.... wszystkie owady? Jak to w ogóle możliwe, że wymierają? Czy winni standardowo jesteśmy temu my? A jeżeli rzeczywiście giną to czy są one nam w ogóle do czegoś potrzebne, że mamy się tym przejmować? Niech pierwszy rzuci kamieniem, kto nie ucieszy się z eksterminacji owadów! O tym czy mamy do czynienia z owadzią apokalipsą i jakie to zupełnie niewesołe skutki niesie całemu światowi przyrody (nam też!) rozmawiamy z dr Szymonem Konwerskim, entomolo...2020-12-011h 00Faceci w Kitlach#8 - Czy istnieje gen polaka?Genomiczna Mapa Polski to projekt, który ma na celu poznanie wszystkich genów kilku tysięcy polaków. Po co? Czym się mogą różnić geny polaków od naszych sąsiadów zza wschodniej czy zachodniej granicy? A jeśli mogą to czy istnieje coś takiego jak gen polaka? Co w ogóle może nam dać ten projekt? Czy będzie to wstęp do medycyny spersonalizowanej? A może jest to typowy projekt historyczny, aby poznać wędrówki ludów i zmiany populacji na przestrzeni czasów? I czy możemy na podstawie genów określić oprócz koloru ocz...2020-11-2431 minFaceci w Kitlach#7 - Jak stworzyć lek?Dlaczego stworzenie leku trwa kilkanaście lat i kosztuje ogromne pieniądze, a stać na to tylko owianą złą sławą Bigfarmę? No i jak się tworzy taki lek? Chodzi się po puszczy Amazońskiej i szuka jadowitej żaby i sprawdza czy jej jad coś potrafi czy może testuje ogromną bazę związków i sprawdza, który może zadziałać? Porozmawiamy o tym z dr Jackiem Kolanowskim, który w swojej codziennej pracy zajmuje się właśnie jednym z tych pierwszych etapów na drodze do powstania leku.2020-11-1045 minFaceci w Kitlach#6 - O romansie historyków z genetykamiCzy to naprawdę możliwe, że Mieszko I był wikingiem, a więc cała dynastia Piastów jest w zasadzie pochodzenia nordyckiego? Czym jest tajemniczo brzmiąca archeogenomika i do czego nam ona służy? Czy scenariusz z Parku Jurajskiego z wskrzeszeniem dinozaurów ma rację bytu? No i kim jest ta mitochondrialna Ewa i czy miała swojego Adama? Na te wszystkie pytania z pogranicza genetyki i historii postara nam się odpowiedzieć dr Ireneusz Stolarek.2020-11-0337 minFaceci w Kitlach#5 - Noble - Oscary w świecie naukiNoble - marzenie wielu naukowców, każdy po cichu marzy, aby kiedyś go dostać. Bardzo często nagrodę tę dostaje się za odkrycia sprzed nawet 30+ lat. Rozmawiamy z 3 ekspertami o nagrodach z medycyny i fizjologii, fizyki oraz chemii. Czemu odkrycie czarnych dziur jest dla nas tak ważne i czy mogą nam posłużyć jako maszyny czasu? Czemu odkrycie wirusa HCV uratowało ogrom ludzkich żyć? Dlaczego CRISPR/Cas nazywa się molekularnymi nożyczkami i metoda ta niesie wiele możliwości, ale i zagrożeń? O tym w dzisiejszym odcinku!2020-10-2046 minFaceci w Kitlach#4 - Genetycznie Modyfikowany Superbohater - Czy to możliwe?Najnowsze narzędzie do edycji genów jest przez wielu uważane za przełomowe - za jego pomocą chińscy naukowcy wprowadzili zmiany w płodach, a także stworzyli szympansy inteligentniejsze od przeciętnej (ktoś nie odrobił pracy domowej z Planety Małp!). W teorii pozwala wprowadzić każdą zmianę w naszych genach - może pomóc wyleczyć jakąś chorobę, ale i wprowadzić nową pożądaną cechę. Ta metoda to CRISPR i ma tylu zwolenników, co i wielu etycznych jej przeciwników. O tym, co ta metoda poprawi i co za jej pomocą jesteśmy w stanie stworzyć rozmawiamy z m...2020-10-1330 minFaceci w Kitlach#3 - Czy GMO jest nieuniknione?GMO to zło! - krzyczy wielu ludzi. Producenci artykułów spożywczych opisują swoje produkty jako "wolne od GMO" i wychodzi im to na korzyść, a wielu z nas zastanawia się, o co z nim w ogóle chodzi i czy bezpiecznie jeść takie genetycznie modyfikowane jedzenie. Jeśli chcecie dowiedzieć się czy warto wierzyć producentom GMO-free i czy możemy je bezpiecznie spożywać to zapraszam Was do rozmowy z prof. Tomaszem Twardowskim, który opowie Wam, że GMO... jest już praktycznie wszędzie.2020-10-0637 minFaceci w Kitlach#2 - Czy powinniśmy się bać koronawirusa?Czy rzeczywiście koronawirus stanowi mniejsze zagrożenie niż sezonowa grypa, a maseczki to jakaś niepoważna głupota? No i jak to jest możliwe, że jakieś nietoperze zatrzymały gospodarkę i ograniczyły emisje CO2 lepiej niż niejeden ekolog? Czy możemy w ogóle takie epidemie przewidywać? Na te wszystkie pytania postara się nam odpowiedzieć dr Paweł Zmora, wirusolog, który jak wielu naukowców ostatnie miesiące spędził w laboratorium poznając naszego głównego oponenta, aby wiedzieć z czym tak naprawdę się mierzymy!2020-09-2945 minFaceci w Kitlach#1 - O dwóch takich w kitlachPierwszy, pilotażowy odcinek dwóch takich, którzy postanowili wyjść z laboratorium i porozmawiać z naukowcami przy mikrofonach, i wypytać ich o rzeczy, które nurtują nas wszystkich, a nie zawsze wiemy jak lub gdzie zapytać! W pierwszym odcinku oprócz wprowadzenia Was w nasz podcast porozmawiamy trochę o życiu i śmierci, ale nie z filozoficznego punktu widzenia, a przez naukową soczewkę.2020-09-1928 min