podcast
details
.com
Print
Share
Look for any podcast host, guest or anyone
Search
Showing episodes and shows of
Wszechnica.org.pl - Historia
Shows
Wszechnica.org.pl - Historia
1051. Granica języka granicą kultury? Krótko o dawnym pograniczu Szwecji, współczesnej Finlandii, i kształtowaniu się tożsamości narodowej - Julia Grzybowska
Wykład Julii Grzybowskiej w ramach konferencji „Pogranicza. Tygiel kultur czy beczka prochu?”, zorganizowanej przez Studenckie Koło Naukowe Historyków UW i Wydział Historii Uniwersytetu Warszawskiego [22-23 kwietnia 2024 r.]https://wszechnica.org.pl/wyklad/granica-jezyka-granica-kultury-krotko-o-dawnym-pograniczu-szwecji-wspolczesnej-finlandii-i-ksztaltowaniu-sie-tozsamosci-narodowej/Julia Grzybowska - Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w PoznaniuOrganizatorzy pochylili się nad tematyką pogranicza, terenów przygranicznych, występujących tam zjawisk oraz procesów w ujęciu historycznym. Temat pograniczy został ujęty interdyscyplinarnie, choć z naciskiem na badania społeczno-polityczne, gospodarcze lub kulturowe. Granica języka granicą kultury? Krótko o dawnym pogra...
2025-06-10
17 min
Wszechnica.org.pl - Historia
1045. Mosty i mury relacje pomiędzy starowiercami a lokalną społecznością na Suwalszczyźnie - Maciej Gołąb
Wykład Macieja Gołąba w ramach konferencji „Pogranicza. Tygiel kultur czy beczka prochu?”, zorganizowanej przez Studenckie Koło Naukowe Historyków UW i Wydział Historii Uniwersytetu Warszawskiego [22-23 kwietnia 2024 r.]Starowiercy (starowierzy, staroobrzędowcy) to grupa wyznaniowa wywodząca się z rosyjskiego prawosławia, która w XVII wieku odrzuciła reformy patriarchy Nikona, uznając je za odejście od „prawdziwej” wiary. Prześladowani w Imperium Rosyjskim, szukali schronienia poza jego granicami. Jednym z takich miejsc była Suwalszczyzna – pograniczny region Rzeczypospolitej Obojga Narodów, a później Królestwa Polskiego, przyjazny mniejszościom religijnym i etnicznym.Osiedlali się tu od XVIII wieku...
2025-05-14
17 min
Wszechnica.org.pl - Historia
1044. Kategoria pogranicza w badaniach historycznych - koncepcja antemurale w XIXw - Karolina Kuźlak
Wykład Karoliny Kuźlak w ramach konferencji „Pogranicza. Tygiel kultur czy beczka prochu?”, zorganizowanej przez Studenckie Koło Naukowe Historyków UW i Wydział Historii Uniwersytetu Warszawskiego [22-23 kwietnia 2024 r.]Wykład o tym, jak pojęcie pogranicza może być używane przez historyków i jak koncepcja antemurale – rozumiana jako tożsamościowe „przedmurze” – była reinterpretowana przez konkretne osoby w XIX wieku w kontekście zmieniających się granic, ideologii i tożsamości narodowych.Antemurale to łacińskie słowo oznaczające „przedmurze” – w historii idei używane np. w koncepcjach, wedle których jakieś społeczeństwo czy naród uważa się za...
2025-05-08
13 min
Wszechnica.org.pl - Historia
1035. Architektura pogranicza – niechciane dziedzictwo czy też spoiwo budujące tożsamość - Karolina Zorn
Wykład mgr inż. arch. Karoliny Zorn w ramach konferencji „Pogranicza. Tygiel kultur czy beczka prochu?”, zorganizowanej przez Studenckie Koło Naukowe Historyków UW i Wydział Historii Uniwersytetu Warszawskiego [22-23 kwietnia 2024 r.]mgr inż. arch. Karolina Zorn - Wojewódzki Urząd Ochrony Zabytków w Gdańsku, Wydział ds. Zabytków NieruchomychOrganizatorem konferencji było Studenckie Koło Naukowe Historyków UW – najstarsze koło na Uniwersytecie Warszawskim. Rok założenia 1916.Patronem wydarzenia było Muzeum Historii Polski.Organizatorzy pochylili się nad tematyką pogranicza, terenów przygranicznych, występujących tam zjawisk oraz procesów w ujęciu historycznym. Temat pogr...
2025-04-02
19 min
Wszechnica.org.pl - Historia
1023. Czy oni nadal są jak my? Burowie i ich relacje z innymi grupami etnicznymi - Jakub Kawczyński
Wykład Jakuba Kawczyńskiego w ramach konferencji „Pogranicza. Tygiel kultur czy beczka prochu?”, zorganizowanej przez Studenckie Koło Naukowe Historyków UW i Wydział Historii Uniwersytetu Warszawskiego [22-23 kwietnia 2024 r.]Kim byli Burowie i jak postrzegał ich brytyjski świat? Kolonialna Afryka Południowa była miejscem skomplikowanych relacji między osadnikami holenderskimi, Brytyjczykami oraz rdzennymi mieszkańcami. Jakie stereotypy i uprzedzenia kształtowały opinię brytyjskich podróżników i urzędników o Burach? Czy widziano w nich „braci w cywilizacji”, czy raczej odmieńców niepasujących do imperialnego świata?Zapraszamy na fascynujący wykład, który przeniesie nas w realia XIX...
2025-02-22
17 min
Wszechnica.org.pl - Historia
1019. Co się wydarzyło przed rokiem 1025? / prof. Przemysław Urbańczyk i Piotr Szczepański
Rozmowa Piotra Szczepańskiego z prof. Przemysławem Urbańczykiem w ramach cyklu #rozmowyWszechnicy [7 lutego 2025 r.] Tysiąc lat temu, w roku 1025, w czerwcu, Bolesław Chrobry został koronowanym władcą Polski. Zapowiadane są obchody, konkursy, planowane wydarzenia "patriotyzmy przyszłości i przeszłości". Wszechnica zajmie się tym, dlaczego ten akt (koronacji) był ważny, wszak ojciec Bolesława, Mieszko I stworzył to państwo, a koronowany nie był. A w ogóle to dlaczego Chrobry? I kto go tak nazwał? Jak do tego doszło, co się wydarzyło, skąd się wzięli ludzie, którzy wynieśli Mieszka i Bolesł...
2025-02-14
1h 18
Wszechnica.org.pl - Historia
1016. Pochodzenie terytorialne szlachty ukraińskiej w świetle rejestrów podatkowych końca XVIII wieku - Joanna Hryniewicka
Wykład Joanny Hryniewickiej w ramach konferencji Pogranicza. Tygiel kultur czy beczka prochu? [22 kwietnia 2024 r.] Pod koniec XVIII wieku, w kontekście dynamicznych przemian politycznych i administracyjnych, jakie miały miejsce na ziemiach ukraińskich, rejestry podatkowe stały się jednym z kluczowych źródeł informacji o strukturze społecznej i pochodzeniu terytorialnym szlachty ukraińskiej. Analiza tych dokumentów pozwala zrekonstruować zarówno zasięg terytorialny szlacheckich majątków, jak i charakter mobilności tej warstwy społecznej w okresie poprzedzającym upadek Rzeczypospolitej Obojga Narodów. W drugiej połowie XVIII wieku ziemie ukraińskie znajdowały się pod panowaniem Rze...
2025-02-08
20 min
Wszechnica.org.pl - Historia
1014. Odizolowana społeczność czy bliscy sąsiedzi? - Maciej Kicior
Wykład Macieja Kiciora w ramach konferencji "Pogranicza. Tygiel kultur czy beczka prochu?", zorganizowanej przez Studenckie Koło Naukowe Historyków UW i Wydział Historii Uniwersytetu Warszawskiego [22 kwietnia 2024 r.] Odizolowana społeczność czy bliscy sąsiedzi? Poszczególne aspekty przenikania się osadników holenderskich Kępy Soleckiej z miejscową ludnością w świetle przywileju magistratu Warszawy z dnia 13 listopada 1628 r. Osadnictwo holenderskie w Polsce, znane jako osadnictwo olęderskie, miało znaczący wpływ na rozwój społeczności lokalnych, szczególnie na terenach nadrzecznych. Olędrzy, zapraszani przez władców i lokalne władze, byli znani ze swoich umiejętności...
2025-02-04
20 min
Wszechnica.org.pl - Historia
994. Tam, gdzie nie sięga prawo. Burgrabiowie Makowicy i ich rozbójnicza działalność na pograniczu polsko-węgierskim w XV-XVI wieku - Aleksander Dąbrowicz
Wykład Aleksandra Dąbrowicza w ramach konferencji Pogranicza. Tygiel kultur czy beczka prochu? [22 kwietnia 2024 r.] Aleksander Dąbrowicz - prezes Studenckiego Klubu Międzyepokowych Badań Historycznych Uniwersytetu Warszawskiego Jeśli chcesz wspierać Wszechnicę w dalszym tworzeniu treści, organizowaniu kolejnych #rozmówWszechnicy, możesz: 1. Zostać Patronem Wszechnicy FWW w serwisie https://patronite.pl/wszechnicafww Przez portal Patronite możesz wesprzeć tworzenie cyklu #rozmowyWszechnicy nie tylko dobrym słowem, ale i finansowo. Będąc Patronką/Patronem wpłacasz regularne, comiesięczne kwoty na konto Wszechnicy, a my dzięki Twojemu wsparciu możemy dalej rozwijać naszą działalność. W ramach podziękowania mamy...
2025-01-02
20 min
Wszechnica.org.pl - Historia
992. Dwie Armenie, cztery inne spojrzenia na naród łuczników. Obraz Mongołów - Albert Prudente
Dwie Armenie, cztery inne spojrzenia na naród łuczników. Obraz Mongołów w kronikach ormiańskich trzeciej ćwierci XIII wieku - Albert Prudente Wykład Alberta Prudente w ramach konferencji Pogranicza. Tygiel kultur czy beczka prochu? [22 kwietnia 2024 r.] Podczas wykładu przyjrzymy się, jak kronikarze ormiańscy z XIII wieku opisywali Mongołów – potężny „naród łuczników”, który wówczas kształtował historię Azji i Europy. Wspomnienia te, pełne różnorodnych spojrzeń, odzwierciedlają zarówno lęk przed najeźdźcami, jak i próby zrozumienia ich miejsca w ówczesnym świecie. To fascynująca podróż do średniowiecznego pogranicza kult...
2024-12-30
22 min
Wszechnica.org.pl - Historia
989. Jezus z Nazaretu jako postać historyczna – co wiemy o nim i o judaizmie - prof. Łukasz Niesiołowski-Spanò
Wykład prof. Łukasza Niesiołowskiego-Spanò w ramach Kawiarni Naukowej Festiwalu Nauki [16 grudnia 2024 r.] W okresie poprzedzającym Święta Bożego Narodzenia pojawiają się liczne pytania o okoliczności narodzin Jezusa i historyczne podstawy naszej tradycji o stajence, pastuszkach, gwieździe betlejemskiej oraz trzech mędrcach ze Wschodu. Odpowiedź na te pytania w świetle wiedzy historycznej, podobnie jak rekonstrukcja szerszego kontekstu dotyczącego historycznego Jezusa oraz jego czasów, wymaga krytycznej analizy danych źródłowych. Widzieć je trzeba przy tym przez pryzmat zmian zachodzących w ówczesnym judaizmie i historii państw żydowskich pod dominacją rzymską. Podczas spotkania zaprezentowany zo...
2024-12-17
1h 17
Wszechnica.org.pl - Historia
981. Narodziny Wenus. Queerowy renesans / Dr hab. Justyna Jaworska
Wykład dr hab. Justyny Jaworskiej z Instytutu Kultury Polskiej [2 lutego 2021 r.] https://wszechnica.org.pl/wyklad/narodziny-wenus-queerowy-renesans/ Dr hab. Justyna Jaworska - kulturoznawczyni, adiunkt w Zakładzie Filmu i Kultury Wizualnej IKP UW. Zajmuje się historią kultury polskiej XIX i XX wieku w ujęciu obrazu, antropologią wizualności, historią obyczaju, kulturą popularną, historią i teorią mody. Interesuje ją polskie kino lat siedemdziesiątych z perspektywy sockonsumeryzmu. Wykład zrealizowany we współpracy z Instytutem Kultury Polskiej Znajdź nas: https://www.facebook.com/WszechnicaFWW1/ https://anchor.fm/wszechnicaorgpl---historia https://anchor.fm/wszechnica-fww-nauka https://wszechnica.org.pl...
2024-12-09
35 min
Wszechnica.org.pl - Historia
964. Fascynacja i konstelacja / prof. Andrzej Mencwel
Wykład prof. Andrzeja Mencwela w ramach Kawiarni Naukowej Festiwalu Nauki [18 listopada 2024 r.] https://wszechnica.org.pl/wyklad/fascynacja_konstelacja/ Czy Józef Czapski fascynował Jerzego Giedroycia, a Giedroyc Czapskiego? Czy Juliusz Mieroszewski współredagował „Kulturę”, chociaż nigdy nie przestąpił progu redakcji? Czy w ogóle istniała redakcja „Kultury”, czy też była ona wyjątkową twórczą konstelacją? I jak się mieli w tej konstelacji Witold Gombrowicz, Czesław Miłosz, Gustaw Herling-Grudziński, Konstanty Jeleński, Jerzy Stempowski, Stanisław Vincenz? Czy konstelacja ta stworzyła nie tylko bibliotekę dzieł pierwszorzędnych, ale także nowy „za...
2024-11-19
1h 44
Wszechnica.org.pl - Historia
959. Ochroniarze, wieś, przyroda - w oczach krajoznawców / Piotr Kubkowski
Wykład Piotra Kubkowskiego w ramach projektu "Bioróżnorodność i woda w wiejskim dziedzictwie" realizowanego w ramach grantu „KPO dla Kultury”, sfinansowanego przez Unię Europejską NextGenerationEU [17 października 2024 r.] https://wszechnica.org.pl/wyklad/ochroniarze-wies-przyroda-w-oczach-krajoznawcow/ Co o wrażliwości ekologicznej początku XX wieku wyczytać można z tekstów krajoznawczych? Kiedy na przełomie XIX i XX wieku powstawał, a w dwudziestoleciu międzywojennym umacniał się ruch krajoznawczy, jednym z jego głównych zadań stało się „ochroniarstwo", które dziś nazwalibyśmy aktywizmem ekologicznym. Działalność w zakresie ochrony przyrody była solidnie zakorzeniona w ideologii k...
2024-11-13
1h 06
Wszechnica.org.pl - Historia
938. Rząd Tadeusza Mazowieckiego wobec wyzwań międzynarodowych i wewnętrznych / prof. Andrzejem Friszke
Rozmowa Piotra Szczepańskiego z prof. Andrzejem Friszke w ramach cyklu #rozmowyWszechnicy [16 października 2024 r.] 30 lat temu powstał rząd Tadeusza Mazowieckiego. To był trudny początek rozwoju Rzeczpospolitej. Rozwoju jaki nigdy nie miał miejsca. Jak do tego doszło, jak to się stało, że Polacy "ujęli rąbek szaty Pana Boga" i wykorzystali okazję. Co nam się wydarzyło i dlaczego. Zapraszamy na rozmowę z prof. Andrzejem Friszke, historykiem, autorem książek o historii Polski, który był nie tylko widzem i uczestnikiem tych wydarzeń, a dodatkowo zajmował się naukowo tym okresem. prof. Andrzej Friszke – historyk specjalizujący się w histo...
2024-10-22
1h 51
Wszechnica.org.pl - Historia
936. Wiejska przestrzeń - Sto lat rozwoju polskiej wsi. Interdyscyplinarny dialog międzypokoleniowy cz.5
Konferencja "Sto lat rozwoju polskiej wsi. Interdyscyplinarny dialog międzypokoleniowy" jest zwieńczeniem interdyscyplinarnego projektu badawczego realizowanego przez Instytut Rozwoju Wsi i Rolnictwa PAN, którego tematem był rozwój polskiej wsi w stuleciu 1918-2018. https://wszechnica.org.pl/wyklad/sto-lat-rozwoju-polskiej-wsi-interdyscyplinarny-dialog-miedzypokoleniowy/ Sesja IV: Wiejska przestrzeń Przewodniczy: dr hab. Monika Stanny – Instytut Rozwoju Wsi i Rolnictwa PAN dr hab. Marcin Wójcik – Wydział Nauk Geograficznych, Uniwersytet Łódzki - Człowiek i przestrzeń. Przemiany podstaw teoretyczno-metodologicznych w geografii wsi dr hab. Przemysław Śleszyński – Instytut Geografii i Przestrzennego Zagospodarowania PAN - Stan i wyzwania planowania przestrzennego na obszarach wiejskich Polski W ramach wyżej wymien...
2024-10-20
1h 30
Wszechnica.org.pl - Historia
935. Wiejska gospodarka - Sto lat rozwoju polskiej wsi. Interdyscyplinarny dialog międzypokoleniowy cz.4
Konferencja "Sto lat rozwoju polskiej wsi. Interdyscyplinarny dialog międzypokoleniowy" jest zwieńczeniem interdyscyplinarnego projektu badawczego realizowanego przez Instytut Rozwoju Wsi i Rolnictwa PAN, którego tematem był rozwój polskiej wsi w stuleciu 1918-2018. https://wszechnica.org.pl/wyklad/sto-lat-rozwoju-polskiej-wsi-interdyscyplinarny-dialog-miedzypokoleniowy/ Sesja III: Wiejska gospodarka Przewodniczy: prof. dr hab. Jerzy Wilkin – czł. rzecz. PAN, Instytut Rozwoju Wsi i Rolnictwa PAN prof. dr hab. Janusz Kaliński – prof. em. Szkoły Głównej Handlowej - Reformy i zmiany instytucjonalne w rolnictwie Polski Ludowej – referat wprowadzający Tomasz Zdziebkowski – Prezes Top Farms Sp. z o.o. - Od gospodarstwa państwowego do wielkotowarowego...
2024-10-19
1h 53
Wszechnica.org.pl - Historia
923. Co zawdzięczamy Moniuszce? / Dr Ignacy Zalewski
O twórczości Stanisława Moniuszki opowiada kompozytor i dyrygent dr Ignacy Zalewski z Uniwersytetu Muzycznego Fryderyka Chopina w Warszawie [0h51min] https://wszechnica.org.pl/wyklad/co-zawdzieczamy-moniuszce/ O twórczości Stanisława Moniuszki opowiada kompozytor i dyrygent dr Ignacy Zalewski z Uniwersytetu Muzycznego Fryderyka Chopina w Warszawie W 2019 roku przypadła 200. rocznica urodzin Stanisława Moniuszki – wybitnego kompozytora, dyrygenta, organisty, pedagoga, dyrektora Teatru Wielkiego w Warszawie, twórcy polskiej opery narodowej. Z tej okazji Sejm ustanowił rok 2019 Rokiem Stanisława Moniuszki. W przyjętej uchwale podkreślono, że dorobek kompozytorski Moniuszki "imponuje różnorodnością, bogactwem melodycznym i głębok...
2024-10-07
51 min
Wszechnica.org.pl - Historia
918. Legenda Kresów w literaturze i malarstwie polskim XIX wieku / Urszula Król
Wykład Urszuli Król towarzyszący wystawie „Józef Brandt 1841-1915” w Muzeum Narodowym w Warszawie https://wszechnica.org.pl/wyklad/legenda-kresow/ Nagranie wykładu historyczki sztuki Urszuli Król. Prelegentka przedstawia obraz Kresów Rzeczpospolitej w polskim malarstwie i literaturze XIX wieku. Kresy inspirowały polskich malarzy, poetów i pisarzy w XIX wieku. Ich dzieła przestawiają mieszkańców stepów - ludzi wolnych i odważnych, żyjących w symbiozie z naturą. Sceny walk, miłości i codziennego życia odzwierciedlają nostalgię artystów za wyidealizowanym obrazem przedrozbiorowej Rzeczpospolitej. Przywołała je historyczka sztuki Urszula Król podczas wy...
2024-10-01
1h 16
Wszechnica.org.pl - Historia
911. Mozaika syryjska, czyli kultura i tradycja Syrii – Karima Kanjo
Wykład Karimy Kanjo, Wawerskie Centrum Kultury, 14 grudnia 2017 https://wszechnica.org.pl/wyklad/mozaika-syryjska-czyli-kultura-i-tradycja-syrii/ Syria to mieszanka religii i kultur – mówiła w Kawiarni Naukowej 1a Karima Kanjo. Pochodząca z polsko-syryjskiej rodziny mieszkającej w Aleppo prelegentka opowiedziała, jak wyglądało życie w kraju znanym jej sprzed wybuchu wojny domowej. Obecnie Karima Kanjo wraz z mężem i dziećmi od czterech lat mieszka w Polsce. Syria zapamiętana przez prelegentkę była państwem, gdzie w pokoju żyli obok siebie muzułmanie, chrześcijanie oraz przedstawiciele innych religii. Gościni Kawiarni dużą cześć wystąpienia poświęciła kobietom...
2024-09-24
1h 15
Wszechnica.org.pl - Historia
903. Oczy muchy. Ubiory okresu biedermeieru i ich niezwykłe kolory - Ewa Orlińska-Mianowska
Wykład Ewy Orlińskiej-Mianowskiej i Moniki Janisz towarzyszący wystawie "Biedermeier", Muzeum Narodowe w Warszawie, 9 listopada 2017 [0h52min] https://wszechnica.org.pl/wyklad/oczy-muchy-ubiory-okresu-biedermeieru-i-ich-niezwykle-kolory/ Kobiece ubiory z okresu biedermeieru zachwycały ciekawymi rozwiązaniami kolorystycznymi. Ówczesna moda oraz zmiany technologiczne w produkcji odzieży, które na nią wpływały, były tematem wykładu kostiumolożek Ewa Orlińskiej-Mianowskiej oraz Moniki Janisz w Muzeum Narodowym w Warszawie. Kolorystyka sukni inspirowana byłą barwami, które obserwowano w przyrodzie. Najczęściej zestawiano ze sobą brąz i błękit. Była to nowość w porównaniu do XVIII-wiecznych tkanin pastelowych czy bieli...
2024-09-16
52 min
Wszechnica.org.pl - Historia
901. Droga pod Wiedeń - 1683 - prof. M.Kopczyński, prof. D.Kołodziejczyk, prof. M.Nagielski
Rozmowa trzech historyków – prof. Michała Kopczyńskiego, prof. Dariusza Kołodziejczyka i prof. Mirosława Nagielskiego, o genezie, przygotowaniach i przebiegu bitwy pod Wiedniem w 1683 roku, Fundacja Wspomagania Wsi, 2012 r. https://wszechnica.org.pl/wyklad/droga-pod-wieden-1683/ 12 września 1683 roku na polach i wzgórzach pod Wiedniem doszło do wielkiej bitwy chrześcijaństwa z 'półksiężycem'. Główną rolę w tym wielkim starciu odegrał król Jan III Sobieski i wojska koronne. Wokół tej bitwy od zawsze pojawiają się pytania - czy trzeba było iść pod Wiedeń? Czy to nam się opłaciło, skoro sto lat później doszło do r...
2024-09-14
2h 01
Wszechnica.org.pl - Historia
897. Historia zapisana światłem – Krzysztof Varga
Wykład towarzyszący wystawie „Tak widzą. Panorama fotografii węgierskiej”, Muzeum Narodowe w Warszawie, 10 sierpnia 2017 https://wszechnica.org.pl/wyklad/historia-zapisana-swiatlem/ Architektura Budapesztu, życie na obszarach puszty, rzeczywistość schyłkowego komunizmu. To tylko niektóre tematy, które zajmowały węgierskich fotografów. Ich postacie oraz kontekst tworzonych przez nich prac przedstawił podczas wystąpienia w Muzeum Narodowym w Warszawie Krzysztof Varga, miłośnik Węgier oraz autor książek na temat tego kraju. Varga rozpoczął swój wykład od przedstawienia panoramy społeczno-kulturowej Węgier. Mówił o silnym podziale na wielkomiejski, kosmopolityczny i liberalny Budapeszt oraz tradycy...
2024-09-10
1h 07
Wszechnica.org.pl - Historia
896. VI wojna syryjska - rozstrzygnięcie sporu o Celesyrię - Krzysztof Izdebski
Wykład Krzysztofa Izdebskiego w ramach konferencji "Pogranicza. Tygiel kultur czy beczka prochu?", zorganizowanej przez Studenckie Koło Naukowe Historyków UW i Wydział Historii Uniwersytetu Warszawskiego [22-23 kwietnia 2024 r.] https://wszechnica.org.pl/wyklad/vi-wojna-syryjska-rozstrzygniecie-sporu-o-celesyrie/ VI wojna syryjska (170–168 p.n.e.) była jedną z serii konfliktów toczonych między Ptolemeuszami z Egiptu a Seleucydami o kontrolę nad Celesyrią, regionem znajdującym się na obszarze dzisiejszego Libanu, Syrii i Izraela. Konflikt ten miał kluczowe znaczenie dla równowagi sił w regionie Bliskiego Wschodu, a jego rozstrzygnięcie ukazało rosnącą dominację Rzymu n...
2024-09-09
20 min
Wszechnica.org.pl - Historia
886. Pogranicza Kolonii Przylądkowej w XVIII stuleciu - prof. Michał Leśniewski
Wykład prof. Michała Leśniewskiego w ramach konferencji "Pogranicza. Tygiel kultur czy beczka prochu?", zorganizowanej przez Studenckie Koło Naukowe Historyków UW i Wydział Historii Uniwersytetu Warszawskiego [22-23 kwietnia 2024 r.] https://wszechnica.org.pl/wyklad/pogranicza-kolonii-przyladkowej-w-xviii-stuleciu/ Patronem wydarzenia było Muzeum Historii Polski. Organizatorzy pochylili się nad tematyką pogranicza, terenów przygranicznych, występujących tam zjawisk oraz procesów w ujęciu historycznym. Temat pograniczy został ujęty interdyscyplinarnie, choć z naciskiem na badania społeczno-polityczne, gospodarcze lub kulturowe. Konferencję otworzy prof. Michał Leśniewski wykładem „Pogranicza Kolonii Przylądkowej x XVIII stuleciu...
2024-08-30
53 min
Wszechnica.org.pl - Historia
882. Ameryka po wyborach - prof. Bohdan Szklarski
Wywiad z prof. Bohdanem Szklarskim, Fundacja Wspomagania Wsi, 29 listopada 2016 https://wszechnica.org.pl/wyklad/ameryka-po-wyborach/ Wybór Donalda Trumpa na prezydenta Stanów Zjednoczonych stanowił szok dla liberalnie nastawionej części amerykańskiego społeczeństwa i wielu stolic europejskich. Co przesądziło o sukcesie kontrowersyjnego miliardera oraz jakie konsekwencje będzie mieć jego prezydentura dla USA i świata zapytaliśmy prof. Bohdana Szklarskiego. Amerykanista mówił w rozmowie z Wszechnicą, że o zwycięstwie Trumpa zdecydowało wyrażenie dawno odczuwanych obaw i emocji językiem, na który nie mógł pozwolić sobie żaden polityk. Jako kandydat na prezydenta zapr...
2024-08-26
1h 17
Wszechnica.org.pl - Historia
873. "Półkownik" Gembarzewski - dr Tomasz Siewierski
Wykład dr. Tomasza Siewierskiego towarzyszący wystawie „Marzenie i rzeczywistość. Gmach Muzeum Narodowego w Warszawie”, Muzeum Narodowe w Warszawie, 28 lipca 2016 [1h18min] https://wszechnica.org.pl/wyklad/polkownik-gembarzewski/ Pułkownik Bronisław Gembarzewski był dyrektorem Muzeum Narodowego w Warszawie w latach 1916-1936. Od 1920 roku łączył tę funkcję z posadą dyrektora Muzeum Wojska Polskiego. O życiorysie artysty, historyka i muzealnika opowiedział dr Tomasz Siewierski podczas wykładu, który towarzyszył wystawie „Marzenie i rzeczywistość. Gmach Muzeum Narodowego w Warszawie”. Kwalifikacje do prowadzenia prestiżowej placówki w odradzającej się po rozbiorach Polsce Gembarzewski zdobywał podczas podróży po Europie, gdzie najpierw studiował...
2024-08-17
1h 18
Wszechnica.org.pl - Historia
871. O Kopcu "Ziemia Polaków" w Kończewicach - Wojciech Rosiński, Justyna Duriasz-Bułhak
Rozmowa z Wojciechem Rosińskim, prezesem prezesem Stowarzyszenia Budowy Kopca "Ziemia Polaków" oraz dyrektorem Gimnazjum w Głuchowie. Gimnazjum w Głuchowie [gm. Chełmża], 6 lipca 2016 https://wszechnica.org.pl/wyklad/o-kopcu-ziemia-polakow-w-konczewicach/ Kopiec "Ziemia Polaków" w Kończewicach (pow. toruński, gm. Chełmża) to inicjatywa mająca na celu upamiętnienie Polaków poległych w walkach o niepodległość ojczyzny. Docelowo ma przybrać formę kopca. Obecnie powstały na miejscu Mur Pamięci gromadzi ofiarowaną przez darczyńców ziemię z ponad 100 pól bitewnych w Polsce i zagranicą. Na miejscu organizowane są uroczystości patriotyczne. W...
2024-08-15
23 min
Wszechnica.org.pl - Historia
869. Tryptyk warszawski, czyli Stefan Starzyński i Muzeum Narodowe - Grzegorz Piątek
Wykład Grzegorza Piątka towarzyszący wystawie „Marzenie i rzeczywistość. Gmach Muzeum Narodowego w Warszawie”, Muzeum Narodowe w Warszawie, 9 czerwca 2016 https://wszechnica.org.pl/wyklad/tryptyk-warszawski-czyli-stefan-starzynski-i-muzeum-narodowe/ Budowę gmachu Muzeum Narodowego w Warszawie udało się sfinalizować dzięki Stefanowi Starzyńskiemu, komisarycznemu prezydentowi stolicy. Prezydent miał w tym jednak swój interes – mówił podczas wykładu towarzyszącego wystawie "Marzenie i rzeczywistość" Grzegorz Piątek, biograf Starzyńskiego. - Polegał na tym, że miasto energicznie zabrało się za kończenie gmachu, umożliwiło jego ukończenie. Natomiast Muzeum jako instytucja odwdzięczyło się, stając się sceną prezentacji propagandowej w...
2024-08-13
1h 28
Wszechnica.org.pl - Historia
867. Dom dla sztuki. Gmach Muzeum Narodowego w Warszawie - Karolina Zalewska
Wykład Karoliny Zalewskiej towarzyszący wystawie "Marzenie i rzeczywistość. Gmach Muzeum Narodowego w Warszawie", Muzeum Narodowe w Warszawie, 29 maja 2016 https://wszechnica.org.pl/wyklad/dom-dla-sztuki-gmach-muzeum-narodowego-w-warszawie/ Obecna siedziba Muzeum Narodowego w Warszawie jest siódmą z kolei. O historii powstania placówki opowiadała edukatorka MNW Karolina Zalewska podczas wykładu, który towarzyszył wystawie „Marzenie i rzeczywistość. Gmach Muzeum Narodowego w Warszawie”. Budynek, gdzie obecnie mieści się Muzeum Narodowe w Warszawie, został ostatecznie oddany do użytku w 1938 roku. Autorem projektu był Tadeusz Tołwiński, który w ogłoszonym konkursie pokonał trzech konkurentów – Czesława Przybylskiego i Zdzisława M...
2024-08-11
51 min
Wszechnica.org.pl - Historia
859. Czy Zachód ma przyszłość: Europa i USA w erze niepewności - debata 2016r. "Świat pod lupą"
Debata zorganizowana w ramach konferencji "Świat pod lupą", Muzeum Historii Żydów Polskich POLIN, 3 czerwca 2016 https://wszechnica.org.pl/wyklad/czy-zachod-ma-przyszlosc-europa-i-usa-w-erze-niepewnosci/ Jeszcze u progu obecnego tysiąclecia przewidywano że po triumfie zachodniego modelu demokracji liberalnej i gospodarki wolnorynkowej nadszedł czas na jego rozprzestrzenienie na resztę świata. Rzeczywistość brutalnie zweryfikowała te oczekiwania. Zachód nie tylko nie zdołał skutecznie wypromować własnych wartości, ale pogrążył się w kryzysie i ujawnił swoje słabości. Jednocześnie, dynamiczny rozwój państw opartych o inny model rozwojowy i związana z tym rosnąca asertywność doprowadziły do otwartych prób podważenia istn...
2024-08-02
1h 37
Wszechnica.org.pl - Historia
856. Losy mniejszości węgierskiej w krajach ościennych - László Brenzovics, Jarosław Giziński
Spotkanie z cyklu „Polacy i Węgrzy. Historia – Polityka – Kultura”. Zamek Królewski Warszawie, 26 kwietnia 2015 [1h05min] https://wszechnica.org.pl/wyklad/losy-mniejszosci-wegierskiej-w-krajach-osciennych/ W wyniku traktatu z Trianon zawartego w 1920 roku Węgry utraciły blisko 2/3 ludności i terytorium kraju. Obecnie w krajach ościennych żyje według różnych szacunku od 2 do 2,5 mln Madziarów. O problemach mniejszości węgierskiej dyskutowali podczas spotkania z cyklu „Polacy i Węgrzy. Historia – Polityka – Kultura” historyk, polityk, znawca spraw mniejszości węgierskiej i jedyny Węgier w ukraińskim parlamencie dr László Brenzovics oraz Jarosław Giziński, dziennikarz, publicysta i komenta...
2024-07-30
1h 05
Wszechnica.org.pl - Historia
847. Zielonogórskie tradycje winiarskie - Krzysztof Fedorowicz
Wykład Krzysztofa Fedorowicza, Konferencja „Dziedzictwo wsi lubuskiej i dolnośląskiej – wiedza, dobre praktyki, wyzwania”, 17 października 2015 [21min] https://wszechnica.org.pl/wyklad/zielonogorskie-tradycje-winiarskie/ – Mamy do czego wracać. Jeżeli identyfikujemy się z historią tego miejsca, tego miasta, tego regionu, powinniśmy kontynuować tradycje winiarskie – mówił Krzysztof Fedorowicz. Jego wykład poświęcony zielonogórskim tradycjom winiarskim miał miejsce podczas konferencji „Dziedzictwo wsi lubuskiej i dolnośląskiej – wiedza, dobre praktyki, wyzwania”. Fedorowicz przypomniał, że lokalna historia uprawy winorośli sięga 1250 r. Wśród kolekcjonerów można spotkać pocztówki z 1900 r., kiedy obchodzono 750-lecie zielonogórskich win. Tra...
2024-07-21
21 min
Wszechnica.org.pl - Historia
839. Park kulturowy w Wicinie - Alina Jaszewska
Wystąpienie Aliny Jaszewskiej z Fundacji Parku Kulturowego Grodzisko w Wicinie, Konferencja "Dziedzictwo wsi lubuskiej i dolnośląskiej", 16 października 2015 https://wszechnica.org.pl/wyklad/park-kulturowy-w-wicinie/ Park Kulturowy Grodzisko w Wicinie powstał wokół pozostałości osady założonej przez ludność kultury łużuckiej w połowie VIII w. p.n.e. Alina Jaszewska, reprezentująca fundację zarządzającą parkiem, opowiedziała podczas konferencji "Dziedzictwo wsi lubuskiej i dolnośląskiej" o historii grodziska, prowadzonych na jego terenie wykopaliskach oraz działaniach podjętych w celu ochrony zabytku. Gród w Wicinie, założony ok. 750 r. p.n.e., istniał ok. 200 la...
2024-07-13
19 min
Wszechnica.org.pl - Historia
829. O współpracy ze społecznością lokalną - Jarosław Skorulski
Wystąpienie Jarosława Skorulskiego, prezesa Stowarzyszenia Nasze Zatonie, Konferencja "Dziedzictwo wsi lubuskiej i dolnośląskiej", 16 października 2015 https://wszechnica.org.pl/wyklad/o-wspolpracy-ze-spolecznoscia-lokalna/ Gwałtowne opuszczenie terenów Dolnego Śląska przez ludność niemiecką w wyniku drugiej wojny światowej przerwało ciągłość pokoleniową, pozbawiając naturalnych opiekunów dziedzictwo kulturowe pozostawione przez przedwojennych mieszkańców tych ziem. Niechęć Polaków do kultury niemieckiej oraz zwalczanie przez władze komunistyczne tradycji szlacheckiej sprawiło, że poniemieckie dworki i cmentarze popadały w ruinę. Przywracaniem pamięci o przedwojennych mieszkańcach Dolnego Śląska zajmuje się m.in. Stowarzyszenie Na...
2024-07-03
17 min
Wszechnica.org.pl - Historia
827. O korzyściach i możliwościach współpracy mieszkańców z archeologami - M. Łesiuk, dr. T. Stolarczyk
Wystąpienie Mariusza Łesiuka i dr. Tomasz Stolarczyka z Fundacji Archeologicznej Archeo, Konferencja "Dziedzictwo wsi lubuskiej i dolnośląskiej", 17 października 2015 r. [20min] https://wszechnica.org.pl/wyklad/o-korzysciach-i-mozliwosciach-wspolpracy-mieszkancow-z-archeologami/ Promocja historii wsi oraz wykorzystanie do tego celu odkryć archeologicznych były tematem wystąpienia Mariusza Łesiuka i dr. Tomasza Stolarczyka z Fundacji Archeologicznej Archeo. Archeolodzy z Pogórza Kaczawskiego opowiedzieli o akcjach prowadzonych przez swoją Fundację oraz o tym, w jaki sposób - wykorzystując wiedzę zgromadzoną dzięki odkryciom archeologicznym - stworzyć atrakcyjną ofertę turystyczną. Mariusz Łesiuk opisał działania zorganizowane przez Fundację Archeologiczną Archeo związane z prowadzonymi badania...
2024-07-01
20 min
Wszechnica.org.pl - Historia
825. Muzeum Etnograficzne odzwierciedleniem lubuskiego dziedzictwa kulturowego - Irena Lew
Wystąpienie Ireny Lew, dyrektorki Muzeum Etnograficznego w Zielonej Górze z/s w Ochli, konferencja "Dziedzictwo wsi lubuskiej i dolnośląskiej", 16 października 2015 https://wszechnica.org.pl/wyklad/muzeum-etnograficzne-odzwierciedleniem-lubuskiego-dziedzictwa-kulturowego/ Dziedzictwo ważne jest dla naszej tożsamości, szacunku i wiedzy na temat samego siebie, swojej historii i swojej tradycji. Wiemy, jak wygląda Luwr. Wiemy jak wyglądają piramidy, a niewiele możemy powiedzieć o własnym dziedzictwie, które jest bogate – mówiła Irena Lew, dyrektorka Muzeum Etnograficznego w Zielonej Górze z/s w Ochli podczas konferencji „Dziedzictwo wsi lubuskiej i dolnośląskiej – wiedza, dobre pr...
2024-06-29
28 min
Wszechnica.org.pl - Historia
824. O sprawiedliwości - Debata Jana Nowaka-Jeziorańskiego u Rzecznika Praw Obywatelskich
"O sprawiedliwości" - trzecia już otwarta Debata Jana Nowaka-Jeziorańskiego zorganizowana przez Biuro Rzecznika Praw Obywatelskich, 7 marca 2012 https://wszechnica.org.pl/wyklad/o-sprawiedliwosci/ W Biurze Rzecznika Praw Obywatelskich 7 marca 2012 roku, odbyła się otwarta Debata Jana Nowaka-Jeziorańskiego „O sprawiedliwości”. Jej uczestnicy dyskutowali o współczesnych problemach dotyczących poczucia sprawiedliwości zarówno w sferze materialnej jak i etycznej. Organizatorami debaty byli: Rzecznik Praw Obywatelskich, Instytut Filozofii Uniwersytetu Warszawskiego oraz Stowarzyszenie Pracowników, Współpracowników i Przyjaciół Rozgłośni Polskiej Radia Wolna Europa im. Jana Nowaka-Jeziorańskiego. W dyskusji wzięli udział m.in. prof. Wiesław Chrzanowski...
2024-06-28
2h 04
Wszechnica.org.pl - Historia
802. Wspólnie czy obok siebie? Żydzi na ziemiach polskich i w Polsce w pierwszej połowie XX w - debata Festiwal Nauki
Debata w ramach 27. Festiwalu Nauki w Warszawie. Debatę poprowadził dr Mateusz Werner. Rozmawiali dr Maria Antosik-Piela, prof. Artur Markowski i prof. Paweł Skibiński. [ 24 września 2023 r.] W pierwszej połowie XX wieku sytuacja Żydów na ziemiach polskich i w Polsce była złożona i ulegała zmianom w zależności od okresów oraz uwarunkowań politycznych, społecznych i ekonomicznych. Przed II wojną światową, Polska była miejscem znacznego skupiska ludności żydowskiej w Europie. Społeczność ta miała różnorodne aspekty kulturowe, językowe i religijne. W okresie międzywojennym Żydzi stanowili istotną część społeczeństwa pols...
2024-06-08
1h 33
Wszechnica.org.pl - Historia
790. O archiwach społecznych i odkrywaniu treści zdjęć - Agata Bujnowska, Małgorzata Pankowska-Dowgiało
Wykład Agaty Bujnowskiej i Małgorzaty Pankowskiej-Dowgiało współorganizowane przez Centrum Archiwistyki Społecznej [7 kwietnia 2023 r.] Zwykle zaczyna się od starych zdjęć lub opowieści o tym, jak wyglądało nasze miasto lub dzielnica w przeszłości. Gdy chcemy zacząć się nimi dzielić, ma szansę powstać archiwum społeczne: skarbnica wiedzy o miejscu, w którym żyjemy, stworzona z wielu prywatnych historii, pamiątek i wspomnień. Przedstawicielki Centrum Archiwistyki Społecznej opowiedziały jak działają archiwa społeczne i dlaczego warto je tworzyć. Mówiły też o odsłanianiu tajemnic kryjących się za starymi fotografiami. Zdjęcia grom...
2024-05-27
1h 39
Wszechnica.org.pl - Historia
788. Partycypacja jako inwestycja w spójność społeczności lokalnej - prof. Anna Giza-Poleszczuk
Wystąpienie prof. Anny Gizy-Poleszczuk podczas konferencji „Rozwój postaw obywatelskich na terenach wiejskich” zorganizowanej przez Fundację Rozwoju Dzieci im. Jana Amosa Komeńskiego. Wrzesień 2014 r. https://wszechnica.org.pl/wyklad/partycypacja-jako-inwestycja-w-spojnosc-spolecznosci-lokalnej-prof-anna-giza-poleszczuk/ Konferencja miała na celu upowszechnienie rozwiązań pozwalających na zwiększanie udziału mieszkańców w formułowaniu lokalnych polityk wyrównywania szans edukacyjnych oraz zaprezentowanie efektywnych narzędzi partycypacji społecznej. "Chciałabym zacząć od znaków czasu, które wszyscy dobrze odczuwamy. Te znaki to przede wszystkim narastająca izolacja i osamotnienie ludzi. Widzimy to bardzo dobrze w Warszawie, gdzie jak grzyby po deszczu powstają grodzon...
2024-05-25
26 min
Wszechnica.org.pl - Historia
786. Wspomnienia z Faras - dr Stefan Jakobielski, Katarzyna Kobylecka
Rozmowa Katarzyny Kobyleckiej z Polskiego Radia z dr. Stefanem Jakobielskim, uczestnikiem misji archeologicznej w Faras. Muzeum Narodowe w Warszawie, grudzień 2014 r. https://wszechnica.org.pl/wyklad/wspomnienia-z-faras-dr-stefan-jakobielski/ Dr Stefan Jakobielski, wieloletni kierownik polskiej misji archeologicznej w Starej Dongoli, podzielił się wspomnieniami i opowiedział o narodzinach nubiologii i rozwoju polskich badań archeologicznych w Sudanie. Polskie odkrycia w Faras legły u podstaw nowej dyscypliny naukowej – nubiologii. Dziś jest obecna i rozwijana w wielu środowiskach muzealnych i uniwersyteckich w Niemczech, Anglii, Francji, Szwajcarii, Egipcie, Sudanie i Stanach Zjednoczonych, a także w Polsce. Warto ocenić wyniki badań w Faras z obecnej perspektywy...
2024-05-23
39 min
Wszechnica.org.pl - Historia
777. O 28 latach działalności remontowej Stowarzyszenia Magurycz na cmentarzach Małopolski i Podkarpacia
Na cmentarzu czujesz, że żyjesz! - takie hasło przyświeca Stowarzyszeniu Magurycz. Wystapienie Szymona Modrzejewskiego. Konferencja „Dziedzictwo kulturowe wsi podkarpackiej i małopolskiej", panel "Nowe życie pod starymi dachami". Bóbrka, 10-11 października 2014 r. https://wszechnica.org.pl/wyklad/o-28-latach-dzialalnosci-remontowej-stowarzyszenia-magurycz-na-cmentarzach-malopolski-i-podkarpacia/ Historia Magurycza sięga roku 1986, kiedy Szymon Modrzejewski zaczął zajmować się greckokatolickim cmentarzem w Berehach Górnych (Bieszczady). Rok później Stanisław Kryciński zorganizował pierwszy obóz remontowy na cmentarzach w Bystrem i Michniowcu. Źródłem tego pomysłu była Akcja Opis trwająca od końca lat siedemdziesiątych, której celem było uchwycenie przeszłoś...
2024-05-12
16 min
Wszechnica.org.pl - Historia
776. O największym w przedwojennej Polsce ośrodku kamieniarki ludowej w nieistniejącej wsi Brusno Stare - dr Olga Solarz
Dr Olga Solarz ze Stowarzyszenia Magurycz opowiada o odkrywaniu historii nieistniejącej już wsi Brusno, słynącej z kamieniarstwa. Konferencja „Dziedzictwo kulturowe wsi podkarpackiej i małopolskiej". Bóbrka, 11-12 października 2014 r. https://wszechnica.org.pl/wyklad/przywracanie-pamieci-w-najwiekszym-w-przedwojennej-polsce-osrodku-kamieniarki-ludowej-w-nieistniejacej-wsi-brusno-stare/ Ośrodek kamieniarski w Bruśnie obejmował nieistniejącą już dziś wieś Stare Brusno, która spalona została 21 września 1945 r. Część mieszkańców wysiedlono do ZSRR, a pozostałą część w 1947 r. podczas akcji "Wisła". Obecnie teren dawnej wsi porastają lasy i pola. W lesie znajduje się także stary bruśnieński cmentarz oraz miejsce po cerkwi. W przedwojennej Polsce Br...
2024-05-11
21 min
Wszechnica.org.pl - Historia
774. O ratowaniu zabytków z perspektywy samorządu - Marek Klara
O funkcjonowaniu samorządu gminnego w styku z zabytkami opowiedział Marek Klara, Wójt Gminy Miejsce Piastowe. Konferencja „Dziedzictwo kulturowe wsi podkarpackiej i małopolskiej". Bóbrka, 11 października 2014 r. https://wszechnica.org.pl/wyklad/o-ratowaniu-zabytkow-z-perspektywy-samorzadu-marek-klara-wojt-gminy-miejsce-piastowe/ „Niestety, niewiele gmin zajmuje się zabytkami (…) niewiele samorządów podchodzi do nich z sercem, chociaż ilekroć otworzymy folder czy album, które gminy wydają w charakterze promocyjnym, to widzimy te zabytki, chcemy się nimi chwalić. Wynika to z wielu kwestii, może też dlatego, że w naszych społecznościach jest mała świadomość tego co nazywamy zabytkiem. Ludzie wychodzą z założenia, że zabytki są w Krakowie...
2024-05-09
21 min
Wszechnica.org.pl - Historia
771. Faras – 50 lat później - prof. Włodzimierz Godlewski
Wykład prof. Włodziemierza Godlewskiego, kierownika Zakładu Archeologii Egiptu i Nubii UW towarzyszył otwarciu Galerii Faras w Muzeum Narodowym w Warszawie. Październik 2014 r. https://wszechnica.org.pl/wyklad/faras-50-lat-pozniej-wyklad-prof-wlodzimierza-godlewskiego/ Polskie odkrycia w Faras legły u podstaw nowej dyscypliny naukowej – nubiologii. Dziś jest obecna i rozwijana w wielu środowiskach muzealnych i uniwersyteckich w Niemczech, Anglii, Francji, Szwajcarii, Egipcie, Sudanie i Stanach Zjednoczonych, a także w Polsce. Warto ocenić wyniki badań w Faras z obecnej perspektywy, po 60 latach polskich i międzynarodowych badań w Nubii. Zabytki kultury i sztuki nubijskiej z okresu chrześcijańskiego do zbiorów muzeal...
2024-05-06
1h 23
Wszechnica.org.pl - Historia
770. Kresowy Dom Sztuki w Dubiecku – nowe życie pod kopułą cerkwii - Jacek Grzegorzak
Wystąpienie Jacka Grzegorzaka, prezesa Towarzystwa Przyjaciół Ziemi Dubieckiej, o zniszczonej cerkwi przywróconej do nowej funkcji. Konferencja „Dziedzictwo kulturowe wsi podkarpackiej i małopolskiej". Bóbrka, 11 października 2014 r. https://wszechnica.org.pl/wyklad/kresowy-dom-sztuki-nowe-zycie-pod-kopula-cerkwii/ We wrześniu minęło 10 lat od powołania Kresowego Domu Sztuki, zlokalizowanego w budynku dawnej cerkwi grekokatolickiej pw. Podniesienia Krzyża Świętego. Obecnie budynek nie funkcjonuje już jako świątynia i od 12 września 2004 r. z poszanowaniem jego sakralnego charakteru, użytkowany jest jako Kresowy Dom Sztuki, który służy jako przestrzeń koncertowa i wystawowa. Kresowy Dom Sztuki prowadzony jest przez Towarzystwo Pr...
2024-05-05
07 min
Wszechnica.org.pl - Historia
768. Lekcja o Konstytucji – prof. Marcin Matczak
Z uczniami rozmawia prof. dr. hab. Marcin Matczak, Fundacja Wspomagania Wsi, 23 października 2017 [34:06] https://wszechnica.org.pl/wyklad/lekcja-o-konstytucji/ Stowarzyszenie im. prof. Zbigniewa Hołdy we współpracy z portalem Wszechnica.org.pl przygotowało lekcję wideo na temat Konstytucji RP. Scenariusz zajęć uwzględnienia szczególnie zagadnienie zasady trójpodziału władzy. Lekcję przeprowadził prof. Marcin Matczak przy udziale dwóch warszawskich licealistów: Aleksandra Krużewskiego i Ksawerego Daniłowicza. Materiał uzupełniony jest o przygotowany przez prof. Matczaka konspekt zajęć w oparciu o nagranie wideo. Konspekt można pobrać tutaj: http://wszechnica.org.pl/wp-content/uploads/2017/12/konspekt...
2024-05-03
34 min
Wszechnica.org.pl - Historia
765. Między zapomnieniem a nową formą rozkwitu. Nieużytkowane dziedzictwo sakralne na podkarpaciu - dr Grażyna Stojak
Wystąpienie Podkarpackiego Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków, dr Grażyny Stojak zabytkach sakralnych przywróconych do życia. Konferencja „Dziedzictwo kulturowe wsi podkarpackiej i małopolskiej". Bóbrka, 11 października 2014 r. https://wszechnica.org.pl/wyklad/miedzy-zapomnieniem-a-nowa-forma-rozkwitu-nieuzytkowane-dziedzictwo-sakralne-na-podkarpaciu-i-jego-nowe-funkcje/ „Kiedy w 2008 roku obejmowałam urząd konserwatora, zrobiliśmy listę obiektów które wymagają natychmiastowego, niezwłocznego zajęcia się nimi. Lista okazała się zawierać 102 pozycje. W większości było to budownictwo sakralne, cerkiewne, niekiedy nieużytkowane drewniane kościoły, a także zespoły dworskie, wraz z oficynami, spichlerzami. Obiekty te nie były remontowane od 50 lat i miały swoich właściciel...
2024-05-01
25 min
Wszechnica.org.pl - Historia
764. Straże grobowe na Podkarpaciu - zmienność odradzającej się tradycji - dr Krzysztof Ruszel
Tradycję straży grobowych na Podkarpaciu przedstawił etnograf dr Krzysztof Ruszel podczas konferencji „Dziedzictwo kulturowe wsi podkarpackiej i małopolskiej". Bóbrka, 11 października 2014 r. https://wszechnica.org.pl/wyklad/straze-grobowe-na-podkarpaciu-zmiennosc-odradzajacej-sie-tradycji/ "Straże grobowe, zwyczaj żywotny na Podkarpaciu, nazywane także turkami - są oddziałami młodych mężczyzn w umundurowaniu, nawiązującym do mundurów wojskowych lub dawnych ubiorów wiejskich i małomiasteczkowych - pełniącymi wartę przy Grobie Chrystusa od Wielkiego Piątku do rezurekcji. W wielu wsiach oddziały straży grobowej powstały w XIX wieku, ale są też takie, które działają w parafiach utworzo...
2024-04-30
38 min
Wszechnica.org.pl - Historia
762. [ROS] Rosja - ewolucja władzy - Gleb Pawłowski [w j.rosyjskim]
Spotkanie z rosyjskim politologiem, byłym doradcą Władimira Putina zorganizowane zostało przez Centrum Polsko-Rosyjskiego Dialogu i Porozumienia. Centrum Prasowe Foksal w Warszawie, 16 grudnia 2014 r. [w j.rosyjskim] Spotkanie z rosyjskim politologiem, byłym doradcą Władimira Putina zorganizowane zostało przez Centrum Polsko-Rosyjskiego Dialogu i Porozumienia. Centrum Prasowe Foksal w Warszawie, 16 grudnia 2014r. https://wszechnica.org.pl/wyklad/rosja-ewolucja-wladzy-wyklad-gleba-pawlowskiego-w-jez-polskim-i-rosyjskim/ – Putin wciąż musi zarządzać sytuacją kryzysową. Jednocześnie musi też podbijać stawkę, żeby robiło to na kimkolwiek wrażenie – powiedział rosyjski politolog Gleb Pawłowski podczas swojego wykładu w Warszawie. – Po konflikcie z Ukrainą co mu zostaje? Wojna w Europie? Na...
2024-04-28
1h 47
Wszechnica.org.pl - Historia
762. Rosja - ewolucja władzy - Gleb Pawłowski
Spotkanie z rosyjskim politologiem, byłym doradcą Władimira Putina zorganizowane zostało przez Centrum Polsko-Rosyjskiego Dialogu i Porozumienia. Centrum Prasowe Foksal w Warszawie, 16 grudnia 2014r. https://wszechnica.org.pl/wyklad/rosja-ewolucja-wladzy-wyklad-gleba-pawlowskiego-w-jez-polskim-i-rosyjskim/ – Putin wciąż musi zarządzać sytuacją kryzysową. Jednocześnie musi też podbijać stawkę, żeby robiło to na kimkolwiek wrażenie – powiedział rosyjski politolog Gleb Pawłowski podczas swojego wykładu w Warszawie. – Po konflikcie z Ukrainą co mu zostaje? Wojna w Europie? Nawet Stalin nie posunął się tak daleko – dodał. Gleb Pawłowski przez 15 lat pracował dla Kremla. Odkąd Borys Jelcyn w 1996 roku został wybrany na prezydenta po raz drugi, Pawłowski...
2024-04-28
1h 46
Wszechnica.org.pl - Historia
755. Rok Obamy - Bartosz Węglarczyk /2010 r.
Bartosz Węglarczyk - Rok Obamy. Wykład na zakończenie konkursu Know America 2010, Collegium Civitas, 13 kwietnia 2010 https://wszechnica.org.pl/wyklad/rok-obamy/ Bartosz Węglarczyk analizuje pierwszy rok rządów prezydenta USA Baracka Obamy. Opisuje posunięcia przywódcy Stanów Zjednoczonych zarówno w polityce wewnętrznej, jak i zagranicznej. Dziennikarz odpowiada też na pytania osób zgromadzonych na sali, m.in. o rolę USA we współczesnym ładzie międzynarodowym, teorie spiskowe na temat zamachu na World Trade Center i katastrofy w Smoleńsku, źródła amerykanizmu czy przyczyny wojny w Iraku. Znajdź nas: https://www.youtube.com...
2024-04-21
2h 04
Wszechnica.org.pl - Historia
751. Pomorze: ziemia, ludzie, historia, pamięć, tożsamość - prof. dr hab. Jan M. Piskorski
Wystąpienie profesora Jana M. Piskorskiego z Uniwersytetu Szczecińskiego, zorganizowane w ramach konferencji „Dziedzictwo wsi pomorskiej – rady, przykłady, informacje” Muzeum Kultury Ludowej Pomorza w Swołowie, 12-13 września 2014 r. Swołowo [34min] https://wszechnica.org.pl/wyklad/pomorze-ziemia-ludzie-historia-pamiec-tozsamosc/ Inauguracyjny wykład wygłosił prof. Jan M. Piskorski z Uniwersytetu Szczecińskiego. Autor poczytnych publikacji przedstawił tysiącletnią historię Pomorza. Zwrócił uwagę na fakt, iż mamy obowiązek troszczyć się o zabytkową spuściznę nawet w przypadku, kiedy nie jest ona dziełem naszych przodków. - Tak to w historii bywało, że czasem ktoś przychodził na ziemie opuszczone pr...
2024-04-17
34 min
Wszechnica.org.pl - Historia
746. [RUS] Malowana wiktoria. 500 lat bitwy pod Orszą – od zwycięstwa do legendy - debata 2014 r.
[ROS ] Debata zorganizowana przez Centrum Polsko-Rosyjskiego Dialogu i Porozumienia oraz Marzyciele i Rzemieślnicy. Dom innowacji społecznych, 27 października 2014 r. U Marzycieli i Rzemieślników w Domu Towarowym Braci Jabłkowskich [1h50min] - w języku rosyjskim https://wszechnica.org.pl/wyklad/malowana-wiktoria-500-lat-bitwy-pod-orsza-od-zwyciestwa-do-legendy-w-j-polskim-i-rosyjskim/ Goście: dr HIERONIM GRALA - Wydział Artes Liberales Uniwersytetu Warszawskiego, były dyrektor Instytutu Polskiego w Petersburgu i Moskwie dr WOŁODYMYR HUCUŁ - autor najnowszych prac o obrazie, wykładowca na Ukraińskim Uniwersytecie Katolickim we Lwowie oraz na Wydziale Historii Ukrainy na Uniwersytecie Narodowym w Użhorodzie dr MAREK JANICKI - Insty...
2024-04-13
1h 02
Wszechnica.org.pl - Historia
733. Wzrost popularności skrajnej prawicy w Europie. Przykład Polski i Węgier - debata lemkinowska 2014 r.
Debata o skrajnej prawicy w Europie zorganizowana została w ramach cyklu debat lemkinowskich Centrum im. prof. Bronisława Geremka, Warszawa, 6 czerwca 2014 r. [50min] W debacie udział wzięli Andrea Petõ, Łukasz Jurczyszyn, Rafał Pankowski. Spotkaniu towarzyszył pokaz filmów dokumentalnych Tomasa Rafy. https://wszechnica.org.pl/wyklad/wzrost-popularnosci-skrajnej-prawicy-w-europie-przyklad-polski-i-wegier/ Nie wolno nam dziś mówić o problemie skrajnej prawicy ograniczając się do kontekstu nacjonalizmów krajowych. Trzeba koniecznie uwzględniać perspektywę globalnego kryzysu demokracji. Skrajna prawica to nie są już wyłącznie oderwane od siebie grupki pijanych kibiców, wykrzykujących wulgarne hasła. To problem strukturalny, a polegający na tym, że pog...
2024-03-31
50 min
Wszechnica.org.pl - Historia
729. [RUS] Prawosławie - państwo - demokracja - prof. Andriej Zubow (w j. rosyjskim)
Wykład rosyjskiego historyka i religioznawcy prof. Andrieja Zubowa wygłoszony został na Uniwersytecie Warszawskim. Organizatorem spotkania było Centrum Polsko Rosyjskiego Dialogu i Porozumienia. 5 maja 2014 r. [1h06min] - (w j. rosyjskim) https://wszechnica.org.pl/wyklad/prawoslawie-panstwo-demokracja-wyklad-prof-andrieja-zubowa/ Część historyków, także polskich, uważa, że prawosławie przeszkadza Rosji stać się krajem demokratycznym. Prof. Andriej Zubow przeczy takiemu twierdzeniu i udowadnia, że wprost przeciwnie – to ucisk rosyjskiej cerkwi przez carów, a następnie prześladowania w okresie ZSRR wpłynęły na wewnętrzne, duchowe osłabienie Rosjan, co ma bezpośredni wpływ na poczucie niezależności, a c...
2024-03-27
1h 06
Wszechnica.org.pl - Historia
727. Jak zrozumieć wschodnią Ukrainę? - dr Andrij Portnow
Wykład zorganizowany został w ramach cyklu „Polska – Ukraina – Europa. Dziedzictwo i przyszłość”. Zamek Królewski w Warszawie, 13 maja 2014r. [1h01min] https://wszechnica.org.pl/wyklad/jak-zrozumiec-wschodnia-ukraine-wyklad-dr-andrija-portnowa/ „Na wschodzie Ukrainy mieszka inny naród, określany jako „sawki” (czyli „sowieccy ludzie”), którzy mieszkają w szarych jednakowych, sowieckich domach, którzy rozmawiają językiem uważanym przez nich za rosyjski (…), nie znają i nie śpiewają kolęd, wierzą w horoskopy oraz w to, że wiara w Boga przynosi korzyści materialne. Słuchają rosyjskiej, kryminalnej muzyki i zupełnie nie są do nas podobni” – to cytaty prac historyków z zachodniej Ukrainy, określających mi...
2024-03-25
1h 02
Wszechnica.org.pl - Historia
726. Śladami zapomnianej historii poleskich wsi - Adam Panasiuk
Rozmowa z Adamem Panasiukiem, autorem monografii wsi Polesia Lubelskiego. Kwiecień 2014 r., Fundacja Wspomagania Wsi [13min] https://wszechnica.org.pl/wyklad/sladami-zapomnianej-historii-poleskich-wsi-wywiad-z-adamem-panasiukiem/ Niemalże całe moje dotychczasowe życie jest związane z lubelską wsią. Wychowywałem się we wsi Zastawie, a do Wereszczyna chodziłem do szkoły, byłem ministrantem w zabytkowym kościele. Moja fascynacja historią rozpoczęła się dość wcześnie – sam o sobie pisze Adam Panasiuk, z wykształcenia prawnik i politolog, autor monografii wsi i mieszkaniec gminy Urszulin. W 2011 r. Adam Panasiuk został laureatem konkursu FDPA „Polska wieś – dziedzictwo i przyszłość” za monografię „Wereszczyn. Śladami zapomnianej histo...
2024-03-24
13 min
Wszechnica.org.pl - Historia
713. Ojcowie czytajcie "Zmierzch" - Joanna Olech, Justyna Duriasz-Bułhak
Rozmowa Justyny Duriasz-Bułhak z pisarką z Joanną Olech o czytelnictwie wśród młodzieży, Fundacja Wspomagania Wsi, 12 kwietnia 2011 r. [47 min] https://wszechnica.org.pl/wyklad/ojcowie-czytajcie-zmierzch/ Joanna Olech - Zapalona propagatorka czytelnictwa i dobrego designu. Krytyk literacki, jurorka konkursów literackich i ilustratorskich, członek Polskiej Sekcji IBBY, pisarka i ilustratorka. Publikuje w „Tygodniku Powszechnym”, „Rzeczypospolitej”, „Nowych Książkach” i wielu innych czasopismach. Laureatka licznych nagród i wyróżnień za teksty książek i ilustracje , m.in.: nagrodę Naszej Księgarni, nagrodę im. Kornela Makuszyńskiego, nagrodę specjalną Polskiej Sekcji IBBY. Jest absolwentką warszawskiej Akademii Sztuk Pięknych. Lista książek dla mł...
2024-03-10
47 min
Wszechnica.org.pl - Historia
712. Guercino a grafika barokowa - dr Joanna Sikorska
Wykład dr Joanny Sikorskiej towarzyszący wystawie „Guercino. Triumf baroku. Arcydzieła z Cento, Rzymu i kolekcji polskich”, Muzeum Narodowe w Warszawie, 12 grudnia 2013 r. [1h06min] https://wszechnica.org.pl/wyklad/guercino-a-grafika-barokowa/ Giovanni Francesco Barbieri, zwany Guercinem był jednym z najwybitniejszych malarzy włoskiego baroku. Jego twórczość porównywano do dzieł takich mistrzów malarstwa jak Caravaggio, Valázquez i Rembrandt. Najsłynniejsze obrazy Guercina można było oglądać do 2 lutego 2014 roku w Muzeum Narodowym w Warszawie. Ekspozycja „Guercino. Triumf baroku. Arcydzieła z Cento, Rzymu i kolekcji polskich” to rzadka okazja, by obejrzeć...
2024-03-09
1h 06
Wszechnica.org.pl - Historia
711. Aktywność warszawskich opozycjonistek - wczoraj i dziś - Debata Inicjatywy RAZEM’89
Debata zorganizowana przez Inicjatywę RAZEM’89 pod patronatem Anny Komorowskiej, Pałac Prezydencki, 8 marca 2014 r. [1h41min] https://wszechnica.org.pl/wyklad/aktywnosc-warszawskich-opozycjonistek-wczoraj-i-dzis/ Kobiet przy Okrągłym Stole było mało, ale to one odegrały kluczową rolę w działalności opozycyjnej – zgodziły się Ewa Kulik, Ludwika Wujec i Danuta Przywara podczas debaty zorganizowanej przez Inicjatywę RAZEM’89 pod patronatem Anny Komorowskiej. Jak mówiła w czasie debaty Ludwika Wujec, w polskiej opozycji demokratycznej działało wiele kobiet. Po wprowadzeniu stanu wojennego, aresztowaniach i internowaniach, które w pierwszym rzędzie objęły mężczyzn, to one przyjęły na siebie głów...
2024-03-08
1h 40
Wszechnica.org.pl - Historia
704. O Jacku Kuroniu w 80. rocznicę Jego urodzin - Joanna Sokolińska
Jakie znaczenia ma dziś dla nas postać Jacka Kuronia? Jak zachował się w pamięci tych, którzy go znali? Z publicystką Joanną Sokolińską rozmawia Justyna Duriasz-Bułhak, Fundacja Wspomagania Wsi, 19 lutego 2014 r. [20min] https://wszechnica.org.pl/wyklad/o-jacku-kuroniu-w-80-rocznice-jego-urodzin/ „Przyzwoitość i uczciwość” – dla Joanny Sokolińskiej to najważniejsze cechy opisujące Jacka Kuroniach, na których opierał on całą swoją działalność: od stworzenia kontrowersyjnej drużyny walterowców, po działalność opozycyjną, okres więzienia, rolę ministra i kandydata na prezydenta. Jackowi Kuroniowi szczególnie bliska była także idea obrony słabszych (z czym powszechnie kojarzony jest do dziś). ...
2024-02-27
20 min
Wszechnica.org.pl - Historia
702. Między Madrytem a Paryżem. Moda w czasach Guercina - dr Magdalena Bialic
Wykład dr Magdaleny Bialic zorganizowany został w ramach programu edukacyjnego towarzyszącemu wystawie „Guercino. Triumf baroku. Arcydzieła z Cento, Rzymu i kolekcji polskich”, 10 października 2013 r. [1h22min] https://wszechnica.org.pl/wyklad/miedzy-madrytem-a-paryzem-moda-w-czasach-guercina/ Giovanni Francesco Barbieri, zwany Guercinem, żył w czasach niezwykle ciekawych jeśli chodzi o rozwój sztuki, a także mody. Jego dzieciństwo i młodość przypadają na okres wszechwładnego panowania surowej i sztywnej, ale bardzo wykwintnej mody hiszpańskiej. Lata dojrzałe i starość upływają pod znakiem triumfu strojnej mody rodem z Paryża. Natomiast na jego obrazach niektóre postacie, szczególnie kob...
2024-02-24
1h 22
Wszechnica.org.pl - Historia
688. Dostrzec - uchwycić - zawłaszczyć. Korea okiem kamery fotograficznej u progu XXw - dr Weronika Kobylińska-Bunsch
Wykład Weroniki Kobylińskiej-Bunsch, Muzeum Narodowe w Warszawie, 21 listopada 2019 [0h43min] https://wszechnica.org.pl/wyklad/dostrzec-uchwycic-zawlaszczyc-korea-okiem-kamery-fotograficznej-u-progu-xx-wieku/ Fotografie z Korei z końca XIX i początku XX wieku pokazują architekturę i życie na na Półwyspie Koreańskim. Mówią one jednak nie tylko o dziedzictwie kulturowym, ale też o wykonujących je autorach. Ich kompozycje są świadectwem ich wyobrażeń o rzeczywistości widzianej okiem aparatu, bądź wyrazem doraźnych celów, dla których zlecali oni wykonanie zdjęć. Bohaterowie fotografii ulegają tytułowemu zawłaszczeniu. Dr Weronika Kobylińska-Bunsch podczas wykładu towarzyszącego wystawie „Splendor i finezja. Du...
2024-02-09
43 min
Wszechnica.org.pl - Historia
687. Dyplomacja gospodarcza - dyplomacja i gospodarka cz.II / Sławomir Majman, Jerzy Marek Nowakowski, Piotr Szczepański
Rozmowa Piotra Szczepańskiego ze Sławomirem Majmanem i z Jerzym Markiem Nowakowskim w ramach cyklu #rozmowyWszechnicy [7 lutego 2024 r.] https://wszechnica.org.pl/wyklad/dyplomacja-gospodarcza-czyli-dyplomacja-i-gospodarka-cz-2/ Jak Polska powinna prowadzić swoją dyplomację gospodarczą? Czy jest to zadanie tylko ambasadorów czy placówek dyplomatycznych? Czy polskie firmy prowadzą dyplomację gospodarczą? Czy powinny to robić też samorządy? Czy sołectwo może prowadzić dyplomację gospodarczą? Dyplomacja gospodarcza na świecie. Dyplomacja gospodarcza a wojna. Czy Huti prowadzą dyplomację gospodarczą? Jak sytuacja na Morzu Czerwonym może wpłynąć na gospodarkę polską? Czy dojdzie do ożywienia gospodarczego na Atlantyku? Ch...
2024-02-08
2h 15
Wszechnica.org.pl - Historia
679. Splendor i finezja. Duch i materia w sztuce Korei - Joanna Bojarska-Cieślik
Wykład Joanny Bojarskiej Cieślik towarzyszący wystawie „Splendor i finezja. Duch i materia w sztuce Korei”, Muzeum Narodowe w Warszawie, 17 października 2019 [1h20min] https://wszechnica.org.pl/wyklad/splendor-i-finezja-duch-i-materia-w-sztuce-korei/ Wystawa „Splendor i finezja. Duch i materia w sztuce Korei” w Muzeum Narodowym w Warszawie to pierwsza w Polsce próba ukazania całokształtu kultury Korei. Ekspozycja powstała w wyniku współpracy z Muzeum Narodowym w Seulu. Pokazuje 244 zabytki kultury koreańskiej, które datowane są od czasów prehistorycznych po XIX w. Joanna Bojarska-Cieślik, kuratorka wystawy ze strony polskiej, podczas wykładu opowiedziała o kulisach przygotowywa...
2024-01-29
1h 20
Wszechnica.org.pl - Historia
675. Wojna 1920 roku nieoczywistości niespójności niekonsekwencje - debata Festiwalu Nauki
Debata zorganizowana w ramach Festiwalu Nauki w Warszawie [24 września 2020 r.] https://wszechnica.org.pl/wyklad/wojna-1920-roku-nieoczywistosci-niespojnosci-niekonsekwencje-debata-festiwalu-nauki/ W czasie debaty uczestniczący w niej zmierzą się z szeregiem problemów, jakie narosły wokół wojny polsko - bolszewickiej 1920 r. i do tej pory nie zostały wyjaśnione. Dyskusje dotyczyć będą pytań, których nie zadają sobie humaniści (i dlaczego tego nie czynią), konieczności poszukiwania i wypełniania "białych plam" oraz rozbieżności w ich wyjaśnianiu. Spróbujemy znaleźć odpowiedź na pytanie, czego jeszcze nie wiemy i w jaki (inny niż dotychczas...
2024-01-23
57 min
Wszechnica.org.pl - Historia
667. "Melancholia" - siła obrazu, bezsilność historii sztuki / Prof. Andrzej Pieńkos
Wykład prof. Andrzeja Pieńkosa towarzyszący wystawie „Polska. Siła obrazu”, Muzeum Narodowe w Warszawie, 8 października 2020 [1h07m] https://wszechnica.org.pl/wyklad/melancholia-sila-obrazu-bezsilnosc-sztuki/ Prof. Andrzej Pieńkos w nagraniu wykładu opowiada o obrazie „Melancholia” Jacka Malczewskiego. Prowadzący przybliża dotychczasowe interpretacje pracy oraz przedstawia swoje autorskie wnioski na te temat. Opisuje również kontekst, jaki towarzyszył powstaniu dzieła. Prelekcja jest również okazją do opowiedzenia o innych pracach malarstwa europejskiego, w przypadku których atelier artysty jest wiodącym motywem. Okazją do wygłoszenia wykładu była wystawa „Polska. Siła obrazu” w Muzeum Narodowym w Wars...
2024-01-06
1h 07
Wszechnica.org.pl - Historia
662. Lekcja o Konstytucji – prof. Marcin Matczak
Z uczniami rozmawia prof. dr. hab. Marcin Matczak, Fundacja Wspomagania Wsi, 23 października 2017 [34:06] Stowarzyszenie im. prof. Zbigniewa Hołdy we współpracy z portalem Wszechnica.org.pl przygotowało lekcję wideo na temat Konstytucji RP. Scenariusz zajęć uwzględnienia szczególnie zagadnienie zasady trójpodziału władzy. Lekcję przeprowadził prof. Marcin Matczak przy udziale dwóch warszawskich licealistów: Aleksandra Krużewskiego i Ksawerego Daniłowicza. Materiał uzupełniony jest o przygotowany przez prof. Matczaka konspekt zajęć w oparciu o nagranie wideo. Konspekt można pobrać tutaj: http://wszechnica.org.pl/wp-content/uploads/2017/12/konspekt_lekcja_o_konstytucji.pdf ...
2023-12-22
34 min
Wszechnica.org.pl - Historia
649. Dyskusja: Polska pany? Polska chamy? Debata - Leder, Bilewicz, Bartecka, Piotrowski, Mencwel
Debata zorganizowana przez magazyn „Kontakt” oraz kampanię społeczną „Jestem ze wsi”. Udział w dyskusji wzięli prof. Andrzej Leder, Aleksandra Bilewicz, Magdalena Bartecka i Mateusz Piotrowski. Debatę poprowadził Jan Mencwel. 18 września 2013, Pracownia Duży Pokój [1h53min] https://wszechnica.org.pl/wyklad/dyskusja-polska-pany-polska-chamy/ „Jako środowisko warszawskie, podejmując temat „chamofobii”, czyli uprzedzeń wobec wsi, mieliśmy jedną poważną wątpliwość: na ile to, o czym piszemy, zaobserwowane w języku debaty publicznej, jest naprawdę odczuwalne dla osób pochodzących ze wsi?” – zapytał na wstępie do dyskusji Jan Mencwel, moderator debaty. Magdalena Bartecka i Mateusz Piotrowski ze Stowarzyszenia Folkowi...
2023-12-06
1h 52
Wszechnica.org.pl - Historia
643. Reżim w znaczeniu politologicznym - prof. Eugenusz Cezary Król
Wykład profesora Eugeniusza Króla o reżimach w różnych systemach politycznych, Collegium Civitas, maj 2009 https://wszechnica.org.pl/wyklad/rezim-w-znaczeniu-politologicznym/ Reżim w znaczeniu potocznym to synonim systemu politycznego. W znaczeniu politologicznym to relacje na wierzchołkach władzy. Wykład zawiera szczegółowe omówienie reżimów we wszystkich systemach politycznych. Obecnie na świecie prym wiodą systemy demokratyczne ze swoimi reżimami: parlamentarno-gabinetowym, prezydenckim i półprezydenckim. Jak sytuacja będzie wyglądać w przyszłości? Czy dalej maleć będzie liczba totalitaryzmów i autorytaryzmów? Profesor przedstawia spór o przyszłość systemów politycznych pom...
2023-11-28
1h 19
Wszechnica.org.pl - Historia
639. Co to za Hałastra? Niedopatrzona historia awangardy żydowskiej w Polsce / Karolina Szymaniak
Wykład Karoliny Szymaniak, Muzeum Narodowe w Warszawie, 14 lutego 2019 [1h13min] https://wszechnica.org.pl/wyklad/co-to-za-halastra-niedopatrzona-historia-awangardy-zydowskiej-w-polsce/ W latach 20. XX wieku Polska stała się jednym z najważniejszych ośrodków kultury jidysz na świecie. Karolina Szymaniak przedstawia geografię i historię awangardy żydowskiej w Polsce, jej najważniejsze ugrupowania i przedstawicieli. Żydowska awangarda narodziła się w 1918 roku w carskiej Rosji, w dzisiejszym Kijowie. W wyniku zmian politycznych (umacniającej się Rewolucji Październikowej) zakończyła swoją działalność w 1920 roku. Część grupy zdecydowała się na emigrację do Moskwy, część artystów wyemigrowała do Berlina, gdzie działała już kolonia artystów...
2023-11-22
1h 13
Wszechnica.org.pl - Historia
638. Czy mamy prawo wychowywać? O sprzecznościach nowoczesnej edukacji - dr hab. Jan Rutkowski
Czy mamy prawo wychowywać? O sprzecznościach nowoczesnej edukacji - wykład dr. hab. Jana Rutkowskiego, Kawiarnia Naukowa 1a, Wawerskie Centrum Kultury, 11 czerwca 2015 r. https://wszechnica.org.pl/wyklad/czy-mamy-prawo-wychowywac-o-sprzecznosciach-nowoczesnej-edukacji/ Czy mamy prawo wychowywać? Dotychczas tego prawa nie kwestionowano. Obecnie się nad tym zastanawiamy - mówił podczas swojego wykładu w Kawiarni Naukowej 1a dr hab. Jan Rutkowski. Wystąpienie specjalisty w zakresie filozofii wychowania było poświęcone rozdarciu pomiędzy tradycyjną funkcją wychowania, które stawia sobie za cel ukształtowanie człowieka wedle wybranych wzorców, a współczesną kulturą Zachodu, która zdaniem prelegenta unika wartośc...
2023-11-21
46 min
Wszechnica.org.pl - Historia
632. Wprowadzenie do wystawy "Krzycząc: Polska! Niepodległa 1918" / dr Piotr Rypson
Wykład wprowadzający do wystawy „Krzycząc: Polska! Niepodległa 1918”. Muzeum Narodowe w Warszawie, 8 listopada 2018 [0h56min] https://wszechnica.org.pl/wyklad/wprowadzenie-do-wystawy-krzyczac-polska-niepodlegla-1918-mnw/ Wystawa Muzeum Narodowego w Warszawie „Krzycząc: Polska! Niepodległa 1918” zorganizowana została na cześć 100-lecia odzyskania Niepodległości. Jej głównym założeniem jest skonfrontowanie przedstawień wydarzeń historycznych i politycznych z przemianami polskiej sztuki na progu Niepodległości. Wykład wprowadzający do wystawy wygłosił dr Piotr Rypson, kurator wystawy. W zbiorowej pamięci Polaków obraz dramatycznych wydarzeń w wyniku których Polska odzyskała niepodległość jest niewyraźny i zatarty. Na pierwszy plan...
2023-11-14
56 min
Wszechnica.org.pl - Historia
612. Podkop pod przekop. Dzieje idei kanału przez Mierzeję Wiślaną / dr hab. Włodzimierz Pessel
Wykład dr. hab. Włodzimierza Pessela w ramach Festiwalu Nauki w Warszawie [24 września 2023r.] https://wszechnica.org.pl/wyklad/podkop-pod-przekop-dzieje-idei-kanalu-przez-mierzeje-wislana/ Inwestycja pod oficjalną nazwą „Budowa drogi wodnej łączącej Zalew Wiślany z Zatoką Gdańską” – powszechnie znana jako Przekop Mierzei – budzi duże zainteresowanie w domenie publicznej i spolaryzowane emocje społeczne. Im bardziej kanał przez Mierzeję Wiślaną wpisuje się w podziały socjopolityczne istniejące we współczesnej Polsce, tym bardziej wymaga spojrzenia z większego dystansu. A taką refleksję umożliwia kulturowa historia infrastruktury w połączeniu z nautologią, tzn. wiedzą o rozwoju żeg...
2023-10-17
1h 57
Wszechnica.org.pl - Historia
611. Historyk i Biblia – jak rozpoznać fakty od mitów w Biblii? / dr Łukasz Niesiołowski-Spanò
Wykład dr. Łukasza Niesiołowskiego-Spanò w ramach Kawiarni Naukowej 1a w Wawerskim Centrum Kultury [12 października 2023 r.] https://wszechnica.org.pl/wyklad/historyk-i-biblia-jak-rozpoznac-fakty-od-mitow-w-biblii/ dr hab., prof. ucz. Łukasz Niesiołowski-Spanò – polski historyk starożytności, specjalizujący się w tematyce historii starożytnej Palestyny, dziejów biblijnego Izraela oraz Filistynów. Dziekan Wydziału Historii Uniwersytetu Warszawskiego. Więcej wykładów historycznych https://www.youtube.com/@wydziahistoriiuw Jeśli chcesz wspierać Wszechnicę w dalszym tworzeniu treści, organizowaniu kolejnych #rozmówWszechnicy, możesz: 1. Zostać Patronem Wszechnicy FWW w serwisie https://patronite.pl/wszechnicafww Przez portal P...
2023-10-16
47 min
Wszechnica.org.pl - Historia
603. Orzeszkowa, złote runo i hejterzy. Sprawa „Argonautów” (1898-1899) / dr Agnieszka Bąbel
Wykład dr Agnieszki Bąbel o powieści „Argonauci” Elizy Orzeszkowej w ramach Festiwalu Nauki w Warszawie 2023 [30 września 2023] https://wszechnica.org.pl/wyklad/orzeszkowa-zlote-runo-i-hejterzy-sprawa-argonautow-1898-1899/ Wystąpienie (wykład z prezentacją) będzie poświęcone sprawie ataków na Elizę Orzeszkową spowodowanych ukazaniem się na rynku rosyjskim przekładu powieści „Argonauci” wcześniej niż książkowego wydania polskiego. W związku z tym publicyści warszawskiego „Głosu” i lwowskiego „Przeglądu Wszechpolskiego” zarzucali autorce zdradę ideałów patriotycznych na rzecz pogoni za zyskiem. Pisarka i wydawcy usiłowali tłumaczyć swój punkt widzenia obroną praw autorskich - w listach otwartych na...
2023-10-04
1h 05
Wszechnica.org.pl - Historia
576. Prowincjonalizm psychologiczny Polaków - dr Ewa Woydyłło
Wykład dr Ewy Woydyłło-Osiatyńskiej zorganizowany przez Centrum im. prof. Bronisława Geremka w ramach cyklu „Polska, czyli prowincja?” 3 listopada 2010 [1h36min] https://wszechnica.org.pl/wyklad/prowincjonalizm-psychologiczny-polakow/ „Prowincjonalizm psychologiczny Polaków” – wykład dr Ewy Woydyłło-Osiatyńskiej zorganizowany przez Centrum im. prof. Bronisława Geremka w ramach cyklu „Polska, czyli prowincja?”, 3 listopada 2010 r. (1h36min) – Chorobliwy kompleks niższości jest chyba subiektywnie najbardziej dokuczliwym znamieniem prowincji – mówiła Ewa Woydyłło podczas III wykładu cyklu „Polska, czyli prowincja?” Wykład dr Ewy Woydyłło, który odbył się 3 listopada 2010 r. w siedzibie Fundacji ujmował temat z punktu widzenia psych...
2023-07-26
1h 35
Wszechnica.org.pl - Historia
566. Pojęcie ludobójstwa w polityce międzynarodowej. Przykłady Turcji i Rwandy - Debata 2011r.
Pierwsza Debata Lemkinowska zorganizowana przez Centrum im. prof. Bronisława Geremka, 27 stycznia 2011 r. "Pojęcie ludobójstwa we współczesnej polityce międzynarodowej. Przykłady Turcji i Rwandy" Udział wzięli: prof. Halil Berktay, Konstanty Gebert, prof. Marek Kornat, Assumpta Mugiraneza i prof. Adam Daniel Rotfeld. https://wszechnica.org.pl/wyklad/pojecie-ludobojstwa-we-wspolczesnej-polityce-miedzynarodowej-przyklady-turcji-i-rwandy-cz-1/ Debatą „Pojęcie ludobójstwa w polityce międzynarodowej. Przykłady Turcji i Rwandy” Fundacja Geremka zainaugurowała cykl spotkań poświęconych pamięci Rafała Lemkina, wybitnego polskiego prawnika żydowskiego pochodzenia, twórcy terminu genocide w prawie międzynarodowym. Trz...
2023-06-20
2h 22
Wszechnica.org.pl - Historia
564. Po co Polakom Polska? - debata Festiwalu Nauki /2012 r.
Debata pt. "Po co Polakom Polska" zakończyła XVI Festiwal Nauki w Warszawie. W debacie udział wzięli prof. Marek Safjan, prof. Joanna Kurczewska, prof. Krzysztof Wielecki, Aleksander Smolar, dr Marek Cichocki, red. Jarosław Gugała. Biblioteka Uniwersytetu Warszawskiego, 30 września 2012 r. https://wszechnica.org.pl/wyklad/po-co-polakom-polska-cz-i/ W sierpniu 2012 roku SMG/KRC zapytało Polaków „Co znaczy według Pana/Pani być dobrym patriotą?”. Połowa ankietowanych odpowiedziała „kochać Polskę i Polaków”, 35% respondentów uznało, że dobry patriota powinien „znać i czcić wielkie wydarzenia polskiej historii” oraz „solidaryzować się z Polakami w potrzebie i chętnie świadczyć pomoc sz...
2023-06-15
32 min
Wszechnica.org.pl - Historia
552. Ojcowie czytajcie "Zmierzch" - Joanna Olech, Justyna Duriasz-Bułhak
Rozmowa Justyny Duriasz-Bułhak z pisarką z Joanną Olech o czytelnictwie wśród młodzieży, Fundacja Wspomagania Wsi, 12 kwietnia 2011 r. [47 min] https://wszechnica.org.pl/wyklad/ojcowie-czytajcie-zmierzch/ Joanna Olech - Zapalona propagatorka czytelnictwa i dobrego designu. Krytyk literacki, jurorka konkursów literackich i ilustratorskich, członek Polskiej Sekcji IBBY, pisarka i ilustratorka. Publikuje w „Tygodniku Powszechnym”, „Rzeczypospolitej”, „Nowych Książkach” i wielu innych czasopismach. Laureatka licznych nagród i wyróżnień za teksty książek i ilustracje , m.in.: nagrodę Naszej Księgarni, nagrodę im. Kornela Makuszyńskiego, nagrodę specjalną Polskiej Sekcji IBBY. Jest absolwentką warszawskiej Akademii Sztuk Pięknych...
2023-05-30
47 min
Wszechnica.org.pl - Historia
549. Orientalne saksy. Wyjazdy Polaków na kontrakty do Afryki i państw arabskich w latach '70 - Przemysław Gasztold-Seń
Wykład o „egzotycznych saksach” wygłosił Przemysław Gasztold-Seń na konferencji „Dekada lat siedemdziesiątych XX wieku w europejskich państwach bloku sowieckiego”. Dom Spotkań z Historią, 5 października 2012 r. [19min] https://wszechnica.org.pl/wyklad/orientalne-saksy-zorganizowane-wyjazdy-polakow-na-kontrakty-do-afryki-i-panstw-arabskich-w-latach-siedemdziesiatych/ Lata siedemdziesiąte w Polsce upłynęły pod rządami Edwarda Gierka. Pierwszy sekretarz starał się prowadzić bardziej aktywną i otwartą politykę międzynarodową niż jego poprzednik. Dzięki temu „rozluźnieniu” tysiące Polaków wyjechało do pracy nie tylko na Węgry czy do NRD, ale również do Afryki i na Bliski Wschód. Słowo „saksy” to potoczne określanie...
2023-05-26
19 min
Wszechnica.org.pl - Historia
523. Prawne ramy współpracy organizacji pozarządowych z samorządem - Krzysztof Więckiewicz, Tomasz Schimanek
Wykład Krzysztofa Więckiewicza, dyrektora Departamentu Pożytku Publicznego Ministerstwa Pracy i Polityki Społecznej. Wykład został wygłoszony pierwszego dnia XI Spotkania Organizacji Działających na Obszarach Wiejskich. Maróz, 24 maja 2012 [1h09min] Dyskusję po wykładzie poprowadził Tomasz Schimanek z Akademii Rozwoju Filantropii w Polsce [54 min] https://wszechnica.org.pl/wyklad/prawne-ramy-wspolpracy-organizacji-pozarzadowych-z-samorzadem-cz-i/ https://wszechnica.org.pl/wyklad/prawne-ramy-wspolpracy-organizacji-pozarzadowych-z-samorzadem-cz-ii/ Krzysztof Więckiewicz mówił o konieczności konsultacji i partycypacji organizacji pozarządowych w tworzeniu dokumentów określających zarówno strategiczne jak i szczegółowe cele wydatkowania środków unijnych. Prelegent przeds...
2023-04-26
2h 01
Wszechnica.org.pl - Historia
513. Zostań wywyższonym w weekend - poradnik dla opornych - Bartek Chaciński
Wykład Bartka Chacińskiego z tygodnika „Polityka” wygłoszony został w ramach wykładów czwartkowych, towarzyszących wystawie „Wywyższeni. Od faraona do Lady Gagi”. Muzeum Narodowe w Warszawie, 6 września 2012 r. [1h06min] https://wszechnica.org.pl/wyklad/zostan-wywyzszonym-w-weekend-poradnik-dla-opornych/ „W przyszłości każdy będzie sławny przez 15 minut” – powiedział w 1968 roku Andy Warhol. I nie mylił się. Współczesna telewizja oraz Internet produkują seryjne, jednosezonowe gwiazdy. Co wspólnego mają Tutenchamon oraz Lady Gaga? Faraon doskonale zapisał się, „zakonserwował” się w ludzkiej świadomości. Tymczasem piosenkarka musi wciąż o swoją sławę walczyć. Stąd jej kontrowersyjne ubiory i zachowanie. Jednose...
2023-04-14
1h 06
Wszechnica.org.pl - Historia
512. Budowanie hierarchii w dobie równości - prof. dr hab. Mirosława Marody
Wykład „Budowanie hierarchii w dobie równości” wygłoszony został przez prof. dr hab. Mirosławę Marody w ramach programu edukacyjnego do wystawy „Wywyższeni. Od faraona do Lady Gagi”. Muzeum Narodowe w Warszawie, 23 sierpnia 2012 [1h18min] https://wszechnica.org.pl/wyklad/budowanie-hierarchii-w-dobie-rownosci/ Społeczeństwo wyraźnych zaznaczonych podziałów klasowych już nie istnieje: hierarchie zaczęły rozpadać się po drugiej wojnie światowej i obecnie dominuje pojęcie równości. Prof. dr hab. Mirosława Marody z Instytutu Socjologii Uniwersytetu Warszawskiego przedstawia czynniki rozpadu przedwojennych klas. Czy jednak aby na pewno współczesny nam świat pozbawiony jest hierarchii? Główny...
2023-04-13
1h 18
Wszechnica.org.pl - Historia
504. Finlandia nasz sąsiad i sojusznik / dr Jarosław Suchoples
Rozmowa Piotra Szczepańskiego z dr. Jarosławem Suchoplesem w ramach cyklu #rozmowywszechnicy [31 marca 2023 r.] https://wszechnica.org.pl/wyklad/finlandia-nasz-sasiad-i-sojusznik/ 1940 roku polska Samodzielna Brygada Strzelców Podhalańskich miała wesprzeć Finlandie w wojnie przeciwko Związkowi Sowieckiemu. Jednak wojna się skończyła zanim Podhalańczycy tam dojechali. Finlandia obroniła swoją niepodległość i dziś wstępuje do NATO. Może więc się zdarzyć, że będziemy wraz nimi walczyć przeciwko wspólnemu wrogowi. Kim są Finowie, jaka jest ich historia, kultura strategiczna, jak sobie radzą gospodarczo, jak urządzona jest edukacja, jak widzą przyszłoś...
2023-04-03
1h 58
Wszechnica.org.pl - Historia
495. Ludowa historia Polski - debata Festiwalu Nauki
W ostatnim czasie ukazało się kilka książek o „ludowej historii Polski”, które szybko przyciągnęły uwagę wielu czytelników i stały się przedmiotem dużej liczby omówień w mediach. W naszej debacie będziemy pytać o to, czym jest ludowa historii Polski: co ją wyróżnia na tle innych nurtów historiografii i co nowego wnosi do naszej wiedzy o przeszłości? Czy jest kontr-historią, pisaną przeciwko dotychczasowej historiografii, czy też jej uzupełnieniem? Czy przedstawia dzieje ludu w Polsce (i kto do tego ludu należał), czy też dzieje Polski pisane z perspektywy warstw ludowych? Spy...
2023-03-25
1h 54
Wszechnica.org.pl - Historia
467. Lhotse, czyli moja podróż na ośmiotysięcznik - Mateusz Zabłocki
Relacja Mateusza Zabłockiego z jego pierwszej wyprawy na ośmiotysięcznik. Spotkanie zorganizowane w ramach festiwalu naukowego MANEWR w liceum im. Tadeusza Reytana, 7 marca 2013 r. [1h01min] https://wszechnica.org.pl/wyklad/lhotse-czyli-moja-podroz-na-osmiotysiecznik/ Mateusz Zabłocki opowiada o jesiennej wyprawie na Lhotse, czyli czwartą górę świata, która odbyła się jesienią zeszłego roku. Wyprawa została zorganizowana w ramach programu Polski Himalaizm Zimowy 2010-2015, który ma na celu przygotowanie młodych wspinaczy do wykonania pierwszych w historii zimowych wejść na ośmiotysięczniki. Do zdobycia porą zimową zostały już tylko dwa ośmiotysięczniki...
2023-03-02
1h 00
Wszechnica.org.pl - Historia
365. Ukraina, Rosja, Polska - historia, teraźniejszość, przyszłość - debata Festiwalu Nauki
Trwająca wojna Rosji przeciwko Ukrainie będzie miała swoje reperkusje przez kolejne dekady. Jaka będzie przyszłość stosunków między Polską, Ukrainą i Rosją? Czy historia będzie miała znaczenie dla kształtowania nowych relacji polsko-ukraińskich? Czy jest szansa na wolną Rosję? Dyskusja na bieżący, niezwykle ważny temat dr Anna Materska-Sosnowska - politolożka, komentatorka, Wydział Nauk Politycznych i Studiów Międzynarodowych UW Adam Balcer - ekspert ds. Bałkanów, Turcji i państw byłego ZSRR, doradzał władzom państwowym w zakresie polityki wschodniej; Kolegium Europ...
2022-10-02
1h 32
Wszechnica.org.pl - Historia
302. Europa i Indie: bliźniaczo różne cywilizacje. Co wynika z ich spotkania? - Historia Subkontynentu Indyjskiego cz.V - prof. Maria Krzysztof Byrski
Zapraszamy na piąty wykład prof. Marii Krzysztofa Byrskiego o Indiach [1 marca 2022r.] Profesor oksymoron "bliźniaczo różne" cywilizacje tłumaczy historią. Mówi, że jako indoeuropejczycy jesteśmy w pewnym sensie spokrewnieni. Cywilizacje teraz dopiero (w końcu XX i XXI wieku stanęły wobec siebie w takiej perspektywie, że mogą dużo precyzyjniej określać tożsamość, czym się różnimy, w czym jesteśmy podobni. Jeśli chodzi o Europę i Indie, mamy do czynienia z bardzo szczególną relacją - bo jeśli przyjmiemy to założenie ze indoeuropejczycy rozstali się jakieś 7 tys lat temu, to jedn...
2022-04-29
1h 06
Wszechnica.org.pl - Historia
299. Epoka dominacji angielskiej - III kolonizacja Subkontynentu Indyjskiego - Historia Subkontynentu Indyjskiego cz.IV - Prof. Krzysztof Byrski
Zapraszamy na czwarty wykład prof. Krzysztofa Marii Byrskiego o Indiach [16 lutego 2022] Muzułmański porządek rzeczy okazał się stosunkowo krótkotrwały w porównaniu z hinduskim. Korupcja i bigoteria doprowadziły do jego wewnętrznego rozkładu a ostatecznie śmiertelny cios zadali rządom muzułmanów na Subkontynencie Brytyjczycy, którzy pojawili się w Indiach już w początkach XVII wieku, Najpierw jako kupcy, którzy chcąc sobie zapewnić intratne zyski bardzo szybko przejęli inicjatywę polityczną i dysponując znaczną przewagą militarną, nie związaną zresztą z liczebnością wojska, ale wynikająca z uzbrojenia i strategii...
2022-04-25
1h 53
Wszechnica.org.pl - Historia
297. Drugi podbój Indii przez Muzułmanów (XIII w. e. c. – XVII e. c.) - Historia Subkontynentu Indyjskiego cz.III - prof. Maria Krzysztof Byrski
Zapraszamy na trzeci wykład prof. Krzysztofa Marii Byrskiego o Indiach. 9 lutego 2022 Początek drugiego tysiąclecia EC stał się dla Indii epoką głębokiej przemiany wraz z przybyciem na subkontynent muzułmanów. Tradycyjna cywilizacja hinduska znajdowała się w stanie głębokiej dekadencji. To nie tylko przewaga militarna muzułmanów polegająca na użyciu na polu walki kawalerii, ale zmiana metody rządzenia państwem stworzyła dla wielu grup społeczeństwa hinduskiego warunki sprzyjające ich rozwojowi poprzez otwarcie dla ich aktywności całego świata muzułmańskiego. prof. Maria Krzysztof Byrski...
2022-04-25
1h 40
Wszechnica.org.pl - Historia
294. Buddyzm, imperium Maurjów, Grecy w Indiach - Historia Subkontynentu Indyjskiego cz.II - prof. Maria Krzysztof Byrski
Zapraszamy na drugi wykład prof. Krzysztofa Marii Byrskiego o Indiach. W czasie tego wykładu prof. Byrski opowie o buddyzmie i o spotkaniu mieszkańców starożytnych Indii z Grekami i co z tego wynikło. prof. Maria Krzysztof Byrski - orientalista, indolog, nauczyciel akademicki, profesor nauk humanistycznych, ambasador RP w Indiach. Znajdź nas: https://www.facebook.com/WszechnicaFWW1/ https://wszechnica.org.pl/wyklad/buddyzm-imperium-maurjow-grecy-w-indiach/
2022-04-14
1h 53
Wszechnica.org.pl - Historia
290. Epoka wedyjskiego Śruti - Historia Subkontynentu Indyjskiego cz. I -prof. Maria Krzysztof Byrski
Historia Subkontynentu Indyjskiego cz. I - Epoka wedyjskiego ‘Słowa Usłyszanego’ (Śruti) - pierwsza kolonizacja Subkontynentu Indyjskiego oraz jej kulturowe konsekwencje. Zapraszamy na pierwszy z pięciu wykładów o historii Subkontynentu Indyjskiego prof. Krzysztofa Marii Byrskiego o Indiach. styczeń 2022 Hinduizm słyszenia (śruti) to myśl wedyjskich nomadów nazywających siebie Ariami, którzy prawdopodobnie z dzisiejszej Anatolii, przybyli na Subkontynent Indyjski około 1800 przed Chr. Myśl ta nadała cywilizacji indyjskiej jej niepowtarzalny charakter umieszczając w centrum zainteresowania dwa kwalifikatory człowieczeństwa: wysoko wyartykułowaną mowę oraz umiejętność generowania i syce...
2022-04-13
1h 36
Wszechnica.org.pl - Historia
258. Ludowa historia Polski - debata Festiwalu Nauki
Ludowa historia Polski - debata Festiwalu Nauki W ostatnim czasie ukazało się kilka książek o „ludowej historii Polski”, które szybko przyciągnęły uwagę wielu czytelników i stały się przedmiotem dużej liczby omówień w mediach. W naszej debacie będziemy pytać o to, czym jest ludowa historii Polski: co ją wyróżnia na tle innych nurtów historiografii i co nowego wnosi do naszej wiedzy o przeszłości? Czy jest kontr-historią, pisaną przeciwko dotychczasowej historiografii, czy też jej uzupełnieniem? Czy przedstawia dzieje ludu w Polsce (i kto do tego ludu należał), czy też dzi...
2022-03-30
1h 54
Wszechnica.org.pl - Historia
219. Historia ludowa i historia narodowa w kinie pierwszej połowy lat 50 - dr hab. Tomasz Żukowski
Historia ludowa i historia narodowa w kinie pierwszej połowy lat 50 - dr hab. Tomasz Żukowski Seminarium zorganizowane przez IRWIR PAN Polska rewolucja lat 50-tych poszukiwała nowej narracji historycznej. Przeciwwagą dla historii opowiadanej z perspektywy narodowej okazała się historia „ludowa" – obejmująca wieś, ale nie tylko. Jest to propozycja nowego zdefiniowania wspólnoty a także wartości wokół których się ona tworzy. Widziana z dzisiejszej perspektywy wydaje się niezwykle ciekawa i niespodziewanie świeża. dr hab. Tomasz Żukowski - historyk literatury, pracuje w IBL PAN; zajmuje się dyskursem publicznym w Polsce; współautor i wsp...
2022-03-24
2h 02
Wszechnica.org.pl - Historia
171. Instrukcja nadużycia. Historia kobiet służących w XIX-wiecznych domach
Wykład dr Alicji Urbanik-Kopeć, Festiwal Nauki w Warszawie, 29 września 2019 r. Kobiety pracujące w charakterze służby w XIX-wiecznych polskich domach padały ofiarą poniżenia, przemocy i molestowania seksualnego. O ich sytuacji opowiedziała podczas Festiwalu Nauki w Warszawie dr Alicja Urbanik Kopeć, autorka książki „Instrukcja nadużycia. Służące w XIX-wiecznych polskich domach”. O losach służących możemy dowiedzieć się, czytając prasę z epoki oraz świadectwa opisujące życie tej grupy zawodowej, która stanowiła 20-30 proc. wszystkich zatrudnionych w miastach. Większość z nich stanowiły kobiety, których histo...
2020-09-08
57 min
Wszechnica.org.pl - Historia
84. Moja historia poezji węgierskiej. Prof. Jerzy Snopek
Kolejny wykład w ramach cyklu „Polacy i Węgrzy. Historia-Polityka-Kultura” zorganizowany przez Zamek Królewski w Warszawie – Muzeum i Węgierski Instytut Kultury w Warszawie [7 maja 2015 r.] Prof. Jerzy Snopek – historyk literatury i kultury, tłumacz. W latach 1995 – 2006 wicedyrektor ds. naukowych Instytutu Badań Literackich Polskiej Akademii Nauk, obecnie kieruje Zespołem Europeistyki Literackiej. Przez kilka lat wykładał literaturę polską na uniwersytecie w Budapeszcie i współpracował z Uniwersytetem Środkowoeuropejskim. Od 2003 r. przez dekadę zajmował stanowisko dziekana i prorektora Warszawskiej Wyższej Szkoły Humanistycznej im. B. Prusa. Od trzynastu lat pełni funkcję kustosza honorowego zbiorów Fundacji na Rzecz Utrzym...
2020-06-04
1h 26
Wszechnica.org.pl - Historia
74. Jan Karski. Historia tajnego kuriera Polskiego Państwa Podziemnego
W 2013 roku Sejm Rzeczypospolitej Polskiej ustanowił rok 2014 Rokiem Jana Karskiego. Z Ewą Wierzyńską, koordynatorką projektu „Jan Karski. Niedokończona misja” rozmawia Justyna Duriasz Bułhak. Fundacja Wspomagania Wsi, 2014 r. Celem czteroletniego programu Jan Karski. Niedokończona Misja jest przywrócenie pamięci o czynach i osobie Jana Karskiego w Polsce i na świecie. Historia legendarnego emisariusza Polskiego Państwa Podziemnego wpisuje się w kontekst relacji polsko-żydowskich, ale zachowuje też znacznie bardziej uniwersalne przesłanie – może być moralnym drogowskazem także dla kolejnych pokoleń ludzi na wszystkich kontynentach. Program objęty jest honorowym patronatem prezydenta RP Bronisława Komorowskiego....
2020-04-30
38 min