Shows
Pioniers van de WetenschapPioniers van de Wetenschap #40 - mRNA-vaccins en de Gamow BagTwee levensreddende interventies, de ene al wat vaker gebruikt dan de andere. Wat onderscheidt mRNA-vaccins van "tradionele" vaccinatie? En hoe overleef je een klim tot op de top van de Mount Everest? Ontdek het op Pioniers van de Wetenschap! 2025-07-0931 min
Pioniers van de WetenschapPioniers van de Wetenschap #39 - De keizersnede en nierdialyseTwee levensreddende ingrepen met een boeiende geschiedenis, daar gaat het deze week over op Pioniers van de Wetenschap. Van de keizersnede die talloze baby's gezond en wel op de wereld brengt, tot nierdialyse die de cruciale taak van onze nieren kan overnemen. 2025-06-1840 min
Pioniers van de WetenschapPioniers van de Wetenschap #38 feat Liesbeth Aerts - Special: ProefdierenDierproeven zijn van alle tijden. Hoe verliepen ze in het verleden, welke regelgeving is er in het heden, en hebben we ze nog nodig in de toekomst? Samen met onderzoekster Liesbeth Aerts duiken we in de geschiedenis en ethiek van dit controversieel thema, waarbij het belang van transparantie en maatschappelijk debat groot is. 2025-05-281h 00
Pioniers van de WetenschapPioniers van de Wetenschap #37 - De Ebers-Papyrus en tabakIn deze aflevering hebben Pieter en Lucas het over een eeuwenoude bron aan medische kennis, en de grootste voorkombare doodsoorzaak ter wereld - de 3500 jaar oude Ebers-Papyrus, en de bladeren van planten uit het geslacht Nicotiana. 2025-05-0735 min
Pioniers van de WetenschapPioniers van de Wetenschap #36 - CRISPR en het circadiaans ritmeEen moleculaire schaar waarmee we DNA kunnen knippen en plakken zonder limieten? Een moleculair klok waarmee ons lichaam exact weet hoe laat het is? Vandaag twee ingewikkelde topics, CRISPR-Cas9 en het circadiaans ritme, op een bevattelijke manier gebracht in Pioniers van de Wetenschap. 2025-04-1647 min
Pioniers van de WetenschapPioniers van de Wetenschap #35 - Dinosaurussen en de pestTwee organismen waarvan je misschien dacht dat ze waren uitgestorven, maar dat toch niet zo blijkt te zijn - welke dino's kan je vandaag nog tegenkomen, en waar doet de vreselijke bacterie Yersinia pestis nog de ronde?2025-03-2644 min
Pioniers van de WetenschapPioniers van de Wetenschap #34 feat Valerie Mariën - De killivis en neuroregeneratieIs een obscuur Afrikaans visje de sleutel tot gezonde veroudering? En waarom kunnen sommige dieren hun zenuwstelsel herstellen, en anderen niet? Wij spraken erover met Valerie Mariën, die binnenkort haar doctoraat afrondt in het departement biologie aan KU Leuven. 2025-03-0538 min
Pioniers van de WetenschapPioniers van de Wetenschap #33 - Vrouwen in de wetenschapTot op de dag van vandaag worden vrouwen nog steeds benadeeld in de wetenschap - zowel onderzoek door als voor vrouwen is doorheen de geschiedenis ondervertegenwoordigd. Op deze internationale dag van vrouwen en meisjes in wetenschap staan we stil bij de rol van vrouwen in onderzoek.2025-02-1141 min
Pioniers van de WetenschapPioniers van de Wetenschap #32 - Antimicrobiële resistentie en scheurbuikEén nieuw opkomend gevaar voor onze gezondheid, en een tweede die we grotendeels de wereld uit hebben geholpen. Deze aflevering hebben we het over hoe we als mensheid het wonder van antibiotica hebben verpest, en hoe scheurbuik voor lang de balans tussen grootmachten op zee bepaalde. 2025-01-2244 min
Pioniers van de WetenschapPioniers van de Wetenschap #31 - Zelfexperimentatie en evolutieIn de eerste aflevering van 2025 hebben we het over dé meest extreme toewijding aan de wetenschap - jezelf als proefpersoon gebruiken. Daarnaast bespreken we misschien wel de meest bekende biologische theorie: evolutie door natuurlijke selectie. 2025-01-0143 min
Pioniers van de WetenschapPioniers van de Wetenschap #30 - Special: WetenschapscommunicatieVoor onze 30ste jubileum staan we even stil bij wat we zelf doen. Hoe is wetenschap geëvolueerd van een ivoren toren voor intellectuelen tot een proces waar iedereen aan kan meedoen? Van de kermis tot de zoo, en van de "space race" tot onze eigen podcast, in deze aflevering staan we stil bij de wondere wereld van de wetenschapscommunicatie. 2024-12-1132 min
Pioniers van de WetenschapPioniers van de Wetenschap #29 - Xenotransplantatie en thalidomideHoe de wetenschap kan leiden tot fantastische uitvindingen, zoals een falend orgaan vervangen door dat van een dier, maar ook wel eens de mist in gaat, zoals een middel tegen ochtendmisselijkheid met verschrikkelijke bijwerkingen. 2024-11-2037 min
Pioniers van de WetenschapPioneers of Science #28 feat Richard Wingate - Neurons and the cerebellumThis episode we're going international, and talk to Professor Richard Wingate from University College London. What role has art played in building our image of the neuron? Why do we often overlook the "little brain" or cerebellum, despite it containing 80% of our brain cells? Find out all that and more in this English episode of "Pioniers van de Wetenschap"! 2024-10-3042 min
Pioniers van de WetenschapPioniers van de Wetenschap #27 - Immuniteit en de hypodermische naaldJe lichaam heeft gespecialiseerde cellen om elke ziekte af te weren die je kan tegenkomen (zelfs die dat nog niet bestaan!), en dat is maar één van de vele wonders van ons afweersysteem. Naast dat onderwerp hebben we het ook over de vrees van de vele zogeheten "trypanofoben" onder ons - de hypodermische naald, die desondanks deze angst een enorme rol speelt in geneeskunde. 2024-10-0935 min
Pioniers van de WetenschapPioniers van de Wetenschap #26 - Gekkekoeienziekte en IVFWist je dat de gekkekoeienziekte niet door een virus, bacterie of parasiet wordt overgedragen, maar door een afwijkend eiwit? Of dat de uitvinder van de wonderlijke IVF-procedure door zijn collega's en de media gedemoniseerd werd, omdat zijn uitvinding "onnatuurlijk" zou zijn? Ontdek er alles over tijdens deze aflevering van Pioniers van de Wetenschap! 2024-09-1837 min
Pioniers van de WetenschapPioniers van de Wetenschap #25 - Alcohol en X-chromosomale inactivatieDeze week bespreken Lucas en Pieter twee uiteenlopende topics - één van de gevaarlijkste drugs ter wereld, en de genetische verklaring voor lapjeskatten. 2024-08-2834 min
Pioniers van de WetenschapPioniers van de Wetenschap #24 - Spoedgeneeskunde en tandheelkundeVandaag op Pioniers van de Wetenschap: twee specifieke takken van de geneeskunde die in de recente geschiedenis (gelukkig) een hele ontwikkeling hebben doorgemaakt, urgentiegeneeskunde en tandheelkunde. 2024-08-0737 min
Pioniers van de WetenschapPioniers van de Wetenschap #23 feat Joyce Bosmans - Alzheimer en EvenwichtDe ziekte van Alzheimer is de meest voorkomende vorm van dementie. Wat zijn de symptomen, en wat gebeurt er dan precies in de hersenen? Onze gaste in deze aflevering, neuropsychologe dr. Joyce Bosmans, komt het ons vertellen. Ze gaat daarbij ook in op haar eigen onderzoek, namelijk hoe alzheimer het evenwicht kan aantasten. En wat we daaraan kunnen doen. Ontdek het hier!2024-07-1743 min
Pioniers van de WetenschapPioniers van de Wetenschap #22 - OxyContin en fotosyntheseDe wetenschap brengt ons veel levensreddende medicijnen en interventies, maar af en toe zit daar ook een blunder tussen - vandaag vertelt Lucas over het duistere verhaal van OxyContin. En ooit al stilgestaan bij hoe indrukwekkend het eigenlijk is dat een plant met wat water en lucht tot één van de grootste organismen op aarde kan groeien? Pieter doet hoe dat juist werkt uit de doeken. 2024-06-2642 min
Pioniers van de WetenschapPioniers van de Wetenschap #21 - Caissonziekte en het Human Genome ProjectWat hebben platte champagne die spontaan begint te bubbelen in je maag en een dodelijke duikersziekte met elkaar gemeen? En wat was de grootste wetenschappelijke samenwerking ooit, maar tegelijk ook de spannendste wedstrijd in de biologie? Ontdek de antwoorden in deze aflevering van Pioniers van de Wetenschap! 2024-06-0536 min
Pioniers van de WetenschapPioniers van de Wetenschap #20 feat Marc Van Ranst - Virussen en vaccinsDuik samen met Marc Van Ranst mee in de fascinerende wereld van de allerkleinste wezens en de middelen waarmee we onszelf er tegen beschermen. Beluister ook hoe hij terecht gekomen is in de virologie, en zijn advies om de wetenschap te beschermen tegen absurde complottheoriën en fake news. 2024-05-1547 min
Pioniers van de WetenschapPioniers van de Wetenschap #19 - Aspirine en amputatiesHoe de Duitsers tijdens WOI aspirine gebruikten om Britse bommenproductie te dwarsbomen, en wie met een mortaliteit van 300% de dodelijkste operatie aller tijden uitvoerde, ontdek het in deze aflevering over de geschiedenis en wetenschap achter aspirine en amputaties. 2024-04-2439 min
Pioniers van de WetenschapPioniers van de Wetenschap #18 - De bril en HeLa-cellenEen kijk naar hoe de bril veel mensen hun zicht op het leven veranderd heeft, en het verhaal van Henrietta Lacks, de vrouw wiens gestolen cellen nu verspreid zijn overheen heel de wereld. Wil je bijdragen aan Ekoli's inclusief wetenschapsfestival? Dat kan hier: https://projecten.streekfondsoostvlaanderen.be/nl-NL/project/gent-questival-ekoli-s-inclusieve-wetenschapsfestival2024-04-0340 min
Pioniers van de WetenschapPioniers van de Wetenschap #17 feat Anna Wester - Angst en leugendetectorsIn deze aflevering spreken we met Anna Wester, die in haar doctoraat onderzoek doet naar angststoornissen. Daarbij gebruikt ze ook een toestel om stress te meten, in de volksmond ook wel gekend als een "leugendetector". Sinds COVID19 zijn angststoornissen drastisch toegenomen - wat kunnen we daaraan doen? En zo'n leugendetector, werkt dat wel echt? Ontdek het hier! 2024-03-1334 min
Pioniers van de WetenschapPioniers van de Wetenschap #16 - Penicilline en bloedgroepenEen ontdekking vol toevalligheden, en een onzichtbare opdeling van de mensheid gebaseerd op speciale suikers. Penicilline en een grondig begrip van bloedgroepen hebben intussen al miljoenen levens gered, dus bespreken we vandaag hun boeiende geschiedenis! 2024-02-2137 min
Pioniers van de WetenschapPioniers van de Wetenschap #15 - Euthanasie en malariaZelf controle nemen over je levenseinde, hoe is dat doorheen de geschiedenis tot stand gekomen? En hoe bestrijd je een ziekte die waarschijnlijk het grootste aantal dodelijke slachtoffers ooit heeft veroorzaakt? Pieter en Lucas hebben het deze keer over euthanasie en malaria, twee zaken die een misschien wel langere geschiedenis kennen dan je zou denken... 2024-01-3140 min
Pioniers van de WetenschapPioniers van de Wetenschap #14 - C. elegans en Dolly het schaapTwee dieren die een revolutie teweeg brachten in de wetenschap - de microscopische worm C. elegans en het gekloneerde schaap Dolly. In de eerste aflevering van 2024 ontdekken we meer over deze bijzondere beesten en hun impact. 2024-01-1046 min
Pioniers van de WetenschapPioniers van de Wetenschap #13 feat Kim Verhaeghe - KerstspecialKunnen giraffen zwemmen? Hoe snel is té snel voor een vogel in het verkeer? En moeten we stand-up comedy voorzien bij bloeddonaties? Deze maand beantwoorden we met EOS redacteur Kim Verhaeghe enkele bizarre vragen uit de wetenschap, afkomstig uit zijn nieuw boek "Giraffes Don't Sink". 2023-12-2043 min
Pioniers van de WetenschapPioniers van de Wetenschap #12 - Echolocatie en geurTwee zintuigen, eentje die we als mens niet gebruiken (of toch wel?) en eentje waarvan we het belang vaak onderschatten - in deze aflevering ontdekken we het verhaal achter echolocatie en geur, twee zintuigen die de inspiratie zijn geweest voor allerlei praktische toepassingen. 2023-11-2940 min
Pioniers van de WetenschapPioniers van de Wetenschap #11 - Ziektekiemen en placebo'sHoe de meest minuscule wezentjes ons ziek kunnen maken en een suikerpil ons weer beter kan doen voelen, in deze aflevering reizen Lucas en Pieter terug in de tijd om meer te weten te komen over ziektekiemen en placebo's. 2023-11-0837 min
Pioniers van de WetenschapPioniers van de Wetenschap #10 feat Maarten Larmuseau - Stambomen en genetische testsOm de tiende aflevering te vieren nodigden Pieter en Lucas de geneticus en genealoog Maarten Larmuseau uit om te spreken over spookvoorouders en koekoekskinderen, waarom we allemaal verwant zijn aan Karel de Grote (of genetisch gezien net niet?), en het risico van je DNA te sequeneren als “leuk” kerstcadeau. 2023-10-1857 min
Pioniers van de WetenschapPioniers van de Wetenschap #9 - CT-scan en lobotomieHoe een idee om de binnenkant van Egyptische pyramides te bestuderen gebruikt is om een kijk in ons eigen brein te krijgen, en waarom voor meerdere decennia het beschadigen van dat brein een populaire medische ingreep was, in deze aflevering gaan we in op twee suggesties van onze luisteraars: de CT-scan en de lobotomie. 2023-09-2740 min
Pioniers van de WetenschapPioniers van de Wetenschap #8 - DNA en aderlatingIn deze aflevering ontdekken we hoe de eigenschappen van erwten en de befaamde "photo 51" leidden tot de ontdekking van de structuur van DNA, en waarom het opzettelijk aftappen van bloed voor eeuwenlang een populaire medische ingreep was. Leer bij over onterecht opzij geschoven wetenschappers en waarvoor we aderlatingen vandaag de dag toch nog gebruiken. 2023-09-0635 min
Pioniers van de WetenschapPioniers van de Wetenschap #7 - Anticonceptie en de hart-longmachineEen anticonceptiepil voor vrouwen hebben we al meer dan 60 jaar, maar waar blijft de mannenpil? En hoe leg je een hart stil om er op te kunnen opereren? De geschiedenis van allerlei soorten voorbehoedsmiddel en de hart-longmachine is de focus van deze aflevering - beslis hieronder zelf mee over die van aflevering 9!2023-08-1645 min
Pioniers van de WetenschapPioniers van de Wetenschap #6 - Muizen en stamcellenTwee modellen, de één ontstaan uit een Victoriaanse hobby in de jaren 1700, de andere uit onderzoek naar dodelijke straling in de jaren 1960 - we nemen in deze aflevering een kijk naar hoe muizen en stamcellen onze medische kennis bevorderden en nieuwe therapieën mogelijk maakten. 2023-07-2640 min
Pioniers van de WetenschapPioniers van de Wetenschap #5 feat Nina Maenhoudt - Endometriose en organoïdenDeze maand worden Lucas en Pieter vergezeld door onderzoeker Nina Maenhoudt, die samen met hen de geschiedenis (en heden) induikt van een ziekte waarmee één op tien vrouwen te maken krijgt, en een revolutionaire techniek waarmee mini-orgaantjes in het labo opgegroeid kunnen worden - endometriose en organoïden. 2023-07-0537 min
Pioniers van de WetenschapPioniers van de Wetenschap #4 - LSD en AIDSHoe de zoektocht naar geneesmiddelen ons een hallucinogene drug heeft bezorgd, maar nog geen oplossing voor een epidemie die al meer dan veertig jaar woedt. In de vierde aflevering van Pioniers van de Wetenschap duiken onderzoekers Lucas en Pieter het verleden in, op zoek naar het verhaal achter LSD en AIDS. 2023-06-1439 min
Pioniers van de WetenschapPioniers van de Wetenschap #3 - Defibrillator en insulineHoe een elektrische schok en een hormoon uit de pancreas miljoenen levens redden, in aflevering drie van Pioniers van de Wetenschap nemen Pieter en Lucas een kijkje naar de (soms nogal dramatische) geschiedenis van de defibrillator en insuline. 2023-05-2440 min
Pioniers van de WetenschapPioniers van de Wetenschap #2 - Steriliteit en anesthesieDe evolutie van operaties als vreselijk pijnlijke en al te vaak dodelijke ingrepen tot enorm beheerste en relatief veilige procedures, in de tweede aflevering van Pioniers van de Wetenschap ontdekken Pieter en Lucas de geschiedenis van serilisatie en anesthesie. 2023-05-0336 min
Pioniers van de WetenschapPioniers van de Wetenschap #1 - Stethoscoop en zwangerschapstestVan een conisch opgerold papier tot een iconisch medisch instrument, van "pisprofeten" tot "lateral flow tests", in deze eerste aflevering van Pioniers van de Wetenschap duiken Pieter en Lucas in de geschiedenis van de stethoscoop en de zwangerschapstest. 2023-04-1235 min