Shows
Stadswandelingen#14 Van schilderij tot shoarmatent (Kunst & Cultuur)Een rechthoekige ruimte met strakke witte muren, geblindeerde ramen waar kunstwerken netjes op een rijtje hangen, en men met gedempte stem spreekt: de welbekende ‘white cube’ is hét sjabloon voor de westerse kunstwereld. Hoe up-to-date is deze kijk op kunst? En hoe overleef je als klein initiatief in de cultuursector? Dat en meer, hoor je in deze aflevering!Onze gasten en hun werk:Florian CramerLector aan de Willem de Kooning Academiehttp://floriancramer.nl/Lieuwe ZelleRadiomaker en organisator bij Stichting WORMhttps://worm...2023-06-2138 minStadswandelingen#13 Generatie Z(en) (Stress & Gezondheid)Auto’s razen over de Nieuwe Binnenweg en mensen haasten zich naar het Centraal Station. Het tempo van de stad ligt hoog en de druk van de maatschappij ligt zwaar. De coronacrisis deed hier nog een schepje bovenop: we voelden ons somberder en eenzamer. Maar er is ook iets positiefs: stress, en hoe je ermee omgaat, is bespreekbaarder geworden. Hoe gaat de moderne stedeling om met stress? Onze gasten en hun werk:Manon HillegersHoofd afdeling kinder- en jeugdpsychiatriehttps://www.erasmusmc.nl/hillegers-manonEric van Dom...2023-06-1434 minStadswandelingen#12 Altijd op je hoede (Jeugdcriminaliteit)In 2019 is in Rotterdam sprake van bijna een verdubbeling in het aantal steekincidenten onder minderjarigen, ten opzichte van het jaar ervoor. Het jaar erna blijft het aantal op een hoog niveau. Er is logischerwijs veel aandacht voor het onderwerp, maar: de berichtgeving erover kan het gevoel van onveiligheid onder jongeren ook versterken. En dat is zorgwekkend.Onze gasten en hun werk:Robby RoksUniversitair hoofddocent Criminologie www.eur.nl/people/robby-roksReggery GravenbeekJongerencoach en filmmakerwww.human.nl/reggery-gravenbeekDe aflevering is...2023-06-0739 minStadswandelingen#11 Het afvoerputje van de zorg (Dakloosheid)In, onder, en op de minder zichtbare plekken van Rotterdam overleven uitgeprocedeerde asielzoekers, arbeidsmigranten en mensen die op een andere manier slachtoffer zijn geworden van het systeem. De keiharde straten van Rotterdam vormen hun thuis. Wat zijn de gevolgen van het leven op straat voor de gezondheid van dak- en thuislozen? En, wie draagt er zorg voor deze mensen in de stad?Onze gasten en hun werk:Marcel SlockersStraatdokter bij CVD Havenzichtwww.eur.nl/marcel-slockersThea NogaStraatdokter bij de Pauluskerkhttps://www...2023-06-0132 minStadswandelingen#10 Succesvol worden 2.0 (Veerkracht)Een hoge opleiding afronden, een goedbetaalde baan vinden, er strak uitzien: in de traditionele opvatting van succes schuilt het idee dat het leven maakbaar is, en dat de verantwoordelijkheid voor zowel voor- als tegenspoed bij onszelf ligt. Volgens de gasten in deze aflevering moeten we succes anders gaan benaderen. Hoe word je nou écht de beste versie van jezelf?Onze gasten en hun werk:Eveline CroneHoogleraar Ontwikkelingsneurowetenschaphttps://erasmus-synclab.nl/teammember/eveline-crone/Mohamed GuledVrijwilliger bij Werkteam Feijenoord2023-05-2533 min
Platte Grond#20: Een bunker die niet beschermtDe spanning en angst uit de Koude Oorlog zijn terug van nooit helemaal weggeweest. Althans, wie het nieuws volgt over de oorlog in Oekraïne en de nucleaire dreigementen van Putin hoort, zou dat kunnen concluderen. Het toeval wil dat Nederland zich juist nu buigt over de vraag: wat te doen met een groot aantal atoombunkers en schuilkelders die stammen uit de Koude Oorlog periode?Moeten we deze bunkers misschien toch weer operationeel maken, zodat we Nederland kunnen beschermen tegen een aanval met kernwapens? Kun je je überhaupt beschermen tege...2023-05-2238 minStadswandelingen#9 Stad zonder hart? (Nieuw Rotterdams Erfgoed)Het eens saaie en grauwe imago van Rotterdam als betonnen havenstad is op een slimme wijze omgedraaid naar een narratief van eeuwige vernieuwing en vooruitgang. Hoewel dit wederopbouw verhaal wordt ingezet voor internationale commercie, kunnen Rotterdammers er inmiddels ook niet meer omheen. Maar: hoe zit het met de andere verhalen over de stad van haar inwoners van toen en nu?Onze gasten en hun werk:Marianne KlerkMaatschappijhistoricus en programmamakerhttps://marianneklerk.nl/Simone da SilvaDirecteur van DIG IT...2023-05-1933 min
Platte Grond#18: TegenwindAls er nieuwe windturbines worden neergezet in Nederland is er bijna altijd discussie over. Regelmatig verschijnen er berichten in de media over mensen die fel tegen de komst van windturbines zijn, of het nu op land is, of op zee. Mensen zijn vaak vóór schone energie maar niet in de buurt van hun leefomgeving. Je zou kunnen stellen dat we een ambivalente houding hebben ten aanzien van windenergie. Maar in het verhaal Tegenwind gaat het niet over de tegenstanders van windmolens en -turbines, maar over mensen die lyrisch zijn over windenergie. Volgens hen...2023-04-1035 min
Platte Grond#17: Bruut bemindHet verhaal Bruut Bemind speelt zich af in en rond het stadhuis van Terneuzen. Deze ‘ark van beton’ maakt nogal wat tongen los in Zeeland. Het brutalistische gebouw is daarmee een goed voorbeeld van de discussie die gevoerd wordt rondom jong erfgoed. En het laat zien dat we het moeilijk vinden om gebouwen te zien als erfgoed, als ze nog maar een paar decennia oud zijn.Sinds de komst van het stadhuis, in 1972, roept het gebouw al weerstand op. Veel Terneuzenaren vinden het lelijk. Gebouwenfan Martjan Kuit en Burgemeester Erik van Merrienboer proberen de stad enth...2023-03-2041 min
Platte GrondPlatte Grond Seizoen 3 TrailerPlatte Grond is terug met een derde seizoen vol verhalen over pioniers, architecten en andere cowboys. In dit seizoen hebben we speciale aandacht voor ‘jong erfgoed’.Kan een windmolen van een paar decennia jaar oud erfgoed worden? Of moeten we die gewoon vervangen? Kan een grauw betonnen gebouw met een slecht energielabel een rijksmonument worden?Het team van Platte Grond ging op zoek naar gebouwen en andere objecten in Nederland, die op het punt staan vergeten, of vereeuwigd te worden. We duiken in een generatie die bekend staat als ‘post65’. Een lichting die bedreigd...2023-03-0602 min
De AchtertuinDe Ethiek-en-Technologie show met gedeputeerde Willy de ZoeteKan een verkeerslicht bevooroordeeld zijn? Kunnen camerabeelden nog anoniem zijn? Hoe beleven bewoners en bezoekers natuurgebieden met drones?Tijdens De Ethiek en Technologie show bespreken we met gedeputeerde Willy de Zoete, en andere statenleden en bestuurders uit het hele land, provinciale ethische dilemma’s die we bij het gebruik van data en technologie tegenkomen.Overheden gebruiken data en digitale technologie voor het oplossen van maatschappelijke opgaven. Maar het gebruik van data en technologie brengt ook mogelijke risico’s en ethische dilemma’s met zich mee die de privacy, veiligheid en reputatie van burgers en organisaties kunnen...2022-11-0736 min
Bommen Berend in OverijsselTransisalaniam Totam (slot)Waarom noemen we de bisschop van Münster, Bernard von Galen, eigenlijk Bommen Berend? Waarom wordt hij zo vaak als duivel of boeman afgeschilderd? In Vriezenveen leidde dat beeld tot de vorming van een hardnekkige mythe. Maar kijkt men in Münster op dezelfde manier naar ‘hun’ bisschop? Of is hij daar juist een held? Martin en Luc vragen het aan Gezinus Grissen en gaan op bezoek bij de Duitse historicus Gerd Dethlefs. Ze eindigen oog in oog met Bommen Berend zelf (en worden verrast door het grafschrift).--Bommen Berend in Overijssel is een...2022-07-1536 minBommen Berend in OverijsselGlorieus RampjaarOverijssel gaf zich razendsnel over aan Bommen Berend. Toch was er wel degelijk sprake van verzet, o.a. door vaandrig Gerrit van Riemsdijk uit Gramsbergen en door de burgerij van Blokzijl. Zij wisten als eerste plaats in Overijssel de Münstersen weer te verdrijven, waarna prins Willem III ze zelfs beloonde met stadsrechten. In de rest van de provincie bleef Bommen Berend nog bijna twee jaar aan de macht. Na zijn vertrek was Overijssel tot op het bot geruïneerd. Martin en Luc praten erover met Marie Doosje, Henk Steenbergen en Evelyn Ligtenberg.--Bommen Be...2022-07-0829 minBommen Berend in OverijsselBonusepisode: De TitelsongHendrik Jan Bökkers schreef de iconische titelsong voor deze podcast en liet zich daarbij inspireren door de vele bijnamen van de Münsterse Bisschop. --Bommen Berend in Overijssel is een podcast van de IJsselacademie, gemaakt door Martin van der Linde en Luc Panhuysen.Montage en sounddesign door Michiel van Poelgeest van Klaenk.Met dank aan: Martine de Boer, Marco Krijnsen, Martine van der Veer en Esther van Velden. De titelsong is van Hendrik Jan Bökkers. De provincie Overijssel maakt onze podcast-serie mogelijk.2022-07-0104 minBommen Berend in OverijsselCollaborateurs 1672De katholieke edelman Gerard Adolph Bentinck van Breckelenkamp werd namens Bommen Berend stadhouder van Overijssel. Evenals de Zwolse pastoor Arnoldus Waeijer zag hij in de Münsterse tijd een nieuwe katholieke toekomst gloren. Mede door deze samenwerking met Bernard von Galen werden de katholieken na het Rampjaar eeuwenlang bestempeld als collaborateurs. Terecht of onterecht? Martin en Luc spreken erover met bewoner van Huis Breckelenkamp Matthijs Wanrooij en bezoeken de resten van de in 1672 door Waeijer opgegraven katholiek mysticus Thomas à Kempis. Een schilderij en een blauw kistje werpen nieuw licht op de zaak...--Bommen Berend in...2022-06-2426 min
Uit de Ivoren TorenWerken aan WolkenWat weet jij van het effect van wolken op de onvermijdelijke temperatuurstijging op aarde? ik spreek Herman Russchenberg, onderzoeker en wetenschappelijk directeur van het ambitieuze Climate Action Programma van de TU Delft. Hij vertelt over zijn onderzoek naar wolkenproductie. Want wolken kunnen een belangrijk wapen worden in de strijd tegen de opwarming van de aarde, aldus Herman. Is dit louter symptoombestrijding of zit er meer achter?----Host: Deborah SumterMeer informatie: Website Centre for SustainabilityProductie: KlaenkArtwork: Visual Friday2022-06-2230 minBommen Berend in OverijsselKetters en PapenDominee Abraham van Laer noteerde in zijn kerkenraadsboek wat er tijdens het Rampjaar allemaal in Ootmarsum gebeurde. Zijn dagboek biedt een uniek inkijkje in de strijd tussen katholieken en protestanten in 1672 Twente. Zoveel egodocumenten zijn er uit 17e eeuw niet bewaard gebleven. Martin en Luc zetten samen met kerkhistoricus Paul Abels Van Laers notities en de Münsterse inval in breder perspectief.--Bommen Berend in Overijssel is een podcast van de IJsselacademie, gemaakt door Martin van der Linde en Luc Panhuysen.Montage en sounddesign door Michiel van Poelgeest van Klaenk.D...2022-06-1727 minBommen Berend in OverijsselOverijssel Onder VuurBommen Berend viel op 1 juni 1672 Overijssel binnen. In minder dan een maand tijd had hij de hele provincie veroverd. Deventer gooide na een korte belegering de handdoek in de ring, waarna Zwolle en Kampen zich ook meteen overgaven. Hadden de stadsbestuurders slappe knieën of was er verraad in het spel? Hoe verliep die militaire opmars van Bommen Berend? En wat merkten de gewone man en vrouw van de oorlog? Martin en Luc gaan op bezoek bij Anne van Geuns, Ans Esselink en Klaas Tippe.--Bommen Berend in Overijssel is een podcast van de I...2022-06-1028 minStadswandelingen#8 Antwoorden (De Burgemeester)We sluiten het eerste seizoen van Stadswandelingen af met de burgemeester van Rotterdam. Alle wandelingen eindigden tot nu toe steevast met de voicemail van burgemeester Aboutaleb. Dit keer trekt ook hij zijn schoenen aan en veters vast, om mee de stad in te gaan! We doorkruisen niet alleen de stad maar ook de vele onderwerpen die dit seizoen aan bod kwamen: armoede, jeugdzorg, duurzaamheid, gentrificatie en superdiversiteit. Onze gast van deze week: Ahmed Aboutaleb Burgemeester van Rotterdam https://www.rotterdam.nl/bestuur-organisatie/burgemeester-aboutaleb/ De aflevering is gemaakt door de podcast-redactie van Erasm...2022-06-0739 minBommen Berend in OverijsselAan de rand van de RepubliekIn 1665, zeven jaar voor het Rampjaar, was Bommen Berend Overijssel al eens binnengevallen. Tijdens deze oorlog stak de Münsterse bisschop onder andere het Twentse Losser in brand. Hij zou daarna de gemoederen in het dorp nog eeuwenlang bezighouden. Wie was deze bisschop? Hoe verging het Overijssel voorafgaand aan het Rampjaar binnen de Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden? En hoe ontstond het Rampjaar 1672? Martin en Luc spreken erover met Gees Bartels en Georg van Slageren.In de zesdelige podcast-serie Bommen Berend in Overijssel gaan historici Martin van der Linde en Luc Panhuysen op onderzoek uit en vertellen z...2022-06-0331 minStadswandelingen#7 Kerels, kilo's en knaken (Drugscriminaliteit)Drugscriminelen lijken de afgelopen jaren terrein te winnen van de overheid en oefenen in toenemende mate druk uit op de Nederlandse rechtsstaat. Nu liquidaties niet langer alleen bij criminelen onderling plaatsvinden maar ook bij publieke figuren slaat de landelijke politiek alarm en is het onderwerp drugscriminaliteit steeds meer te horen op het nieuws. Ook in Rotterdam is deze hardnekkige problematiek pijnlijk duidelijk geworden, vijf jaar geleden onderschepte de politie zo’n 5000 kilo cocaïne in de Rotterdamse haven, afgelopen jaar was dit aantal al meer dan 74.000 kilo cocaïne. Is de politie nog in staat om het tij te kere...2022-05-2437 minUit de Ivoren TorenVan Wie is het Water? [Who Owns the Water?]De Nederlandse overheid zorgt voor toegang tot drinkwater voor al haar inwoners. Maar hoe is dat eigenlijk geregeld in een land als India, dat geregeld te kampen heeft met extreme hitte en droogte?We vragen het aan Neha Mungekar. Ze doet bij Drift in Rotterdam onderzoek naar urban water governance (oftewel stedelijk water beheer) en reist geregeld naar haar geboorteland om nieuwe theorieën in de praktijk te testen. en te praten met de lokale bevolking.Welke machtsdynamiek komt er kijken bij het verdelen van waterbronnen in (rurale) gebieden in India? En van wie is h...2022-05-1827 minStadswandelingen#6 Lekker voor je! (Voedselomgeving)De fastfoodtenten schieten als paddenstoelen uit de grond in Rotterdam, en dat schiet sommigen in het verkeerde keelgat. Want ongezond eten betekent een ongezond leven. Sommige wijken lijken bovendien slechter af te zijn dan andere en krijgen letterlijk en figuurlijk slecht eten door hun strot geduwd. Vandaag wandelen we door de Rotterdamse eetomgeving en vragen we ons af: Waarom is het zo moeilijk om goed te eten? Zijn Rotterdammers verslaafd aan vet, zout en suiker? En kunnen we hier iets aan doen?Over onze gasten en hun werk:Bob RichtersRasrotterdammer, sociaal...2022-05-1034 minUit de Ivoren TorenHoe ontwerp je een transitie?Bijna dagelijks verschijnen nieuwe vegetarische en veganistische voedingsalternatieven. De vleesvervanger, ook bekend als de tasty doppelgänger, wint snel aan populariteit. Het moge duidelijk zijn: we zitten inmiddels middenin de eiwittransitie. Maar gaan we het wel redden met alleen vegaburgers en havermelk-cappuccino’s? Of moeten we onze ogen openen voor meer dan één 'frame'. Anna-Louisa Peeters (TU Delft) geeft antwoord op de vraag: hoe ontwerp je een transitie?----Host: Deborah SumterMeer informatie: Website Centre for SustainabilityProductie: KlaenkArtwork: Visual Friday2022-05-0421 minStadswandelingen#5 Van het kastje naar de muur (Jeugdzorg)Steeds vaker hebben jongeren acute hulp nodig. Kinderen en jongeren met mentale gezondheidsproblemen moeten in vaak eindeloos wachten op passende hulp en het jeugdzorgsysteem staat in Nederland al tijden onder druk. Zo ook in Rotterdam. Onder ‘Jeugdzorg’ vallen alle vormen van hulp en ondersteuning voor iedereen onder de 18 jaar. Dit gaat van gezinsbegeleiding en pleegzorg tot gespecialiseerde hulp in een gesloten inrichting. Deze sociale voorzienig kampt met grote problemen. De groeiende wachtlijsten en het gebrek aan gespecialiseerde zorg voor Rotterdamse jongeren, zijn symptomen van een systeem dat piept en kraakt.Hoe zijn we in deze cris...2022-04-2634 minUit de Ivoren TorenBoosters en NudgersWelke beslissingen neem jij nu echt helemaal zelf? Ons gedrag wordt in het dagelijks leven sterk beïnvloed, bijvoorbeeld door media of vanuit de overheid. Sommige van die invloeden zijn 'bedacht' of 'ontworpen'. We krijgen dan kleine duwtjes in een bepaalde richting. En zo verandert (soms) ons gedrag, zeggen de Nudgers. Maar dit is maar de helft van het verhaal. De Boosters - het andere kamp - claimt dat we daarmee onszelf misschien te weinig, of liever gezegd de Nudgers tevéél, credit geven. Wie heeft er gelijk? Daphne Truijens geeft tekst en uitleg.----2022-04-2025 minStadswandelingen#4 De meerdere minderheid (Superdiversiteit)Rotterdam is een superdiverse stad: ze kent meer dan 200 nationaliteiten en 70 procent van alle Rotterdamse jongeren heeft ouders met een migratieachtergrond. Deze ‘superdiversiteit’ is iets waar veel Rotterdammers trots op zijn. Tegelijkertijd worden onderwerpen als immigratie en integratie vaak in een adem genoemd met armoede, criminaliteit en werkloosheid. Hoe verhouden deze twee visies zich tot elkaar? Hoe was dat vroeger en hoe is dat nu? En wat betekent de nieuwe realiteit van een steeds diverser wordende stad op sociaal, cultureel, economisch en politiek gebied voor Rotterdam? Onze gasten en hun werk: Malique MohamudSc...2022-04-1229 minUit de Ivoren TorenDe Veerkracht van Supply ChainsWe spreken Glenn Aguilar Hernandez. Hij bekeek in zijn postdoc onderzoek de veerkracht van de toevoerketen, a.k.a. de supply chain - en in het bijzonder die van semiconductors [halfgeleiders]. Dat zijn de chips die in zo’n beetje elk elektronisch apparaat te vinden zijn. Tijdens de pandemie bleken deze ineens moeilijk te krijgen: hoe kwam dat?Hij vertelt hoe het tekort ontstond en welke lessen uit zijn onderzoek breder toe te passen zijn bij ingrijpende gebeurtenissen in de toekomst, zoals bijvoorbeeld het huidige conflict tussen Rusland en Oekraïne. Zitten we straks weer zonder chips? Of...2022-04-0626 minStadswandelingen#3 Dubbele schuld (Schulden)Nergens in Nederland zitten er zoveel mensen in de schulden als in Rotterdam. Schuld is overal in de stad aanwezig; in de vorm van opstapelende belastingsbrieven, bezoeken van deurwaarders en oplopende studieschulden. Is schuld in de eerste plaats een persoonlijk probleem of is het ook een sociale verhouding die getekend wordt door machtsverschillen, klasse of afkomst? Hoe kunnen we schuld in kaart brengen in Rotterdam? En wiens belangen en verhalen worden meegenomen in beleidsmaking en maatschappelijke discussies over schuldenproblematiek?Onze gasten en hun werk: Willem SchinkelSocioloog, filosoof en universitair docenthttps://www.e...2022-03-2934 minUit de Ivoren TorenIndustrie uit de stad (!?)In deze aflevering spreken we met Karel van den Berghe. Hij is assistant professor bij de TU Delft en doet onderzoek naar circulaire gebiedsinrichting en planning. Het onderzoek wat hij doet is actueel, omdat blijkt dat circulariteit en de woningopgave meer met elkaar te maken hebben dan je zou verwachten. Uit de Ivoren Toren host Deborah heeft met hem afgesproken op de faculteit bouwkunde in Delft. Daar vertelt hij meer over z’n onderzoek en zijn passie voor beton, zijn betrokkenheid bij de Circular Building Hub en de verrassend pakkende titels van zijn artikelen.----Host: De...2022-03-2324 minStadswandelingen#2 Doendenken in de Nieuwe Wereld (Duurzaamheid)Hoe nu verder? Duurzaamheid is tegenwoordig een onontkomelijke en dringende kwestie op zowel stedelijk, als landelijk, als globaal niveau. De reikwijdte van de klimaat problematiek lijkt ondertussen algemeen bekend, maar snakt tegelijkertijd naar een zeker toekomstperspectief. Slagen we erin om een greintje positiviteit te vinden bij de tech-optimisten? Ligt de stap voorwaarts misschien in ecosofische cirkels? In deze Stadswandelingen podcast: Hoe nu verder? Op weg naar een duurzame toekomst. Onze gasten en hun werk: Daan RoosegaardeKunstenaar, uitvinder, ondernemer en ontwerperhttps://www.studioroosegaarde.net/projectsHenk Oosterling Schrijver, filosoof en...2022-03-1531 minUit de Ivoren TorenEen kijkje in de circulaire keukenIn deze aflevering is Bas Jansen te gast. Hij heeft een achtergrond in architectuur en rondt momenteel bij de TU Delft zijn PhD onderzoek over circulaire keukens af. In dit project ontwikkelt hij met een grote groep stakeholders een concept dat ook echt in de markt gezet kan worden. Tegelijkertijd bestudeert hij het proces. We leren in deze aflevering meer over wat er komt kijken bij een het ontwikkelen van een circulair keukenconcept voor de sociale huurmarkt en leren dat de grootste uitdaging soms maar een millimeter groot is.----Host: Deborah SumterMeer...2022-03-0917 minStadswandelingen#1 Wat we vergaten (Gentrificatie)Luxe appartementencomplexen schieten als paddenstoelen uit de grond; oude huizen, flats en zelfs hele wijken worden gerenoveerd en gemoderniseerd: op veel plekken in Rotterdam is dit proces van vernieuwing- ook wel gentrificatie genoemd- in volle gang. Maar wat voor prijskaartje hangt hieraan? Wat betekent dit voor de inwoners van de stad? En van wie is de stad eigenlijk?Onze gasten en hun werk: Dean Bowen Stadsdichter van Rotterdam, schrijver en performer https://rauwkost-collective.com/nl/exodus/ Gwen van Eijk Criminologe en stadssociologe, mede-initiatiefnemer ‘Recht op de stad’ Https...2022-03-0135 minUit de Ivoren TorenOperatie Groen (Hoe duurzaam zijn ziekenhuizen?)Uit de Ivoren Toren is terug met een nieuw seizoen. In deze aflevering spreken we Kim Nieuwenhuizen. Zij doet bij het LUMC onderzoek naar duurzaamheid op de operatiekamer en is de academisch coordinator van het LDE CfS Sustainable Hospitals thesis lab. We krijgen antwoord op de vragen: hoeveel kilo afval blijft er over na een operatie? Hoe vaak kunnen medische instrumenten hergebruikt worden? En waarom zijn ziekenhuizen 'ineens' bezig met duurzaamheid?In deze aflevering hoor je het volgende BNR nieuwsradio fragment: https://www.bnr.nl/gemist?date=01-02-2022&time=19-00-00----Host...2022-02-2318 min
De Wereld van Fiene#6 Goede voornemens (deel 1) 🎇Het is al bijna oud en nieuw! Hoog tijd om eens na te gaan denken over goede voornemens voor 2022. Ik ben van plan om korter te douchen, minder vlees te eten en volwassener te doen... Maar ja, wat is dat eigenlijk? En wat is er terecht gekomen van mijn goede voornemens van vorig jaar? Je hoort het in deze aflevering.----Jouw goede voornemens delen met Fiene? Stuur een audioberichtje naar michiel@klaenk.comDe Wereld van Fiene is een productie van Studio Onzichtbaar2021-12-2904 minUit de Ivoren TorenOntwerpen voor de circulaire economieDe circulaire economie. Je hebt er vast over gehoord of gesproken. Vaak gaat het dan al snel alleen over recycling. Maar het gaat natuurlijk om veel meer. Productontwerp, bijvoorbeeld, speelt ook een rol. Maar hoe zit dat precies? Hoe ontwerp je producten op een circulaire manier?In deze aflevering een keertje geen hoogleraar of wetenschapper te gast. Fenna Plaisier, voormalig host van deze podcast, vraagt namelijk Deborah Sumter (de huidige host) deze keer het hemd van het lijf. Deborah voltooide onlangs 4,5 jaar promotieonderzoek naar de benodigde competenties voor circulair ontwerpen. Wat ontdekte zij?----Hos...2021-07-1414 min
Platte Grond#16: De vinex paradoxDe maker van dit verhaal, Michiel van Poelgeest, slaat op een ochtend de krant open en leest een interview met Vinex-vader Hans Leeflang, waarin hij pleit voor een nieuw masterplan voor Nederland, om het nijpende woningtekort op te lossen. Onder andere. Leeflang’s oproep raakt een gevoelige snaar. Want: een miljoen woningen…hoe dan? De regie lijkt te ontbreken. Het ‘grotere verhaal’ eveneens. Maar Vinex, dát willen we toch niet nog een keer?Wat dan wel? De ooit zo ‘gewone’ woonwens van een eigen huis, met een achtertuin, in een fijne...2021-07-1235 min
Platte Grond#15: Dadererfgoed te koopAls klein kind bezocht Mariëtte Heres, de maker van dit verhaal, het voormalig kamp Westerbork. Ze herinnert zich het bos, de hei en de Radiosterrenwacht, maar ze herinnert zich ook heel goed de omhoog gekromde spoorrails zonder eind. Het is één van de eerste echte historische sensaties die zij zich kan herinneren. Net zoals Mariëtte kent iedereen wel zo’n ervaring, waarin je voor een ogenblik ’een wordt’ met de geschiedenis.Nu er steeds minder overlevenden zijn van de Tweede Wereldoorlog, krijgt het erfgoed uit deze periode een grotere rol bij het vertellen van het ve...2021-06-2838 minUit de Ivoren TorenDe Klimaatzaak: Strijd om RechtvaardigheidDe afgelopen jaren zijn er verschillende rechtszaken gevoerd rondom het klimaat. Zo won Urgenda de klimaatzaak tegen de Nederlandse overheid. En onlangs won Milieudefensie de revolutionaire zaak tegen Shell, waardoor dit bedrijf nu via de rechter wordt gedwongen te vergroenen. Wat speelt er eigenlijk op het gebied van klimaatrecht?In deze aflevering ga ik in gesprek met Daphina Misiedjan, universitair docent aan de Erasmus Universiteit in Rotterdam. Zij houdt zich bezig met de link tussen mensenrechten en klimaat. Ze vertelt ons meer over de laatste ontwikkelingen op het gebied van klimaatrecht, wat klimaatrechtvaardigheid is, waarom het nodig...2021-06-2319 min
Platte Grond#14: NeofobiePrins Charles, Thiery Baudet en Donald Trump: Platte Grond kreeg ze helaas niet te spreken voor deze aflevering. En dat is jammer, want ze hebben alledrie wel degelijk een zeer uitgesproken mening over architectuur. Of om nog preciezer te zijn: over het modernisme. En laat dit verhaal, getiteld Neofobie, nu precies daar over gaan. Het modernisme is een stroming in de architectuur die, zo lijkt het, de wereld in twee kampen verdeeld: zij die er mee weglopen en de bouwwerken zien als bakens van de...2021-06-1434 minUit de Ivoren TorenEen Groene OpenbaringHet belang van meer groen in de openbare ruimte werd duidelijk tijdens de lockdown. Maar de strijd om de openbare ruimte is niet altijd even makkelijk. Hoe kunnen overheden en burgers samenwerken om tot gezamenlijke groene openbare ruimtes te komen?In deze aflevering ga ik in gesprek met dr. Els Leclercq, stedenbouwkundig ontwerper en postdoc onderzoeker aan de TU Delft. Zij vertelt ons meer over het belang van het betrekken van burgers in de groene inrichting van de openbare ruimtes. En weet ons te vertellen hoe en welke samenwerking tussen overheid en burgers bijdragen aan het creër...2021-06-0920 minUit de Ivoren TorenStikstof: het debat op scherpStikstof: een kleur- en geurloos gas dat overal om ons heen zweeft. Dat klinkt op het eerste oog misschien onschuldig. Toch heeft het in de afgelopen jaren een fel debat doen oplaaien. Een teveel aan stikstof in de lucht heeft namelijk verschillende negatieve gevolgen voor de natuur. Het leidde tot crises in de bouw én in de landbouw. In deze aflevering ga ik in gesprek met Jan Willem Erisman, hoogleraar milieu en duurzaamheid bij het Centrum voor Milieuwetenschappen in Leiden. Hij vertelt ons meer over de aanleiding van de laatste stikstof crisis, de potentiële oplossingen en hoe j...2021-05-2626 minUit de Ivoren TorenDuurzaam textiel? Stof tot nadenkenDuurzaamheid en mode...twee dingen die niet altijd samen lijken te gaan. We worden regelmatig doodgegooid met verhalen over de groeiende fast fashion markt aan de ene kant en de kledingberg aan de andere kant. Wat is ervoor nodig om deze onderwerpen dichter bij elkaar te brengen?In deze aflevering ga ik in gesprek met Natascha van der Velden, onderzoeker en consultant op het gebied van duurzame mode en academisch coordinator van het LDE CfS Circular Textiles Lab. Ze vertelt ons meer over haar passie voor het vak, de rol van ontwerpers, en wat er nodig is o...2021-04-2826 minUit de Ivoren TorenDe kunst van het klimaatdebatKunstenaars lijken een steeds belangrijkere rol te gaan spelen in het klimaatdebat. Denk maar aan de Pollution Pods van Micheal Pinsky en Ice Watch van Olafur Eliasson . Het werk van kunstenaars, die zich bezighouden met maatschappelijk relevante thema’s lijkt daarom ook steeds vaker te worden vastgelegd in de mainstream media. Maar wat is eigenlijk de rol van kunstenaars in het klimaatdebat? In deze aflevering spreek ik Ulrike Hahn, een tweedejaars PhD onderzoeker aan de Erasmus Universiteit in Rotterdam, over haar onderzoek naar kunst en klimaatverandering. Zijn kunstenaars en klimaat een goede combi? En kunnen kunstenaars wetenschappers he...2021-04-1425 min
Platte Grond#12: Een Huis zoals Ik (Malaparte)Er bestaat een huis, verzonken in rotsen, op een magnifieke plek met een fenomenaal uitzicht. Het heet Casa Malaparte en het bevindt zich op het eiland Capri voor de kust van Italië. Architecten over de hele wereld lopen ermee weg. En zouden dolgraag, al was het maar voor één keer, een bezoek brengen. Velen hebben dat ook geprobeerd. Slechts een enkeling slaagde.Het huis is onder architecten zo beroemd, dat het bijna een cliché is om het te noemen. Michiel van Poelgeest, de maker van dit verhaal, had er echter nog nooit van gehoord. En eige...2021-03-2938 minUit de Ivoren TorenDe Stad als Mijn: Urban Mining komt eraanUrban mining is met de opkomst van de circulaire economie een hot topic. Het belooft een duurzamere oplossing te zijn voor de groeiende vraag aan grondstoffen ten gevolge van onder andere bevolkingsgroei en verstedelijking. Wat is de stand van zaken? In deze aflevering ga ik in gesprek met Ester van der Voet, universitair hoofddocent bij de studie Industriële Ecologie bij het Instituut voor Milieuwetenschappen in Leiden.Weten we inmiddels al meer over de hoeveelheid materialen die is opgeslagen in de stedelijke mijn? En wanneer kunnen we beginnen met graven? Ester is een van de wetenschappers die m...2021-03-2425 min
Platte Grond#11: Kathedraal van StaalWanneer de oude boogbrug bij Vianen afgebroken dreigt te worden voor de verbreding van de A2, is er één man die het voor de stalen constructie opneemt: kunstenaar Wim van Sijl. Hij maakt zich sinds jaar en dag sterk voor het behoud van de boogbrug over de Lek en neemt het op tegen bouwkranen, instanties, bestemmingsplannen en ministers. De brug mág gewoon niet weg, vindt hij.Voor Wim is de brug meer dan een middel om van A naar B te komen. De boogbrug is onderdeel gaan uitmaken van het rivierenlandschap en heeft zich inge...2021-03-1537 minUit de Ivoren TorenHet Effect van de Pandemie op Supply ChainsDe leveringstekorten van medicijnen en mondkapjes aan het begin van de coronacrisis legden de problemen rondom supply chains goed bloot. Globalisering heeft ervoor gezorgd dat onze producten van steeds verder weg kunnen komen. Tegelijkertijd is er in de wereld een focus op het terughalen van de maakindustrie naar eigen land. Denk dan aan de term 'America First'. Maar ook dichterbij huis wordt het terughalen van productie als een optie gezien. In een briefadvies schrijft de SER in februari 2021 dat de overheid in tekortsituaties van essentiële producten het terughalen van productie kan bevorderen. Reshoring, heet dat. Maar h...2021-03-1027 min
Platte Grond#10: Van wie is deze Kerk?Op dit moment staan er 7110 kerkgebouwen in Nederland. Meer dan 1500 van deze kerken hebben inmiddels een andere bestemming gekregen. Een kerk is allang niet meer alléén het huis van god. We kennen het kerkgebouw ook als café, concertzaal, boekenwinkel en zelfs als woning. Bovendien zijn er de afgelopen decennia honderden kerken gesloopt. Met de leegloop van de kerk, komt ook telkens de gevoelige vraag naar boven: wat moeten we met al die leegstaande kerken? Kerken zijn gebouwen waar ook veel niet-gelovigen aan gehecht zijn. Maar van wie is het kerkgebouw eigenlijk? In deze a...2021-03-0140 min
DOCSVan wie is deze kerk?In Den Haag was een kerkgebouw jarenlang inzet van een wonderlijk gevecht: de parochie wilde de kerk slopen, terwijl omwonenden het gebouw juist wilden behouden. Van wie is het kerkgebouw eigenlijk? De strijd om de Haagse Theresiakerk, God en de supermarkt.
Maker: Mariëtte Heres
Eindredactie: Katinka Baehr
Muziek: Michiel van Poelgeest
Audiomix: Poul Sven de Haan
Deze documentaire maakt deel uit van Platte Grond, een podcast-productie van Klaenk, met bijzondere verhalen over architectuur. Seizoen 2 van Platte Grond is net van start gegaan. Luister alle afleveringen op: https://podcasts.apple.com/nl/podcast/platte-grond/id1477803970
DOCS is de documentaire podcast van...2021-02-2439 min
Platte Grond#9: Het Groen en de DozenRuimte in Nederland wordt steeds schaarser. Veel polderlandschap verdwijnt om plaats te maken voor woningen en glastuinbouw. Maar ook voor logistieke distributiecentra van soms wel 20 meter hoog. Deze enorme hallen worden ‘dozen’ genoemd. De vraag ernaar is explosief gegroeid. Omdat we met z’n allen steeds meer spullen online bestellen. Tilburg profileert zich als dé logistieke hotspot van Nederland. Aan de zuidwest kant van de stad, in de buurt van vliegbasis Gilze-Rijen, staat nu een nieuw bedrijventerrein gepland. Het groen moet wijken voor de dozen. Of kan het ook anders?Ma...2021-02-1536 min
Platte GrondPlatte Grond seizoen 2 TrailerNieuwe afleveringen vanaf maandag 15 februari. In het tweede seizoen van Platte Grond lijkt er meer op het spel te staan dan ooit. Er wordt gestreden: om staal, om stenen en om groen. Bewoners, bestuurders en bedrijven binden de strijd aan om landschappen en gebouwen te behouden…of te verwoesten.Makers: René van Es, Prosper de Roos, Mariëtte Heres en Michiel van PoelgeestHost: Nienke de la Rive BoxEindredactie: Katinka BaehrPlatte Grond is een productie van Klaenk en ontvangt subsidie van het Stimuleringsfonds Creatieve Industrie.Support the...2021-02-0801 minUit de Ivoren TorenVakmanschap als spil van de duurzame samenlevingOnze samenleving staat op een cruciaal punt, zegt archeoloog Maikel Kuijpers, waarbij we beseffen dat het eigenlijk niet goed werkt waar we mee bezig zijn. Vooral de relatie die wij hebben met materialen, dus mens, materiaal en relatie. Ambachten en vakmanschap kunnen een cruciale rol spelen in de circulaire en duurzame samenleving. Het vakwerk laat de echte waarde van materialen zien, en het kan ook zorgen voor sociale cohesie.De duurzame toekomst? Die is handgemaakt. Bekijk ook de documentaire van Maikel Kuijpers The future is handmade ---Host: Fenna PlaisierEindmontage...2020-07-0220 minUit de Ivoren TorenCobalt: a critical mess?[English spoken]Uit de Ivoren Toren goes international in this special student edition! This episode we interview student Erika van der Linden about her master thesis research to a crucial metal for our energy transition: cobalt. There is a story of the energy transition and that's a story about the mining of cobalt in the Democratic Republic of the Congo - the DRC. Mining causes local environmental pollution and human rights abuses. Is there a way out?----Host: Quirien ReijtenbaghSound design: Michiel van Poelgeest | Klaenk2020-06-2306 minUit de Ivoren TorenDuurzaam toerisme: het gevonden paradijsParadise found almost always means paradise lost. Zo begint Shirley Nieuwland, PhD aan de Erasmus Universiteit van Rotterdam aan haar blog over duurzaam toerisme. Zowel haar onderzoek als haar eigen interesse gaat uit naar de vraag: hoe kunnen we ervoor zorgen dat toerisme in balans is met de omgeving? In dez podcast vertelt Shirley over haar onderzoek over stedelijk toerisme, over de schaduwkant van Airbnb en wat de consequentie is van goedkope vliegreizen. Wil je meer over duurzaam toerisme weten? Volg de blog van Shirley Nieuwland: https://www.paradisefound.nl/about/---...2020-06-0315 minUit de Ivoren TorenDe belofte van NanotechDe industrie rondom nanotechnologie groeit razendsnel. Nanotech claimt ook “Green & Clean te zijn”, omdat je veel sterkere en betere producten maakt, zoals bijvoorbeeld veel efficiëntere zonnepanelen. Daarom zou nanotechnologie een goede vervanging zijn voor veel chemische stoffen die nu op de markt zijn. Maar klopt dat wel? Wat doen die minuscule deeltjes met ons lichaam of in de natuur? Is nanotech wel wat het belooft te zijn? We gaan in gesprek met Martina Vijver Professor Ecotoxicology aan de Universiteit Leiden over de vraag wat er waar is van de Green & Clean belofte. --Help j...2020-05-1720 minUit de Ivoren TorenHoe vervangen we het BBP?Waarom meten we wel ons nationaal inkomen en niet ons welzijn of hoe het gaat met de natuur? In zijn boek "Replacing GDP by 2030" legt milieueconoom Rutger Hoekstra uit waarom het Bruto Binnenlands Product (BBP) zo succesvol is en waarom we hiervan moeten leren om het BBP te vervangen. Want hoe kunnen we duiden of het de goede kant opgaat met de samenleving? En als het geen economische groei is, weten we dan wel wat wel wel willen als samenleving? In deze aflevering vertelt Rutger ons wat er nodig is om het BBP te vervangen. Want met alleen meten...2020-05-0620 minUit de Ivoren TorenWind en WeerstandProtesten tegen windmolens lopen soms volledig uit de hand. Er wordt gesproken van "windmolenoproer" en"terrorisme". En nu zegt hoogleraar Eefje Cuppen dat conflict juist ook goed kan zijn. Goed? Maar hoe zit het dan met de energietransitie? Die moet toch juist sneller? We gaan het hebben over de Drentse windmolenoproer, over gemeenschapsgevoel en we luisteren naar een stuk van Zondag met Lubach van 3 jaar geleden over windmolens en de rol van de voormalige minister Henk Kamp. NB: Eefje Cuppen werkt sinds kort als professor "Governance of Sustainability" bij de faculteit Bestuurskunde van de Universiteit L...2020-03-0418 min